| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi |
६. जरसिङ्गालङ्गपञ्हो
6. Jarasiṅgālaṅgapañho
६. ‘‘भन्ते नागसेन, ‘जरसिङ्गालस्स द्वे अङ्गानि गहेतब्बानी’ति यं वदेसि, कतमानि तानि द्वे अङ्गानि गहेतब्बानी’’ति? ‘‘यथा, महाराज, जरसिङ्गालो भोजनं पटिलभित्वा अजिगुच्छमानो यावदत्थं आहरयति, एवमेव खो, महाराज, योगिना योगावचरेन भोजनं पटिलभित्वा अजिगुच्छमानेन सरीरयापनमत्तमेव परिभुञ्जितब्बं। इदं, महाराज, जरसिङ्गालस्स पठमं अङ्गं गहेतब्बं। भासितम्पेतं, महाराज, थेरेन महाकस्सपेन –
6. ‘‘Bhante nāgasena, ‘jarasiṅgālassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, jarasiṅgālo bhojanaṃ paṭilabhitvā ajigucchamāno yāvadatthaṃ āharayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena bhojanaṃ paṭilabhitvā ajigucchamānena sarīrayāpanamattameva paribhuñjitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, jarasiṅgālassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena mahākassapena –
‘‘‘सेनासनम्हा ओरुय्ह, गामं पिण्डाय पाविसिं।
‘‘‘Senāsanamhā oruyha, gāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ;
भुञ्जन्तं पुरिसं कुट्ठिं, सक्कच्च नं उपट्ठहिं॥
Bhuñjantaṃ purisaṃ kuṭṭhiṃ, sakkacca naṃ upaṭṭhahiṃ.
‘‘‘सो मे पक्केन हत्थेन, आलोपं उपनामयि।
‘‘‘So me pakkena hatthena, ālopaṃ upanāmayi;
आलोपं पक्खिपन्तस्स, अङ्गुलिपेत्थ छिज्जथ॥
Ālopaṃ pakkhipantassa, aṅgulipettha chijjatha.
‘‘‘कुट्टमूलञ्च निस्साय, आलोपं तं अभुञ्जिसं।
‘‘‘Kuṭṭamūlañca nissāya, ālopaṃ taṃ abhuñjisaṃ;
भुञ्जमाने वा भुत्ते वा, जेगुच्छं मे न विज्जती’ति॥
Bhuñjamāne vā bhutte vā, jegucchaṃ me na vijjatī’ti.
‘‘पुन चपरं, महाराज, जरसिङ्गालो भोजनं पटिलभित्वा न विचिनाति लूखं वा पणीतं वाति, एवमेव खो, महाराज, योगिना योगावचरेन भोजनं पटिलभित्वा न विचिनितब्बं ‘लूखं वा पणीतं वा सम्पन्नं वा असम्पन्नं वा’ति, यथालद्धेन सन्तुस्सितब्बं। इदं, महाराज, जरसिङ्गालस्स दुतियं अङ्गं गहेतब्बं। भासितम्पेतं, महाराज, थेरेन उपसेनेन वङ्गन्तपुत्तेन –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, jarasiṅgālo bhojanaṃ paṭilabhitvā na vicināti lūkhaṃ vā paṇītaṃ vāti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena bhojanaṃ paṭilabhitvā na vicinitabbaṃ ‘lūkhaṃ vā paṇītaṃ vā sampannaṃ vā asampannaṃ vā’ti, yathāladdhena santussitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, jarasiṅgālassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena upasenena vaṅgantaputtena –
‘‘‘लूखेनपि च सन्तुस्से, नाञ्ञं पत्थे रसं बहुं।
‘‘‘Lūkhenapi ca santusse, nāññaṃ patthe rasaṃ bahuṃ;
जरसिङ्गालङ्गपञ्हो छट्ठो।
Jarasiṅgālaṅgapañho chaṭṭho.
Footnotes:
