| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៦. ជរាវគ្គោ
6. Jarāvaggo
១. ជរាសុត្តវណ្ណនា
1. Jarāsuttavaṇṇanā
៥១. ហិតស្ស សាធនតោ សាធុ, យំ កិញ្ចិ អត្ថជាតំ។ តំ បន អត្ថកាមេន លភិតព្ពតោ ឧបសេវិតព្ពតោ លទ្ធកំ, កល្យាណដ្ឋេន ភទ្ទកន្តិ វុច្ចតីតិ អាហ ‘‘សាធូតិ លទ្ធកំ ភទ្ទក’’ន្តិ។ ‘‘សីលំ យាវ ជរា សាធូ’’តិ វុត្តមត្ថំ ព្យតិរេកតោ វិភាវេតុំ ‘‘ឥមិនា ឥទំ ទស្សេតី’’តិ វុត្តំ។ ឥទន្តិ ឥទំ អត្ថជាតំ។
51. Hitassa sādhanato sādhu, yaṃ kiñci atthajātaṃ. Taṃ pana atthakāmena labhitabbato upasevitabbato laddhakaṃ, kalyāṇaṭṭhena bhaddakanti vuccatīti āha ‘‘sādhūti laddhakaṃ bhaddaka’’nti. ‘‘Sīlaṃ yāva jarā sādhū’’ti vuttamatthaṃ byatirekato vibhāvetuṃ ‘‘iminā idaṃ dassetī’’ti vuttaṃ. Idanti idaṃ atthajātaṃ.
បតិដ្ឋិតាតិ ចិត្តសន្តានេ លទ្ធបតិដ្ឋា, កេនចិ អសំហារិយា។ តេនាហ ‘‘មគ្គេន អាគតា’’តិ។ ចិត្តីកតដ្ឋាទីហីតិ បូជនីយភាវាទីហិ។ វុត្តំ ហេតំ បោរាណដ្ឋកថាយំ។ ចិត្តីកតន្តិ រតនន្តិ ឥទំ រតនំ នាម លោកេ ចិត្តីកតំ វត្ថូនំ សហស្សគ្ឃនតាទិវសេន។ យេបិ លោកេ ចិត្តីកតា ខត្តិយបណ្ឌិត-ចតុមហារាជ-សក្ក-សុយាម-មហាព្រហ្មាទយោ, តេសំ ចិត្តីកតោ តេហិ សរណន្តិ ឧបគន្តព្ពតាទិវសេន។ រតិករន្តិ បីតិសុខាវហំ។ ឈានរតិសុខេនាតិ ទុវិធេនបិ ឈានរតិសុខេន។ តុលេតុន្តិ បរិច្ឆិន្ទិតុំ។ គុណបារមិន្តិ គុណានំ ឧក្កំសបារមិំ។ ទុល្លភោ អនេកានិ អសង្ខ្យេយ្យានិ អតិធាវិត្វាបិ លទ្ធុំ អសក្កុណេយ្យត្តា។ អនោមោតិ អនូនោ បរិបុណ្ណោ។ តត្ថ វិសេសតោ អនោមសត្តបរិភោគតោ តេហិ ‘‘សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា’’តិ អនុស្សរិតព្ពតោតិ អាហ ‘‘ភគវា អនោមោ សីលេនា’’តិអាទិ។
Patiṭṭhitāti cittasantāne laddhapatiṭṭhā, kenaci asaṃhāriyā. Tenāha ‘‘maggena āgatā’’ti. Cittīkataṭṭhādīhīti pūjanīyabhāvādīhi. Vuttaṃ hetaṃ porāṇaṭṭhakathāyaṃ. Cittīkatanti ratananti idaṃ ratanaṃ nāma loke cittīkataṃ vatthūnaṃ sahassagghanatādivasena. Yepi loke cittīkatā khattiyapaṇḍita-catumahārāja-sakka-suyāma-mahābrahmādayo, tesaṃ cittīkato tehi saraṇanti upagantabbatādivasena. Ratikaranti pītisukhāvahaṃ. Jhānaratisukhenāti duvidhenapi jhānaratisukhena. Tuletunti paricchindituṃ. Guṇapāraminti guṇānaṃ ukkaṃsapāramiṃ. Dullabho anekāni asaṅkhyeyyāni atidhāvitvāpi laddhuṃ asakkuṇeyyattā. Anomoti anūno paripuṇṇo. Tattha visesato anomasattaparibhogato tehi ‘‘sammāsambuddho bhagavā’’ti anussaritabbatoti āha ‘‘bhagavā anomo sīlenā’’tiādi.
អរិយមគ្គបញ្ញាយេវ ឥធ អធិប្បេតាតិ ‘‘ឥធ បន ទុល្លភបាតុភាវដ្ឋេន បញ្ញា ‘រតន’ន្តិ វុត្ត’’ន្តិ អាហ។ បុជ្ជផលនិព្ពត្តនតោ, អត្តនោ សន្តានំ បុនាតីតិ ច បុញ្ញចេតនា បុញ្ញំ, សា បន យស្ស ឧប្បន្នា, តស្សេវ អាវេណិកតាយ អនញ្ញសាធារណត្តា កេនចិបិ អនាហដា, អដ្ឋកថាយំ បន ‘‘អរូបត្តា’’តិ វុត្តំ។
Ariyamaggapaññāyeva idha adhippetāti ‘‘idha pana dullabhapātubhāvaṭṭhena paññā ‘ratana’nti vutta’’nti āha. Pujjaphalanibbattanato, attano santānaṃ punātīti ca puññacetanā puññaṃ, sā pana yassa uppannā, tasseva āveṇikatāya anaññasādhāraṇattā kenacipi anāhaṭā, aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘arūpattā’’ti vuttaṃ.
ជរាសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Jarāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ជរាសុត្តំ • 1. Jarāsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. ជរាសុត្តវណ្ណនា • 1. Jarāsuttavaṇṇanā
