| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੬. ਜਰਾવਗ੍ਗੋ
6. Jarāvaggo
੧. ਜਰਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Jarāsuttavaṇṇanā
੫੧. ਜਰਾવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਸਾਧੂਤਿ ਲਦ੍ਧਕਂ ਭਦ੍ਦਕਂ। ਸੀਲਂ ਯਾવ ਜਰਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ – ਯਥਾ ਮੁਤ੍ਤਾਮਣਿਰਤ੍ਤવਤ੍ਥਾਦੀਨਿ ਆਭਰਣਾਨਿ ਤਰੁਣਕਾਲੇਯੇવ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਜਰਾਜਿਣ੍ਣਕਾਲੇ ਤਾਨਿ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਯਂ ਅਜ੍ਜਾਪਿ ਬਾਲਭਾવਂ ਪਤ੍ਥੇਤਿ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ , ਨ ਏવਂ ਸੀਲਂ। ਸੀਲਞ੍ਹਿ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਸੋਭਤਿ। ਬਾਲਕਾਲੇਪਿ ਹਿ ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ‘‘ਕਿਂ ਇਮਸ੍ਸ ਸੀਲੇਨਾ’’ਤਿ? વਤ੍ਤਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਮਜ੍ਝਿਮਕਾਲੇਪਿ ਮਹਲ੍ਲਕਕਾਲੇਪੀਤਿ।
51. Jarāvaggassa paṭhame sādhūti laddhakaṃ bhaddakaṃ. Sīlaṃ yāva jarāti iminā idaṃ dasseti – yathā muttāmaṇirattavatthādīni ābharaṇāni taruṇakāleyeva sobhanti, jarājiṇṇakāle tāni dhārento ‘‘ayaṃ ajjāpi bālabhāvaṃ pattheti, ummattako maññe’’ti vattabbataṃ āpajjati , na evaṃ sīlaṃ. Sīlañhi niccakālaṃ sobhati. Bālakālepi hi sīlaṃ rakkhantaṃ ‘‘kiṃ imassa sīlenā’’ti? Vattāro natthi. Majjhimakālepi mahallakakālepīti.
ਸਦ੍ਧਾ ਸਾਧੁ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾਤਿ ਹਤ੍ਥਾਲ਼વਕਚਿਤ੍ਤਗਹਪਤਿਆਦੀਨਂ વਿਯ ਮਗ੍ਗੇਨ ਆਗਤਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸਾਧੁ। ਪਞ੍ਞਾ ਨਰਾਨਂ ਰਤਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਟ੍ਠਾਦੀਹਿ ਰਤਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –
Saddhāsādhu patiṭṭhitāti hatthāḷavakacittagahapatiādīnaṃ viya maggena āgatā patiṭṭhitasaddhā nāma sādhu. Paññā narānaṃ ratananti ettha cittīkataṭṭhādīhi ratanaṃ veditabbaṃ. Vuttañhetaṃ –
‘‘ਯਦਿ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਨ੍ਤਿ ਰਤਨਂ, ਨਨੁ ਭਗવਾ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤੋ ਪੁਰਿਸਸੀਹੋ, ਯੇ ਚ ਲੋਕੇ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਾ, ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤੋ ਭਗવਾ। ਯਦਿ ਰਤਿਕਰਨ੍ਤਿ ਰਤਨਂ, ਨਨੁ ਭਗવਾ ਰਤਿਕਰੋ ਪੁਰਿਸਸੀਹੋ, ਤਸ੍ਸ વਚਨੇਨ ਚਰਨ੍ਤਾ ਝਾਨਰਤਿਸੁਖੇਨ ਅਭਿਰਮਨ੍ਤਿ। ਯਦਿ ਅਤੁਲ੍ਯਨ੍ਤਿ ਰਤਨਂ, ਨਨੁ ਭਗવਾ ਅਤੁਲੋ ਪੁਰਿਸਸੀਹੋ। ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ ਤੁਲੇਤੁਂ ਗੁਣੇਹਿ ਗੁਣਪਾਰਮਿਂ ਗਤੋ। ਯਦਿ ਦੁਲ੍ਲਭਨ੍ਤਿ ਰਤਨਂ, ਨਨੁ ਭਗવਾ ਦੁਲ੍ਲਭੋ ਪੁਰਿਸਸੀਹੋ। ਯਦਿ ਅਨੋਮਸਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗਨ੍ਤਿ ਰਤਨਂ, ਨਨੁ ਭਗવਾ ਅਨੋਮੋ ਸੀਲੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਪਞ੍ਞਾਯ વਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨਾ’’ਤਿ।
‘‘Yadi cittīkatanti ratanaṃ, nanu bhagavā cittīkato purisasīho, ye ca loke cittīkatā, tesaṃ cittīkato bhagavā. Yadi ratikaranti ratanaṃ, nanu bhagavā ratikaro purisasīho, tassa vacanena carantā jhānaratisukhena abhiramanti. Yadi atulyanti ratanaṃ, nanu bhagavā atulo purisasīho. Na hi sakkā tuletuṃ guṇehi guṇapāramiṃ gato. Yadi dullabhanti ratanaṃ, nanu bhagavā dullabho purisasīho. Yadi anomasattaparibhoganti ratanaṃ, nanu bhagavā anomo sīlena samādhinā paññāya vimuttiyā vimuttiñāṇadassanenā’’ti.
ਇਧ ਪਨ ਦੁਲ੍ਲਭਪਾਤੁਭਾવਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ ‘‘ਰਤਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਞਚੇਤਨਾ, ਸਾ ਹਿ ਅਰੂਪਤ੍ਤਾ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾਤਿ। ਪਠਮਂ।
Idha pana dullabhapātubhāvaṭṭhena paññā ‘‘ratana’’nti vuttaṃ. Puññanti puññacetanā, sā hi arūpattā pariharituṃ na sakkāti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਜਰਾਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Jarāsuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਜਰਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Jarāsuttavaṇṇanā
