| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. ជដាសុត្តវណ្ណនា
3. Jaṭāsuttavaṇṇanā
២៣. យេន អត្ថេន តណ្ហា ‘‘ជដា’’តិ វុត្តា, តមេវត្ថំ ទស្សេតុំ ‘‘ជាលិនិយា’’តិ វុត្តំ។ សា ហិ អដ្ឋសតតណ្ហាវិចរិតបភេទា អត្តនោ អវយវភូតា ឯវ ជាលា ឯតិស្សា អត្ថីតិ ជាលិនីតិ វុច្ចតិ។ ឥទានិស្សា ជដាការេន បវត្តិំ ទស្សេតុំ ‘‘សា ហី’’តិអាទិ វុត្តំ។ តត្ថ រូបាទីសុ អារម្មណេសូតិ តស្សា បវត្តិដ្ឋានមាហ រូបាទិឆឡារម្មណវិនិមុត្តស្ស តណ្ហាវិសយស្ស អភាវតោ។ ហេដ្ឋុបរិយវសេនាតិ កទាចិ រូបារម្មណេ កទាចិ យាវ ធម្មារម្មណា, កទាចិ ធម្មារម្មណេ កទាចិ យាវ រូបារម្មណាតិ ឯវំ ហេដ្ឋា ច ឧបរិ ច បវត្តិវសេន។ ទេសនាក្កមេន ចេត្ថ ហេដ្ឋុបរិយតា វេទិតព្ពា, កាមរាគាទិវសេនបិ អយមត្ថោ វេទិតព្ពោ។ សង្ខារានំ ខណិកភាវតោ អបរាបរុប្បត្តិ ឯត្ថ សំសិព្ពនន្តិ អាហ ‘‘បុនប្បុនំ ឧប្បជ្ជនតោ សំសិព្ពនដ្ឋេនា’’តិ។ ឥទំ យេន សម្ពន្ធេន ជដា វិយាតិ ជដាតិ ជដាតណ្ហានំ ឧបមូបមេយ្យតា, តំទស្សនំ។ អយញ្ហេត្ថ អត្ថោ – យថា ជាលិនី វេឡុគុម្ពស្ស សាខា, តាសំ សញ្ចយាទយោ ច អត្តនោ អវយវេហិ សំសិព្ពិតា វិនទ្ធា ‘‘ជដា’’តិ វុច្ចន្តិ, ឯវំ តណ្ហាបិ សំសិព្ពនសភាវេនាតិ។
23. Yena atthena taṇhā ‘‘jaṭā’’ti vuttā, tamevatthaṃ dassetuṃ ‘‘jāliniyā’’ti vuttaṃ. Sā hi aṭṭhasatataṇhāvicaritapabhedā attano avayavabhūtā eva jālā etissā atthīti jālinīti vuccati. Idānissā jaṭākārena pavattiṃ dassetuṃ ‘‘sā hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha rūpādīsu ārammaṇesūti tassā pavattiṭṭhānamāha rūpādichaḷārammaṇavinimuttassa taṇhāvisayassa abhāvato. Heṭṭhupariyavasenāti kadāci rūpārammaṇe kadāci yāva dhammārammaṇā, kadāci dhammārammaṇe kadāci yāva rūpārammaṇāti evaṃ heṭṭhā ca upari ca pavattivasena. Desanākkamena cettha heṭṭhupariyatā veditabbā, kāmarāgādivasenapi ayamattho veditabbo. Saṅkhārānaṃ khaṇikabhāvato aparāparuppatti ettha saṃsibbananti āha ‘‘punappunaṃ uppajjanato saṃsibbanaṭṭhenā’’ti. Idaṃ yena sambandhena jaṭā viyāti jaṭāti jaṭātaṇhānaṃ upamūpameyyatā, taṃdassanaṃ. Ayañhettha attho – yathā jālinī veḷugumbassa sākhā, tāsaṃ sañcayādayo ca attano avayavehi saṃsibbitā vinaddhā ‘‘jaṭā’’ti vuccanti, evaṃ taṇhāpi saṃsibbanasabhāvenāti.
ឥមេ សត្តា ‘‘មម ឥទ’’ន្តិ បរិគ្គហិតំ អត្តនិព្ពិសេសំ មញ្ញមានា អព្ភន្តរិមំ ករោន្តិ។ អព្ភន្តរដ្ឋោ ច អន្តោ-សទ្ទោតិ សកបរិក្ខារេសុ ឧប្បជ្ជនមានាបិ តណ្ហា ‘‘អន្តោជដា’’តិ វុត្តា។ បព្ពជិតស្ស បត្តាទិ, គហដ្ឋស្ស ហត្ថិអាទិ សកបរិក្ខារោ។ អត្តាតិ ភវតិ ឯត្ថ អភិមានោតិ អត្តភាវោ, ឧបាទានក្ខន្ធបញ្ចកំ។ សរីរន្តិ កេចិ។ ‘‘មម អត្តភាវោ សុន្ទរោ, អសុកស្ស វិយ មម អត្តភាវោ ភវេយ្យា’’តិអាទិនា សកអត្តភាវាទីសុ តណ្ហាយ ឧប្បជ្ជនាការោ វេទិតព្ពោ។ អត្តនោ ចក្ខាទីនិ អជ្ឈត្តិកាយតនានិ, អត្តនោ ច បរេសញ្ច រូបាទីនិ ពាហិរាយតនានិ, បរេសំ សព្ពានិ វា។ សបរសន្តតិបរិយាបន្នានិ វា ចក្ខាទីនិ អជ្ឈត្តិកាយតនានិ, តថា រូបាទីនិ ពាហិរាយតនានិ។ បរិត្តមហគ្គតភវេសុ បវត្តិយាបិ តណ្ហាយ អន្តោជដាពហិជដាភាវោ វេទិតព្ពោ។ កាមភវោ ហិ កស្សចិបិ កិលេសស្ស អវិក្ខម្ភិតត្តា កត្ថចិបិ អវិមុត្តោ អជ្ឈត្តគ្គហណស្ស វិសេសបច្ចយោតិ ‘‘អជ្ឈត្តំ អន្តោ’’តិ ច វុច្ចតិ, តព្ពិបរិយាយតោ រូបារូបភវោ ‘‘ពហិទ្ធា ពហី’’តិ ច។ តេនាហ ភគវា – ‘‘អជ្ឈត្តសំយោជនោ បុគ្គលោ, ពហិទ្ធាសំយោជនោ បុគ្គលោ’’តិ (អ. និ. ២.៣៧)។
Ime sattā ‘‘mama ida’’nti pariggahitaṃ attanibbisesaṃ maññamānā abbhantarimaṃ karonti. Abbhantaraṭṭho ca anto-saddoti sakaparikkhāresu uppajjanamānāpi taṇhā ‘‘antojaṭā’’ti vuttā. Pabbajitassa pattādi, gahaṭṭhassa hatthiādi sakaparikkhāro. Attāti bhavati ettha abhimānoti attabhāvo, upādānakkhandhapañcakaṃ. Sarīranti keci. ‘‘Mama attabhāvo sundaro, asukassa viya mama attabhāvo bhaveyyā’’tiādinā sakaattabhāvādīsu taṇhāya uppajjanākāro veditabbo. Attano cakkhādīni ajjhattikāyatanāni, attano ca paresañca rūpādīni bāhirāyatanāni, paresaṃ sabbāni vā. Saparasantatipariyāpannāni vā cakkhādīni ajjhattikāyatanāni, tathā rūpādīni bāhirāyatanāni. Parittamahaggatabhavesu pavattiyāpi taṇhāya antojaṭābahijaṭābhāvo veditabbo. Kāmabhavo hi kassacipi kilesassa avikkhambhitattā katthacipi avimutto ajjhattaggahaṇassa visesapaccayoti ‘‘ajjhattaṃ anto’’ti ca vuccati, tabbipariyāyato rūpārūpabhavo ‘‘bahiddhā bahī’’ti ca. Tenāha bhagavā – ‘‘ajjhattasaṃyojano puggalo, bahiddhāsaṃyojano puggalo’’ti (a. ni. 2.37).
វិសយភេទេន បវត្តិអាការភេទេន អនេកភេទភិន្នម្បិ តណ្ហំ ជដាភាវសាមញ្ញេន ឯកន្តិ គហេត្វា ‘‘តាយ ឯវំ ឧប្បជ្ជមានាយ ជដាយា’’តិ វុត្តំ។ សា បន បជាតិ វុត្តសត្តសន្តានបរិយាបន្នា ឯវ ហុត្វា បុនប្បុនំ តំ ជដេន្តី វិនន្ធន្តី បវត្តតីតិ អាហ ‘‘ជដាយ ជដិតា បជា’’តិ។ តថា ហិ បរមត្ថតោ យទិបិ អវយវព្យតិរេកេន សមុទាយោ នត្ថិ, ឯកទេសោ បន សមុទាយោ នាម ន ហោតីតិ អវយវតោ សមុទាយំ ភិន្នំ កត្វា ឧបមូបមេយ្យំ ទស្សេន្តោ ‘‘យថា នាម វេឡុជដាទីហិ…បេ.… សំសិព្ពិតា’’តិ អាហ។ ឥមំ ជដន្តិ សម្ពន្ធោ។ តីសុ ធាតូសុ ឯកម្បិ អសេសេត្វា សំសិព្ពនេន តេធាតុកំ ជដេត្វា ឋិតំ។ តេនស្សា មហាវិសយតំ វិជដនស្ស ច សុទុក្ករភាវមាហ។ វិជដេតុំ កោ សមត្ថោតិ ឥមិនា ‘‘វិជដយេ’’តិ បទំ សត្តិអត្ថំ, ន វិធិអត្ថន្តិ ទស្សេតិ។
Visayabhedena pavattiākārabhedena anekabhedabhinnampi taṇhaṃ jaṭābhāvasāmaññena ekanti gahetvā ‘‘tāya evaṃ uppajjamānāya jaṭāyā’’ti vuttaṃ. Sā pana pajāti vuttasattasantānapariyāpannā eva hutvā punappunaṃ taṃ jaṭentī vinandhantī pavattatīti āha ‘‘jaṭāya jaṭitā pajā’’ti. Tathā hi paramatthato yadipi avayavabyatirekena samudāyo natthi, ekadeso pana samudāyo nāma na hotīti avayavato samudāyaṃ bhinnaṃ katvā upamūpameyyaṃ dassento ‘‘yathā nāma veḷujaṭādīhi…pe… saṃsibbitā’’ti āha. Imaṃ jaṭanti sambandho. Tīsu dhātūsu ekampi asesetvā saṃsibbanena tedhātukaṃ jaṭetvā ṭhitaṃ. Tenassā mahāvisayataṃ vijaṭanassa ca sudukkarabhāvamāha. Vijaṭetuṃ ko samatthoti iminā ‘‘vijaṭaye’’ti padaṃ sattiatthaṃ, na vidhiatthanti dasseti.
ឯវំ ‘‘អន្តោជដា’’តិអាទិនា បុដ្ឋោ អថស្ស ភគវា តមត្ថំ វិស្សជ្ជេន្តោ ‘‘សីលេ បតិដ្ឋាយា’’តិអាទិមាហ។ ឯត្ថ សីលេតិ កុសលសីលេ។ តំ បន បាតិមោក្ខសំវរាទិភេទេសុ បរិសុទ្ធមេវ ឥច្ឆិតព្ពន្តិ អាហ ‘‘ចតុបារិសុទ្ធិសីលេ’’តិ។
Evaṃ ‘‘antojaṭā’’tiādinā puṭṭho athassa bhagavā tamatthaṃ vissajjento ‘‘sīle patiṭṭhāyā’’tiādimāha. Ettha sīleti kusalasīle. Taṃ pana pātimokkhasaṃvarādibhedesu parisuddhameva icchitabbanti āha ‘‘catupārisuddhisīle’’ti.
នរតិ នេតីតិ នរោ, បុរិសោ។ កាមំ ឥត្ថីបិ តណ្ហាជដាវិជដនេ សមត្ថា អត្ថិ, បធានមេវ បន សត្តំ ទស្សេន្តោ ‘‘នរោ’’តិ អាហ យថា ‘‘សត្ថា ទេវមនុស្សាន’’ន្តិ, អដ្ឋកថាយំ បន អវិភាគេន បុគ្គលបរិយាយោ អយន្តិ ទស្សេតុំ ‘‘នរោតិ សត្តោ’’តិ វុត្តំ។ វិបាកភូតាយ សហ បញ្ញាយ ភវតីតិ សបញ្ញោ។ តាយ ហិ អាទិតោ បដ្ឋាយ សន្តានវសេន ពហុលំ បវត្តមានាយ អយំ សត្តោ សវិសេសំ សបញ្ញោតិ វត្តព្ពតំ អរហតិ។ វិបាកបញ្ញាបិ ហិ សន្តានវិសេសេន ភាវនាបញ្ញុប្បត្តិយា ឧបនិស្សយបច្ចយោ ហោតិ អហេតុកទ្វិហេតុកានំ តទភាវតោ។ កម្មជតិហេតុកបដិសន្ធិបញ្ញាយាតិ កម្មជាយ តិហេតុកបដិសន្ធិយំ បញ្ញាយាតិ ឯវំ តិហេតុកសទ្ទោ បដិសន្ធិសទ្ទេន សម្ពន្ធិតព្ពោ, ន បញ្ញាសទ្ទេន។ ន ហិ បញ្ញា តិហេតុកា អត្ថិ។ បដិសន្ធិតោ បភុតិ បវត្តមានា បញ្ញា ‘‘បដិសន្ធិយំ បញ្ញា’’តិ វុត្តា តំមូលកត្តា, ន បដិសន្ធិក្ខណេ បវត្តា ឯវ។
Narati netīti naro, puriso. Kāmaṃ itthīpi taṇhājaṭāvijaṭane samatthā atthi, padhānameva pana sattaṃ dassento ‘‘naro’’ti āha yathā ‘‘satthā devamanussāna’’nti, aṭṭhakathāyaṃ pana avibhāgena puggalapariyāyo ayanti dassetuṃ ‘‘naroti satto’’ti vuttaṃ. Vipākabhūtāya saha paññāya bhavatīti sapañño. Tāya hi ādito paṭṭhāya santānavasena bahulaṃ pavattamānāya ayaṃ satto savisesaṃ sapaññoti vattabbataṃ arahati. Vipākapaññāpi hi santānavisesena bhāvanāpaññuppattiyā upanissayapaccayo hoti ahetukadvihetukānaṃ tadabhāvato. Kammajatihetukapaṭisandhipaññāyāti kammajāya tihetukapaṭisandhiyaṃ paññāyāti evaṃ tihetukasaddo paṭisandhisaddena sambandhitabbo, na paññāsaddena. Na hi paññā tihetukā atthi. Paṭisandhito pabhuti pavattamānā paññā ‘‘paṭisandhiyaṃ paññā’’ti vuttā taṃmūlakattā, na paṭisandhikkhaṇe pavattā eva.
ចិន្តេតិ អារម្មណំ ឧបនិជ្ឈាយតីតិ ចិត្តំ, សមាធិ។ សោ ហិ សាតិសយំ ឧបនិជ្ឈានកិច្ចោ។ ន ហិ វិតក្កាទយោ វិនា សមាធិនា តមត្ថំ សាធេន្តិ, សមាធិ បន តេហិ វិនាបិ សាធេតីតិ។ បគុណពលវភាវាបាទនេន បច្ចយេហិ ចិត្តំ, អត្តសន្តានំ ចិនោតីតិបិ ចិត្តំ, សមាធិ។ បឋមជ្ឈានាទិវសេន ចិត្តវិចិត្តតាយ ឥទ្ធិវិធាទិចិត្តករណេន ច សមាធិ ចិត្តន្តិ វិនាបិ បរោបទេសេនស្ស ចិត្តបរិយាយោ លព្ភតេវ។ អដ្ឋកថាយំ បន ចិត្ត-សទ្ទោ វិញ្ញាណេ និរុឡ្ហោតិ កត្វា វុត្តំ ‘‘ចិត្តសីសេន ហេត្ថ អដ្ឋ សមាបត្តិយោ កថិតា’’តិ។ យថាសភាវំ បការេហិ ជានាតីតិ បញ្ញា។ សា យទិបិ កុសលាទិភេទតោ ពហុវិធា, ‘‘ភាវយ’’ន្តិ បន វចនតោ ភាវេតព្ពា ឥធាធិប្បេតាតិ តំ ទស្សេន្តោ ‘‘បញ្ញានាមេន វិបស្សនា កថិតា’’តិ។ យទិបិ កិលេសានំ បហានំ អាតាបនំ, តំ សម្មាទិដ្ឋិអាទីនម្បិ អត្ថេវ, អាតប្បសទ្ទោ វិយ បន អាតាប-សទ្ទោ វីរិយេ ឯវ និរុឡ្ហោតិ អាហ ‘‘អាតាបីតិ វីរិយវា’’តិ។ យថា កម្មដ្ឋានំ តាយ បញ្ញាយ បរិតោ ហរីយតិ បវត្តីយតិ, ឯវំ សាបិ តទត្ថំ យោគិនាតិ អាហ ‘‘បារិហារិយបញ្ញា’’តិ។ អភិក្កមាទីនិ សព្ពកិច្ចានិ សាត្ថកសម្បជញ្ញាទិវសេន បរិច្ឆិជ្ជ នេតីតិ សព្ពកិច្ចបរិណាយិកា។
Cinteti ārammaṇaṃ upanijjhāyatīti cittaṃ, samādhi. So hi sātisayaṃ upanijjhānakicco. Na hi vitakkādayo vinā samādhinā tamatthaṃ sādhenti, samādhi pana tehi vināpi sādhetīti. Paguṇabalavabhāvāpādanena paccayehi cittaṃ, attasantānaṃ cinotītipi cittaṃ, samādhi. Paṭhamajjhānādivasena cittavicittatāya iddhividhādicittakaraṇena ca samādhi cittanti vināpi paropadesenassa cittapariyāyo labbhateva. Aṭṭhakathāyaṃ pana citta-saddo viññāṇe niruḷhoti katvā vuttaṃ ‘‘cittasīsena hettha aṭṭha samāpattiyo kathitā’’ti. Yathāsabhāvaṃ pakārehi jānātīti paññā. Sā yadipi kusalādibhedato bahuvidhā, ‘‘bhāvaya’’nti pana vacanato bhāvetabbā idhādhippetāti taṃ dassento ‘‘paññānāmena vipassanā kathitā’’ti. Yadipi kilesānaṃ pahānaṃ ātāpanaṃ, taṃ sammādiṭṭhiādīnampi attheva, ātappasaddo viya pana ātāpa-saddo vīriye eva niruḷhoti āha ‘‘ātāpīti vīriyavā’’ti. Yathā kammaṭṭhānaṃ tāya paññāya parito harīyati pavattīyati, evaṃ sāpi tadatthaṃ yogināti āha ‘‘pārihāriyapaññā’’ti. Abhikkamādīni sabbakiccāni sātthakasampajaññādivasena paricchijja netīti sabbakiccapariṇāyikā.
យស្មា បុគ្គលាធិដ្ឋានេន គាថា ភាសិតា, តស្មា បុគ្គលាធិដ្ឋានមេវ ឧបមំ ទស្សេន្តោ ‘‘យថា នាម បុរិសោ’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ សុនិសិតន្តិ សុដ្ឋុ និសិតំ, អតិវិយ តិខិណន្តិ អត្ថោ។ សត្ថស្ស និសិតតរភាវករណំ និសានសិលាយំ, ពាហុពលេន ចស្ស ឧក្ខិបនន្តិ ឧភយម្បេតំ អត្ថាបន្នំ កត្វា ឧបមា វុត្តាតិ តទុភយំ ឧបមេយ្យំ ទស្សេន្តោ ‘‘សមាធិសិលាយំ សុនិសិតំ…បេ.… បញ្ញាហត្ថេន ឧក្ខិបិត្វា’’តិ អាហ។ សមាធិគុណេន ហិ បញ្ញាយ តិក្ខភាវោ។ យថាហ ‘‘សមាហិតោ យថាភូតំ បជានាតី’’តិ (សំ. និ. ៣.៥; ៤.៩៩; ៥.១០៧១)។ វីរិយញ្ចស្សា ឧបត្ថម្ភកំ បគ្គណ្ហនតោ។ វិជដេយ្យាតិ វិជដេតុំ សក្កុណេយ្យ។ វុដ្ឋានគាមិនិវិបស្សនាយ ហិ វត្តមានាយ យោគាវចរោ តណ្ហាជដំ វិជដេតុំ សមត្ថោ នាម។ វិជដនញ្ចេត្ថ សមុច្ឆេទវសេន បហានន្តិ អាហ – ‘‘សញ្ឆិន្ទេយ្យ សម្បទាលេយ្យា’’តិ។
Yasmā puggalādhiṭṭhānena gāthā bhāsitā, tasmā puggalādhiṭṭhānameva upamaṃ dassento ‘‘yathā nāma puriso’’tiādimāha. Tattha sunisitanti suṭṭhu nisitaṃ, ativiya tikhiṇanti attho. Satthassa nisitatarabhāvakaraṇaṃ nisānasilāyaṃ, bāhubalena cassa ukkhipananti ubhayampetaṃ atthāpannaṃ katvā upamā vuttāti tadubhayaṃ upameyyaṃ dassento ‘‘samādhisilāyaṃ sunisitaṃ…pe… paññāhatthena ukkhipitvā’’ti āha. Samādhiguṇena hi paññāya tikkhabhāvo. Yathāha ‘‘samāhito yathābhūtaṃ pajānātī’’ti (saṃ. ni. 3.5; 4.99; 5.1071). Vīriyañcassā upatthambhakaṃ paggaṇhanato. Vijaṭeyyāti vijaṭetuṃ sakkuṇeyya. Vuṭṭhānagāminivipassanāya hi vattamānāya yogāvacaro taṇhājaṭaṃ vijaṭetuṃ samattho nāma. Vijaṭanañcettha samucchedavasena pahānanti āha – ‘‘sañchindeyya sampadāleyyā’’ti.
មគ្គក្ខណេ បនេស វិជដេតិ នាម, អគ្គផលក្ខណេ សព្ពសោ វិជដិតជដោ នាម។ តេនាហ ‘‘ឥទានី’’តិអាទិ។ យស្មា ជដាយ វិជដនំ អរិយមគ្គេន, តញ្ច ខោ និព្ពានំ អាគម្ម, តស្មា តំ សន្ធាយាហ ‘‘ជដាយ វិជដនោកាស’’ន្តិ។ យត្ថ បន សា វិជដីយតិ, តំ ទស្សេតុំ ‘‘យត្ថ នាមញ្ចា’’តិអាទិ វុត្តំ។ ‘‘បដិឃំ រូបសញ្ញា ចា’’តិ គាថាសុខត្ថំ សានុនាសិកំ កត្វា និទ្ទេសោ, ‘‘បដិឃរូបសញ្ញា’’តិ វុត្តំ ហោតិ។ បដិឃសញ្ញាវសេន កាមភវោ គហិតោ កាមភវបរិយាបន្នត្តា តាយ។ បថវីកសិណាទិរូបេ សញ្ញា រូបសញ្ញា។ ឧភយត្ថាបិ សញ្ញាសីសេន ចិត្តុប្បាទស្សេវ គហណំ។ ភវសង្ខេបេនាតិ ភវភាវេន សង្ខិបិតព្ពតាយ, ភវលក្ខណេន ឯកលក្ខណត្តាតិ អត្ថោ។ រូបេ វា វិរជ្ជនវសេន ច វត្តុំ សក្កុណេយ្យា ឥធ រូបសញ្ញាតិ វុត្តា , ឯវម្បេត្ថ អរូបភវស្ស ច គហិតតា វេទិតព្ពា។ ‘‘នាមញ្ច រូបញ្ចា’’តិ អនវសេសតោ នាមរូបំ គហិតន្តិ អរូបភវ-អសញ្ញភវានម្បេត្ថ គហណំ សិទ្ធន្តិ អបរេ។ បរិយាទិយនដ្ឋានេតិ បរិយាទិយនការណេ សព្ពសោ ខេបននិមិត្តេ និព្ពានេ។ តេនាហ ‘‘និព្ពានំ…បេ.… ទស្សិតោ ហោតី’’តិ។
Maggakkhaṇe panesa vijaṭeti nāma, aggaphalakkhaṇe sabbaso vijaṭitajaṭo nāma. Tenāha ‘‘idānī’’tiādi. Yasmā jaṭāya vijaṭanaṃ ariyamaggena, tañca kho nibbānaṃ āgamma, tasmā taṃ sandhāyāha ‘‘jaṭāya vijaṭanokāsa’’nti. Yattha pana sā vijaṭīyati, taṃ dassetuṃ ‘‘yattha nāmañcā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Paṭighaṃ rūpasaññā cā’’ti gāthāsukhatthaṃ sānunāsikaṃ katvā niddeso, ‘‘paṭigharūpasaññā’’ti vuttaṃ hoti. Paṭighasaññāvasena kāmabhavo gahito kāmabhavapariyāpannattā tāya. Pathavīkasiṇādirūpe saññā rūpasaññā. Ubhayatthāpi saññāsīsena cittuppādasseva gahaṇaṃ. Bhavasaṅkhepenāti bhavabhāvena saṅkhipitabbatāya, bhavalakkhaṇena ekalakkhaṇattāti attho. Rūpe vā virajjanavasena ca vattuṃ sakkuṇeyyā idha rūpasaññāti vuttā , evampettha arūpabhavassa ca gahitatā veditabbā. ‘‘Nāmañca rūpañcā’’ti anavasesato nāmarūpaṃ gahitanti arūpabhava-asaññabhavānampettha gahaṇaṃ siddhanti apare. Pariyādiyanaṭṭhāneti pariyādiyanakāraṇe sabbaso khepananimitte nibbāne. Tenāha ‘‘nibbānaṃ…pe… dassito hotī’’ti.
ជដាសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Jaṭāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. ជដាសុត្តំ • 3. Jaṭāsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣. ជដាសុត្តវណ្ណនា • 3. Jaṭāsuttavaṇṇanā
