Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ചൂളനിദ്ദേസ-അട്ഠകഥാ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
൧൧. ജതുകണ്ണിമാണവസുത്തനിദ്ദേസവണ്ണനാ
11. Jatukaṇṇimāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
൬൫. ഏകാദസമേ ജതുകണ്ണിസുത്തേ – സുത്വാനഹം വീര അകാമകാമിന്തി അഹം ‘‘ഇതിപി സോ ഭഗവാ’’തിആദിനാ (പാരാ॰ ൧; ദീ॰ നി॰ ൧.൧൫൭, ൨൫൫, ൩൦൧; അ॰ നി॰ ൬.൧൦; സം॰ നി॰ ൫.൯൯൭) നയേന വീര കാമാനം അകാമനതോ അകാമകാമിം ബുദ്ധം സുത്വാ. അകാമമാഗമന്തി നിക്കാമം ഭഗവന്തം പുച്ഛിതും ആഗതോമ്ഹി. സഹജനേത്താതി സഹജാതസബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണചക്ഖു . യഥാതച്ഛന്തി യഥാതഥം. ബ്രൂഹി മേതി പുന യാചന്തോ ഭണതി. യാചന്തോ ഹി സഹസ്സക്ഖത്തുമ്പി ഭണേയ്യ, കോ പന വാദോ ദ്വിക്ഖത്തും.
65. Ekādasame jatukaṇṇisutte – sutvānahaṃ vīra akāmakāminti ahaṃ ‘‘itipi so bhagavā’’tiādinā (pārā. 1; dī. ni. 1.157, 255, 301; a. ni. 6.10; saṃ. ni. 5.997) nayena vīra kāmānaṃ akāmanato akāmakāmiṃ buddhaṃ sutvā. Akāmamāgamanti nikkāmaṃ bhagavantaṃ pucchituṃ āgatomhi. Sahajanettāti sahajātasabbaññutaññāṇacakkhu . Yathātacchanti yathātathaṃ. Brūhi meti puna yācanto bhaṇati. Yācanto hi sahassakkhattumpi bhaṇeyya, ko pana vādo dvikkhattuṃ.
ഇതിപി സോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോതി ഇമേസം പദാനം അത്ഥോ ഹേട്ഠാ വുത്തോവ. വിജ്ജാഹി പന ചരണേന ച സമ്പന്നത്താ വിജ്ജാചരണസമ്പന്നോ. തത്ഥ വിജ്ജാതി തിസ്സോപി വിജ്ജാ അട്ഠപി വിജ്ജാ. തിസ്സോ വിജ്ജാ ഭയഭേരവസുത്തേ (മ॰ നി॰ ൧.൩൪ ആദയോ) വുത്തനയേന വേദിതബ്ബാ, അട്ഠ അമ്ബട്ഠസുത്തേ (ദീ॰ നി॰ ൧.൨൫൪ ആദയോ). തത്ഥ ഹി വിപസ്സനാഞാണേന മനോമയിദ്ധിയാ ച സഹ ഛ അഭിഞ്ഞാ പരിഗ്ഗഹേത്വാ അട്ഠ വിജ്ജാ വുത്താ. ചരണന്തി സീലസംവരോ ഇന്ദ്രിയേസു ഗുത്തദ്വാരതാ ഭോജനേ മത്തഞ്ഞുതാ ജാഗരിയാനുയോഗോ സത്ത സദ്ധമ്മാ ചത്താരി രൂപാവചരജ്ഝാനാനീതി ഇമേ പന്നരസ ധമ്മാ വേദിതബ്ബാ. ഇമേയേവ ഹി പന്നരസ ധമ്മാ യസ്മാ ഏതേഹി ചരതി അരിയസാവകോ ഗച്ഛതി അമതം ദിസം, തസ്മാ ‘‘ചരണ’’ന്തി വുത്താ. യഥാഹ – ‘‘ഇധ, മഹാനാമ, അരിയസാവകോ സീലവാ ഹോതീ’’തി (മ॰ നി॰ ൨.൨൪) സബ്ബം മജ്ഝിമപണ്ണാസകേ വുത്തനയേന വേദിതബ്ബം. ഭഗവാ ഇമാഹി വിജ്ജാഹി ഇമിനാ ച ചരണേന സമന്നാഗതോ, തേന വുച്ചതി വിജ്ജാചരണസമ്പന്നോതി. തത്ഥ വിജ്ജാസമ്പദാ ഭഗവതോ സബ്ബഞ്ഞുതം പൂരേത്വാ ഠിതാ, ചരണസമ്പദാ മഹാകാരുണികതം. സോ സബ്ബഞ്ഞുതായ സബ്ബസത്താനം അത്ഥാനത്ഥം ഞത്വാ മഹാകാരുണികതായ അനത്ഥം പരിവജ്ജേത്വാ അത്ഥേ നിയോജേതി, യഥാ തം വിജ്ജാചരണസമ്പന്നോ. തേനസ്സ സാവകാ സുപ്പടിപന്നാ ഹോന്തി, നോ ദുപ്പടിപന്നാ, വിജ്ജാചരണവിപന്നാനഞ്ഹി സാവകാ അത്തന്തപാദയോ വിയ (പാരാ॰ അട്ഠ॰ ൧.൧).
Itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddhoti imesaṃ padānaṃ attho heṭṭhā vuttova. Vijjāhi pana caraṇena ca sampannattā vijjācaraṇasampanno. Tattha vijjāti tissopi vijjā aṭṭhapi vijjā. Tisso vijjā bhayabheravasutte (ma. ni. 1.34 ādayo) vuttanayena veditabbā, aṭṭha ambaṭṭhasutte (dī. ni. 1.254 ādayo). Tattha hi vipassanāñāṇena manomayiddhiyā ca saha cha abhiññā pariggahetvā aṭṭha vijjā vuttā. Caraṇanti sīlasaṃvaro indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satta saddhammā cattāri rūpāvacarajjhānānīti ime pannarasa dhammā veditabbā. Imeyeva hi pannarasa dhammā yasmā etehi carati ariyasāvako gacchati amataṃ disaṃ, tasmā ‘‘caraṇa’’nti vuttā. Yathāha – ‘‘idha, mahānāma, ariyasāvako sīlavā hotī’’ti (ma. ni. 2.24) sabbaṃ majjhimapaṇṇāsake vuttanayena veditabbaṃ. Bhagavā imāhi vijjāhi iminā ca caraṇena samannāgato, tena vuccati vijjācaraṇasampannoti. Tattha vijjāsampadā bhagavato sabbaññutaṃ pūretvā ṭhitā, caraṇasampadā mahākāruṇikataṃ. So sabbaññutāya sabbasattānaṃ atthānatthaṃ ñatvā mahākāruṇikatāya anatthaṃ parivajjetvā atthe niyojeti, yathā taṃ vijjācaraṇasampanno. Tenassa sāvakā suppaṭipannā honti, no duppaṭipannā, vijjācaraṇavipannānañhi sāvakā attantapādayo viya (pārā. aṭṭha. 1.1).
സോഭനഗമനത്താ സുന്ദരം ഠാനം ഗതത്താ സമ്മാ ഗതത്താ സമ്മാ ച ഗദത്താ സുഗതോ. ഗമനമ്പി ഹി ഗതന്തി വുച്ചതി. തഞ്ച ഭഗവതോ സോഭനം പരിസുദ്ധമനവജ്ജം. കിം പന തന്തി? അരിയമഗ്ഗോ. തേന ഹേസ ഗമനേന ഖേമം ദിസം അസജ്ജമാനോ ഗതോതി സോഭനഗമനത്താ സുഗതോ. സുന്ദരഞ്ചേസ ഠാനം ഗതോ അമതം നിബ്ബാനന്തി സുന്ദരം ഠാനം ഗതത്താപി സുഗതോ. സമ്മാ ച ഗതോ തേന തേന മഗ്ഗേന പഹീനേ കിലേസേ പുന അപച്ചാഗച്ഛന്തോ. വുത്തഞ്ഹേതം –
Sobhanagamanattā sundaraṃ ṭhānaṃ gatattā sammā gatattā sammā ca gadattā sugato. Gamanampi hi gatanti vuccati. Tañca bhagavato sobhanaṃ parisuddhamanavajjaṃ. Kiṃ pana tanti? Ariyamaggo. Tena hesa gamanena khemaṃ disaṃ asajjamāno gatoti sobhanagamanattā sugato. Sundarañcesa ṭhānaṃ gato amataṃ nibbānanti sundaraṃ ṭhānaṃ gatattāpi sugato. Sammā ca gato tena tena maggena pahīne kilese puna apaccāgacchanto. Vuttañhetaṃ –
‘‘സോതാപത്തിമഗ്ഗേന യേ കിലേസാ പഹീനാ, തേ കിലേസേ ന പുനേതി ന പച്ചേതി ന പച്ചാഗച്ഛതീതി സുഗതോ…പേ॰… അരഹത്തമഗ്ഗേന യേ കിലേസാ പഹീനാ, തേ കിലേസേ ന പുനേതി ന പച്ചേതി ന പച്ചാഗച്ഛതീതി സുഗതോ’’തി (മഹാനി॰ ൩൮; ചൂളനി॰ മേത്തഗൂമാണവപുച്ഛാനിദ്ദേസ ൨൭).
‘‘Sotāpattimaggena ye kilesā pahīnā, te kilese na puneti na pacceti na paccāgacchatīti sugato…pe… arahattamaggena ye kilesā pahīnā, te kilese na puneti na pacceti na paccāgacchatīti sugato’’ti (mahāni. 38; cūḷani. mettagūmāṇavapucchāniddesa 27).
സമ്മാ വാ ഗതോ ദീപങ്കരപാദമൂലതോ പഭുതി യാവ ബോധിമണ്ഡാ താവ സമതിംസപാരമീപൂരികായ സമ്മാ പടിപത്തിയാ സബ്ബലോകസ്സ ഹിതസുഖമേവ കരോന്തോ സസ്സതം ഉച്ഛേദം കാമസുഖം അത്തകിലമഥന്തി ഇമേ ച അന്തേ അനുപഗച്ഛന്തോ ഗതോതി സമ്മാ ഗതത്താപി സുഗതോ. സമ്മാ ചേസ ഗദതി യുത്തട്ഠാനേസു യുത്തമേവ വാചം ഭാസതീതി സമ്മാ ഗദത്താപി സുഗതോ.
Sammā vā gato dīpaṅkarapādamūlato pabhuti yāva bodhimaṇḍā tāva samatiṃsapāramīpūrikāya sammā paṭipattiyā sabbalokassa hitasukhameva karonto sassataṃ ucchedaṃ kāmasukhaṃ attakilamathanti ime ca ante anupagacchanto gatoti sammā gatattāpi sugato. Sammā cesa gadati yuttaṭṭhānesu yuttameva vācaṃ bhāsatīti sammā gadattāpi sugato.
തത്രിദം സാധകസുത്തം –
Tatridaṃ sādhakasuttaṃ –
‘‘യം തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി അഭൂതം അതച്ഛം അനത്ഥസംഹിതം, സാ ച പരേസം അപ്പിയാ അമനാപാ, ന തം തഥാഗതോ വാചം ഭാസതി. യമ്പി തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി ഭൂതം തച്ഛം അനത്ഥസംഹിതം, സാ ച പരേസം അപ്പിയാ അമനാപാ, തമ്പി തഥാഗതോ വാചം ന ഭാസതി. യഞ്ച ഖോ തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി ഭൂതം തച്ഛം അത്ഥസംഹിതം, സാ ച പരേസം അപ്പിയാ അമനാപാ, തത്ര കാലഞ്ഞൂ തഥാഗതോ ഹോതി തസ്സാ വാചായ വേയ്യാകരണായ. യം തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി അഭൂതം അതച്ഛം അനത്ഥസംഹിതം. സാ ച പരേസം പിയാ മനാപാ, ന തം തഥാഗതോ വാചം ഭാസതി. യമ്പി തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി ഭൂതം തച്ഛം അനത്ഥസംഹിതം, സാ ച പരേസം പിയാ മനാപാ, തമ്പി തഥാഗതോ വാചം ന ഭാസതി. യഞ്ച ഖോ തഥാഗതോ വാചം ജാനാതി ഭൂതം തച്ഛം അത്ഥസംഹിതം, സാ ച പരേസം പിയാ മനാപാ, തത്ര കാലഞ്ഞൂ തഥാഗതോ ഹോതി തസ്സാ വാചായ വേയ്യാകരണായാ’’തി (മ॰ നി॰ ൨.൮൬).
‘‘Yaṃ tathāgato vācaṃ jānāti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, na taṃ tathāgato vācaṃ bhāsati. Yampi tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, tampi tathāgato vācaṃ na bhāsati. Yañca kho tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ, sā ca paresaṃ appiyā amanāpā, tatra kālaññū tathāgato hoti tassā vācāya veyyākaraṇāya. Yaṃ tathāgato vācaṃ jānāti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ. Sā ca paresaṃ piyā manāpā, na taṃ tathāgato vācaṃ bhāsati. Yampi tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, sā ca paresaṃ piyā manāpā, tampi tathāgato vācaṃ na bhāsati. Yañca kho tathāgato vācaṃ jānāti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ, sā ca paresaṃ piyā manāpā, tatra kālaññū tathāgato hoti tassā vācāya veyyākaraṇāyā’’ti (ma. ni. 2.86).
ഏവം സമ്മാ ഗദത്താപി സുഗതോതി വേദിതബ്ബോ.
Evaṃ sammā gadattāpi sugatoti veditabbo.
സബ്ബഥാ വിദിതലോകത്താ പന ലോകവിദൂ. സോ ഹി ഭഗവാ സഭാവതോ സമുദയതോ നിരോധതോ നിരോധൂപായതോതി സബ്ബഥാ ലോകം അവേദി അഞ്ഞാസി പടിവിജ്ഝി. യഥാഹ –
Sabbathā viditalokattā pana lokavidū. So hi bhagavā sabhāvato samudayato nirodhato nirodhūpāyatoti sabbathā lokaṃ avedi aññāsi paṭivijjhi. Yathāha –
‘‘യത്ഥ ഖോ, ആവുസോ, ന ജായതി ന ജീയതി ന മീയതി ന ചവതി ന ഉപപജ്ജതി, നാഹം തം ഗമനേന ലോകസ്സ അന്തം ഞാതേയ്യം ദട്ഠേയ്യം പത്തേയ്യന്തി വദാമി. ന ചാഹം, ആവുസോ, അപ്പത്വാവ ലോകസ്സ അന്തം ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയം വദാമി. അപി ചാഹം, ആവുസോ, ഇമസ്മിംയേവ ബ്യാമമത്തേ കളേവരേ സസഞ്ഞിമ്ഹി സമനകേ ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേമി ലോകസമുദയഞ്ച ലോകനിരോധഞ്ച ലോകനിരോധഗാമിനിഞ്ച പടിപദം (സം॰ നി॰ ൧.൧൦൭; അ॰ നി॰ ൪.൪൫).
‘‘Yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmi. Na cāhaṃ, āvuso, appatvāva lokassa antaṃ dukkhassa antakiriyaṃ vadāmi. Api cāhaṃ, āvuso, imasmiṃyeva byāmamatte kaḷevare sasaññimhi samanake lokañca paññapemi lokasamudayañca lokanirodhañca lokanirodhagāminiñca paṭipadaṃ (saṃ. ni. 1.107; a. ni. 4.45).
‘‘ഗമനേന ന പത്തബ്ബോ, ലോകസ്സന്തോ കുദാചനം;
‘‘Gamanena na pattabbo, lokassanto kudācanaṃ;
ന ച അപ്പത്വാ ലോകന്തം, ദുക്ഖാ അത്ഥി പമോചനം.
Na ca appatvā lokantaṃ, dukkhā atthi pamocanaṃ.
‘‘തസ്മാ ഹവേ ലോകവിദൂ സുമേധോ, ലോകന്തഗൂ വുസിതബ്രഹ്മചരിയോ;
‘‘Tasmā have lokavidū sumedho, lokantagū vusitabrahmacariyo;
ലോകസ്സ അന്തം സമിതാവി ഞത്വാ, നാസീസതീ ലോകമിമം പരഞ്ചാ’’തി. (സം॰ നി॰ ൧.൧൦൭; അ॰ നി॰ ൪.൪൫);
Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā, nāsīsatī lokamimaṃ parañcā’’ti. (saṃ. ni. 1.107; a. ni. 4.45);
അപി ച – തയോ ലോകാ സങ്ഖാരലോകോ സത്തലോകോ ഓകാസലോകോതി. തത്ഥ ‘‘ഏകോ ലോകോ സബ്ബേ സത്താ ആഹാരട്ഠിതികാ’’തി (പടി॰ മ॰ ൧.൧൧൨) ആഗതട്ഠാനേ സങ്ഖാരലോകോ വേദിതബ്ബോ. ‘‘സസ്സതോ ലോകോതി വാ അസസ്സതോ ലോകോതി വാ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൧.൪൨൧; മ॰ നി॰ ൧.൨൬൯; സം॰ നി॰ ൪.൪൧൬; വിഭ॰ ൯൩൭) ആഗതട്ഠാനേ സത്തലോകോ.
Api ca – tayo lokā saṅkhāraloko sattaloko okāsalokoti. Tattha ‘‘eko loko sabbe sattā āhāraṭṭhitikā’’ti (paṭi. ma. 1.112) āgataṭṭhāne saṅkhāraloko veditabbo. ‘‘Sassato lokoti vā asassato lokoti vā’’ti (dī. ni. 1.421; ma. ni. 1.269; saṃ. ni. 4.416; vibha. 937) āgataṭṭhāne sattaloko.
‘‘യാവതാ ചന്ദിമസൂരിയാ പരിഹരന്തി, ദിസാ ഭന്തി വിരോചമാനാ;
‘‘Yāvatā candimasūriyā pariharanti, disā bhanti virocamānā;
താവ സഹസ്സധാ ലോകോ, ഏത്ഥ തേ വത്തതീ വസോ’’തി. (മ॰ നി॰ ൧.൫൦൩) –
Tāva sahassadhā loko, ettha te vattatī vaso’’ti. (ma. ni. 1.503) –
ആഗതട്ഠാനേ ഓകാസലോകോ. തമ്പി ഭഗവാ സബ്ബഥാ അവേദി. തഥാ ഹിസ്സ ‘‘ഏകോ ലോകോ സബ്ബേ സത്താ ആഹാരട്ഠിതികാ. ദ്വേ ലോകാ നാമഞ്ച രൂപഞ്ച. തയോ ലോകാ തിസ്സോ വേദനാ. ചത്താരോ ലോകാ ചത്താരോ ആഹാരാ. പഞ്ച ലോകാ പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാ. ഛ ലോകാ ഛ അജ്ഝത്തികാനി ആയതനാനി. സത്ത ലോകാ സത്ത വിഞ്ഞാണട്ഠിതിയോ. അട്ഠ ലോകാ അട്ഠ ലോകധമ്മാ. നവ ലോകാ നവ സത്താവാസാ. ദസ ലോകാ ദസായതനാനി. ദ്വാദസ ലോകാ ദ്വാദസായതനാനി. അട്ഠാരസലോകാ അട്ഠാരസ ധാതുയോ’’തി (പടി॰ മ॰ ൧.൧൧൨) അയം സങ്ഖാരലോകോപി സബ്ബഥാ വിദിതോ.
Āgataṭṭhāne okāsaloko. Tampi bhagavā sabbathā avedi. Tathā hissa ‘‘eko loko sabbe sattā āhāraṭṭhitikā. Dve lokā nāmañca rūpañca. Tayo lokā tisso vedanā. Cattāro lokā cattāro āhārā. Pañca lokā pañcupādānakkhandhā. Cha lokā cha ajjhattikāni āyatanāni. Satta lokā satta viññāṇaṭṭhitiyo. Aṭṭha lokā aṭṭha lokadhammā. Nava lokā nava sattāvāsā. Dasa lokā dasāyatanāni. Dvādasa lokā dvādasāyatanāni. Aṭṭhārasalokā aṭṭhārasa dhātuyo’’ti (paṭi. ma. 1.112) ayaṃ saṅkhāralokopi sabbathā vidito.
യസ്മാ പനേസ സബ്ബേസമ്പി സത്താനം ആസയം ജാനാതി, അനുസയം ജാനാതി, ചരിതം ജാനാതി, അധിമുത്തിം ജാനാതി, അപ്പരജക്ഖേ മഹാരജക്ഖേ തിക്ഖിന്ദ്രിയേ മുദിന്ദ്രിയേ, സ്വാകാരേ ദ്വാകാരേ, സുവിഞ്ഞാപയേ ദുവിഞ്ഞാപയേ, ഭബ്ബേ അഭബ്ബേ സത്തേ ജാനാതി. തസ്മാസ്സ സത്തലോകോപി സബ്ബഥാ വിദിതോ. യഥാ ച സത്തലോകോ, ഏവം ഓകാസലോകോപി. തഥാ ഹേസ ഏകം ചക്കവാളം ആയാമതോ ച വിത്ഥാരതോ ച യോജനാനം ദ്വാദസ സതസഹസ്സാനി ചതുതിംസ സതാനി ച പഞ്ഞാസഞ്ച യോജനാനി. പരിക്ഖേപതോ –
Yasmā panesa sabbesampi sattānaṃ āsayaṃ jānāti, anusayaṃ jānāti, caritaṃ jānāti, adhimuttiṃ jānāti, apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye, svākāre dvākāre, suviññāpaye duviññāpaye, bhabbe abhabbe satte jānāti. Tasmāssa sattalokopi sabbathā vidito. Yathā ca sattaloko, evaṃ okāsalokopi. Tathā hesa ekaṃ cakkavāḷaṃ āyāmato ca vitthārato ca yojanānaṃ dvādasa satasahassāni catutiṃsa satāni ca paññāsañca yojanāni. Parikkhepato –
സബ്ബം സതസഹസ്സാനി, ഛത്തിംസ പരിമണ്ഡലം;
Sabbaṃ satasahassāni, chattiṃsa parimaṇḍalaṃ;
ദസ ചേവ സഹസ്സാനി, അഡ്ഢുഡ്ഢാനി സതാനി ച.
Dasa ceva sahassāni, aḍḍhuḍḍhāni satāni ca.
തത്ഥ –
Tattha –
ദുവേ സതസഹസ്സാനി, ചത്താരി നഹുതാനി ച;
Duve satasahassāni, cattāri nahutāni ca;
ഏത്തകം ബഹലത്തേന, സങ്ഖാതായം വസുന്ധരാ.
Ettakaṃ bahalattena, saṅkhātāyaṃ vasundharā.
തസ്സായേവ സന്ധാരകം –
Tassāyeva sandhārakaṃ –
ചത്താരി സതസഹസ്സാനി, അട്ഠേവ നഹുതാനി ച;
Cattāri satasahassāni, aṭṭheva nahutāni ca;
ഏത്തകം ബഹലത്തേന, ജലം വാതേ പതിട്ഠിതം.
Ettakaṃ bahalattena, jalaṃ vāte patiṭṭhitaṃ.
തസ്സാപി സന്ധാരകോ –
Tassāpi sandhārako –
നവ സതസഹസ്സാനി, മാലുതോ നഭമുഗ്ഗതോ;
Nava satasahassāni, māluto nabhamuggato;
സട്ഠി ചേവ സഹസ്സാനി, ഏസാ ലോകസ്സ സണ്ഠിതി.
Saṭṭhi ceva sahassāni, esā lokassa saṇṭhiti.
ഏവം സണ്ഠിതേ ചേത്ഥ യോജനാനം –
Evaṃ saṇṭhite cettha yojanānaṃ –
ചതുരാസീതി സഹസ്സാനി, അജ്ഝോഗാള്ഹോ മഹണ്ണവേ;
Caturāsīti sahassāni, ajjhogāḷho mahaṇṇave;
അച്ചുഗ്ഗതോ താവദേവ, സിനേരു പബ്ബതുത്തമോ.
Accuggato tāvadeva, sineru pabbatuttamo.
തതോ ഉപഡ്ഢുപഡ്ഢേന, പമാണേന യഥാക്കമം;
Tato upaḍḍhupaḍḍhena, pamāṇena yathākkamaṃ;
അജ്ഝോഗാള്ഹുഗ്ഗതാ ദിബ്ബാ, നാനാരതനചിത്തിതാ.
Ajjhogāḷhuggatā dibbā, nānāratanacittitā.
യുഗന്ധരോ ഈസധരോ, കരവീകോ സുദസ്സനോ;
Yugandharo īsadharo, karavīko sudassano;
നേമിന്ധരോ വിനതകോ, അസ്സകണ്ണോ ഗിരി ബ്രഹാ.
Nemindharo vinatako, assakaṇṇo giri brahā.
ഏതേ സത്ത മഹാസേലാ, സിനേരുസ്സ സമന്തതോ;
Ete satta mahāselā, sinerussa samantato;
മഹാരാജാനമാവാസാ, ദേവയക്ഖനിസേവിതാ.
Mahārājānamāvāsā, devayakkhanisevitā.
യോജനാനം സതാനുച്ചോ, ഹിമവാ പഞ്ച പബ്ബതോ;
Yojanānaṃ satānucco, himavā pañca pabbato;
യോജനാനം സഹസ്സാനി, തീണി ആയതവിത്ഥതോ.
Yojanānaṃ sahassāni, tīṇi āyatavitthato.
ചതുരാസീതിസഹസ്സേഹി, കൂടേഹി പടിമണ്ഡിതോ;
Caturāsītisahassehi, kūṭehi paṭimaṇḍito;
തിപഞ്ചയോജനക്ഖന്ധ-പരിക്ഖേപാ നഗവ്ഹയാ.
Tipañcayojanakkhandha-parikkhepā nagavhayā.
പഞ്ഞാസയോജനക്ഖന്ധ-സാഖായാമാ സമന്തതോ;
Paññāsayojanakkhandha-sākhāyāmā samantato;
സതയോജനവിത്ഥിണ്ണാ, താവദേവ ച ഉഗ്ഗതാ;
Satayojanavitthiṇṇā, tāvadeva ca uggatā;
ജമ്ബൂ യസ്സാനുഭാവേന, ജമ്ബുദീപോ പകാസിതോ. (വിസുദ്ധി॰ ൧.൧൩൭; ധ॰ സ॰ അട്ഠ॰ ൫൮൪);
Jambū yassānubhāvena, jambudīpo pakāsito. (visuddhi. 1.137; dha. sa. aṭṭha. 584);
യഞ്ചേതം ജമ്ബുയാ പമാണം, ഏതദേവ അസുരാനം ചിത്തപാടലിയാ, ഗരുളാനം സിമ്ബലിരുക്ഖസ്സ, അപരഗോയാനേ കദമ്ബസ്സ, ഉത്തരകുരൂസു കപ്പരുക്ഖസ്സ, പുബ്ബവിദേഹേ സിരീസസ്സ, താവതിംസേസു പാരിച്ഛത്തകസ്സാതി. തേനാഹു പോരാണാ –
Yañcetaṃ jambuyā pamāṇaṃ, etadeva asurānaṃ cittapāṭaliyā, garuḷānaṃ simbalirukkhassa, aparagoyāne kadambassa, uttarakurūsu kapparukkhassa, pubbavidehe sirīsassa, tāvatiṃsesu pāricchattakassāti. Tenāhu porāṇā –
‘‘പാടലീ സിമ്ബലീ ജമ്ബൂ, ദേവാനം പാരിച്ഛത്തകോ;
‘‘Pāṭalī simbalī jambū, devānaṃ pāricchattako;
കദമ്ബോ കപ്പരുക്ഖോ ച, സിരീസേന ഭവതി സത്തമം.
Kadambo kapparukkho ca, sirīsena bhavati sattamaṃ.
‘‘ദ്വേ അസീതി സഹസ്സാനി, അജ്ഝോഗാള്ഹോ മഹണ്ണവേ;
‘‘Dve asīti sahassāni, ajjhogāḷho mahaṇṇave;
അച്ചുഗ്ഗതോ താവദേവ, ചക്കവാളസിലുച്ചയോ;
Accuggato tāvadeva, cakkavāḷasiluccayo;
പരിക്ഖിപിത്വാ തം സബ്ബം, ലോകധാതുമയം ഠിതോ’’തി. (വിസുദ്ധി॰ ൧.൧൩൭; ധ॰ സ॰ അട്ഠ॰ ൫൮൪);
Parikkhipitvā taṃ sabbaṃ, lokadhātumayaṃ ṭhito’’ti. (visuddhi. 1.137; dha. sa. aṭṭha. 584);
തത്ഥ ചന്ദമണ്ഡലം ഏകൂനപഞ്ഞാസയോജനം, സൂരിയമണ്ഡലം പഞ്ഞാസയോജനം, താവതിംസഭവനം ദസസഹസ്സയോജനം, തഥാ അസുരഭവനം അവീചിമഹാനിരയോ ജമ്ബുദീപോ ച. അപരഗോയാനം സത്തസഹസ്സയോജനം. തഥാ പുബ്ബവിദേഹോ. ഉത്തരകുരു അട്ഠസഹസ്സയോജനോ. ഏകമേകോ ചേത്ഥ മഹാദീപോ പഞ്ചസതപഞ്ചസതപരിത്തദീപപരിവാരോ. തം സബ്ബമ്പി ഏകം ചക്കവാളം ഏകാ ലോകധാതു. തദന്തരേസു ലോകന്തരികനിരയാ . ഏവം അനന്താനി ചക്കവാളാനി അനന്താ ലോകധാതുയോ ഭഗവാ അനന്തേന ബുദ്ധഞാണേന അവേദി അഞ്ഞാസി പടിവിജ്ഝി. ഏവമസ്സ ഓകാസലോകോപി സബ്ബഥാ വിദിതോ. ഏവമ്പി സബ്ബഥാ വിദിതലോകത്താ ലോകവിദൂ.
Tattha candamaṇḍalaṃ ekūnapaññāsayojanaṃ, sūriyamaṇḍalaṃ paññāsayojanaṃ, tāvatiṃsabhavanaṃ dasasahassayojanaṃ, tathā asurabhavanaṃ avīcimahānirayo jambudīpo ca. Aparagoyānaṃ sattasahassayojanaṃ. Tathā pubbavideho. Uttarakuru aṭṭhasahassayojano. Ekameko cettha mahādīpo pañcasatapañcasataparittadīpaparivāro. Taṃ sabbampi ekaṃ cakkavāḷaṃ ekā lokadhātu. Tadantaresu lokantarikanirayā . Evaṃ anantāni cakkavāḷāni anantā lokadhātuyo bhagavā anantena buddhañāṇena avedi aññāsi paṭivijjhi. Evamassa okāsalokopi sabbathā vidito. Evampi sabbathā viditalokattā lokavidū.
അത്തനോ പന ഗുണേഹി വിസിട്ഠതരസ്സ കസ്സചി അഭാവതോ നത്ഥി ഏതസ്സ ഉത്തരോതി അനുത്തരോ. തഥാ ഹേസ സീലഗുണേനപി സബ്ബം ലോകം അഭിഭവതി സമാധി…പേ॰… പഞ്ഞാ… വിമുത്തി… വിമുത്തിഞാണദസ്സനഗുണേനപി. സീലഗുണേനപി അസമോ അസമസമോ അപ്പടിമോ അപ്പടിഭാഗോ അപ്പടിപുഗ്ഗലോ…പേ॰… വിമുത്തിഞാണദസ്സനഗുണേനപി. യഥാഹ – ‘‘ന ഖോ പനാഹം പസ്സാമി സദേവകേ ലോകേ…പേ॰… സദേവമനുസ്സായ അത്തനാ സീലസമ്പന്നതര’’ന്തി (സം॰ നി॰ ൧.൧൭൩; അ॰ നി॰ ൪.൨൧) വിത്ഥാരോ.
Attano pana guṇehi visiṭṭhatarassa kassaci abhāvato natthi etassa uttaroti anuttaro. Tathā hesa sīlaguṇenapi sabbaṃ lokaṃ abhibhavati samādhi…pe… paññā… vimutti… vimuttiñāṇadassanaguṇenapi. Sīlaguṇenapi asamo asamasamo appaṭimo appaṭibhāgo appaṭipuggalo…pe… vimuttiñāṇadassanaguṇenapi. Yathāha – ‘‘na kho panāhaṃ passāmi sadevake loke…pe… sadevamanussāya attanā sīlasampannatara’’nti (saṃ. ni. 1.173; a. ni. 4.21) vitthāro.
ഏവം അഗ്ഗപസാദസുത്താദീനി (അ॰ നി॰ ൪.൩൪; ഇതിവു॰ ൯൦) ‘‘ന മേ ആചരിയോ അത്ഥീ’’തിആദികാ (മ॰ നി॰ ൧.൨൮൫; മഹാവ॰ ൧൧; കഥാ॰ ൪൦൫; മി॰ പ॰ ൪.൫.൧൧) ഗാഥായോ ച വിത്ഥാരേതബ്ബാ.
Evaṃ aggapasādasuttādīni (a. ni. 4.34; itivu. 90) ‘‘na me ācariyo atthī’’tiādikā (ma. ni. 1.285; mahāva. 11; kathā. 405; mi. pa. 4.5.11) gāthāyo ca vitthāretabbā.
പുരിസദമ്മേ സാരേതീതി പുരിസദമ്മസാരഥി, ദമേതി വിനേതീതി വുത്തം ഹോതി. തത്ഥ പുരിസദമ്മാതി അദന്താ ദമേതും യുത്താ തിരച്ഛാനപുരിസാപി മനുസ്സപുരിസാപി അമനുസ്സപുരിസാപി . തഥാ ഹി ഭഗവതാ തിരച്ഛാനപുരിസാപി അപലാലോ നാഗരാജാ ചൂളോദരോ മഹോദരോ അഗ്ഗിസിഖോ ധൂമസിഖോ അരവാളോ നാഗരാജാ ധനപാലകോ ഹത്ഥീതി ഏവമാദയോ ദമിതാ നിബ്ബിസാ കതാ, സരണേസു ച സീലേസു ച പതിട്ഠാപിതാ. മനുസ്സപുരിസാപി സച്ചകനിഗണ്ഠപുത്തഅമ്ബട്ഠമാണവപോക്ഖരസാതിസോണദന്തകൂടദന്താദയോ. അമനുസ്സപുരിസാപി ആളവകസൂചിലോമഖരലോമയക്ഖസക്കദേവരാജാദയോ ദമിതാ വിനീതാ വിചിത്രേഹി വിനയനൂപായേഹി. ‘‘അഹം ഖോ കേസി പുരിസദമ്മേ സണ്ഹേനപി വിനേമി, ഫരുസേനപി വിനേമി, സണ്ഹഫരുസേനപി വിനേമീ’’തി (അ॰ നി॰ ൪.൧൧൧) ഇദഞ്ചേത്ഥ സുത്തം വിത്ഥാരേതബ്ബം. അപി ച ഭഗവാ വിസുദ്ധസീലാദീനം പഠമജ്ഝാനാദീനി സോതാപന്നാദീനഞ്ച ഉത്തരിമഗ്ഗപടിപദം ആചിക്ഖന്തോ ദന്തേപി ദമേതിയേവ.
Purisadamme sāretīti purisadammasārathi, dameti vinetīti vuttaṃ hoti. Tattha purisadammāti adantā dametuṃ yuttā tiracchānapurisāpi manussapurisāpi amanussapurisāpi . Tathā hi bhagavatā tiracchānapurisāpi apalālo nāgarājā cūḷodaro mahodaro aggisikho dhūmasikho aravāḷo nāgarājā dhanapālako hatthīti evamādayo damitā nibbisā katā, saraṇesu ca sīlesu ca patiṭṭhāpitā. Manussapurisāpi saccakanigaṇṭhaputtaambaṭṭhamāṇavapokkharasātisoṇadantakūṭadantādayo. Amanussapurisāpi āḷavakasūcilomakharalomayakkhasakkadevarājādayo damitā vinītā vicitrehi vinayanūpāyehi. ‘‘Ahaṃ kho kesi purisadamme saṇhenapi vinemi, pharusenapi vinemi, saṇhapharusenapi vinemī’’ti (a. ni. 4.111) idañcettha suttaṃ vitthāretabbaṃ. Api ca bhagavā visuddhasīlādīnaṃ paṭhamajjhānādīni sotāpannādīnañca uttarimaggapaṭipadaṃ ācikkhanto dantepi dametiyeva.
അഥ വാ അനുത്തരോ പുരിസദമ്മസാരഥീതി ഏകമേവിദം അത്ഥപദം. ഭഗവാ ഹി തഥാ പുരിസദമ്മേ സാരേതി, യഥാ ഏകപല്ലങ്കേനേവ നിസിന്നാ അട്ഠ ദിസാ അസജ്ജമാനാ ധാവന്തി. തസ്മാ ‘‘അനുത്തരോ പുരിസദമ്മസാരഥീ’’തി വുച്ചതി. ‘‘ഹത്ഥിദമകേന, ഭിക്ഖവേ, ഹത്ഥി ദമ്മോ സാരിതോ ഏകംയേവ ദിസം ധാവതീ’’തി ഇദഞ്ചേത്ഥ സുത്തം (മ॰ നി॰ ൩.൩൧൨) വിത്ഥാരേതബ്ബം.
Atha vā anuttaro purisadammasārathīti ekamevidaṃ atthapadaṃ. Bhagavā hi tathā purisadamme sāreti, yathā ekapallaṅkeneva nisinnā aṭṭha disā asajjamānā dhāvanti. Tasmā ‘‘anuttaro purisadammasārathī’’ti vuccati. ‘‘Hatthidamakena, bhikkhave, hatthi dammo sārito ekaṃyeva disaṃ dhāvatī’’ti idañcettha suttaṃ (ma. ni. 3.312) vitthāretabbaṃ.
വീരിയവാതി അരിയമഗ്ഗേന സബ്ബപാപകേഹി വിരതോ. പഹൂതി പഭൂ. വിസവീതി പരസന്താനേ വീരിയുപ്പാദകോ. അലമത്തോതി സമത്ഥചിത്തോ.
Vīriyavāti ariyamaggena sabbapāpakehi virato. Pahūti pabhū. Visavīti parasantāne vīriyuppādako. Alamattoti samatthacitto.
വിരതോതി അരിയമഗ്ഗേന വിരതത്താ ആയതിം അപ്പടിസന്ധികോ. സബ്ബപാപകേഹി നിരയദുക്ഖം അതിച്ചാതി ആയതിം അപ്പടിസന്ധിതായ നിരയദുക്ഖം അതിച്ച ഠിതോ. വീരിയവാസോതി വീരിയനികേതോ. സോ വീരിയവാതി സോ ഖീണാസവോ ‘‘വീരിയവാ’’തി വത്തബ്ബതം അരഹതി. പധാനവാ വീരോ താദീതി ഇമാനി പനസ്സ ഥുതിവചനാനി. സോ ഹി പധാനവാ മഗ്ഗജ്ഝാനപധാനേന, വീരോ കിലേസാരിവിദ്ധംസനസമത്ഥതായ, താദി നിബ്ബികാരതായ പവുച്ചതേ തഥത്താതി തഥാരൂപോ ‘‘വീരിയവാ’’തി പവുച്ചതി.
Viratoti ariyamaggena viratattā āyatiṃ appaṭisandhiko. Sabbapāpakehi nirayadukkhaṃ aticcāti āyatiṃ appaṭisandhitāya nirayadukkhaṃ aticca ṭhito. Vīriyavāsoti vīriyaniketo. So vīriyavāti so khīṇāsavo ‘‘vīriyavā’’ti vattabbataṃ arahati. Padhānavā vīro tādīti imāni panassa thutivacanāni. So hi padhānavā maggajjhānapadhānena, vīro kilesārividdhaṃsanasamatthatāya, tādi nibbikāratāya pavuccate tathattāti tathārūpo ‘‘vīriyavā’’ti pavuccati.
തേ കാമകാമിനോതി ഏതേ രൂപാദിവത്ഥുകാമേ ഇച്ഛന്താ. രാഗരാഗിനോതി രാഗേന രഞ്ജിതാ. സഞ്ഞാസഞ്ഞിനോതി രാഗസഞ്ഞായ സഞ്ഞിനോ. ന കാമേ കാമേതീതി രൂപാദിവത്ഥുകാമേ ന പത്ഥേതി. അകാമോതി കാമേഹി വിരഹിതോ. നിക്കാമോതി നിക്കന്തകാമോ.
Te kāmakāminoti ete rūpādivatthukāme icchantā. Rāgarāginoti rāgena rañjitā. Saññāsaññinoti rāgasaññāya saññino. Nakāme kāmetīti rūpādivatthukāme na pattheti. Akāmoti kāmehi virahito. Nikkāmoti nikkantakāmo.
സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണന്തി തിയദ്ധഗതം സബ്ബനേയ്യപഥം ജാനാതീതി സബ്ബഞ്ഞൂ, തസ്സ ഭാവോ സബ്ബഞ്ഞുതാ, സബ്ബഞ്ഞുതാ ഏവ ഞാണം സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണം, സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണസങ്ഖാതം നേത്തഞ്ച വാസനായ സഹ കിലേസേ പരാജേത്വാ ജിതത്താ ജിനഭാവോ ച അപുബ്ബം അചരിമം അപുരേ അപച്ഛാ ഏകസ്മിം ഖണേ ഏകസ്മിം കാലേ ഉപ്പന്നോ പുബ്ബന്തതോ ഉദ്ധം പന്നോതി ഉപ്പന്നോ.
Sabbaññutaññāṇanti tiyaddhagataṃ sabbaneyyapathaṃ jānātīti sabbaññū, tassa bhāvo sabbaññutā, sabbaññutā eva ñāṇaṃ sabbaññutaññāṇaṃ, sabbaññutaññāṇasaṅkhātaṃ nettañca vāsanāya saha kilese parājetvā jitattā jinabhāvo ca apubbaṃ acarimaṃ apure apacchā ekasmiṃ khaṇe ekasmiṃ kāle uppanno pubbantato uddhaṃ pannoti uppanno.
൬൬. തേജീ തേജസാതി തേജേന സമന്നാഗതോ തേജസാ അഭിഭുയ്യ. യമഹം വിജഞ്ഞം ജാതിജരായ ഇധ വിപ്പഹാനന്തി യം അഹം ജാതിജരായ പഹാനഭൂതം ധമ്മം ഇധേവ ജാനേയ്യം.
66.Tejī tejasāti tejena samannāgato tejasā abhibhuyya. Yamahaṃ vijaññaṃ jātijarāya idha vippahānanti yaṃ ahaṃ jātijarāya pahānabhūtaṃ dhammaṃ idheva jāneyyaṃ.
ജഗതീതി പഥവീ. സബ്ബം ആകാസഗതന്തി സകലം ആകാസേ പവത്തം പത്ഥടം. തമഗതന്തി തമമേവ തമഗതം അന്ധകാരം യഥാ ഗൂഥഗതം മുത്തഗതന്തി. അഭിവിഹച്ചാതി നാസേത്വാ. അന്ധകാരം വിധമിത്വാതി ചക്ഖുവിഞ്ഞാണുപ്പത്തിനിവാരകം അന്ധകാരം പലാപേത്വാ. ആലോകം ദസ്സയിത്വാതി സൂരിയാലോകം ദസ്സയിത്വാ. ആകാസേതി അജടാകാസേ. അന്തലിക്ഖേതി അന്തരധാതുസമത്ഥതുച്ഛോകാസേ. ഗഗനപഥേതി ദേവതാനം ഗമനമഗ്ഗേ ഗച്ഛതി. സബ്ബം അഭിസങ്ഖാരസമുദയന്തി സകലം കമ്മം സമുദയം ഉപ്പാദം, തണ്ഹന്തി അത്ഥോ. കിലേസതമം അവിജ്ജന്ധകാരം വിധമിത്വാതി കിലേസതമസങ്ഖാതം അഞ്ഞാണം അവിജ്ജന്ധകാരം നീഹരിത്വാ നാസേത്വാ. ഞാണാലോകം പഞ്ഞാലോകം ദസ്സയിത്വാ. വത്ഥുകാമേ പരിജാനിത്വാതി രൂപാദിവത്ഥുകാമേ ഞാതതീരണപരിഞ്ഞായ ജാനിത്വാ. കിലേസകാമേ പഹായാതി ഉപതാപനസങ്ഖാതേ കിലേസകാമേ പഹാനപരിഞ്ഞായ പജഹിത്വാ.
Jagatīti pathavī. Sabbaṃ ākāsagatanti sakalaṃ ākāse pavattaṃ patthaṭaṃ. Tamagatanti tamameva tamagataṃ andhakāraṃ yathā gūthagataṃ muttagatanti. Abhivihaccāti nāsetvā. Andhakāraṃ vidhamitvāti cakkhuviññāṇuppattinivārakaṃ andhakāraṃ palāpetvā. Ālokaṃ dassayitvāti sūriyālokaṃ dassayitvā. Ākāseti ajaṭākāse. Antalikkheti antaradhātusamatthatucchokāse. Gaganapatheti devatānaṃ gamanamagge gacchati. Sabbaṃ abhisaṅkhārasamudayanti sakalaṃ kammaṃ samudayaṃ uppādaṃ, taṇhanti attho. Kilesatamaṃ avijjandhakāraṃ vidhamitvāti kilesatamasaṅkhātaṃ aññāṇaṃ avijjandhakāraṃ nīharitvā nāsetvā. Ñāṇālokaṃ paññālokaṃ dassayitvā. Vatthukāme parijānitvāti rūpādivatthukāme ñātatīraṇapariññāya jānitvā. Kilesakāme pahāyāti upatāpanasaṅkhāte kilesakāme pahānapariññāya pajahitvā.
൬൭. അഥസ്സ ഭഗവാ തം ധമ്മം ആചിക്ഖന്തോ ഉപരൂപരിഗാഥായോ അഭാസി. തത്ഥ നേക്ഖമ്മം ദട്ഠു ഖേമതോതി നിബ്ബാനഞ്ച നിബ്ബാനഗാമിനിഞ്ച പടിപദം ‘‘ഖേമ’’ന്തി ദിസ്വാ. ഉഗ്ഗഹിതന്തി തണ്ഹാവസേന ദിട്ഠിവസേന ഗഹിതം. നിരത്തം വാതി നിരസ്സിതബ്ബം വാ, മുഞ്ചിതബ്ബന്തി വുത്തം ഹോതി. മാ തേ വിജ്ജിത്ഥാതി മാ തേ അഹോസി. കിഞ്ചനന്തി രാഗാദികിഞ്ചനം, തമ്പി തേ മാ വിജ്ജിത്ഥ.
67. Athassa bhagavā taṃ dhammaṃ ācikkhanto uparūparigāthāyo abhāsi. Tattha nekkhammaṃ daṭṭhu khematoti nibbānañca nibbānagāminiñca paṭipadaṃ ‘‘khema’’nti disvā. Uggahitanti taṇhāvasena diṭṭhivasena gahitaṃ. Nirattaṃ vāti nirassitabbaṃ vā, muñcitabbanti vuttaṃ hoti. Mā te vijjitthāti mā te ahosi. Kiñcananti rāgādikiñcanaṃ, tampi te mā vijjittha.
മുഞ്ചിതബ്ബന്തി മുഞ്ചിത്വാ ന പുന ഗഹേതബ്ബം. വിജഹിതബ്ബന്തി ചജിതബ്ബം. വിനോദേതബ്ബന്തി ഖിപിതബ്ബം. ബ്യന്തീകാതബ്ബന്തി വിഗതന്തം കാതബ്ബം . അനഭാവം ഗമേതബ്ബന്തി അനു അനു അഭാവം ഗമേതബ്ബം.
Muñcitabbanti muñcitvā na puna gahetabbaṃ. Vijahitabbanti cajitabbaṃ. Vinodetabbanti khipitabbaṃ. Byantīkātabbanti vigatantaṃ kātabbaṃ . Anabhāvaṃ gametabbanti anu anu abhāvaṃ gametabbaṃ.
൬൮-൯. പുബ്ബേതി അതീതേ സങ്ഖാരേ ആരബ്ഭ ഉപ്പന്നകിലേസാ. ബ്രാഹ്മണാതി ഭഗവാ ജതുകണ്ണിം ആലപതി. സേസം സബ്ബത്ഥ പാകടമേവ.
68-9.Pubbeti atīte saṅkhāre ārabbha uppannakilesā. Brāhmaṇāti bhagavā jatukaṇṇiṃ ālapati. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ഏവം ഭഗവാ ഇദമ്പി സുത്തം അരഹത്തനികൂടേനേവ ദേസേസി, ദേസനാപരിയോസാനേ ച പുബ്ബസദിസോ ഏവ ധമ്മാഭിസമയോ അഹോസീതി.
Evaṃ bhagavā idampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi, desanāpariyosāne ca pubbasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
സദ്ധമ്മപ്പജ്ജോതികായ ചൂളനിദ്ദേസ-അട്ഠകഥായ
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
ജതുകണ്ണിമാണവസുത്തനിദ്ദേസവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Jatukaṇṇimāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ചൂളനിദ്ദേസപാളി • Cūḷaniddesapāḷi
൧൧. ജതുകണ്ണിമാണവപുച്ഛാ • 11. Jatukaṇṇimāṇavapucchā
൧൧. ജതുകണ്ണിമാണവപുച്ഛാനിദ്ദേസോ • 11. Jatukaṇṇimāṇavapucchāniddeso