| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สุตฺตนิปาต-อฎฺฐกถา • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
๑๑. ชตุกณฺณิสุตฺตวณฺณนา
11. Jatukaṇṇisuttavaṇṇanā
๑๑๐๓-๔. สุตฺวานหนฺติ ชตุกณฺณิสุตฺตํฯ ตตฺถ สุตฺวานหํ วีรมกามกามินฺติ อหํ ‘‘อิติปิ โส ภควา’’ติอาทินา นเยน วีรํ กามานํ อกามนโต อกามกามิํ พุทฺธํ สุตฺวาฯ อกามมาคมนฺติ นิกฺกามํ ภควนฺตํ ปุจฺฉิตุํ อาคโตมฺหิฯ สหชเนตฺตาติ สหชาตสพฺพญฺญุตญฺญาณจกฺขุฯ ยถาตจฺฉนฺติ ยถาตถํฯ พฺรูหิ เมติ ปุน ยาจโนฺต ภณติฯ ยาจโนฺต หิ สหสฺสกฺขตฺตุมฺปิ ภเณยฺย, โก ปน วาโท ทฺวิกฺขตฺตุํฯ เตชี เตชสาติ เตเชน สมนฺนาคโต เตชสา อภิภุยฺยฯ ยมหํ วิชญฺญํ ชาติชราย อิธ วิปฺปหานนฺติ ยมหํ ชาติชรานํ ปหานภูตํ ธมฺมํ อิเธว ชาเนยฺยํฯ
1103-4.Sutvānahanti jatukaṇṇisuttaṃ. Tattha sutvānahaṃ vīramakāmakāminti ahaṃ ‘‘itipi so bhagavā’’tiādinā nayena vīraṃ kāmānaṃ akāmanato akāmakāmiṃ buddhaṃ sutvā. Akāmamāgamanti nikkāmaṃ bhagavantaṃ pucchituṃ āgatomhi. Sahajanettāti sahajātasabbaññutaññāṇacakkhu. Yathātacchanti yathātathaṃ. Brūhi meti puna yācanto bhaṇati. Yācanto hi sahassakkhattumpi bhaṇeyya, ko pana vādo dvikkhattuṃ. Tejī tejasāti tejena samannāgato tejasā abhibhuyya. Yamahaṃ vijaññaṃ jātijarāya idha vippahānanti yamahaṃ jātijarānaṃ pahānabhūtaṃ dhammaṃ idheva jāneyyaṃ.
๑๑๐๕-๗. อถสฺส ภควา ตํ ธมฺมมาจิกฺขโนฺต ติโสฺส คาถาโย อภาสิฯ ตตฺถ เนกฺขมฺมํ ทฎฺฐุ เขมโตติ นิพฺพานญฺจ นิพฺพานคามินิญฺจ ปฎิปทํ ‘‘เขม’’นฺติ ทิสฺวาฯ อุคฺคหิตนฺติ ตณฺหาทิฎฺฐิวเสน คหิตํฯ นิรตฺตํ วาติ นิรสฺสิตพฺพํ วา, มุญฺจิตพฺพนฺติ วุตฺตํ โหติฯ มา เต วิชฺชิตฺถาติ มา เต อโหสิฯ กิญฺจนนฺติ ราคาทิกิญฺจนํ วาปิ เต มา วิชฺชิตฺถฯ ปุเพฺพติ อตีเต สงฺขาเร อารพฺภ อุปฺปนฺนกิเลสาฯ พฺราหฺมณาติ ภควา ชตุกณฺณิํ อาลปติฯ เสสํ สพฺพตฺถ ปากฎเมวฯ
1105-7. Athassa bhagavā taṃ dhammamācikkhanto tisso gāthāyo abhāsi. Tattha nekkhammaṃ daṭṭhu khematoti nibbānañca nibbānagāminiñca paṭipadaṃ ‘‘khema’’nti disvā. Uggahitanti taṇhādiṭṭhivasena gahitaṃ. Nirattaṃ vāti nirassitabbaṃ vā, muñcitabbanti vuttaṃ hoti. Mā te vijjitthāti mā te ahosi. Kiñcananti rāgādikiñcanaṃ vāpi te mā vijjittha. Pubbeti atīte saṅkhāre ārabbha uppannakilesā. Brāhmaṇāti bhagavā jatukaṇṇiṃ ālapati. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
เอวํ ภควา อิมมฺปิ สุตฺตํ อรหตฺตนิกูเฎเนว เทเสสิฯ เทสนาปริโยสาเน จ ปุพฺพสทิโส เอว ธมฺมาภิสมโย อโหสีติฯ
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca pubbasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทก-อฎฺฐกถาย
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
สุตฺตนิปาต-อฎฺฐกถาย ชตุกณฺณิสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Suttanipāta-aṭṭhakathāya jatukaṇṇisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / สุตฺตนิปาตปาฬิ • Suttanipātapāḷi / ๑๑. ชตุกณฺณิมาณวปุจฺฉา • 11. Jatukaṇṇimāṇavapucchā
