| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
५१३. जयद्दिसजातकं (३)
513. Jayaddisajātakaṃ (3)
६४.
64.
चिरस्सं वत मे उदपादि अज्ज, भक्खो महा सत्तमिभत्तकाले।
Cirassaṃ vata me udapādi ajja, bhakkho mahā sattamibhattakāle;
कुतोसि को वासि तदिङ्घ ब्रूहि, आचिक्ख जातिं विदितो यथासि॥
Kutosi ko vāsi tadiṅgha brūhi, ācikkha jātiṃ vidito yathāsi.
६५.
65.
पञ्चालराजा मिगवं पविट्ठो, जयद्दिसो नाम यदिस्सुतो ते।
Pañcālarājā migavaṃ paviṭṭho, jayaddiso nāma yadissuto te;
चरामि कच्छानि वनानि चाहं, पसदं इमं खाद ममज्ज मुञ्च॥
Carāmi kacchāni vanāni cāhaṃ, pasadaṃ imaṃ khāda mamajja muñca.
६६.
66.
सेनेव त्वं पणसि सस्समानो 1, ममेस भक्खो पसदो यं वदेसि।
Seneva tvaṃ paṇasi sassamāno 2, mamesa bhakkho pasado yaṃ vadesi;
तं खादियान पसदं जिघञ्ञं 3, खादिस्सं पच्छा न विलापकालो॥
Taṃ khādiyāna pasadaṃ jighaññaṃ 4, khādissaṃ pacchā na vilāpakālo.
६७.
67.
न चत्थि मोक्खो मम निक्कयेन 5, गन्त्वान पच्चागमनाय पण्हे।
Na catthi mokkho mama nikkayena 6, gantvāna paccāgamanāya paṇhe;
तं सङ्करं 7 ब्राह्मणस्सप्पदाय, सच्चानुरक्खी पुनरावजिस्सं॥
Taṃ saṅkaraṃ 8 brāhmaṇassappadāya, saccānurakkhī punarāvajissaṃ.
६८.
68.
किं कम्मजातं अनुतप्पते त्वं 9, पत्तं समीपं मरणस्स राज।
Kiṃ kammajātaṃ anutappate tvaṃ 10, pattaṃ samīpaṃ maraṇassa rāja;
आचिक्ख मे तं अपि सक्कुणेमु, अनुजानितुं आगमनाय पण्हे॥
Ācikkha me taṃ api sakkuṇemu, anujānituṃ āgamanāya paṇhe.
६९.
69.
कता मया ब्राह्मणस्स धनासा, तं सङ्करं पटिमुक्कं न मुत्तं।
Katā mayā brāhmaṇassa dhanāsā, taṃ saṅkaraṃ paṭimukkaṃ na muttaṃ;
तं सङ्करं ब्राह्मणस्सप्पदाय, सच्चानुरक्खी पुनरावजिस्सं॥
Taṃ saṅkaraṃ brāhmaṇassappadāya, saccānurakkhī punarāvajissaṃ.
७०.
70.
या ते कता ब्राह्मणस्स धनासा, तं सङ्करं पटिमुक्कं न मुत्तं।
Yā te katā brāhmaṇassa dhanāsā, taṃ saṅkaraṃ paṭimukkaṃ na muttaṃ;
तं सङ्करं ब्राह्मणस्सप्पदाय, सच्चानुरक्खी पुनरावजस्सु॥
Taṃ saṅkaraṃ brāhmaṇassappadāya, saccānurakkhī punarāvajassu.
७१.
71.
मुत्तो च सो पोरिसादस्स 11 हत्था, गन्त्वा सकं मन्दिरं कामकामी।
Mutto ca so porisādassa 12 hatthā, gantvā sakaṃ mandiraṃ kāmakāmī;
तं सङ्करं ब्राह्मणस्सप्पदाय, आमन्तयी पुत्तमलीनसत्तं 13॥
Taṃ saṅkaraṃ brāhmaṇassappadāya, āmantayī puttamalīnasattaṃ 14.
७२.
72.
अज्जेव रज्जं अभिसिञ्चयस्सु, धम्मं चर सेसु परेसु चापि।
Ajjeva rajjaṃ abhisiñcayassu, dhammaṃ cara sesu paresu cāpi;
अधम्मकारो च ते माहु रट्ठे, गच्छामहं पोरिसादस्स ञत्ते 15॥
Adhammakāro ca te māhu raṭṭhe, gacchāmahaṃ porisādassa ñatte 16.
७३.
73.
किं कम्म कुब्बं तव देव पाव 17, नाराधयी तं तदिच्छामि सोतुं।
Kiṃ kamma kubbaṃ tava deva pāva 18, nārādhayī taṃ tadicchāmi sotuṃ;
यमज्ज रज्जम्हि उदस्सये तुवं, रज्जम्पि निच्छेय्यं तया विनाहं॥
Yamajja rajjamhi udassaye tuvaṃ, rajjampi niccheyyaṃ tayā vināhaṃ.
७४.
74.
न कम्मुना वा वचसा व तात, अपराधितोहं तुवियं सरामि।
Na kammunā vā vacasā va tāta, aparādhitohaṃ tuviyaṃ sarāmi;
सन्धिञ्च 19 कत्वा पुरिसादकेन, सच्चानुरक्खी पुनाहं गमिस्सं॥
Sandhiñca 20 katvā purisādakena, saccānurakkhī punāhaṃ gamissaṃ.
७५.
75.
अहं गमिस्सामि इधेव होहि, नत्थि ततो जीवतो विप्पमोक्खो।
Ahaṃ gamissāmi idheva hohi, natthi tato jīvato vippamokkho;
सचे तुवं गच्छसियेव राज, अहम्पि गच्छामि उभो न होम॥
Sace tuvaṃ gacchasiyeva rāja, ahampi gacchāmi ubho na homa.
७६.
76.
अद्धा हि तात सतानेस धम्मो, मरणा च मे दुक्खतरं तदस्स।
Addhā hi tāta satānesa dhammo, maraṇā ca me dukkhataraṃ tadassa;
कम्मासपादो तं यदा पचित्वा, पसय्ह खादे भिदा रुक्खसूले॥
Kammāsapādo taṃ yadā pacitvā, pasayha khāde bhidā rukkhasūle.
७७.
77.
पाणेन ते पाणमहं निमिस्सं, मा त्वं अगा पोरिसादस्स ञत्ते।
Pāṇena te pāṇamahaṃ nimissaṃ, mā tvaṃ agā porisādassa ñatte;
एतञ्च ते पाणमहं निमिस्सं, तस्मा मतं जीवितस्स वण्णेमि 21॥
Etañca te pāṇamahaṃ nimissaṃ, tasmā mataṃ jīvitassa vaṇṇemi 22.
७८.
78.
ततो हवे धितिमा राजपुत्तो, वन्दित्वा मातु च पितु च 23 पादे।
Tato have dhitimā rājaputto, vanditvā mātu ca pitu ca 24 pāde;
दुखिनिस्स माता निपता 25 पथब्या, पितास्स पग्गय्ह भुजानि कन्दति॥
Dukhinissa mātā nipatā 26 pathabyā, pitāssa paggayha bhujāni kandati.
७९.
79.
तं गच्छन्तं ताव पिता विदित्वा, परम्मुखो वन्दति पञ्जलीको।
Taṃ gacchantaṃ tāva pitā viditvā, parammukho vandati pañjalīko;
सोमो च राजा वरुणो च राजा, पजापती चन्दिमा सूरियो च।
Somo ca rājā varuṇo ca rājā, pajāpatī candimā sūriyo ca;
एतेहि गुत्तो पुरिसादकम्हा, अनुञ्ञातो सोत्थि पच्चेहि तात॥
Etehi gutto purisādakamhā, anuññāto sotthi paccehi tāta.
८०.
80.
यं दण्डकिरञ्ञो गतस्स 27 माता, रामस्सकासि सोत्थानं सुगुत्ता।
Yaṃ daṇḍakirañño gatassa 28 mātā, rāmassakāsi sotthānaṃ suguttā;
तं ते अहं सोत्थानं करोमि, एतेन सच्चेन सरन्तु देवा।
Taṃ te ahaṃ sotthānaṃ karomi, etena saccena sarantu devā;
अनुञ्ञातो सोत्थि पच्चेहि पुत्त॥
Anuññāto sotthi paccehi putta.
८१.
81.
आवी रहो वापी मनोपदोसं, नाहं सरे जातु मलीनसत्ते।
Āvī raho vāpī manopadosaṃ, nāhaṃ sare jātu malīnasatte;
एतेन सच्चेन सरन्तु देवा, अनुञ्ञातो सोत्थि पच्चेहि भातिक 29॥
Etena saccena sarantu devā, anuññāto sotthi paccehi bhātika 30.
८२.
82.
यस्मा च मे अनधिमनोसि सामि, न चापि मे मनसा अप्पियोसि।
Yasmā ca me anadhimanosi sāmi, na cāpi me manasā appiyosi;
एतेन सच्चेन सरन्तु देवा, अनुञ्ञातो सोत्थि पच्चेहि सामि॥
Etena saccena sarantu devā, anuññāto sotthi paccehi sāmi.
८३.
83.
ब्रहा उजू चारुमुखो कुतोसि, न मं पजानासि वने वसन्तं।
Brahā ujū cārumukho kutosi, na maṃ pajānāsi vane vasantaṃ;
लुद्दं मं ञत्वा ‘‘पुरिसादको’’ति, को सोत्थि माजानमिधा’वजेय्य॥
Luddaṃ maṃ ñatvā ‘‘purisādako’’ti, ko sotthi mājānamidhā’vajeyya.
८४.
84.
जानामि लुद्द पुरिसादको त्वं, न तं न जानामि वने वसन्तं।
Jānāmi ludda purisādako tvaṃ, na taṃ na jānāmi vane vasantaṃ;
अहञ्च पुत्तोस्मि जयद्दिसस्स, ममज्ज खाद पितुनो पमोक्खा॥
Ahañca puttosmi jayaddisassa, mamajja khāda pituno pamokkhā.
८५.
85.
जानामि पुत्तोति 31 जयद्दिसस्स, तथा हि वो मुखवण्णो उभिन्नं।
Jānāmi puttoti 32 jayaddisassa, tathā hi vo mukhavaṇṇo ubhinnaṃ;
सुदुक्करञ्ञेव 33 कतं तवेदं, यो मत्तुमिच्छे पितुनो पमोक्खा॥
Sudukkaraññeva 34 kataṃ tavedaṃ, yo mattumicche pituno pamokkhā.
८६.
86.
न दुक्करं किञ्चि महेत्थ मञ्ञे, यो मत्तुमिच्छे पितुनो पमोक्खा।
Na dukkaraṃ kiñci mahettha maññe, yo mattumicche pituno pamokkhā;
८७.
87.
अहञ्च खो अत्तनो पापकिरियं, आवी रहो वापि सरे न जातु।
Ahañca kho attano pāpakiriyaṃ, āvī raho vāpi sare na jātu;
सङ्खातजातीमरणोहमस्मि, यथेव मे इध तथा परत्थ॥
Saṅkhātajātīmaraṇohamasmi, yatheva me idha tathā parattha.
८८.
88.
खादज्ज मं दानि महानुभाव, करस्सु किच्चानि इमं सरीरं।
Khādajja maṃ dāni mahānubhāva, karassu kiccāni imaṃ sarīraṃ;
रुक्खस्स वा ते पपतामि अग्गा, छादयमानो मय्हं त्वमदेसि मंसं॥
Rukkhassa vā te papatāmi aggā, chādayamāno mayhaṃ tvamadesi maṃsaṃ.
८९.
89.
इदञ्च ते रुच्चति राजपुत्त, चजेसि 39 पाणं पितुनो पमोक्खा।
Idañca te ruccati rājaputta, cajesi 40 pāṇaṃ pituno pamokkhā;
तस्मा हि सो 41 त्वं तरमानरूपो, सम्भञ्ज कट्ठानि जलेहि अग्गिं॥
Tasmā hi so 42 tvaṃ taramānarūpo, sambhañja kaṭṭhāni jalehi aggiṃ.
९०.
90.
ततो हवे धितिमा राजपुत्तो, दारुं समाहत्वा महन्तमग्गिं।
Tato have dhitimā rājaputto, dāruṃ samāhatvā mahantamaggiṃ;
सन्दीपयित्वा पटिवेदयित्थ, आदीपितो दानि महायमग्गि 43॥
Sandīpayitvā paṭivedayittha, ādīpito dāni mahāyamaggi 44.
९१.
91.
खादज्ज मं दानि पसय्हकारी, किं मं मुहुं पेक्खसि हट्ठलोमो।
Khādajja maṃ dāni pasayhakārī, kiṃ maṃ muhuṃ pekkhasi haṭṭhalomo;
तथा तथा तुय्हमहं करोमि, यथा यथा मं छादयमानो अदेसि॥
Tathā tathā tuyhamahaṃ karomi, yathā yathā maṃ chādayamāno adesi.
९२.
92.
को तादिसं अरहति खादिताये, धम्मे ठितं सच्चवादिं वदञ्ञुं।
Ko tādisaṃ arahati khāditāye, dhamme ṭhitaṃ saccavādiṃ vadaññuṃ;
मुद्धापि तस्स विफलेय्य सत्तधा, यो तादिसं सच्चवादिं अदेय्य॥
Muddhāpi tassa viphaleyya sattadhā, yo tādisaṃ saccavādiṃ adeyya.
९३.
93.
इदञ्हि सो ब्राह्मणं मञ्ञमानो, ससो अवासेसि सके सरीरे।
Idañhi so brāhmaṇaṃ maññamāno, saso avāsesi sake sarīre;
९४.
94.
चन्दो यथा राहुमुखा पमुत्तो, विरोचते पन्नरसेव भाणुमा 49।
Cando yathā rāhumukhā pamutto, virocate pannaraseva bhāṇumā 50;
एवं तुवं पोरिसादा पमुत्तो, विरोच कपिले 51 महानुभाव।
Evaṃ tuvaṃ porisādā pamutto, viroca kapile 52 mahānubhāva;
आमोदयं पितरं मातरञ्च, सब्बो च ते नन्दतु ञातिपक्खो॥
Āmodayaṃ pitaraṃ mātarañca, sabbo ca te nandatu ñātipakkho.
९५.
95.
ततो हवे धितिमा राजपुत्तो, कतञ्जली परियाय 53 पोरिसादं।
Tato have dhitimā rājaputto, katañjalī pariyāya 54 porisādaṃ;
९६.
96.
तं नेगमा जानपदा च सब्बे, हत्थारोहा रथिका पत्तिका च।
Taṃ negamā jānapadā ca sabbe, hatthārohā rathikā pattikā ca;
नमस्समाना पञ्जलिका उपागमुं, नमत्थु ते दुक्करकारकोसीति॥
Namassamānā pañjalikā upāgamuṃ, namatthu te dukkarakārakosīti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [५१३] ३. जयद्दिसजातकवण्णना • [513] 3. Jayaddisajātakavaṇṇanā
