Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi |
ဇေတဝနဝိဟာရာနုမောဒနာ
Jetavanavihārānumodanā
၃၁၅. အထ ခော ဘဂဝာ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတ္ရ သုဒံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ အထ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဓိဝာသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ သ္ဝာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေနာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော အဓိဝာသနံ ဝိဒိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပက္ကာမိ။ အထ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တသ္သာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခာဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒာပေတ္ဝာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ ဂဟပတိသ္သ နိဝေသနံ တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေန။ အထ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသင္ဃံ ပဏီတေန ခာဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတ္ဝာ သမ္ပဝာရေတ္ဝာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပာဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဇေတဝနေ ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တ္ဝံ, ဂဟပတိ, ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတသ္သ စာတုဒ္ဒိသသ္သ သင္ဃသ္သ ပတိဋ္ဌပေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပဋိသ္သုတ္ဝာ ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတသ္သ စာတုဒ္ဒိသသ္သ သင္ဃသ္သ ပတိဋ္ဌာပေသိ။
315. Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati tassā rattiyā accayena paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena anāthapiṇḍikassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā, bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ, ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kathāhaṃ, bhante, jetavane paṭipajjāmī’’ti? ‘‘Tena hi tvaṃ, gahapati, jetavanaṃ āgatānāgatassa cātuddisassa saṅghassa patiṭṭhapehī’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavato paṭissutvā jetavanaṃ āgatānāgatassa cātuddisassa saṅghassa patiṭṭhāpesi.
အထ ခော ဘဂဝာ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂာထာဟိ အနုမောဒိ –
Atha kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ imāhi gāthāhi anumodi –
‘‘သီတံ ဥဏ္ဟံ ပဋိဟန္တိ၊ တတော ဝာဠမိဂာနိ စ။
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ paṭihanti, tato vāḷamigāni ca;
သရီသပေ စ မကသေ၊ သိသိရေ စာပိ ဝုဋ္ဌိယော။
Sarīsape ca makase, sisire cāpi vuṭṭhiyo.
‘‘တတော ဝာတာတပော ဃောရော၊ သဉ္ဇာတော ပဋိဟညတိ။
‘‘Tato vātātapo ghoro, sañjāto paṭihaññati;
လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ၊ ဈာယိတုဉ္စ ဝိပသ္သိတုံ။
Leṇatthañca sukhatthañca, jhāyituñca vipassituṃ.
‘‘ဝိဟာရဒာနံ သင္ဃသ္သ၊ အဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓေန ဝဏ္ဏိတံ။
‘‘Vihāradānaṃ saṅghassa, aggaṃ buddhena vaṇṇitaṃ;
တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော ပောသော၊ သမ္ပသ္သံ အတ္ထမတ္တနော။
Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano.
‘‘ဝိဟာရေ ကာရယေ ရမ္မေ၊ ဝာသယေတ္ထ ဗဟုသ္သုတေ။
‘‘Vihāre kāraye ramme, vāsayettha bahussute;
တေသံ အန္နဉ္စ ပာနဉ္စ၊ ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ။
Tesaṃ annañca pānañca, vatthasenāsanāni ca;
ဒဒေယ္ယ ဥဇုဘူတေသု၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။
Dadeyya ujubhūtesu, vippasannena cetasā.
‘‘တေ တသ္သ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ။
‘‘Te tassa dhammaṃ desenti, sabbadukkhāpanūdanaṃ;
ယံ သော ဓမ္မံ ဣဓညာယ၊ ပရိနိဗ္ဗာတိ အနာသဝော’’တိ။
Yaṃ so dhammaṃ idhaññāya, parinibbāti anāsavo’’ti.
အထ ခော ဘဂဝာ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂာထာဟိ အနုမောဒိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။
Atha kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ imāhi gāthāhi anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ဝိဟာရာနုဇာနနကထာ • Vihārānujānanakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ဝိဟာရာနုဇာနနကထာ • Vihārānujānanakathā