Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ஜா²னங்க³ராஸிவண்ணனா
Jhānaṅgarāsivaṇṇanā
விதக்கனந்தி விதக்கனகிரியா, ஸா ச விதக்கஸ்ஸ அத்தனோ பச்சயேஹி பவத்திமத்தமேவாதி பா⁴வனித்³தே³ஸோ வஸவத்திபா⁴வனிவாரணாய ஹோதி. யஸ்மிங் ஆரம்மணே சித்தங் அபி⁴னிரோபேதி, தங் தஸ்ஸ க³ஹணயொக்³யங் கரொந்தோ விதக்கோ ஆகோடெந்தோ விய பரிவத்தெந்தோ விய ச ஹோதீதி தஸ்ஸ ஆகோடனலக்க²ணதா பரியாஹனநரஸதா ச வுத்தா. இத³ஞ்ச லக்க²ணங் கிச்சஸன்னிஸ்ஸிதங் கத்வா வுத்தங். த⁴ம்மானஞ்ஹி ஸபா⁴வவினிமுத்தா காசி கிரியா நாம நத்தி², ததா² க³ஹேதப்³பா³காரோ. போ³த⁴னெய்யஜனானுரோதே⁴ன பன பரமத்த²தோ ஏகஸபா⁴வோபி ஸபா⁴வத⁴ம்மோ பரியாயவசனேஹி விய ஸமாரோபிதரூபேஹி ப³ஹூஹி பகாரேஹி பகாஸீயதி. ஏவஞ்ஹி ஸோ ஸுட்டு² பகாஸிதோ ஹோதீதி.
Vitakkananti vitakkanakiriyā, sā ca vitakkassa attano paccayehi pavattimattamevāti bhāvaniddeso vasavattibhāvanivāraṇāya hoti. Yasmiṃ ārammaṇe cittaṃ abhiniropeti, taṃ tassa gahaṇayogyaṃ karonto vitakko ākoṭento viya parivattento viya ca hotīti tassa ākoṭanalakkhaṇatā pariyāhananarasatā ca vuttā. Idañca lakkhaṇaṃ kiccasannissitaṃ katvā vuttaṃ. Dhammānañhi sabhāvavinimuttā kāci kiriyā nāma natthi, tathā gahetabbākāro. Bodhaneyyajanānurodhena pana paramatthato ekasabhāvopi sabhāvadhammo pariyāyavacanehi viya samāropitarūpehi bahūhi pakārehi pakāsīyati. Evañhi so suṭṭhu pakāsito hotīti.
விப்பா²ரோ நாம விதக்கஸ்ஸ தி²னமித்³த⁴படிபக்கோ² ஆரம்மணே அனோலீனதா அஸங்கோசோ, ஸோ பன அபி⁴னிரோபனபா⁴வதோ சலனங் விய ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயேன ‘‘விப்பா²ரவாதி விசலனயுத்தோ’’தி வுத்தங். உபசாரப்பனாஸு ஸந்தானேன பவத்தியந்தி ஏதேன யதா² அபுப்³பா³ரம்மணே பட²மாபி⁴னிபாதபூ⁴தோ விதக்கோ விப்பா²ரவா ஹோதி, ந ததா² ஏகஸ்மிங்யேவ ஆரம்மணே நிரந்தரங் அனுப்பப³ந்த⁴வஸேன பவத்தியங், நாதிவிப்பா²ரவா பன தத்த² ஹோதி ஸன்னிஸின்னபா⁴வதோதி த³ஸ்ஸேதி. தேனேவாஹ ‘‘நிச்சலோ ஹுத்வா’’திஆதி³.
Vipphāro nāma vitakkassa thinamiddhapaṭipakkho ārammaṇe anolīnatā asaṅkoco, so pana abhiniropanabhāvato calanaṃ viya hotīti adhippāyena ‘‘vipphāravāti vicalanayutto’’ti vuttaṃ. Upacārappanāsu santānena pavattiyanti etena yathā apubbārammaṇe paṭhamābhinipātabhūto vitakko vipphāravā hoti, na tathā ekasmiṃyeva ārammaṇe nirantaraṃ anuppabandhavasena pavattiyaṃ, nātivipphāravā pana tattha hoti sannisinnabhāvatoti dasseti. Tenevāha ‘‘niccalo hutvā’’tiādi.
‘‘பீதிஸுகே²ன அபி⁴ஸந்தே³தீ’’திஆதி³வசனதோ (தீ³॰ நி॰ 1.226; ம॰ நி॰ 1.427) பீதியா ப²ரணங் காயவிஸயந்தி யதா² தங் ஹோதி, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பணீதரூபேஹீ’’தி வுத்தங்.
‘‘Pītisukhena abhisandetī’’tiādivacanato (dī. ni. 1.226; ma. ni. 1.427) pītiyā pharaṇaṃ kāyavisayanti yathā taṃ hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘paṇītarūpehī’’ti vuttaṃ.
விஸாரஸ்ஸ ப்³யக்³க³பா⁴வஸ்ஸ படிபக்கோ² ஸபா⁴வோ அவிஸாரோ, ந விஸாராபா⁴வமத்தங். அவிஸாராவிக்கே²பானங் ஸமாதா⁴னபா⁴வதோ அத்த²தோ விஸேஸாபா⁴வேபி ஸமுகே²ன ஸம்பயுத்தமுகே²ன ச உப⁴யங் வுத்தந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அவிஸா…பே॰… விக்கே²போ’’தி வுத்தங். விஸேஸதோதி அதிஸயேனாதி வா அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. ஸுக²ஞ்ஹி ஸமாதி⁴ஸ்ஸ விஸேஸகாரணங் ‘‘ஸுகி²னோ சித்தங் ஸமாதி⁴யதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.359; அ॰ நி॰ 3.96; 6.10; 11.12) வசனதோ.
Visārassa byaggabhāvassa paṭipakkho sabhāvo avisāro, na visārābhāvamattaṃ. Avisārāvikkhepānaṃ samādhānabhāvato atthato visesābhāvepi samukhena sampayuttamukhena ca ubhayaṃ vuttanti dassetuṃ ‘‘avisā…pe… vikkhepo’’ti vuttaṃ. Visesatoti atisayenāti vā attho gahetabbo. Sukhañhi samādhissa visesakāraṇaṃ ‘‘sukhino cittaṃ samādhiyatī’’ti (dī. ni. 3.359; a. ni. 3.96; 6.10; 11.12) vacanato.
Related texts:
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ஜா²னங்க³ராஸிவண்ணனா • Jhānaṅgarāsivaṇṇanā