Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီ-မူလဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ဈာနင္ဂရာသိဝဏ္ဏနာ
Jhānaṅgarāsivaṇṇanā
ဝိတက္ကေတီတိ ဓမ္မတော အညသ္သ ကတ္တုနိဝတ္တနတ္ထံ ဓမ္မမေဝ ကတ္တာရံ နိဒ္ဒိသတိ။ တသ္သ ပန ဝသဝတ္တိဘာဝနိဝာရဏတ္ထံ ‘‘ဝိတက္ကနံ ဝာ’’တိ ဘာဝနိဒ္ဒေသော။ ရူပံ ရူပန္တိ ပထဝီ ပထဝီတိ ဝာ အာကောဋေန္တော ဝိယ ဟောတီတိ အာကောဋနလက္ခဏော။ အာဒိတော, အဘိမုခံ ဝာ ဟနနံ အာဟနနံ, ပရိတော, ပရိဝတ္တေတ္ဝာ ဝာ အာဟနနံ ပရိယာဟနနံ။ ဝိစာရတော ဩဠာရိကဋ္ဌေန ဝိစာရသ္သေဝ ပုဗ္ဗင္ဂမဋ္ဌေန အနုရဝတော ဩဠာရိကော တသ္သ စ ပုဗ္ဗင္ဂမော ဃဏ္ဋာဘိဃာတော ဝိယ ဟောတိ ဝိတက္ကော။ သော ယထာ ဃဏ္ဋာဘိဃာတော ပဌမာဘိနိပာတော ဟောတိ, ဧဝံ အာရမ္မဏာဘိမုခနိရောပနဋ္ဌေန ပဌမာဘိနိပာတော ဟောတိ။ ဝိပ္ဖာရဝာတိ ဝိစလနယုတ္တော။ အနုပ္ပဗန္ဓေန ပဝတ္တိယန္တိ ဥပစာရေ ဝာ အပ္ပနာယံ ဝာ သန္တာနေန ပဝတ္တိယံ။ တတ္ထ ဟိ ဝိတက္ကော နိစ္စလော ဟုတ္ဝာ အာရမ္မဏံ အနုပဝိသိတ္ဝာ ပဝတ္တတိ။ မဏ္ဍလန္တိ ခလမဏ္ဍလံ။
Vitakketīti dhammato aññassa kattunivattanatthaṃ dhammameva kattāraṃ niddisati. Tassa pana vasavattibhāvanivāraṇatthaṃ ‘‘vitakkanaṃ vā’’ti bhāvaniddeso. Rūpaṃ rūpanti pathavī pathavīti vā ākoṭento viya hotīti ākoṭanalakkhaṇo. Ādito, abhimukhaṃ vā hananaṃ āhananaṃ, parito, parivattetvā vā āhananaṃ pariyāhananaṃ. Vicārato oḷārikaṭṭhena vicārasseva pubbaṅgamaṭṭhena anuravato oḷāriko tassa ca pubbaṅgamo ghaṇṭābhighāto viya hoti vitakko. So yathā ghaṇṭābhighāto paṭhamābhinipāto hoti, evaṃ ārammaṇābhimukhaniropanaṭṭhena paṭhamābhinipāto hoti. Vipphāravāti vicalanayutto. Anuppabandhena pavattiyanti upacāre vā appanāyaṃ vā santānena pavattiyaṃ. Tattha hi vitakko niccalo hutvā ārammaṇaṃ anupavisitvā pavattati. Maṇḍalanti khalamaṇḍalaṃ.
ပိဏယတီတိ တပ္ပေတိ, ဝဍ္ဎေတိ ဝာ။ ဖရဏရသာတိ ပဏီတရူပေဟိ ကာယသ္သ ဗ္ယာပနရသာ။ ဥဒဂ္ဂဘာဝော ဩဒဂ္ယံ။ ခုဒ္ဒိကာ လဟုံ လောမဟံသနမတ္တံ ကတ္ဝာ ဘိန္နာ န ပုန ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ခဏိကာ ဗဟုလံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဥဗ္ဗေဂတော ဖရဏာ နိစ္စလတ္တာ စိရဋ္ဌိတိကတ္တာ စ ပဏီတတရာ။ ပသ္သဒ္ဓိယာ နိမိတ္တဘာဝေန ဂဗ္ဘံ ဂဏ္ဟန္တီ။ အပ္ပနာသမ္ပယုတ္တာဝ ပီတိ အပ္ပနာသမာဓိပူရိကာတိ ကတ္ဝာ သာ ဌပိတာ။ ဣတရာ ဒ္ဝေ ခဏိကောပစာရသမာဓိပူရိကာ ပီတီ။
Piṇayatīti tappeti, vaḍḍheti vā. Pharaṇarasāti paṇītarūpehi kāyassa byāpanarasā. Udaggabhāvo odagyaṃ. Khuddikā lahuṃ lomahaṃsanamattaṃ katvā bhinnā na puna uppajjati. Khaṇikā bahulaṃ uppajjati. Ubbegato pharaṇā niccalattā ciraṭṭhitikattā ca paṇītatarā. Passaddhiyā nimittabhāvena gabbhaṃ gaṇhantī. Appanāsampayuttāva pīti appanāsamādhipūrikāti katvā sā ṭhapitā. Itarā dve khaṇikopacārasamādhipūrikā pītī.
သမာဓိစိတ္တေနာတိ သမာဓိသဟိတစိတ္တေန။ အဝိသာရော အတ္တနော ဧဝ အဝိသရဏသဘာဝော။ အဝိက္ခေပော သမ္ပယုတ္တာနံ အဝိက္ခိတ္တတာ။ ယေန သမ္ပယုတ္တာ အဝိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ, သော ဓမ္မော အဝိက္ခေပောတိ။ ဝိသေသတောတိ ယေဘုယ္ယေန။ သုခဝိရဟိတောပိ ဟိ အတ္ထိ သမာဓီတိ။ ပဒီပနိဒသ္သနေန သန္တာနဋ္ဌိတိဘာဝံ သမာဓိသ္သ ဒသ္သေတိ။
Samādhicittenāti samādhisahitacittena. Avisāro attano eva avisaraṇasabhāvo. Avikkhepo sampayuttānaṃ avikkhittatā. Yena sampayuttā avikkhittā honti, so dhammo avikkhepoti. Visesatoti yebhuyyena. Sukhavirahitopi hi atthi samādhīti. Padīpanidassanena santānaṭṭhitibhāvaṃ samādhissa dasseti.
ဈာနင္ဂရာသိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Jhānaṅgarāsivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဓမ္မသင္ဂဏီ-အနုဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ဈာနင္ဂရာသိဝဏ္ဏနာ • Jhānaṅgarāsivaṇṇanā