Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ಝಾನಙ್ಗರಾಸಿವಣ್ಣನಾ
Jhānaṅgarāsivaṇṇanā
ವಿತಕ್ಕೇತೀತಿ ಧಮ್ಮತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಕತ್ತುನಿವತ್ತನತ್ಥಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ಕತ್ತಾರಂ ನಿದ್ದಿಸತಿ। ತಸ್ಸ ಪನ ವಸವತ್ತಿಭಾವನಿವಾರಣತ್ಥಂ ‘‘ವಿತಕ್ಕನಂ ವಾ’’ತಿ ಭಾವನಿದ್ದೇಸೋ। ರೂಪಂ ರೂಪನ್ತಿ ಪಥವೀ ಪಥವೀತಿ ವಾ ಆಕೋಟೇನ್ತೋ ವಿಯ ಹೋತೀತಿ ಆಕೋಟನಲಕ್ಖಣೋ। ಆದಿತೋ, ಅಭಿಮುಖಂ ವಾ ಹನನಂ ಆಹನನಂ, ಪರಿತೋ, ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ವಾ ಆಹನನಂ ಪರಿಯಾಹನನಂ। ವಿಚಾರತೋ ಓಳಾರಿಕಟ್ಠೇನ ವಿಚಾರಸ್ಸೇವ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಟ್ಠೇನ ಅನುರವತೋ ಓಳಾರಿಕೋ ತಸ್ಸ ಚ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ ಘಣ್ಟಾಭಿಘಾತೋ ವಿಯ ಹೋತಿ ವಿತಕ್ಕೋ। ಸೋ ಯಥಾ ಘಣ್ಟಾಭಿಘಾತೋ ಪಠಮಾಭಿನಿಪಾತೋ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಆರಮ್ಮಣಾಭಿಮುಖನಿರೋಪನಟ್ಠೇನ ಪಠಮಾಭಿನಿಪಾತೋ ಹೋತಿ। ವಿಪ್ಫಾರವಾತಿ ವಿಚಲನಯುತ್ತೋ। ಅನುಪ್ಪಬನ್ಧೇನ ಪವತ್ತಿಯನ್ತಿ ಉಪಚಾರೇ ವಾ ಅಪ್ಪನಾಯಂ ವಾ ಸನ್ತಾನೇನ ಪವತ್ತಿಯಂ। ತತ್ಥ ಹಿ ವಿತಕ್ಕೋ ನಿಚ್ಚಲೋ ಹುತ್ವಾ ಆರಮ್ಮಣಂ ಅನುಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪವತ್ತತಿ। ಮಣ್ಡಲನ್ತಿ ಖಲಮಣ್ಡಲಂ।
Vitakketīti dhammato aññassa kattunivattanatthaṃ dhammameva kattāraṃ niddisati. Tassa pana vasavattibhāvanivāraṇatthaṃ ‘‘vitakkanaṃ vā’’ti bhāvaniddeso. Rūpaṃ rūpanti pathavī pathavīti vā ākoṭento viya hotīti ākoṭanalakkhaṇo. Ādito, abhimukhaṃ vā hananaṃ āhananaṃ, parito, parivattetvā vā āhananaṃ pariyāhananaṃ. Vicārato oḷārikaṭṭhena vicārasseva pubbaṅgamaṭṭhena anuravato oḷāriko tassa ca pubbaṅgamo ghaṇṭābhighāto viya hoti vitakko. So yathā ghaṇṭābhighāto paṭhamābhinipāto hoti, evaṃ ārammaṇābhimukhaniropanaṭṭhena paṭhamābhinipāto hoti. Vipphāravāti vicalanayutto. Anuppabandhena pavattiyanti upacāre vā appanāyaṃ vā santānena pavattiyaṃ. Tattha hi vitakko niccalo hutvā ārammaṇaṃ anupavisitvā pavattati. Maṇḍalanti khalamaṇḍalaṃ.
ಪಿಣಯತೀತಿ ತಪ್ಪೇತಿ, ವಡ್ಢೇತಿ ವಾ। ಫರಣರಸಾತಿ ಪಣೀತರೂಪೇಹಿ ಕಾಯಸ್ಸ ಬ್ಯಾಪನರಸಾ। ಉದಗ್ಗಭಾವೋ ಓದಗ್ಯಂ। ಖುದ್ದಿಕಾ ಲಹುಂ ಲೋಮಹಂಸನಮತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಭಿನ್ನಾ ನ ಪುನ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಖಣಿಕಾ ಬಹುಲಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಉಬ್ಬೇಗತೋ ಫರಣಾ ನಿಚ್ಚಲತ್ತಾ ಚಿರಟ್ಠಿತಿಕತ್ತಾ ಚ ಪಣೀತತರಾ। ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯಾ ನಿಮಿತ್ತಭಾವೇನ ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹನ್ತೀ। ಅಪ್ಪನಾಸಮ್ಪಯುತ್ತಾವ ಪೀತಿ ಅಪ್ಪನಾಸಮಾಧಿಪೂರಿಕಾತಿ ಕತ್ವಾ ಸಾ ಠಪಿತಾ। ಇತರಾ ದ್ವೇ ಖಣಿಕೋಪಚಾರಸಮಾಧಿಪೂರಿಕಾ ಪೀತೀ।
Piṇayatīti tappeti, vaḍḍheti vā. Pharaṇarasāti paṇītarūpehi kāyassa byāpanarasā. Udaggabhāvo odagyaṃ. Khuddikā lahuṃ lomahaṃsanamattaṃ katvā bhinnā na puna uppajjati. Khaṇikā bahulaṃ uppajjati. Ubbegato pharaṇā niccalattā ciraṭṭhitikattā ca paṇītatarā. Passaddhiyā nimittabhāvena gabbhaṃ gaṇhantī. Appanāsampayuttāva pīti appanāsamādhipūrikāti katvā sā ṭhapitā. Itarā dve khaṇikopacārasamādhipūrikā pītī.
ಸಮಾಧಿಚಿತ್ತೇನಾತಿ ಸಮಾಧಿಸಹಿತಚಿತ್ತೇನ। ಅವಿಸಾರೋ ಅತ್ತನೋ ಏವ ಅವಿಸರಣಸಭಾವೋ। ಅವಿಕ್ಖೇಪೋ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾನಂ ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತತಾ। ಯೇನ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅವಿಕ್ಖೇಪೋತಿ। ವಿಸೇಸತೋತಿ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ। ಸುಖವಿರಹಿತೋಪಿ ಹಿ ಅತ್ಥಿ ಸಮಾಧೀತಿ। ಪದೀಪನಿದಸ್ಸನೇನ ಸನ್ತಾನಟ್ಠಿತಿಭಾವಂ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ದಸ್ಸೇತಿ।
Samādhicittenāti samādhisahitacittena. Avisāro attano eva avisaraṇasabhāvo. Avikkhepo sampayuttānaṃ avikkhittatā. Yena sampayuttā avikkhittā honti, so dhammo avikkhepoti. Visesatoti yebhuyyena. Sukhavirahitopi hi atthi samādhīti. Padīpanidassanena santānaṭṭhitibhāvaṃ samādhissa dasseti.
ಝಾನಙ್ಗರಾಸಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Jhānaṅgarāsivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ಝಾನಙ್ಗರಾಸಿವಣ್ಣನಾ • Jhānaṅgarāsivaṇṇanā