Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീ-മൂലടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā

    ഝാനങ്ഗരാസിവണ്ണനാ

    Jhānaṅgarāsivaṇṇanā

    വിതക്കേതീതി ധമ്മതോ അഞ്ഞസ്സ കത്തുനിവത്തനത്ഥം ധമ്മമേവ കത്താരം നിദ്ദിസതി. തസ്സ പന വസവത്തിഭാവനിവാരണത്ഥം ‘‘വിതക്കനം വാ’’തി ഭാവനിദ്ദേസോ. രൂപം രൂപന്തി പഥവീ പഥവീതി വാ ആകോടേന്തോ വിയ ഹോതീതി ആകോടനലക്ഖണോ. ആദിതോ, അഭിമുഖം വാ ഹനനം ആഹനനം, പരിതോ, പരിവത്തേത്വാ വാ ആഹനനം പരിയാഹനനം. വിചാരതോ ഓളാരികട്ഠേന വിചാരസ്സേവ പുബ്ബങ്ഗമട്ഠേന അനുരവതോ ഓളാരികോ തസ്സ ച പുബ്ബങ്ഗമോ ഘണ്ടാഭിഘാതോ വിയ ഹോതി വിതക്കോ. സോ യഥാ ഘണ്ടാഭിഘാതോ പഠമാഭിനിപാതോ ഹോതി, ഏവം ആരമ്മണാഭിമുഖനിരോപനട്ഠേന പഠമാഭിനിപാതോ ഹോതി. വിപ്ഫാരവാതി വിചലനയുത്തോ. അനുപ്പബന്ധേന പവത്തിയന്തി ഉപചാരേ വാ അപ്പനായം വാ സന്താനേന പവത്തിയം. തത്ഥ ഹി വിതക്കോ നിച്ചലോ ഹുത്വാ ആരമ്മണം അനുപവിസിത്വാ പവത്തതി. മണ്ഡലന്തി ഖലമണ്ഡലം.

    Vitakketīti dhammato aññassa kattunivattanatthaṃ dhammameva kattāraṃ niddisati. Tassa pana vasavattibhāvanivāraṇatthaṃ ‘‘vitakkanaṃ vā’’ti bhāvaniddeso. Rūpaṃ rūpanti pathavī pathavīti vā ākoṭento viya hotīti ākoṭanalakkhaṇo. Ādito, abhimukhaṃ vā hananaṃ āhananaṃ, parito, parivattetvā vā āhananaṃ pariyāhananaṃ. Vicārato oḷārikaṭṭhena vicārasseva pubbaṅgamaṭṭhena anuravato oḷāriko tassa ca pubbaṅgamo ghaṇṭābhighāto viya hoti vitakko. So yathā ghaṇṭābhighāto paṭhamābhinipāto hoti, evaṃ ārammaṇābhimukhaniropanaṭṭhena paṭhamābhinipāto hoti. Vipphāravāti vicalanayutto. Anuppabandhena pavattiyanti upacāre vā appanāyaṃ vā santānena pavattiyaṃ. Tattha hi vitakko niccalo hutvā ārammaṇaṃ anupavisitvā pavattati. Maṇḍalanti khalamaṇḍalaṃ.

    പിണയതീതി തപ്പേതി, വഡ്ഢേതി വാ. ഫരണരസാതി പണീതരൂപേഹി കായസ്സ ബ്യാപനരസാ. ഉദഗ്ഗഭാവോ ഓദഗ്യം. ഖുദ്ദികാ ലഹും ലോമഹംസനമത്തം കത്വാ ഭിന്നാ ന പുന ഉപ്പജ്ജതി. ഖണികാ ബഹുലം ഉപ്പജ്ജതി. ഉബ്ബേഗതോ ഫരണാ നിച്ചലത്താ ചിരട്ഠിതികത്താ ച പണീതതരാ. പസ്സദ്ധിയാ നിമിത്തഭാവേന ഗബ്ഭം ഗണ്ഹന്തീ. അപ്പനാസമ്പയുത്താവ പീതി അപ്പനാസമാധിപൂരികാതി കത്വാ സാ ഠപിതാ. ഇതരാ ദ്വേ ഖണികോപചാരസമാധിപൂരികാ പീതീ.

    Piṇayatīti tappeti, vaḍḍheti vā. Pharaṇarasāti paṇītarūpehi kāyassa byāpanarasā. Udaggabhāvo odagyaṃ. Khuddikā lahuṃ lomahaṃsanamattaṃ katvā bhinnā na puna uppajjati. Khaṇikā bahulaṃ uppajjati. Ubbegato pharaṇā niccalattā ciraṭṭhitikattā ca paṇītatarā. Passaddhiyā nimittabhāvena gabbhaṃ gaṇhantī. Appanāsampayuttāva pīti appanāsamādhipūrikāti katvā sā ṭhapitā. Itarā dve khaṇikopacārasamādhipūrikā pītī.

    സമാധിചിത്തേനാതി സമാധിസഹിതചിത്തേന. അവിസാരോ അത്തനോ ഏവ അവിസരണസഭാവോ. അവിക്ഖേപോ സമ്പയുത്താനം അവിക്ഖിത്തതാ. യേന സമ്പയുത്താ അവിക്ഖിത്താ ഹോന്തി, സോ ധമ്മോ അവിക്ഖേപോതി. വിസേസതോതി യേഭുയ്യേന. സുഖവിരഹിതോപി ഹി അത്ഥി സമാധീതി. പദീപനിദസ്സനേന സന്താനട്ഠിതിഭാവം സമാധിസ്സ ദസ്സേതി.

    Samādhicittenāti samādhisahitacittena. Avisāro attano eva avisaraṇasabhāvo. Avikkhepo sampayuttānaṃ avikkhittatā. Yena sampayuttā avikkhittā honti, so dhammo avikkhepoti. Visesatoti yebhuyyena. Sukhavirahitopi hi atthi samādhīti. Padīpanidassanena santānaṭṭhitibhāvaṃ samādhissa dasseti.

    ഝാനങ്ഗരാസിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Jhānaṅgarāsivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-അനുടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ഝാനങ്ഗരാസിവണ്ണനാ • Jhānaṅgarāsivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact