| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
७. झानन्तरिककथावण्णना
7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā
८१७-८१८. इदानि झानन्तरिककथा नाम होति। तत्थ येसं समये ‘‘पञ्चकनये पञ्च झानानि विभत्तानि, केवलं तयो समाधी उद्दिट्ठा’’ति अवितक्कविचारमत्तस्स समाधिनो ओकासं अजानन्तानं ‘‘पठमस्स च दुतियस्स च झानस्स अन्तरे झानन्तरिका नाम एसा’’ति लद्धि, सेय्यथापि सम्मितियानञ्चेव एकच्चानञ्च अन्धकानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। अथ नं ‘‘झानम्पि चेतसिका धम्मा, फस्सादयोपि, तस्मा यदि झानन्तरिका नाम भवेय्य, फस्सन्तरिकादीहिपि भवितब्ब’’न्ति चोदनत्थं अत्थि फस्सन्तरिकातिआदिमाह ।
817-818. Idāni jhānantarikakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ samaye ‘‘pañcakanaye pañca jhānāni vibhattāni, kevalaṃ tayo samādhī uddiṭṭhā’’ti avitakkavicāramattassa samādhino okāsaṃ ajānantānaṃ ‘‘paṭhamassa ca dutiyassa ca jhānassa antare jhānantarikā nāma esā’’ti laddhi, seyyathāpi sammitiyānañceva ekaccānañca andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘jhānampi cetasikā dhammā, phassādayopi, tasmā yadi jhānantarikā nāma bhaveyya, phassantarikādīhipi bhavitabba’’nti codanatthaṃ atthi phassantarikātiādimāha .
दुतियस्स च झानस्साति ‘‘यदि झानन्तरिका नाम भवेय्य, दुतियततियादीनिपि झानानेव, तेसम्पि अन्तरिकाय भवितब्ब’’न्ति चोदनत्थं वुत्तं। सो केवलं लद्धिया अभावेन पटिक्खिपति चेव पटिजानाति च। पठमस्स चाति पुट्ठो लद्धिवसेन पटिजानाति।
Dutiyassa ca jhānassāti ‘‘yadi jhānantarikā nāma bhaveyya, dutiyatatiyādīnipi jhānāneva, tesampi antarikāya bhavitabba’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. So kevalaṃ laddhiyā abhāvena paṭikkhipati ceva paṭijānāti ca. Paṭhamassa cāti puṭṭho laddhivasena paṭijānāti.
८१९. सवितक्को सविचारोतिआदि ‘‘तिण्णम्पि समाधीनं समाधिभावे समाने अवितक्को विचारमत्तोव समाधि झानन्तरिको, न इतरोति को एत्थ विसेसहेतू’’ति चोदनत्थं वुत्तं।
819. Savitakko savicārotiādi ‘‘tiṇṇampi samādhīnaṃ samādhibhāve samāne avitakko vicāramattova samādhi jhānantariko, na itaroti ko ettha visesahetū’’ti codanatthaṃ vuttaṃ.
८२०-८२२. द्विन्नं झानानं पटुप्पन्नानन्ति पठमदुतियानि सन्धाय पुच्छति। इतरो ‘‘तेसं पच्चुप्पन्नानंयेव अन्तरे अवितक्को विचारमत्तो समाधि झानन्तरिको नाम होती’’ति लद्धिया पटिजानाति। पठमं झानं निरुद्धन्ति पुट्ठो तिण्णं एकक्खणे पवत्ति न युत्ताति पटिजानाति । अवितक्को विचारमत्तो समाधि पठमं झानन्ति चतुक्कनयवसेन पुच्छति। सकवादी तस्मिं नये तस्स अभावा पटिक्खिपति। ननु तयो समाधीति एत्थायमधिप्पायो – यथा तेसु तीसु समाधीसु द्वे समाधी झानानेव, न झानन्तरिका, एवं इतरेनपि झानेनेव भवितब्बं, न झानन्तरिकायाति।
820-822. Dvinnaṃ jhānānaṃ paṭuppannānanti paṭhamadutiyāni sandhāya pucchati. Itaro ‘‘tesaṃ paccuppannānaṃyeva antare avitakko vicāramatto samādhi jhānantariko nāma hotī’’ti laddhiyā paṭijānāti. Paṭhamaṃ jhānaṃ niruddhanti puṭṭho tiṇṇaṃ ekakkhaṇe pavatti na yuttāti paṭijānāti . Avitakko vicāramatto samādhi paṭhamaṃ jhānanti catukkanayavasena pucchati. Sakavādī tasmiṃ naye tassa abhāvā paṭikkhipati. Nanu tayo samādhīti etthāyamadhippāyo – yathā tesu tīsu samādhīsu dve samādhī jhānāneva, na jhānantarikā, evaṃ itarenapi jhāneneva bhavitabbaṃ, na jhānantarikāyāti.
झानन्तरिककथावण्णना।
Jhānantarikakathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१८३) ७. झानन्तरिककथा • (183) 7. Jhānantarikakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ७. झानन्तरिककथावण्णना • 7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ७. झानन्तरिककथावण्णना • 7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā
