Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၇. ဈာနန္တရိကကထာဝဏ္ဏနာ
7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā
၈၁၇-၈၁၈. ဣဒာနိ ဈာနန္တရိကကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ သမယေ ‘‘ပဉ္စကနယေ ပဉ္စ ဈာနာနိ ဝိဘတ္တာနိ, ကေဝလံ တယော သမာဓီ ဥဒ္ဒိဋ္ဌာ’’တိ အဝိတက္ကဝိစာရမတ္တသ္သ သမာဓိနော ဩကာသံ အဇာနန္တာနံ ‘‘ပဌမသ္သ စ ဒုတိယသ္သ စ ဈာနသ္သ အန္တရေ ဈာနန္တရိကာ နာမ ဧသာ’’တိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ သမ္မိတိယာနဉ္စေဝ ဧကစ္စာနဉ္စ အန္ဓကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အထ နံ ‘‘ဈာနမ္ပိ စေတသိကာ ဓမ္မာ, ဖသ္သာဒယောပိ, တသ္မာ ယဒိ ဈာနန္တရိကာ နာမ ဘဝေယ္ယ, ဖသ္သန္တရိကာဒီဟိပိ ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ စောဒနတ္ထံ အတ္ထိ ဖသ္သန္တရိကာတိအာဒိမာဟ ။
817-818. Idāni jhānantarikakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ samaye ‘‘pañcakanaye pañca jhānāni vibhattāni, kevalaṃ tayo samādhī uddiṭṭhā’’ti avitakkavicāramattassa samādhino okāsaṃ ajānantānaṃ ‘‘paṭhamassa ca dutiyassa ca jhānassa antare jhānantarikā nāma esā’’ti laddhi, seyyathāpi sammitiyānañceva ekaccānañca andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘jhānampi cetasikā dhammā, phassādayopi, tasmā yadi jhānantarikā nāma bhaveyya, phassantarikādīhipi bhavitabba’’nti codanatthaṃ atthi phassantarikātiādimāha .
ဒုတိယသ္သ စ ဈာနသ္သာတိ ‘‘ယဒိ ဈာနန္တရိကာ နာမ ဘဝေယ္ယ, ဒုတိယတတိယာဒီနိပိ ဈာနာနေဝ, တေသမ္ပိ အန္တရိကာယ ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ သော ကေဝလံ လဒ္ဓိယာ အဘာဝေန ပဋိက္ခိပတိ စေဝ ပဋိဇာနာတိ စ။ ပဌမသ္သ စာတိ ပုဋ္ဌော လဒ္ဓိဝသေန ပဋိဇာနာတိ။
Dutiyassa ca jhānassāti ‘‘yadi jhānantarikā nāma bhaveyya, dutiyatatiyādīnipi jhānāneva, tesampi antarikāya bhavitabba’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. So kevalaṃ laddhiyā abhāvena paṭikkhipati ceva paṭijānāti ca. Paṭhamassa cāti puṭṭho laddhivasena paṭijānāti.
၈၁၉. သဝိတက္ကော သဝိစာရောတိအာဒိ ‘‘တိဏ္ဏမ္ပိ သမာဓီနံ သမာဓိဘာဝေ သမာနေ အဝိတက္ကော ဝိစာရမတ္တောဝ သမာဓိ ဈာနန္တရိကော, န ဣတရောတိ ကော ဧတ္ထ ဝိသေသဟေတူ’’တိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တံ။
819. Savitakko savicārotiādi ‘‘tiṇṇampi samādhīnaṃ samādhibhāve samāne avitakko vicāramattova samādhi jhānantariko, na itaroti ko ettha visesahetū’’ti codanatthaṃ vuttaṃ.
၈၂၀-၈၂၂. ဒ္ဝိန္နံ ဈာနာနံ ပဋုပ္ပန္နာနန္တိ ပဌမဒုတိယာနိ သန္ဓာယ ပုစ္ဆတိ။ ဣတရော ‘‘တေသံ ပစ္စုပ္ပန္နာနံယေဝ အန္တရေ အဝိတက္ကော ဝိစာရမတ္တော သမာဓိ ဈာနန္တရိကော နာမ ဟောတီ’’တိ လဒ္ဓိယာ ပဋိဇာနာတိ။ ပဌမံ ဈာနံ နိရုဒ္ဓန္တိ ပုဋ္ဌော တိဏ္ဏံ ဧကက္ခဏေ ပဝတ္တိ န ယုတ္တာတိ ပဋိဇာနာတိ ။ အဝိတက္ကော ဝိစာရမတ္တော သမာဓိ ပဌမံ ဈာနန္တိ စတုက္ကနယဝသေန ပုစ္ဆတိ။ သကဝာဒီ တသ္မိံ နယေ တသ္သ အဘာဝာ ပဋိက္ခိပတိ။ နနု တယော သမာဓီတိ ဧတ္ထာယမဓိပ္ပာယော – ယထာ တေသု တီသု သမာဓီသု ဒ္ဝေ သမာဓီ ဈာနာနေဝ, န ဈာနန္တရိကာ, ဧဝံ ဣတရေနပိ ဈာနေနေဝ ဘဝိတဗ္ဗံ, န ဈာနန္တရိကာယာတိ။
820-822. Dvinnaṃ jhānānaṃ paṭuppannānanti paṭhamadutiyāni sandhāya pucchati. Itaro ‘‘tesaṃ paccuppannānaṃyeva antare avitakko vicāramatto samādhi jhānantariko nāma hotī’’ti laddhiyā paṭijānāti. Paṭhamaṃ jhānaṃ niruddhanti puṭṭho tiṇṇaṃ ekakkhaṇe pavatti na yuttāti paṭijānāti . Avitakko vicāramatto samādhi paṭhamaṃ jhānanti catukkanayavasena pucchati. Sakavādī tasmiṃ naye tassa abhāvā paṭikkhipati. Nanu tayo samādhīti etthāyamadhippāyo – yathā tesu tīsu samādhīsu dve samādhī jhānāneva, na jhānantarikā, evaṃ itarenapi jhāneneva bhavitabbaṃ, na jhānantarikāyāti.
ဈာနန္တရိကကထာဝဏ္ဏနာ။
Jhānantarikakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၁၈၃) ၇. ဈာနန္တရိကကထာ • (183) 7. Jhānantarikakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၇. ဈာနန္တရိကကထာဝဏ္ဏနာ • 7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၇. ဈာနန္တရိကကထာဝဏ္ဏနာ • 7. Jhānantarikakathāvaṇṇanā