Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౧౭. ఝానపచ్చయనిద్దేసవణ్ణనా
17. Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā
౧౭. ఝానపచ్చయనిద్దేసే ఝానఙ్గానీతి ద్విపఞ్చవిఞ్ఞాణవజ్జేసు సేసచిత్తేసు ఉప్పన్నాని వితక్కవిచారపీతిసోమనస్సదోమనస్సుపేక్ఖాచిత్తేకగ్గతాసఙ్ఖాతాని సత్త అఙ్గాని. పఞ్చన్నం పన విఞ్ఞాణకాయానం అభినిపాతమత్తత్తా తేసు విజ్జమానానిపి ఉపేక్ఖాసుఖదుక్ఖాని ఉపనిజ్ఝానాకారస్స అభావతో ఝానఙ్గానీతి న ఉద్ధటాని. తత్థ పచ్ఛిన్నత్తా పన సేసాహేతుకేసుపి ఝానఙ్గం న ఉద్ధటమేవ. తంసముట్ఠానానన్తి ఇధాపి కటత్తారూపం సఙ్గహితన్తి వేదితబ్బం. వుత్తఞ్హేతం పఞ్హావారే – ‘‘పటిసన్ధిక్ఖణే విపాకాబ్యాకతాని ఝానఙ్గాని సమ్పయుత్తకానం ఖన్ధానం కటత్తా చ రూపానం ఝానపచ్చయేన పచ్చయో’’తి. అయం తావేత్థ పాళివణ్ణనా. అయం పన ఝానపచ్చయో సత్తన్నం ఝానఙ్గానం వసేన ఠితోపి జాతిభేదతో కుసలాకుసలవిపాకకిరియవసేన చతుధా భిజ్జతి, పున భూమివసేన చతుధా; ఏకధా, చతుధా, తిధాతి ద్వాదసధా భిజ్జతీతి ఏవమేత్థ నానప్పకారభేదతో విఞ్ఞాతబ్బో వినిచ్ఛయో.
17. Jhānapaccayaniddese jhānaṅgānīti dvipañcaviññāṇavajjesu sesacittesu uppannāni vitakkavicārapītisomanassadomanassupekkhācittekaggatāsaṅkhātāni satta aṅgāni. Pañcannaṃ pana viññāṇakāyānaṃ abhinipātamattattā tesu vijjamānānipi upekkhāsukhadukkhāni upanijjhānākārassa abhāvato jhānaṅgānīti na uddhaṭāni. Tattha pacchinnattā pana sesāhetukesupi jhānaṅgaṃ na uddhaṭameva. Taṃsamuṭṭhānānanti idhāpi kaṭattārūpaṃ saṅgahitanti veditabbaṃ. Vuttañhetaṃ pañhāvāre – ‘‘paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatāni jhānaṅgāni sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ jhānapaccayena paccayo’’ti. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayaṃ pana jhānapaccayo sattannaṃ jhānaṅgānaṃ vasena ṭhitopi jātibhedato kusalākusalavipākakiriyavasena catudhā bhijjati, puna bhūmivasena catudhā; ekadhā, catudhā, tidhāti dvādasadhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ఏవం భిన్నే పనేత్థ చతుభూమకమ్పి కుసలఝానఙ్గం పఞ్చవోకారే సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్చేవ చిత్తసముట్ఠానరూపస్స చ, ఠపేత్వా రూపావచరం అవసేసం ఆరుప్పే సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్ఞేవ ఝానపచ్చయేన పచ్చయో. అకుసలేపి ఏసేవ నయో. కామావచరరూపావచరవిపాకం పవత్తే సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్చేవ చిత్తసముట్ఠానరూపస్స చ, పటిసన్ధియం సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్చేవ కటత్తారూపస్స చ, ఆరుప్పవిపాకం సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్ఞేవ, యఞ్చ ఆరుప్పే లోకుత్తరవిపాకం ఉప్పజ్జతి, తఞ్చ. పఞ్చవోకారే పన తం చిత్తసముట్ఠానరూపస్సపి ఝానపచ్చయేన పచ్చయో హోతి. తేభూమకమ్పి కిరియఝానఙ్గం పఞ్చవోకారే సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్చేవ చిత్తసముట్ఠానరూపస్స చ. యం పనేత్థ ఆరుప్పే ఉప్పజ్జతి, తం సమ్పయుత్తధమ్మానఞ్ఞేవ ఝానపచ్చయేన పచ్చయోతి ఏవమేత్థ పచ్చయుప్పన్నతోపి విఞ్ఞాతబ్బో వినిచ్ఛయోతి.
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, ṭhapetvā rūpāvacaraṃ avasesaṃ āruppe sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayo. Akusalepi eseva nayo. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pavatte sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, paṭisandhiyaṃ sampayuttadhammānañceva kaṭattārūpassa ca, āruppavipākaṃ sampayuttadhammānaññeva, yañca āruppe lokuttaravipākaṃ uppajjati, tañca. Pañcavokāre pana taṃ cittasamuṭṭhānarūpassapi jhānapaccayena paccayo hoti. Tebhūmakampi kiriyajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca. Yaṃ panettha āruppe uppajjati, taṃ sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ఝానపచ్చయనిద్దేసవణ్ణనా.
Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / పట్ఠానపాళి • Paṭṭhānapāḷi / (౨) పచ్చయనిద్దేసో • (2) Paccayaniddeso