| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
១៧. ឈានបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា
17. Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā
១៧. ឈានបច្ចយនិទ្ទេសេ ឈានង្គានីតិ ទ្វិបញ្ចវិញ្ញាណវជ្ជេសុ សេសចិត្តេសុ ឧប្បន្នានិ វិតក្កវិចារបីតិសោមនស្សទោមនស្សុបេក្ខាចិត្តេកគ្គតាសង្ខាតានិ សត្ត អង្គានិ។ បញ្ចន្នំ បន វិញ្ញាណកាយានំ អភិនិបាតមត្តត្តា តេសុ វិជ្ជមានានិបិ ឧបេក្ខាសុខទុក្ខានិ ឧបនិជ្ឈានាការស្ស អភាវតោ ឈានង្គានីតិ ន ឧទ្ធដានិ។ តត្ថ បច្ឆិន្នត្តា បន សេសាហេតុកេសុបិ ឈានង្គំ ន ឧទ្ធដមេវ។ តំសមុដ្ឋានានន្តិ ឥធាបិ កដត្តារូបំ សង្គហិតន្តិ វេទិតព្ពំ។ វុត្តញ្ហេតំ បញ្ហាវារេ – ‘‘បដិសន្ធិក្ខណេ វិបាកាព្យាកតានិ ឈានង្គានិ សម្បយុត្តកានំ ខន្ធានំ កដត្តា ច រូបានំ ឈានបច្ចយេន បច្ចយោ’’តិ។ អយំ តាវេត្ថ បាឡិវណ្ណនា។ អយំ បន ឈានបច្ចយោ សត្តន្នំ ឈានង្គានំ វសេន ឋិតោបិ ជាតិភេទតោ កុសលាកុសលវិបាកកិរិយវសេន ចតុធា ភិជ្ជតិ, បុន ភូមិវសេន ចតុធា; ឯកធា, ចតុធា, តិធាតិ ទ្វាទសធា ភិជ្ជតីតិ ឯវមេត្ថ នានប្បការភេទតោ វិញ្ញាតព្ពោ វិនិច្ឆយោ។
17. Jhānapaccayaniddese jhānaṅgānīti dvipañcaviññāṇavajjesu sesacittesu uppannāni vitakkavicārapītisomanassadomanassupekkhācittekaggatāsaṅkhātāni satta aṅgāni. Pañcannaṃ pana viññāṇakāyānaṃ abhinipātamattattā tesu vijjamānānipi upekkhāsukhadukkhāni upanijjhānākārassa abhāvato jhānaṅgānīti na uddhaṭāni. Tattha pacchinnattā pana sesāhetukesupi jhānaṅgaṃ na uddhaṭameva. Taṃsamuṭṭhānānanti idhāpi kaṭattārūpaṃ saṅgahitanti veditabbaṃ. Vuttañhetaṃ pañhāvāre – ‘‘paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatāni jhānaṅgāni sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ jhānapaccayena paccayo’’ti. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayaṃ pana jhānapaccayo sattannaṃ jhānaṅgānaṃ vasena ṭhitopi jātibhedato kusalākusalavipākakiriyavasena catudhā bhijjati, puna bhūmivasena catudhā; ekadhā, catudhā, tidhāti dvādasadhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ឯវំ ភិន្នេ បនេត្ថ ចតុភូមកម្បិ កុសលឈានង្គំ បញ្ចវោការេ សម្បយុត្តធម្មានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច, ឋបេត្វា រូបាវចរំ អវសេសំ អារុប្បេ សម្បយុត្តធម្មានញ្ញេវ ឈានបច្ចយេន បច្ចយោ។ អកុសលេបិ ឯសេវ នយោ។ កាមាវចររូបាវចរវិបាកំ បវត្តេ សម្បយុត្តធម្មានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច, បដិសន្ធិយំ សម្បយុត្តធម្មានញ្ចេវ កដត្តារូបស្ស ច, អារុប្បវិបាកំ សម្បយុត្តធម្មានញ្ញេវ, យញ្ច អារុប្បេ លោកុត្តរវិបាកំ ឧប្បជ្ជតិ, តញ្ច។ បញ្ចវោការេ បន តំ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្សបិ ឈានបច្ចយេន បច្ចយោ ហោតិ។ តេភូមកម្បិ កិរិយឈានង្គំ បញ្ចវោការេ សម្បយុត្តធម្មានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច។ យំ បនេត្ថ អារុប្បេ ឧប្បជ្ជតិ, តំ សម្បយុត្តធម្មានញ្ញេវ ឈានបច្ចយេន បច្ចយោតិ ឯវមេត្ថ បច្ចយុប្បន្នតោបិ វិញ្ញាតព្ពោ វិនិច្ឆយោតិ។
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, ṭhapetvā rūpāvacaraṃ avasesaṃ āruppe sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayo. Akusalepi eseva nayo. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pavatte sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, paṭisandhiyaṃ sampayuttadhammānañceva kaṭattārūpassa ca, āruppavipākaṃ sampayuttadhammānaññeva, yañca āruppe lokuttaravipākaṃ uppajjati, tañca. Pañcavokāre pana taṃ cittasamuṭṭhānarūpassapi jhānapaccayena paccayo hoti. Tebhūmakampi kiriyajhānaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca. Yaṃ panettha āruppe uppajjati, taṃ sampayuttadhammānaññeva jhānapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ឈានបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា។
Jhānapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បដ្ឋានបាឡិ • Paṭṭhānapāḷi / (២) បច្ចយនិទ្ទេសោ • (2) Paccayaniddeso
