Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੬. ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
6. Jhānasaṅkantikathāvaṇṇanā
੮੧੩-੮੧੬. ਇਦਾਨਿ ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ, ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੫.੯੨੩-੯੩੪) ਇਮਂ ਪਟਿਪਾਟਿਦੇਸਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ‘‘ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਂ વਿਨਾવ ਝਾਨਾ ਝਾਨਂ ਸਙ੍ਕਮਤੀ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਏਕਚ੍ਚਾਨਞ੍ਚ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਂ ‘‘ਯਦਿ ਤੇ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨੂਪਚਾਰਂ ਅਪ੍ਪਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਾ ਦੁਤਿਯਜ੍ਝਾਨਮੇવ ਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਪਠਮਤੋ ਤਤਿਯਂ, ਦੁਤਿਯਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਪਠਮਾ ਝਾਨਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਯਾ ਪਠਮਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿ ‘‘ਯਦਿ ਪਠਮਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਦੁਤਿਯਂ, ਦੁਤਿਯਾਦੀਹਿ વਾ ਤਤਿਯਾਦੀਨਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਕਾવਜ੍ਜਨੇਨ ਸਮਾਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚੋਦਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਕਾਮੇ ਆਦੀਨવਤੋਤਿ ਪਠਮਂ ਕਾਮੇ ਆਦੀਨવਤੋ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਝਾਨਕ੍ਖਣੇ ਪਨੇਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ। ਤਞ੍ਞੇવ ਪਠਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਦਿ ਪੁਰਿਮਜવਨਤੋ ਪਚ੍ਛਿਮਜવਨਂ વਿਯ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਭਾવਂ ਲਕ੍ਖਣਤੋ ਤਞ੍ਞੇવ ਤਂ ਭવੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹੀਤਿਆਦੀਹਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਝਾਨਾਨਂ ਦੇਸਿਤਭਾવਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਨ ਅਨਨ੍ਤਰੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਨ੍ਤਿ।
813-816. Idāni jhānasaṅkantikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, vitakkavicārānaṃ vūpasamā dutiyaṃ jhānaṃ, tatiyaṃ jhānaṃ, catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharatī’’ti (saṃ. ni. 5.923-934) imaṃ paṭipāṭidesanaṃ nissāya ‘‘tassa tassa jhānassa upacārappavattiṃ vināva jhānā jhānaṃ saṅkamatī’’ti laddhi, seyyathāpi mahisāsakānañceva ekaccānañca andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi te dutiyajjhānūpacāraṃ appatvā uppaṭipāṭiyā paṭhamajjhānā dutiyajjhānameva saṅkamati, paṭhamato tatiyaṃ, dutiyato catutthampi saṅkameyyā’’ti codetuṃ paṭhamā jhānātiādimāha. Yā paṭhamassātiādi ‘‘yadi paṭhamato anantaraṃ dutiyaṃ, dutiyādīhi vā tatiyādīni samāpajjati, ekāvajjanena samāpajjeyyā’’ti codanatthaṃ vuttaṃ. Kāme ādīnavatoti paṭhamaṃ kāme ādīnavato manasi karoto pacchā uppajjati. Jhānakkhaṇe panesa nimittameva manasi karoti. Taññeva paṭhamanti ‘‘yadi purimajavanato pacchimajavanaṃ viya anantaraṃ uppajjeyya, ṭhapetvā purimapacchimabhāvaṃ lakkhaṇato taññeva taṃ bhaveyyā’’ti codetuṃ pucchati. Iminā upāyena sabbattha attho veditabbo. Vivicceva kāmehītiādīhi paṭipāṭiyā jhānānaṃ desitabhāvaṃ dīpeti, na anantaruppattiṃ, tasmā asādhakanti.
ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Jhānasaṅkantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੧੮੨) ੬. ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾ • (182) 6. Jhānasaṅkantikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੬. ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jhānasaṅkantikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੬. ਝਾਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jhānasaṅkantikathāvaṇṇanā