Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൧൩൪] ൪. ഝാനസോധനജാതകവണ്ണനാ
[134] 4. Jhānasodhanajātakavaṇṇanā
യേ സഞ്ഞിനോതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ സങ്കസ്സനഗരദ്വാരേ അത്തനാ സംഖിത്തേന പുച്ഛിതപഞ്ഹസ്സ ധമ്മസേനാപതിനോ വിത്ഥാരബ്യാകരണം ആരബ്ഭ കഥേസി. തത്രിദം അതീതവത്ഥു – അതീതേ കിര ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ അരഞ്ഞായതനേ കാലം കരോന്തോ അന്തേവാസികേഹി പുച്ഛിതോ ‘‘നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീ’’തി ആഹ…പേ॰… താപസാ ജേട്ഠന്തേവാസികസ്സ കഥം ന ഗണ്ഹിംസു. ബോധിസത്തോ ആഭസ്സരതോ ആഗന്ത്വാ ആകാസേ ഠത്വാ ഇമം ഗാഥമാഹ –
Yesaññinoti idaṃ satthā jetavane viharanto saṅkassanagaradvāre attanā saṃkhittena pucchitapañhassa dhammasenāpatino vitthārabyākaraṇaṃ ārabbha kathesi. Tatridaṃ atītavatthu – atīte kira bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto araññāyatane kālaṃ karonto antevāsikehi pucchito ‘‘nevasaññīnāsaññī’’ti āha…pe… tāpasā jeṭṭhantevāsikassa kathaṃ na gaṇhiṃsu. Bodhisatto ābhassarato āgantvā ākāse ṭhatvā imaṃ gāthamāha –
൧൩൪.
134.
‘‘യേ സഞ്ഞിനോ തേപി ദുഗ്ഗതാ, യേപി അസഞ്ഞിനോ തേപി ദുഗ്ഗതാ;
‘‘Ye saññino tepi duggatā, yepi asaññino tepi duggatā;
ഏതം ഉഭയം വിവജ്ജയ, തം സമാപത്തിസുഖം അനങ്ഗണ’’ന്തി.
Etaṃ ubhayaṃ vivajjaya, taṃ samāpattisukhaṃ anaṅgaṇa’’nti.
തത്ഥ യേ സഞ്ഞിനോതി ഠപേത്വാ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനലാഭിനോ അവസേസേ സചിത്തകസത്തേ ദസ്സേതി. തേപി ദുഗ്ഗതാതി തസ്സാ സമാപത്തിയാ അലാഭതോ തേപി ദുഗ്ഗതാ നാമ. യേപി അസഞ്ഞിനോതി അസഞ്ഞഭവേ നിബ്ബത്തേ അചിത്തകസത്തേ ദസ്സേതി. തേപി ദുഗ്ഗതാതി തേപി ഇമിസ്സായേവ സമാപത്തിയാ അലാഭതോ ദുഗ്ഗതായേവ നാമ. ഏതം ഉഭയം വിവജ്ജയാതി ഏതം ഉഭയമ്പി സഞ്ഞിഭവഞ്ച അസഞ്ഞിഭവഞ്ച വിവജ്ജയ പജഹാതി അന്തേവാസികം ഓവദതി. തം സമാപത്തിസുഖം അനങ്ഗണന്തി തം നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനസമാപത്തിലാഭിനോ സന്തട്ഠേന ‘‘സുഖ’’ന്തി സങ്ഖം ഗതം ഝാനസുഖം അനങ്ഗണം നിദ്ദോസം ബലവചിത്തേകഗ്ഗതാസഭാവേനപി തം അനങ്ഗണം നാമ ജാതം.
Tattha ye saññinoti ṭhapetvā nevasaññānāsaññāyatanalābhino avasese sacittakasatte dasseti. Tepi duggatāti tassā samāpattiyā alābhato tepi duggatā nāma. Yepi asaññinoti asaññabhave nibbatte acittakasatte dasseti. Tepi duggatāti tepi imissāyeva samāpattiyā alābhato duggatāyeva nāma. Etaṃ ubhayaṃ vivajjayāti etaṃ ubhayampi saññibhavañca asaññibhavañca vivajjaya pajahāti antevāsikaṃ ovadati. Taṃ samāpattisukhaṃ anaṅgaṇanti taṃ nevasaññānāsaññāyatanasamāpattilābhino santaṭṭhena ‘‘sukha’’nti saṅkhaṃ gataṃ jhānasukhaṃ anaṅgaṇaṃ niddosaṃ balavacittekaggatāsabhāvenapi taṃ anaṅgaṇaṃ nāma jātaṃ.
ഏവം ബോധിസത്തോ ധമ്മം ദേസേത്വാ അന്തേവാസികസ്സ ഗുണം കഥേത്വാ ബ്രഹ്മലോകമേവ അഗമാസി. തദാ സേസതാപസാ ജേട്ഠന്തേവാസികസ്സ സദ്ദഹിംസു.
Evaṃ bodhisatto dhammaṃ desetvā antevāsikassa guṇaṃ kathetvā brahmalokameva agamāsi. Tadā sesatāpasā jeṭṭhantevāsikassa saddahiṃsu.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ ജേട്ഠന്തേവാസികോ സാരിപുത്തോ, മഹാബ്രഹ്മാ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā jeṭṭhantevāsiko sāriputto, mahābrahmā pana ahameva ahosi’’nti.
ഝാനസോധനജാതകവണ്ണനാ ചതുത്ഥാ.
Jhānasodhanajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൧൩൪. ഝാനസോധനജാതകം • 134. Jhānasodhanajātakaṃ