| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥. ឈានសុត្តវណ្ណនា
5. Jhānasuttavaṇṇanā
៣៦. បញ្ចមេ អនិច្ចតោតិ ឥមិនា និច្ចប្បដិក្ខេបតោ តេសំ អនិច្ចតមាហ។ តតោ ឯវ ឧទយវយវន្តតោ វិបរិណាមតោ តាវកាលិកតោ ច តេ អនិច្ចាតិ ជោតិតំ ហោតិ។ យញ្ហិ និច្ចំ ន ហោតិ, តំ ឧទយវយបរិច្ឆិន្នជរាយ មរណេន ចាតិ ទ្វេធា វិបរិណតំ ឥត្តរក្ខណមេវ ច ហោតិ។ ទុក្ខតោតិ ន សុខតោ។ ឥមិនា សុខប្បដិក្ខេបតោ តេសំ ទុក្ខតមាហ។ តតោ ឯវ ច អភិណ្ហប្បដិបីឡនតោ ទុក្ខវត្ថុតោ ច តេ ទុក្ខាតិ ជោតិតំ ហោតិ។ ឧទយវយវន្តតាយ ហិ តេ អភិណ្ហប្បដិបីឡនតោ និរន្តរទុក្ខតាយ ទុក្ខស្សេវ ច អធិដ្ឋានភូតោ។ បច្ចយយាបនីយតាយ រោគមូលតាយ ច រោគតោ។ ទុក្ខតាសូលយោគតោ កិលេសាសុចិបគ្ឃរតោ ឧប្បាទជរាភង្គេហិ ឧទ្ធុមាតបក្កភិជ្ជនតោ ច គណ្ឌតោ។ បីឡាជននតោ អន្តោតុទនតោ ទុន្នីហរណតោ ច សល្លតោ។ អវឌ្ឍិអាវហនតោ អឃវត្ថុតោ ច អឃតោ។ អសេរិភាវជននតោ អាពាធប្បតិដ្ឋានតាយ ច អាពាធតោ។ អវសវត្តនតោ អវិធេយ្យតាយ ច បរតោ។ ព្យាធិជរាមរណេហិ បលុជ្ជនីយតាយ បលោកតោ។ សាមិនិវាសីការកវេទកអធិដ្ឋាយកវិរហតោ សុញ្ញតោ។ អត្តប្បដិក្ខេបដ្ឋេន អនត្តតោ។ រូបាទិធម្មាបិ យថា ន ឯត្ថ អត្តា អត្ថីតិ អនត្តា, ឯវំ សយម្បិ អត្តា ន ហោន្តីតិ អនត្តា។ តេន អព្យាបារតោ និរីហតោ តុច្ឆតោ អនត្តាតិ ទីបិតំ ហោតិ។
36. Pañcame aniccatoti iminā niccappaṭikkhepato tesaṃ aniccatamāha. Tato eva udayavayavantato vipariṇāmato tāvakālikato ca te aniccāti jotitaṃ hoti. Yañhi niccaṃ na hoti, taṃ udayavayaparicchinnajarāya maraṇena cāti dvedhā vipariṇataṃ ittarakkhaṇameva ca hoti. Dukkhatoti na sukhato. Iminā sukhappaṭikkhepato tesaṃ dukkhatamāha. Tato eva ca abhiṇhappaṭipīḷanato dukkhavatthuto ca te dukkhāti jotitaṃ hoti. Udayavayavantatāya hi te abhiṇhappaṭipīḷanato nirantaradukkhatāya dukkhasseva ca adhiṭṭhānabhūto. Paccayayāpanīyatāya rogamūlatāya ca rogato. Dukkhatāsūlayogato kilesāsucipaggharato uppādajarābhaṅgehi uddhumātapakkabhijjanato ca gaṇḍato. Pīḷājananato antotudanato dunnīharaṇato ca sallato. Avaḍḍhiāvahanato aghavatthuto ca aghato. Aseribhāvajananato ābādhappatiṭṭhānatāya ca ābādhato. Avasavattanato avidheyyatāya ca parato. Byādhijarāmaraṇehi palujjanīyatāya palokato. Sāminivāsīkārakavedakaadhiṭṭhāyakavirahato suññato. Attappaṭikkhepaṭṭhena anattato. Rūpādidhammāpi yathā na ettha attā atthīti anattā, evaṃ sayampi attā na hontīti anattā. Tena abyāpārato nirīhato tucchato anattāti dīpitaṃ hoti.
លក្ខណត្តយមេវ សុខាវពោធនត្ថំ ឯកាទសហិ បទេហិ វិភជិត្វា គហិតន្តិ ទស្សេតុំ ‘‘យស្មា អនិច្ចតោ’’តិអាទិ វុត្តំ។ អន្តោសមាបត្តិយន្តិ សមាបត្តីនំ សហជាតតាយ សមាបត្តីនំ អព្ភន្តរេ ចិត្តំ បដិសំហរតីតិ តប្បដិពទ្ធឆន្ទរាគាទិកិលេសវិក្ខម្ភនេន វិបស្សនាចិត្តំ បដិសំហរតិ។ តេនាហ ‘‘មោចេតិ អបនេតី’’តិ។ សវនវសេនាតិ ‘‘សព្ពសង្ខារសមថោ’’តិអាទិនា សវនវសេន។ ថុតិវសេនាតិ តថេវ ថោមនាវសេន គុណតោ សំកិត្តនវសេន។ បរិយត្តិវសេនាតិ តស្ស ធម្មស្ស បរិយាបុណនវសេន។ បញ្ញត្តិវសេនាតិ តទត្ថស្ស បញ្ញាបនវសេន។ អារម្មណករណវសេនេវ ឧបសំហរតិ មគ្គចិត្តំ, ‘‘ឯតំ សន្ត’’ន្តិអាទិ បន អវធារណនិវត្តិតត្ថទស្សនំ។ យថា វិបស្សនា ‘‘ឯតំ សន្តំ ឯតំ បណីត’’ន្តិអាទិនា អសង្ខតាយ ធាតុយា ចិត្តំ ឧបសំហរតិ, ឯវំ មគ្គោ និព្ពានំ សច្ឆិកិរិយាភិសមយវសេន អភិសមេន្តោ តត្ថ លព្ភមានេ សព្ពេបិ វិសេសេ អសម្មោហតោ បដិវិជ្ឈន្តោ តត្ថ ចិត្តំ ឧបសំហរតិ។ តេនាហ ‘‘ឥមិនា បន អាការេនា’’តិអាទិ។
Lakkhaṇattayameva sukhāvabodhanatthaṃ ekādasahi padehi vibhajitvā gahitanti dassetuṃ ‘‘yasmā aniccato’’tiādi vuttaṃ. Antosamāpattiyanti samāpattīnaṃ sahajātatāya samāpattīnaṃ abbhantare cittaṃ paṭisaṃharatīti tappaṭibaddhachandarāgādikilesavikkhambhanena vipassanācittaṃ paṭisaṃharati. Tenāha ‘‘moceti apanetī’’ti. Savanavasenāti ‘‘sabbasaṅkhārasamatho’’tiādinā savanavasena. Thutivasenāti tatheva thomanāvasena guṇato saṃkittanavasena. Pariyattivasenāti tassa dhammassa pariyāpuṇanavasena. Paññattivasenāti tadatthassa paññāpanavasena. Ārammaṇakaraṇavaseneva upasaṃharati maggacittaṃ, ‘‘etaṃ santa’’ntiādi pana avadhāraṇanivattitatthadassanaṃ. Yathā vipassanā ‘‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇīta’’ntiādinā asaṅkhatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati, evaṃ maggo nibbānaṃ sacchikiriyābhisamayavasena abhisamento tattha labbhamāne sabbepi visese asammohato paṭivijjhanto tattha cittaṃ upasaṃharati. Tenāha ‘‘iminā pana ākārenā’’tiādi.
សោ តត្ថ ឋិតោតិ សោ អទន្ធវិបស្សកោ យោគី តត្ថ តាយ អនិច្ចាទិលក្ខណត្តយារម្មណាយ វិបស្សនាយ ឋិតោ។ សព្ពសោតិ សព្ពត្ថ តស្ស តស្ស មគ្គស្ស អធិគមាយ និព្ពត្តិតសមថវិបស្សនាសុ។ អសក្កោន្តោ អនាគាមី ហោតីតិ ហេដ្ឋិមមគ្គាវហាសុ ឯវ សមថវិបស្សនាយ ឆន្ទរាគំ បហាយ អគ្គមគ្គាវហាសុ និកន្តិំ បរិយាទាតុំ អសក្កោន្តោ អនាគាមិតាយមេវ សណ្ឋាតិ។
So tattha ṭhitoti so adandhavipassako yogī tattha tāya aniccādilakkhaṇattayārammaṇāya vipassanāya ṭhito. Sabbasoti sabbattha tassa tassa maggassa adhigamāya nibbattitasamathavipassanāsu. Asakkonto anāgāmī hotīti heṭṭhimamaggāvahāsu eva samathavipassanāya chandarāgaṃ pahāya aggamaggāvahāsu nikantiṃ pariyādātuṃ asakkonto anāgāmitāyameva saṇṭhāti.
សមតិក្កន្តត្តាតិ សមថវសេន វិបស្សនាវសេន ចាតិ សព្ពថាបិ រូបស្ស សមតិក្កន្តត្តា។ តេនាហ ‘‘អយំ ហី’’តិអាទិ។ អនេនាតិ យោគិនា។ តំ អតិក្កម្មាតិ ឥទំ យោ បឋមំ បញ្ចវោការឯកវោការបរិយាបន្នេ ធម្មេ សម្មទេវ សម្មសិត្វា តេ វិស្សជ្ជេត្វា តតោ អរូបសមាបត្តិំ សមាបជ្ជិត្វា អរូបធម្មេ សម្មសតិ, តំ សន្ធាយ វុត្តំ។ តេនាហ ‘‘ឥទានិ អរូបំ សម្មសតី’’តិ។
Samatikkantattāti samathavasena vipassanāvasena cāti sabbathāpi rūpassa samatikkantattā. Tenāha ‘‘ayaṃ hī’’tiādi. Anenāti yoginā. Taṃ atikkammāti idaṃ yo paṭhamaṃ pañcavokāraekavokārapariyāpanne dhamme sammadeva sammasitvā te vissajjetvā tato arūpasamāpattiṃ samāpajjitvā arūpadhamme sammasati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘idāni arūpaṃ sammasatī’’ti.
ឈានសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Jhānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. ឈានសុត្តំ • 5. Jhānasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ឈានសុត្តវណ្ណនា • 5. Jhānasuttavaṇṇanā
