| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၅. ဈာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Jhānasuttavaṇṇanā
၃၆. ပဉ္စမေ အနိစ္စတောတိ ဣမိနာ နိစ္စပ္ပဋိက္ခေပတော တေသံ အနိစ္စတမာဟ။ တတော ဧဝ ဥဒယဝယဝန္တတော ဝိပရိဏာမတော တာဝကာလိကတော စ တေ အနိစ္စာတိ ဇောတိတံ ဟောတိ။ ယဉ္ဟိ နိစ္စံ န ဟောတိ, တံ ဥဒယဝယပရိစ္ဆိန္နဇရာယ မရဏေန စာတိ ဒ္ဝေဓာ ဝိပရိဏတံ ဣတ္တရက္ခဏမေဝ စ ဟောတိ။ ဒုက္ခတောတိ န သုခတော။ ဣမိနာ သုခပ္ပဋိက္ခေပတော တေသံ ဒုက္ခတမာဟ။ တတော ဧဝ စ အဘိဏ္ဟပ္ပဋိပီဠနတော ဒုက္ခဝတ္ထုတော စ တေ ဒုက္ခာတိ ဇောတိတံ ဟောတိ။ ဥဒယဝယဝန္တတာယ ဟိ တေ အဘိဏ္ဟပ္ပဋိပီဠနတော နိရန္တရဒုက္ခတာယ ဒုက္ခသ္သေဝ စ အဓိဋ္ဌာနဘူတော။ ပစ္စယယာပနီယတာယ ရောဂမူလတာယ စ ရောဂတော။ ဒုက္ခတာသူလယောဂတော ကိလေသာသုစိပဂ္ဃရတော ဥပ္ပာဒဇရာဘင္ဂေဟိ ဥဒ္ဓုမာတပက္ကဘိဇ္ဇနတော စ ဂဏ္ဍတော။ ပီဠာဇနနတော အန္တောတုဒနတော ဒုန္နီဟရဏတော စ သလ္လတော။ အဝဍ္ဎိအာဝဟနတော အဃဝတ္ထုတော စ အဃတော။ အသေရိဘာဝဇနနတော အာဗာဓပ္ပတိဋ္ဌာနတာယ စ အာဗာဓတော။ အဝသဝတ္တနတော အဝိဓေယ္ယတာယ စ ပရတော။ ဗ္ယာဓိဇရာမရဏေဟိ ပလုဇ္ဇနီယတာယ ပလောကတော။ သာမိနိဝာသီကာရကဝေဒကအဓိဋ္ဌာယကဝိရဟတော သုညတော။ အတ္တပ္ပဋိက္ခေပဋ္ဌေန အနတ္တတော။ ရူပာဒိဓမ္မာပိ ယထာ န ဧတ္ထ အတ္တာ အတ္ထီတိ အနတ္တာ, ဧဝံ သယမ္ပိ အတ္တာ န ဟောန္တီတိ အနတ္တာ။ တေန အဗ္ယာပာရတော နိရီဟတော တုစ္ဆတော အနတ္တာတိ ဒီပိတံ ဟောတိ။
36. Pañcame aniccatoti iminā niccappaṭikkhepato tesaṃ aniccatamāha. Tato eva udayavayavantato vipariṇāmato tāvakālikato ca te aniccāti jotitaṃ hoti. Yañhi niccaṃ na hoti, taṃ udayavayaparicchinnajarāya maraṇena cāti dvedhā vipariṇataṃ ittarakkhaṇameva ca hoti. Dukkhatoti na sukhato. Iminā sukhappaṭikkhepato tesaṃ dukkhatamāha. Tato eva ca abhiṇhappaṭipīḷanato dukkhavatthuto ca te dukkhāti jotitaṃ hoti. Udayavayavantatāya hi te abhiṇhappaṭipīḷanato nirantaradukkhatāya dukkhasseva ca adhiṭṭhānabhūto. Paccayayāpanīyatāya rogamūlatāya ca rogato. Dukkhatāsūlayogato kilesāsucipaggharato uppādajarābhaṅgehi uddhumātapakkabhijjanato ca gaṇḍato. Pīḷājananato antotudanato dunnīharaṇato ca sallato. Avaḍḍhiāvahanato aghavatthuto ca aghato. Aseribhāvajananato ābādhappatiṭṭhānatāya ca ābādhato. Avasavattanato avidheyyatāya ca parato. Byādhijarāmaraṇehi palujjanīyatāya palokato. Sāminivāsīkārakavedakaadhiṭṭhāyakavirahato suññato. Attappaṭikkhepaṭṭhena anattato. Rūpādidhammāpi yathā na ettha attā atthīti anattā, evaṃ sayampi attā na hontīti anattā. Tena abyāpārato nirīhato tucchato anattāti dīpitaṃ hoti.
လက္ခဏတ္တယမေဝ သုခာဝဗောဓနတ္ထံ ဧကာဒသဟိ ပဒေဟိ ဝိဘဇိတ္ဝာ ဂဟိတန္တိ ဒသ္သေတုံ ‘‘ယသ္မာ အနိစ္စတော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ အန္တောသမာပတ္တိယန္တိ သမာပတ္တီနံ သဟဇာတတာယ သမာပတ္တီနံ အဗ္ဘန္တရေ စိတ္တံ ပဋိသံဟရတီတိ တပ္ပဋိဗဒ္ဓဆန္ဒရာဂာဒိကိလေသဝိက္ခမ္ဘနေန ဝိပသ္သနာစိတ္တံ ပဋိသံဟရတိ။ တေနာဟ ‘‘မောစေတိ အပနေတီ’’တိ။ သဝနဝသေနာတိ ‘‘သဗ္ဗသင္ခာရသမထော’’တိအာဒိနာ သဝနဝသေန။ ထုတိဝသေနာတိ တထေဝ ထောမနာဝသေန ဂုဏတော သံကိတ္တနဝသေန။ ပရိယတ္တိဝသေနာတိ တသ္သ ဓမ္မသ္သ ပရိယာပုဏနဝသေန။ ပညတ္တိဝသေနာတိ တဒတ္ထသ္သ ပညာပနဝသေန။ အာရမ္မဏကရဏဝသေနေဝ ဥပသံဟရတိ မဂ္ဂစိတ္တံ, ‘‘ဧတံ သန္တ’’န္တိအာဒိ ပန အဝဓာရဏနိဝတ္တိတတ္ထဒသ္သနံ။ ယထာ ဝိပသ္သနာ ‘‘ဧတံ သန္တံ ဧတံ ပဏီတ’’န္တိအာဒိနာ အသင္ခတာယ ဓာတုယာ စိတ္တံ ဥပသံဟရတိ, ဧဝံ မဂ္ဂော နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကိရိယာဘိသမယဝသေန အဘိသမေန္တော တတ္ထ လဗ္ဘမာနေ သဗ္ဗေပိ ဝိသေသေ အသမ္မောဟတော ပဋိဝိဇ္ဈန္တော တတ္ထ စိတ္တံ ဥပသံဟရတိ။ တေနာဟ ‘‘ဣမိနာ ပန အာကာရေနာ’’တိအာဒိ။
Lakkhaṇattayameva sukhāvabodhanatthaṃ ekādasahi padehi vibhajitvā gahitanti dassetuṃ ‘‘yasmā aniccato’’tiādi vuttaṃ. Antosamāpattiyanti samāpattīnaṃ sahajātatāya samāpattīnaṃ abbhantare cittaṃ paṭisaṃharatīti tappaṭibaddhachandarāgādikilesavikkhambhanena vipassanācittaṃ paṭisaṃharati. Tenāha ‘‘moceti apanetī’’ti. Savanavasenāti ‘‘sabbasaṅkhārasamatho’’tiādinā savanavasena. Thutivasenāti tatheva thomanāvasena guṇato saṃkittanavasena. Pariyattivasenāti tassa dhammassa pariyāpuṇanavasena. Paññattivasenāti tadatthassa paññāpanavasena. Ārammaṇakaraṇavaseneva upasaṃharati maggacittaṃ, ‘‘etaṃ santa’’ntiādi pana avadhāraṇanivattitatthadassanaṃ. Yathā vipassanā ‘‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇīta’’ntiādinā asaṅkhatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati, evaṃ maggo nibbānaṃ sacchikiriyābhisamayavasena abhisamento tattha labbhamāne sabbepi visese asammohato paṭivijjhanto tattha cittaṃ upasaṃharati. Tenāha ‘‘iminā pana ākārenā’’tiādi.
သော တတ္ထ ဌိတောတိ သော အဒန္ဓဝိပသ္သကော ယောဂီ တတ္ထ တာယ အနိစ္စာဒိလက္ခဏတ္တယာရမ္မဏာယ ဝိပသ္သနာယ ဌိတော။ သဗ္ဗသောတိ သဗ္ဗတ္ထ တသ္သ တသ္သ မဂ္ဂသ္သ အဓိဂမာယ နိဗ္ဗတ္တိတသမထဝိပသ္သနာသု။ အသက္ကောန္တော အနာဂာမီ ဟောတီတိ ဟေဋ္ဌိမမဂ္ဂာဝဟာသု ဧဝ သမထဝိပသ္သနာယ ဆန္ဒရာဂံ ပဟာယ အဂ္ဂမဂ္ဂာဝဟာသု နိကန္တိံ ပရိယာဒာတုံ အသက္ကောန္တော အနာဂာမိတာယမေဝ သဏ္ဌာတိ။
So tattha ṭhitoti so adandhavipassako yogī tattha tāya aniccādilakkhaṇattayārammaṇāya vipassanāya ṭhito. Sabbasoti sabbattha tassa tassa maggassa adhigamāya nibbattitasamathavipassanāsu. Asakkonto anāgāmī hotīti heṭṭhimamaggāvahāsu eva samathavipassanāya chandarāgaṃ pahāya aggamaggāvahāsu nikantiṃ pariyādātuṃ asakkonto anāgāmitāyameva saṇṭhāti.
သမတိက္ကန္တတ္တာတိ သမထဝသေန ဝိပသ္သနာဝသေန စာတိ သဗ္ဗထာပိ ရူပသ္သ သမတိက္ကန္တတ္တာ။ တေနာဟ ‘‘အယံ ဟီ’’တိအာဒိ။ အနေနာတိ ယောဂိနာ။ တံ အတိက္ကမ္မာတိ ဣဒံ ယော ပဌမံ ပဉ္စဝောကာရဧကဝောကာရပရိယာပန္နေ ဓမ္မေ သမ္မဒေဝ သမ္မသိတ္ဝာ တေ ဝိသ္သဇ္ဇေတ္ဝာ တတော အရူပသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတ္ဝာ အရူပဓမ္မေ သမ္မသတိ, တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘ဣဒာနိ အရူပံ သမ္မသတီ’’တိ။
Samatikkantattāti samathavasena vipassanāvasena cāti sabbathāpi rūpassa samatikkantattā. Tenāha ‘‘ayaṃ hī’’tiādi. Anenāti yoginā. Taṃ atikkammāti idaṃ yo paṭhamaṃ pañcavokāraekavokārapariyāpanne dhamme sammadeva sammasitvā te vissajjetvā tato arūpasamāpattiṃ samāpajjitvā arūpadhamme sammasati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘idāni arūpaṃ sammasatī’’ti.
ဈာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Jhānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၅. ဈာနသုတ္တံ • 5. Jhānasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ဈာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Jhānasuttavaṇṇanā
