| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ಝಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Jhānasuttavaṇṇanā
೩೬. ಪಞ್ಚಮೇ ಅನಿಚ್ಚತೋತಿ ಇಮಿನಾ ನಿಚ್ಚಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪತೋ ತೇಸಂ ಅನಿಚ್ಚತಮಾಹ। ತತೋ ಏವ ಉದಯವಯವನ್ತತೋ ವಿಪರಿಣಾಮತೋ ತಾವಕಾಲಿಕತೋ ಚ ತೇ ಅನಿಚ್ಚಾತಿ ಜೋತಿತಂ ಹೋತಿ। ಯಞ್ಹಿ ನಿಚ್ಚಂ ನ ಹೋತಿ, ತಂ ಉದಯವಯಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಚಾತಿ ದ್ವೇಧಾ ವಿಪರಿಣತಂ ಇತ್ತರಕ್ಖಣಮೇವ ಚ ಹೋತಿ। ದುಕ್ಖತೋತಿ ನ ಸುಖತೋ। ಇಮಿನಾ ಸುಖಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪತೋ ತೇಸಂ ದುಕ್ಖತಮಾಹ। ತತೋ ಏವ ಚ ಅಭಿಣ್ಹಪ್ಪಟಿಪೀಳನತೋ ದುಕ್ಖವತ್ಥುತೋ ಚ ತೇ ದುಕ್ಖಾತಿ ಜೋತಿತಂ ಹೋತಿ। ಉದಯವಯವನ್ತತಾಯ ಹಿ ತೇ ಅಭಿಣ್ಹಪ್ಪಟಿಪೀಳನತೋ ನಿರನ್ತರದುಕ್ಖತಾಯ ದುಕ್ಖಸ್ಸೇವ ಚ ಅಧಿಟ್ಠಾನಭೂತೋ। ಪಚ್ಚಯಯಾಪನೀಯತಾಯ ರೋಗಮೂಲತಾಯ ಚ ರೋಗತೋ। ದುಕ್ಖತಾಸೂಲಯೋಗತೋ ಕಿಲೇಸಾಸುಚಿಪಗ್ಘರತೋ ಉಪ್ಪಾದಜರಾಭಙ್ಗೇಹಿ ಉದ್ಧುಮಾತಪಕ್ಕಭಿಜ್ಜನತೋ ಚ ಗಣ್ಡತೋ। ಪೀಳಾಜನನತೋ ಅನ್ತೋತುದನತೋ ದುನ್ನೀಹರಣತೋ ಚ ಸಲ್ಲತೋ। ಅವಡ್ಢಿಆವಹನತೋ ಅಘವತ್ಥುತೋ ಚ ಅಘತೋ। ಅಸೇರಿಭಾವಜನನತೋ ಆಬಾಧಪ್ಪತಿಟ್ಠಾನತಾಯ ಚ ಆಬಾಧತೋ। ಅವಸವತ್ತನತೋ ಅವಿಧೇಯ್ಯತಾಯ ಚ ಪರತೋ। ಬ್ಯಾಧಿಜರಾಮರಣೇಹಿ ಪಲುಜ್ಜನೀಯತಾಯ ಪಲೋಕತೋ। ಸಾಮಿನಿವಾಸೀಕಾರಕವೇದಕಅಧಿಟ್ಠಾಯಕವಿರಹತೋ ಸುಞ್ಞತೋ। ಅತ್ತಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪಟ್ಠೇನ ಅನತ್ತತೋ। ರೂಪಾದಿಧಮ್ಮಾಪಿ ಯಥಾ ನ ಏತ್ಥ ಅತ್ತಾ ಅತ್ಥೀತಿ ಅನತ್ತಾ, ಏವಂ ಸಯಮ್ಪಿ ಅತ್ತಾ ನ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅನತ್ತಾ। ತೇನ ಅಬ್ಯಾಪಾರತೋ ನಿರೀಹತೋ ತುಚ್ಛತೋ ಅನತ್ತಾತಿ ದೀಪಿತಂ ಹೋತಿ।
36. Pañcame aniccatoti iminā niccappaṭikkhepato tesaṃ aniccatamāha. Tato eva udayavayavantato vipariṇāmato tāvakālikato ca te aniccāti jotitaṃ hoti. Yañhi niccaṃ na hoti, taṃ udayavayaparicchinnajarāya maraṇena cāti dvedhā vipariṇataṃ ittarakkhaṇameva ca hoti. Dukkhatoti na sukhato. Iminā sukhappaṭikkhepato tesaṃ dukkhatamāha. Tato eva ca abhiṇhappaṭipīḷanato dukkhavatthuto ca te dukkhāti jotitaṃ hoti. Udayavayavantatāya hi te abhiṇhappaṭipīḷanato nirantaradukkhatāya dukkhasseva ca adhiṭṭhānabhūto. Paccayayāpanīyatāya rogamūlatāya ca rogato. Dukkhatāsūlayogato kilesāsucipaggharato uppādajarābhaṅgehi uddhumātapakkabhijjanato ca gaṇḍato. Pīḷājananato antotudanato dunnīharaṇato ca sallato. Avaḍḍhiāvahanato aghavatthuto ca aghato. Aseribhāvajananato ābādhappatiṭṭhānatāya ca ābādhato. Avasavattanato avidheyyatāya ca parato. Byādhijarāmaraṇehi palujjanīyatāya palokato. Sāminivāsīkārakavedakaadhiṭṭhāyakavirahato suññato. Attappaṭikkhepaṭṭhena anattato. Rūpādidhammāpi yathā na ettha attā atthīti anattā, evaṃ sayampi attā na hontīti anattā. Tena abyāpārato nirīhato tucchato anattāti dīpitaṃ hoti.
ಲಕ್ಖಣತ್ತಯಮೇವ ಸುಖಾವಬೋಧನತ್ಥಂ ಏಕಾದಸಹಿ ಪದೇಹಿ ವಿಭಜಿತ್ವಾ ಗಹಿತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯಸ್ಮಾ ಅನಿಚ್ಚತೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅನ್ತೋಸಮಾಪತ್ತಿಯನ್ತಿ ಸಮಾಪತ್ತೀನಂ ಸಹಜಾತತಾಯ ಸಮಾಪತ್ತೀನಂ ಅಬ್ಭನ್ತರೇ ಚಿತ್ತಂ ಪಟಿಸಂಹರತೀತಿ ತಪ್ಪಟಿಬದ್ಧಛನ್ದರಾಗಾದಿಕಿಲೇಸವಿಕ್ಖಮ್ಭನೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಂ ಪಟಿಸಂಹರತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಮೋಚೇತಿ ಅಪನೇತೀ’’ತಿ। ಸವನವಸೇನಾತಿ ‘‘ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಸವನವಸೇನ। ಥುತಿವಸೇನಾತಿ ತಥೇವ ಥೋಮನಾವಸೇನ ಗುಣತೋ ಸಂಕಿತ್ತನವಸೇನ। ಪರಿಯತ್ತಿವಸೇನಾತಿ ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪರಿಯಾಪುಣನವಸೇನ। ಪಞ್ಞತ್ತಿವಸೇನಾತಿ ತದತ್ಥಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಪನವಸೇನ। ಆರಮ್ಮಣಕರಣವಸೇನೇವ ಉಪಸಂಹರತಿ ಮಗ್ಗಚಿತ್ತಂ, ‘‘ಏತಂ ಸನ್ತ’’ನ್ತಿಆದಿ ಪನ ಅವಧಾರಣನಿವತ್ತಿತತ್ಥದಸ್ಸನಂ। ಯಥಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ ‘‘ಏತಂ ಸನ್ತಂ ಏತಂ ಪಣೀತ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಅಸಙ್ಖತಾಯ ಧಾತುಯಾ ಚಿತ್ತಂ ಉಪಸಂಹರತಿ, ಏವಂ ಮಗ್ಗೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಭಿಸಮಯವಸೇನ ಅಭಿಸಮೇನ್ತೋ ತತ್ಥ ಲಬ್ಭಮಾನೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ವಿಸೇಸೇ ಅಸಮ್ಮೋಹತೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝನ್ತೋ ತತ್ಥ ಚಿತ್ತಂ ಉಪಸಂಹರತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇಮಿನಾ ಪನ ಆಕಾರೇನಾ’’ತಿಆದಿ।
Lakkhaṇattayameva sukhāvabodhanatthaṃ ekādasahi padehi vibhajitvā gahitanti dassetuṃ ‘‘yasmā aniccato’’tiādi vuttaṃ. Antosamāpattiyanti samāpattīnaṃ sahajātatāya samāpattīnaṃ abbhantare cittaṃ paṭisaṃharatīti tappaṭibaddhachandarāgādikilesavikkhambhanena vipassanācittaṃ paṭisaṃharati. Tenāha ‘‘moceti apanetī’’ti. Savanavasenāti ‘‘sabbasaṅkhārasamatho’’tiādinā savanavasena. Thutivasenāti tatheva thomanāvasena guṇato saṃkittanavasena. Pariyattivasenāti tassa dhammassa pariyāpuṇanavasena. Paññattivasenāti tadatthassa paññāpanavasena. Ārammaṇakaraṇavaseneva upasaṃharati maggacittaṃ, ‘‘etaṃ santa’’ntiādi pana avadhāraṇanivattitatthadassanaṃ. Yathā vipassanā ‘‘etaṃ santaṃ etaṃ paṇīta’’ntiādinā asaṅkhatāya dhātuyā cittaṃ upasaṃharati, evaṃ maggo nibbānaṃ sacchikiriyābhisamayavasena abhisamento tattha labbhamāne sabbepi visese asammohato paṭivijjhanto tattha cittaṃ upasaṃharati. Tenāha ‘‘iminā pana ākārenā’’tiādi.
ಸೋ ತತ್ಥ ಠಿತೋತಿ ಸೋ ಅದನ್ಧವಿಪಸ್ಸಕೋ ಯೋಗೀ ತತ್ಥ ತಾಯ ಅನಿಚ್ಚಾದಿಲಕ್ಖಣತ್ತಯಾರಮ್ಮಣಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಠಿತೋ। ಸಬ್ಬಸೋತಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಮಗ್ಗಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಸು। ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಅನಾಗಾಮೀ ಹೋತೀತಿ ಹೇಟ್ಠಿಮಮಗ್ಗಾವಹಾಸು ಏವ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಛನ್ದರಾಗಂ ಪಹಾಯ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಾವಹಾಸು ನಿಕನ್ತಿಂ ಪರಿಯಾದಾತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಅನಾಗಾಮಿತಾಯಮೇವ ಸಣ್ಠಾತಿ।
So tattha ṭhitoti so adandhavipassako yogī tattha tāya aniccādilakkhaṇattayārammaṇāya vipassanāya ṭhito. Sabbasoti sabbattha tassa tassa maggassa adhigamāya nibbattitasamathavipassanāsu. Asakkonto anāgāmī hotīti heṭṭhimamaggāvahāsu eva samathavipassanāya chandarāgaṃ pahāya aggamaggāvahāsu nikantiṃ pariyādātuṃ asakkonto anāgāmitāyameva saṇṭhāti.
ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತತ್ತಾತಿ ಸಮಥವಸೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ಚಾತಿ ಸಬ್ಬಥಾಪಿ ರೂಪಸ್ಸ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತತ್ತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಯಂ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಅನೇನಾತಿ ಯೋಗಿನಾ। ತಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮಾತಿ ಇದಂ ಯೋ ಪಠಮಂ ಪಞ್ಚವೋಕಾರಏಕವೋಕಾರಪರಿಯಾಪನ್ನೇ ಧಮ್ಮೇ ಸಮ್ಮದೇವ ಸಮ್ಮಸಿತ್ವಾ ತೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತತೋ ಅರೂಪಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅರೂಪಧಮ್ಮೇ ಸಮ್ಮಸತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇದಾನಿ ಅರೂಪಂ ಸಮ್ಮಸತೀ’’ತಿ।
Samatikkantattāti samathavasena vipassanāvasena cāti sabbathāpi rūpassa samatikkantattā. Tenāha ‘‘ayaṃ hī’’tiādi. Anenāti yoginā. Taṃ atikkammāti idaṃ yo paṭhamaṃ pañcavokāraekavokārapariyāpanne dhamme sammadeva sammasitvā te vissajjetvā tato arūpasamāpattiṃ samāpajjitvā arūpadhamme sammasati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘idāni arūpaṃ sammasatī’’ti.
ಝಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Jhānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಝಾನಸುತ್ತಂ • 5. Jhānasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಝಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Jhānasuttavaṇṇanā
