Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၈. စီဝရက္ခန္ဓကော
8. Cīvarakkhandhako
၂၀၂. ဇီဝကဝတ္ထု
202. Jīvakavatthu
၃၂၆. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝာပေ။ တေန ခော ပန သမယေန ဝေသာလီ ဣဒ္ဓာ စေဝ ဟောတိ ဖိတာ 1 စ ဗဟုဇနာ စ အာကိဏ္ဏမနုသ္သာ စ သုဘိက္ခာ စ; သတ္တ စ ပာသာဒသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ပာသာဒသတာနိ သတ္တ စ ပာသာဒာ; သတ္တ စ ကူဋာဂာရသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ကူဋာဂာရသတာနိ သတ္တ စ ကူဋာဂာရာနိ; သတ္တ စ အာရာမသဟသ္သာနိ သတ္တ စ အာရာမသတာနိ သတ္တ စ အာရာမာ; သတ္တ စ ပောက္ခရဏီသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ပောက္ခရဏီသတာနိ သတ္တ စ ပောက္ခရဏိယော; အမ္ဗပာလီ စ ဂဏိကာ အဘိရူပာ ဟောတိ ဒသ္သနီယာ ပာသာဒိကာ ပရမာယ ဝဏ္ဏပောက္ခရတာယ သမန္နာဂတာ, ပဒက္ခိဏာ 2 နစ္စေ စ ဂီတေ စ ဝာဒိတေ စ, အဘိသဋာ အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုသ္သာနံ ပညာသာယ စ ရတ္တိံ ဂစ္ဆတိ; တာယ စ ဝေသာလီ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ဥပသောဘတိ။ အထ ခော ရာဇဂဟကော နေဂမော ဝေသာလိံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ အဒ္ဒသာ ခော ရာဇဂဟကော နေဂမော ဝေသာလိံ ဣဒ္ဓဉ္စေဝ ဖိတဉ္စ ဗဟုဇနဉ္စ အာကိဏ္ဏမနုသ္သဉ္စ သုဘိက္ခဉ္စ; သတ္တ စ ပာသာဒသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ပာသာဒသတာနိ သတ္တ စ ပာသာဒေ; သတ္တ စ ကူဋာဂာရသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ကူဋာဂာရသတာနိ သတ္တ စ ကူဋာဂာရာနိ; သတ္တ စ အာရာမသဟသ္သာနိ သတ္တ စ အာရာမသတာနိ သတ္တ စ အာရာမေ; သတ္တ စ ပောက္ခရဏီသဟသ္သာနိ သတ္တ စ ပောက္ခရဏီသတာနိ သတ္တ စ ပောက္ခရဏိယော ; အမ္ဗပာလိဉ္စ ဂဏိကံ အဘိရူပံ ဒသ္သနီယံ ပာသာဒိကံ ပရမာယ ဝဏ္ဏပောက္ခရတာယ သမန္နာဂတံ, ပဒက္ခိဏံ 3 နစ္စေ စ ဂီတေ စ ဝာဒိတေ စ, အဘိသဋံ အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုသ္သာနံ ပညာသာယ စ ရတ္တိံ ဂစ္ဆန္တိံ, တာယ စ ဝေသာလိံ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ဥပသောဘန္တိံ။
326. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena vesālī iddhā ceva hoti phitā 4 ca bahujanā ca ākiṇṇamanussā ca subhikkhā ca; satta ca pāsādasahassāni satta ca pāsādasatāni satta ca pāsādā; satta ca kūṭāgārasahassāni satta ca kūṭāgārasatāni satta ca kūṭāgārāni; satta ca ārāmasahassāni satta ca ārāmasatāni satta ca ārāmā; satta ca pokkharaṇīsahassāni satta ca pokkharaṇīsatāni satta ca pokkharaṇiyo; ambapālī ca gaṇikā abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, padakkhiṇā 5 nacce ca gīte ca vādite ca, abhisaṭā atthikānaṃ atthikānaṃ manussānaṃ paññāsāya ca rattiṃ gacchati; tāya ca vesālī bhiyyosomattāya upasobhati. Atha kho rājagahako negamo vesāliṃ agamāsi kenacideva karaṇīyena. Addasā kho rājagahako negamo vesāliṃ iddhañceva phitañca bahujanañca ākiṇṇamanussañca subhikkhañca; satta ca pāsādasahassāni satta ca pāsādasatāni satta ca pāsāde; satta ca kūṭāgārasahassāni satta ca kūṭāgārasatāni satta ca kūṭāgārāni; satta ca ārāmasahassāni satta ca ārāmasatāni satta ca ārāme; satta ca pokkharaṇīsahassāni satta ca pokkharaṇīsatāni satta ca pokkharaṇiyo ; ambapāliñca gaṇikaṃ abhirūpaṃ dassanīyaṃ pāsādikaṃ paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgataṃ, padakkhiṇaṃ 6 nacce ca gīte ca vādite ca, abhisaṭaṃ atthikānaṃ atthikānaṃ manussānaṃ paññāsāya ca rattiṃ gacchantiṃ, tāya ca vesāliṃ bhiyyosomattāya upasobhantiṃ.
၃၂၇. အထ ခော ရာဇဂဟကော နေဂမော ဝေသာလိယံ တံ ကရဏီယံ တီရေတ္ဝာ ပုနဒေဝ ရာဇဂဟံ ပစ္စာဂဉ္ဆိ။ ယေန ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ရာဇာနံ မာဂဓံ သေနိယံ ဗိမ္ဗိသာရံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဝေသာလီ, ဒေဝ, ဣဒ္ဓာ စေဝ ဖိတာ စ ဗဟုဇနာ စ အာကိဏ္ဏမနုသ္သာ စ သုဘိက္ခာ စ; သတ္တ စ ပာသာဒသဟသ္သာနိ။ပေ.။ တာယ စ ဝေသာလီ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ဥပသောဘတိ။ သာဓု, ဒေဝ, မယမ္ပိ ဂဏိကံ ဝုဋ္ဌာပေသ္သာမာ’’တိ 7။ ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, တာဒိသိံ ကုမာရိံ ဇာနာထ ယံ တုမ္ဟေ ဂဏိကံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာထာ’’တိ။ တေန ခော ပန သမယေန ရာဇဂဟေ သာလဝတီ နာမ ကုမာရီ အဘိရူပာ ဟောတိ ဒသ္သနီယာ ပာသာဒိကာ ပရမာယ ဝဏ္ဏပောက္ခရတာယ သမန္နာဂတာ။ အထ ခော ရာဇဂဟကော နေဂမော သာလဝတိံ ကုမာရိံ ဂဏိကံ ဝုဋ္ဌာပေသိ။ အထ ခော သာလဝတီ ဂဏိကာ နစိရသ္သေဝ ပဒက္ခိဏာ အဟောသိ နစ္စေ စ ဂီတေ စ ဝာဒိတေ စ, အဘိသဋာ အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုသ္သာနံ ပဋိသတေန စ ရတ္တိံ ဂစ္ဆတိ။ အထ ခော သာလဝတီ ဂဏိကာ နစိရသ္သေဝ ဂဗ္ဘိနီ အဟောသိ။ အထ ခော သာလဝတိယာ ဂဏိကာယ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣတ္ထီ ခော ဂဗ္ဘိနီ ပုရိသာနံ အမနာပာ။ သစေ မံ ကောစိ ဇာနိသ္သတိ သာလဝတီ ဂဏိကာ ဂဗ္ဘိနီတိ, သဗ္ဗော မေ သက္ကာရော ဘဉ္ဇိသ္သတိ 8။ ယံနူနာဟံ ဂိလာနံ ပဋိဝေဒေယ္ယ’’န္တိ။ အထ ခော သာလဝတီ ဂဏိကာ ဒောဝာရိကံ အာဏာပေသိ – ‘‘မာ, ဘဏေ ဒောဝာရိက, ကောစိ ပုရိသော ပာဝိသိ။ ယော စ မံ ပုစ္ဆတိ, ‘ဂိလာနာ’တိ ပဋိဝေဒေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, အယ္ယေ’’တိ ခော သော ဒောဝာရိကော သာလဝတိယာ ဂဏိကာယ ပစ္စသ္သောသိ။ အထ ခော သာလဝတီ ဂဏိကာ တသ္သ ဂဗ္ဘသ္သ ပရိပာကမန္ဝာယ ပုတ္တံ ဝိဇာယိ။ အထ ခော သာလဝတီ ဂဏိကာ ဒာသိံ အာဏာပေသိ – ‘‘ဟန္ဒ, ဇေ, ဣမံ ဒာရကံ ကတ္တရသုပ္ပေ ပက္ခိပိတ္ဝာ နီဟရိတ္ဝာ သင္ကာရကူဋေ ဆဍ္ဍေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, အယ္ယေ’’တိ ခော သာ ဒာသီ သာလဝတိယာ ဂဏိကာယ ပဋိသ္သုတ္ဝာ တံ ဒာရကံ ကတ္တရသုပ္ပေ ပက္ခိပိတ္ဝာ နီဟရိတ္ဝာ သင္ကာရကူဋေ ဆဍ္ဍေသိ။
327. Atha kho rājagahako negamo vesāliyaṃ taṃ karaṇīyaṃ tīretvā punadeva rājagahaṃ paccāgañchi. Yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ etadavoca – ‘‘vesālī, deva, iddhā ceva phitā ca bahujanā ca ākiṇṇamanussā ca subhikkhā ca; satta ca pāsādasahassāni…pe… tāya ca vesālī bhiyyosomattāya upasobhati. Sādhu, deva, mayampi gaṇikaṃ vuṭṭhāpessāmā’’ti 9. ‘‘Tena hi, bhaṇe, tādisiṃ kumāriṃ jānātha yaṃ tumhe gaṇikaṃ vuṭṭhāpeyyāthā’’ti. Tena kho pana samayena rājagahe sālavatī nāma kumārī abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā. Atha kho rājagahako negamo sālavatiṃ kumāriṃ gaṇikaṃ vuṭṭhāpesi. Atha kho sālavatī gaṇikā nacirasseva padakkhiṇā ahosi nacce ca gīte ca vādite ca, abhisaṭā atthikānaṃ atthikānaṃ manussānaṃ paṭisatena ca rattiṃ gacchati. Atha kho sālavatī gaṇikā nacirasseva gabbhinī ahosi. Atha kho sālavatiyā gaṇikāya etadahosi – ‘‘itthī kho gabbhinī purisānaṃ amanāpā. Sace maṃ koci jānissati sālavatī gaṇikā gabbhinīti, sabbo me sakkāro bhañjissati 10. Yaṃnūnāhaṃ gilānaṃ paṭivedeyya’’nti. Atha kho sālavatī gaṇikā dovārikaṃ āṇāpesi – ‘‘mā, bhaṇe dovārika, koci puriso pāvisi. Yo ca maṃ pucchati, ‘gilānā’ti paṭivedehī’’ti. ‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho so dovāriko sālavatiyā gaṇikāya paccassosi. Atha kho sālavatī gaṇikā tassa gabbhassa paripākamanvāya puttaṃ vijāyi. Atha kho sālavatī gaṇikā dāsiṃ āṇāpesi – ‘‘handa, je, imaṃ dārakaṃ kattarasuppe pakkhipitvā nīharitvā saṅkārakūṭe chaḍḍehī’’ti. ‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho sā dāsī sālavatiyā gaṇikāya paṭissutvā taṃ dārakaṃ kattarasuppe pakkhipitvā nīharitvā saṅkārakūṭe chaḍḍesi.
၃၂၈. တေန ခော ပန သမယေန အဘယော နာမ ရာဇကုမာရော ကာလသ္သေဝ ရာဇုပဋ္ဌာနံ ဂစ္ဆန္တော အဒ္ဒသ တံ ဒာရကံ ကာကေဟိ သမ္ပရိကိဏ္ဏံ , ဒိသ္ဝာန မနုသ္သေ ပုစ္ဆိ – ‘‘ကိံ ဧတံ, ဘဏေ, ကာကေဟိ သမ္ပရိကိဏ္ဏ’’န္တိ? ‘‘ဒာရကော, ဒေဝာ’’တိ။ ‘‘ဇီဝတိ, ဘဏေ’’တိ? ‘‘ဇီဝတိ, ဒေဝာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, တံ ဒာရကံ အမ္ဟာကံ အန္တေပုရံ နေတ္ဝာ ဓာတီနံ ဒေထ ပောသေတု’’န္တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဒေဝာ’’တိ ခော တေ မနုသ္သာ အဘယသ္သ ရာဇကုမာရသ္သ ပဋိသ္သုတ္ဝာ တံ ဒာရကံ အဘယသ္သ ရာဇကုမာရသ္သ အန္တေပုရံ နေတ္ဝာ ဓာတီနံ အဒံသု – ‘‘ပောသေထာ’’တိ။ တသ္သ ဇီဝတီတိ ‘ဇီဝကော’တိ နာမံ အကံသု။ ကုမာရေန ပောသာပိတောတိ ‘ကောမာရဘစ္စော’တိ နာမံ အကံသု။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော နစိရသ္သေဝ ဝိညုတံ ပာပုဏိ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ယေန အဘယော ရာဇကုမာရော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အဘယံ ရာဇကုမာရံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကာ မေ, ဒေဝ, မာတာ, ကော ပိတာ’’တိ? ‘‘အဟမ္ပိ ခော တေ, ဘဏေ ဇီဝက, မာတရံ န ဇာနာမိ; အပိ စာဟံ တေ ပိတာ; မယာသိ 11 ပောသာပိတော’’တိ။ အထ ခော ဇီဝကသ္သ ကောမာရဘစ္စသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣမာနိ ခော ရာဇကုလာနိ န သုကရာနိ အသိပ္ပေန ဥပဇီဝိတုံ။ ယံနူနာဟံ သိပ္ပံ သိက္ခေယ္ယ’’န္တိ။
328. Tena kho pana samayena abhayo nāma rājakumāro kālasseva rājupaṭṭhānaṃ gacchanto addasa taṃ dārakaṃ kākehi samparikiṇṇaṃ , disvāna manusse pucchi – ‘‘kiṃ etaṃ, bhaṇe, kākehi samparikiṇṇa’’nti? ‘‘Dārako, devā’’ti. ‘‘Jīvati, bhaṇe’’ti? ‘‘Jīvati, devā’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, taṃ dārakaṃ amhākaṃ antepuraṃ netvā dhātīnaṃ detha posetu’’nti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho te manussā abhayassa rājakumārassa paṭissutvā taṃ dārakaṃ abhayassa rājakumārassa antepuraṃ netvā dhātīnaṃ adaṃsu – ‘‘posethā’’ti. Tassa jīvatīti ‘jīvako’ti nāmaṃ akaṃsu. Kumārena posāpitoti ‘komārabhacco’ti nāmaṃ akaṃsu. Atha kho jīvako komārabhacco nacirasseva viññutaṃ pāpuṇi. Atha kho jīvako komārabhacco yena abhayo rājakumāro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā abhayaṃ rājakumāraṃ etadavoca – ‘‘kā me, deva, mātā, ko pitā’’ti? ‘‘Ahampi kho te, bhaṇe jīvaka, mātaraṃ na jānāmi; api cāhaṃ te pitā; mayāsi 12 posāpito’’ti. Atha kho jīvakassa komārabhaccassa etadahosi – ‘‘imāni kho rājakulāni na sukarāni asippena upajīvituṃ. Yaṃnūnāhaṃ sippaṃ sikkheyya’’nti.
၃၂၉. တေန ခော ပန သမယေန တက္ကသိလာယံ 13 ဒိသာပာမောက္ခော ဝေဇ္ဇော ပဋိဝသတိ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော အဘယံ ရာဇကုမာရံ အနာပုစ္ဆာ ယေန တက္ကသိလာ တေန ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန ယေန တက္ကသိလာ, ယေန ဝေဇ္ဇော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ဝေဇ္ဇံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဣစ္ဆာမဟံ, အာစရိယ, သိပ္ပံ သိက္ခိတု’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ ဇီဝက, သိက္ခသ္သူ’’တိ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဗဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာတိ လဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာတိ သုဋ္ဌု စ ဥပဓာရေတိ, ဂဟိတဉ္စသ္သ န သမ္မုသ္သတိ 14။ အထ ခော ဇီဝကသ္သ ကောမာရဘစ္စသ္သ သတ္တန္နံ ဝသ္သာနံ အစ္စယေန ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဟံ, ခော ဗဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာမိ လဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာမိ သုဋ္ဌု စ ဥပဓာရေမိ, ဂဟိတဉ္စ မေ န သမ္မုသ္သတိ, သတ္တ စ မေ ဝသ္သာနိ အဓီယန္တသ္သ, နယိမသ္သ သိပ္ပသ္သ အန္တော ပညာယတိ။ ကဒာ ဣမသ္သ သိပ္ပသ္သ အန္တော ပညာယိသ္သတီ’’တိ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ယေန သော ဝေဇ္ဇော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ဝေဇ္ဇံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဟံ ခော, အာစရိယ, ဗဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာမိ လဟုဉ္စ ဂဏ္ဟာမိ သုဋ္ဌု စ ဥပဓာရေမိ, ဂဟိတဉ္စ မေ န သမ္မုသ္သတိ, သတ္တ စ မေ ဝသ္သာနိ အဓီယန္တသ္သ, နယိမသ္သ သိပ္ပသ္သ အန္တော ပညာယတိ။ ကဒာ ဣမသ္သ သိပ္ပသ္သ အန္တော ပညာယိသ္သတီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ ဇီဝက, ခဏိတ္တိံ အာဒာယ တက္ကသိလာယ သမန္တာ ယောဇနံ အာဟိဏ္ဍိတ္ဝာ ယံ ကိဉ္စိ အဘေသဇ္ဇံ ပသ္သေယ္ယာသိ တံ အာဟရာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, အာစရိယာ’’တိ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော တသ္သ ဝေဇ္ဇသ္သ ပဋိသ္သုတ္ဝာ ခဏိတ္တိံ အာဒာယ တက္ကသိလာယ သမန္တာ ယောဇနံ အာဟိဏ္ဍန္တော န ကိဉ္စိ အဘေသဇ္ဇံ အဒ္ဒသ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ယေန သော ဝေဇ္ဇော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ဝေဇ္ဇံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အာဟိဏ္ဍန္တောမ္ဟိ, အာစရိယ, တက္ကသိလာယ သမန္တာ ယောဇနံ, န ကိဉ္စိ 15 အဘေသဇ္ဇံ အဒ္ဒသ’’န္တိ။ ‘‘သုသိက္ခိတောသိ , ဘဏေ ဇီဝက။ အလံ တေ ဧတ္တကံ ဇီဝိကာယာ’’တိ ဇီဝကသ္သ ကောမာရဘစ္စသ္သ ပရိတ္တံ ပာထေယ္ယံ ပာဒာသိ။ အထ ခော ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော တံ ပရိတ္တံ ပာထေယ္ယံ အာဒာယ ယေန ရာဇဂဟံ တေန ပက္ကာမိ။ အထ ခော ဇီဝကသ္သ ကောမာရဘစ္စသ္သ တံ ပရိတ္တံ ပာထေယ္ယံ အန္တရာမဂ္ဂေ သာကေတေ ပရိက္ခယံ အဂမာသိ။ အထ ခော ဇီဝကသ္သ ကောမာရဘစ္စသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣမေ ခော မဂ္ဂာ ကန္တာရာ အပ္ပောဒကာ အပ္ပဘက္ခာ, န သုကရာ အပာထေယ္ယေန ဂန္တုံ။ ယံနူနာဟံ ပာထေယ္ယံ ပရိယေသေယ္ယ’’န္တိ။
329. Tena kho pana samayena takkasilāyaṃ 16 disāpāmokkho vejjo paṭivasati. Atha kho jīvako komārabhacco abhayaṃ rājakumāraṃ anāpucchā yena takkasilā tena pakkāmi. Anupubbena yena takkasilā, yena vejjo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ vejjaṃ etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ, ācariya, sippaṃ sikkhitu’’nti. ‘‘Tena hi, bhaṇe jīvaka, sikkhassū’’ti. Atha kho jīvako komārabhacco bahuñca gaṇhāti lahuñca gaṇhāti suṭṭhu ca upadhāreti, gahitañcassa na sammussati 17. Atha kho jīvakassa komārabhaccassa sattannaṃ vassānaṃ accayena etadahosi – ‘‘ahaṃ, kho bahuñca gaṇhāmi lahuñca gaṇhāmi suṭṭhu ca upadhāremi, gahitañca me na sammussati, satta ca me vassāni adhīyantassa, nayimassa sippassa anto paññāyati. Kadā imassa sippassa anto paññāyissatī’’ti. Atha kho jīvako komārabhacco yena so vejjo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ vejjaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, ācariya, bahuñca gaṇhāmi lahuñca gaṇhāmi suṭṭhu ca upadhāremi, gahitañca me na sammussati, satta ca me vassāni adhīyantassa, nayimassa sippassa anto paññāyati. Kadā imassa sippassa anto paññāyissatī’’ti? ‘‘Tena hi, bhaṇe jīvaka, khaṇittiṃ ādāya takkasilāya samantā yojanaṃ āhiṇḍitvā yaṃ kiñci abhesajjaṃ passeyyāsi taṃ āharā’’ti. ‘‘Evaṃ, ācariyā’’ti kho jīvako komārabhacco tassa vejjassa paṭissutvā khaṇittiṃ ādāya takkasilāya samantā yojanaṃ āhiṇḍanto na kiñci abhesajjaṃ addasa. Atha kho jīvako komārabhacco yena so vejjo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ vejjaṃ etadavoca – ‘‘āhiṇḍantomhi, ācariya, takkasilāya samantā yojanaṃ, na kiñci 18 abhesajjaṃ addasa’’nti. ‘‘Susikkhitosi , bhaṇe jīvaka. Alaṃ te ettakaṃ jīvikāyā’’ti jīvakassa komārabhaccassa parittaṃ pātheyyaṃ pādāsi. Atha kho jīvako komārabhacco taṃ parittaṃ pātheyyaṃ ādāya yena rājagahaṃ tena pakkāmi. Atha kho jīvakassa komārabhaccassa taṃ parittaṃ pātheyyaṃ antarāmagge sākete parikkhayaṃ agamāsi. Atha kho jīvakassa komārabhaccassa etadahosi – ‘‘ime kho maggā kantārā appodakā appabhakkhā, na sukarā apātheyyena gantuṃ. Yaṃnūnāhaṃ pātheyyaṃ pariyeseyya’’nti.
ဇီဝကဝတ္ထု နိဋ္ဌိတံ။
Jīvakavatthu niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဇီဝကဝတ္ထုကထာ • Jīvakavatthukathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဇီဝကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Jīvakavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဇီဝကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Jīvakavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဇီဝကဝတ္ထုကထာဒိဝဏ္ဏနာ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၂၀၂. ဇီဝကဝတ္ထုကထာ • 202. Jīvakavatthukathā