Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi |
੨. ਜੀવਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
2. Jīvikasuttaṃ
੯੧. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
91. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ਅਨ੍ਤਮਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜੀવਿਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਂ। ਅਭਿਸਾਪੋਯਂ 1, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ – ‘ਪਿਣ੍ਡੋਲੋ વਿਚਰਸਿ ਪਤ੍ਤਪਾਣੀ’ਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਏਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਉਪੇਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥવਸਿਕਾ, ਅਤ੍ਥવਸਂ ਪਟਿਚ੍ਚ; ਨੇવ ਰਾਜਾਭਿਨੀਤਾ, ਨ ਚੋਰਾਭਿਨੀਤਾ, ਨ ਇਣਟ੍ਟਾ, ਨ ਭਯਟ੍ਟਾ, ਨ ਆਜੀવਿਕਾਪਕਤਾ। ਅਪਿ ਚ ਖੋ ‘ਓਤਿਣ੍ਣਮ੍ਹਾ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣਾ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤਾ , ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਚਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਮੇਸੁ ਤਿਬ੍ਬਸਾਰਾਗੋ, ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਦੁਟ੍ਠਮਨਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛવਾਲਾਤਂ ਉਭਤੋਪਦਿਤ੍ਤਂ ਮਜ੍ਝੇ ਗੂਥਗਤਂ ਨੇવ ਗਾਮੇ ਕਟ੍ਠਤ੍ਥਂ ਫਰਤਿ ਨ ਅਰਞ੍ਞੇਃ ਤਥੂਪਮਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ વਦਾਮਿ ਗਿਹਿਭੋਗਾ ਪਰਿਹੀਨੋ ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਨ ਪਰਿਪੂਰੇਤੀ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘Antamidaṃ, bhikkhave, jīvikānaṃ yadidaṃ piṇḍolyaṃ. Abhisāpoyaṃ 2, bhikkhave, lokasmiṃ – ‘piṇḍolo vicarasi pattapāṇī’ti. Tañca kho etaṃ, bhikkhave, kulaputtā upenti atthavasikā, atthavasaṃ paṭicca; neva rājābhinītā, na corābhinītā, na iṇaṭṭā, na bhayaṭṭā, na ājīvikāpakatā. Api ca kho ‘otiṇṇamhā jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi dukkhotiṇṇā dukkhaparetā , appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. Evaṃ pabbajito cāyaṃ, bhikkhave, kulaputto so ca hoti abhijjhālu kāmesu tibbasārāgo, byāpannacitto paduṭṭhamanasaṅkappo, muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo. Seyyathāpi, bhikkhave, chavālātaṃ ubhatopadittaṃ majjhe gūthagataṃ neva gāme kaṭṭhatthaṃ pharati na araññeः tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi gihibhogā parihīno sāmaññatthañca na paripūretī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ਗਿਹਿਭੋਗਾ ਪਰਿਹੀਨੋ, ਸਾਮਞ੍ਞਤ੍ਥਞ੍ਚ ਦੁਬ੍ਭਗੋ।
‘‘Gihibhogā parihīno, sāmaññatthañca dubbhago;
ਪਰਿਧਂਸਮਾਨੋ ਪਕਿਰੇਤਿ, ਛવਾਲਾਤਂવ ਨਸ੍ਸਤਿ॥
Paridhaṃsamāno pakireti, chavālātaṃva nassati.
‘‘ਕਾਸਾવਕਣ੍ਠਾ ਬਹવੋ, ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਅਸਞ੍ਞਤਾ।
‘‘Kāsāvakaṇṭhā bahavo, pāpadhammā asaññatā;
ਪਾਪਾ ਪਾਪੇਹਿ ਕਮ੍ਮੇਹਿ, ਨਿਰਯਂ ਤੇ ਉਪਪਜ੍ਜਰੇ॥
Pāpā pāpehi kammehi, nirayaṃ te upapajjare.
‘‘ਸੇਯ੍ਯੋ ਅਯੋਗੁਲ਼ੋ ਭੁਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਸਿਖੂਪਮੋ।
‘‘Seyyo ayoguḷo bhutto, tatto aggisikhūpamo;
ਯਞ੍ਚੇ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਰਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਮਸਞ੍ਞਤੋ’’ਤਿ॥
Yañce bhuñjeyya dussīlo, raṭṭhapiṇḍamasaññato’’ti.
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ੨. ਜੀવਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Jīvikasuttavaṇṇanā