Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
6. Jotisikkhāpadaṃ
੩੫੦. ਛਟ੍ਠੇ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਨਾਮਤ੍ਤਾ ਬਹੁવਚਨવਸੇਨ ‘‘ਭਗ੍ਗੇਸੂ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੁਸੁਮਾਰਸਣ੍ਠਾਨੋ ਪਬ੍ਬਤਸਙ੍ਖਾਤੋ ਗਿਰਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਿ, ਏਤਸ੍ਸ વਾ ਮਾਪਿਤਕਾਲੇ ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਗਿਰਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਗ੍ਗਿਰਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੀਤਿ ਅਤ੍ਥਮਨਪੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨਗਰਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਪਨਾਤਿ વਨਂ ਪਨ। ‘‘ਮਿਗਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਮਿਗਾਨਂ ਅਭਯੋ ਦੀਯਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਮਿਗਦਾਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
350. Chaṭṭhe janapadassa nāmattā bahuvacanavasena ‘‘bhaggesū’’ti pāḷiyaṃ vuttaṃ. Susumārasaṇṭhāno pabbatasaṅkhāto giri etthāti susumāragiri, etassa vā māpitakāle susumāro girati saddaṃ niggirati etthāti susumāragirīti atthamanapekkhitvā vuttaṃ ‘‘nagarassa nāma’’nti. Taṃ panāti vanaṃ pana. ‘‘Migāna’’ntiādinā migānaṃ abhayo dīyati etthāti migadāyoti atthaṃ dasseti.
੩੫੨. ‘‘ਜੋਤਿਕੇ’’ਤਿਪਦਸ੍ਸ ਜੋਤਿਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਿਸ੍ਸ ਕਰਣਂ ਜੋਤਿਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਜੋਤਿਕਰਣੇ’’ਤਿ।
352. ‘‘Jotike’’tipadassa jotissa aggissa karaṇaṃ jotikanti dassetuṃ vuttaṃ ‘‘jotikaraṇe’’ti.
੩੫੪. ‘‘ਸਮਾਦਹਿਤੁਕਾਮਤਾਯਾ’’ਤਿਪਦਂ ‘‘ਅਰਣਿਸਣ੍ਠਾਪਨਤੋ’’ਤਿਪਦੇ ਹੇਤੁ। ਜਾਲਾਤਿ ਸਿਖਾ। ਸਾ ਹਿ ਜਲਤਿ ਦਿਬ੍ਬਤੀਤਿ ਜਾਲਾਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
354. ‘‘Samādahitukāmatāyā’’tipadaṃ ‘‘araṇisaṇṭhāpanato’’tipade hetu. Jālāti sikhā. Sā hi jalati dibbatīti jālāti vuccati.
ਪਤਿਲਾਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਤਿਤਾਲਾਤ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਤਕਾਰਲੋਪਂ ਕਤ੍વਾ ਸਨ੍ਧਿવਸੇਨ ਪਤਿਲਾਤਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਲਾਤਂ ਪਤਿਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤੀ’’ਤਿ। ਅਲਾਤਨ੍ਤਿ ਉਮ੍ਮੁਕ੍ਕਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਹੁਤ੍વਾ ਅਤਿਉਣ੍ਹਤ੍ਤਾ ਨ ਲਾਤਬ੍ਬਂ ਨ ਗਣ੍ਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਲਾਤਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅવਿਜ੍ਝਾਤਨ੍ਤਿ ਝਾਯਨਤੋ ਡਯ੍ਹਨਤੋ ਅવਿਗਤਂ ਅਲਾਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਝਾਯਨਂ ਡਯ੍ਹਨਂ ਝਾਤਂ, વਿਗਤਂ ਝਾਤਂ ਇਮਸ੍ਸਾਲਾਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਜ੍ਝਾਤਂ।
Patilātaṃ ukkhipatīti ettha ‘‘patitālāta’’nti vattabbe takāralopaṃ katvā sandhivasena patilātanti vuttanti āha ‘‘alātaṃ patitaṃ ukkhipatī’’ti. Alātanti ummukkaṃ. Tañhi ādittaṃ hutvā atiuṇhattā na lātabbaṃ na gaṇhitabbanti alātanti vuccati. Avijjhātanti jhāyanato ḍayhanato avigataṃ alātanti sambandho. Jhāyanaṃ ḍayhanaṃ jhātaṃ, vigataṃ jhātaṃ imassālātassāti vijjhātaṃ.
੩੫੬. ਪਦੀਪਾਦੀਨੀਤਿ ਪਦੀਪਜੋਤਿਕਾਦੀਨਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਸੁ ਦੁਟ੍ਠવਾਲ਼ਮਿਗਅਮਨੁਸ੍ਸਸਙ੍ਖਾਤਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤਾਸੁ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਨ੍ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
356.Padīpādīnīti padīpajotikādīni. Tatthāti tāsu duṭṭhavāḷamigaamanussasaṅkhātāsu āpadāsu nimittabhūtāsu. Nimittatthe cetaṃ bhummavacananti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੬. ਸੁਰਾਪਾਨવਗ੍ਗੋ • 6. Surāpānavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā