Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
౬. జోతిసిక్ఖాపదవణ్ణనా
6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
౩౫౦. ఛట్ఠే భగ్గా నామ జనపదినో రాజకుమారా, తేసం నివాసో ఏకోపి జనపదో రుళ్హీసద్దేన ‘‘భగ్గా’’తి వుచ్చతి. తేన వుత్తం ‘‘భగ్గాతి జనపదస్స నామ’’న్తి. సుసుమారగిరేతి ఏవంనామకే నగరే. తస్స కిర నగరస్స మాపనత్థం వత్థువిజ్జాచరియేన నగరట్ఠానస్స పరిగ్గణ్హనదివసే అవిదూరే సుసుమారో సద్దమకాసి గిరం నిచ్ఛారేసి. అథ అనన్తరాయేన నగరే మాపితే తమేవ సుసుమారగిరణం సుభనిమిత్తం కత్వా సుసుమారగిరంత్వేవస్స నామం అకంసు. కేచి పన ‘‘సుసుమారసణ్ఠానత్తా సుసుమారో నామ ఏకో గిరి, సో తస్స నగరస్స సమీపే, తస్మా తం సుసుమారగిరి ఏతస్స అత్థీతి ‘సుసుమారగిరీ’తి వుచ్చతీ’’తి వదన్తి. తథా వా హోతు అఞ్ఞథా వా, నామమేతం తస్స నగరస్సాతి ఆహ ‘‘సుసుమారగిరన్తి నగరస్స నామ’’న్తి. భేసకళాతి ఘమ్పణ్డనామకో గచ్ఛవిసేసో. కేచి ‘‘సేతరుక్ఖో’’తిపి వదన్తి. తేసం బహులతాయ పన తం వనం భేసకళావనన్త్వేవ పఞ్ఞాయిత్థ. ‘‘భేసగళావనే’’తిపి పాఠో. ‘‘భేసో నామ ఏకో యక్ఖో అయుత్తకారీ, తస్స తతో గళితట్ఠానతాయ తం వనం భేసగళావనం నామ జాత’’న్తి హి కేచి.
350. Chaṭṭhe bhaggā nāma janapadino rājakumārā, tesaṃ nivāso ekopi janapado ruḷhīsaddena ‘‘bhaggā’’ti vuccati. Tena vuttaṃ ‘‘bhaggāti janapadassa nāma’’nti. Susumāragireti evaṃnāmake nagare. Tassa kira nagarassa māpanatthaṃ vatthuvijjācariyena nagaraṭṭhānassa pariggaṇhanadivase avidūre susumāro saddamakāsi giraṃ nicchāresi. Atha anantarāyena nagare māpite tameva susumāragiraṇaṃ subhanimittaṃ katvā susumāragiraṃtvevassa nāmaṃ akaṃsu. Keci pana ‘‘susumārasaṇṭhānattā susumāro nāma eko giri, so tassa nagarassa samīpe, tasmā taṃ susumāragiri etassa atthīti ‘susumāragirī’ti vuccatī’’ti vadanti. Tathā vā hotu aññathā vā, nāmametaṃ tassa nagarassāti āha ‘‘susumāragiranti nagarassa nāma’’nti. Bhesakaḷāti ghampaṇḍanāmako gacchaviseso. Keci ‘‘setarukkho’’tipi vadanti. Tesaṃ bahulatāya pana taṃ vanaṃ bhesakaḷāvanantveva paññāyittha. ‘‘Bhesagaḷāvane’’tipi pāṭho. ‘‘Bheso nāma eko yakkho ayuttakārī, tassa tato gaḷitaṭṭhānatāya taṃ vanaṃ bhesagaḷāvanaṃ nāma jāta’’nti hi keci.
౩౫౨. జోతికరణేతి అగ్గికరణే. సేసమేత్థ ఉత్తానమేవ. అగిలానతా, అనుఞ్ఞాతకరణాభావో, విసిబ్బేతుకామతా, సమాదహనన్తి ఇమాని పనేత్థ చత్తారి అఙ్గాని.
352.Jotikaraṇeti aggikaraṇe. Sesamettha uttānameva. Agilānatā, anuññātakaraṇābhāvo, visibbetukāmatā, samādahananti imāni panettha cattāri aṅgāni.
జోతిసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Jotisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౬. సురాపానవగ్గో • 6. Surāpānavaggo
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౬. జోతిసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౬. జోతిసిక్ఖాపదం • 6. Jotisikkhāpadaṃ