| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
੩੫੦. ਛਟ੍ਠੇ ਭਗ੍ਗਾ ਨਾਮ ਜਨਪਦਿਨੋ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾ, ਤੇਸਂ ਨਿવਾਸੋ ਏਕੋਪਿ ਜਨਪਦੋ ਰੁਲ਼੍ਹੀਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਭਗ੍ਗਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਭਗ੍ਗਾਤਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੇਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਨਗਰਸ੍ਸ ਮਾਪਨਤ੍ਥਂ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾਚਰਿਯੇਨ ਨਗਰਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਦਿવਸੇ ਅવਿਦੂਰੇ ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ ਗਿਰਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਸਿ। ਅਥ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਨਗਰੇ ਮਾਪਿਤੇ ਤਮੇવ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਣਂ ਸੁਭਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਂਤ੍વੇવਸ੍ਸ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਸੁਸੁਮਾਰਸਣ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਗਿਰਿ, ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ‘ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੀ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਥਾ વਾ ਹੋਤੁ ਅਞ੍ਞਥਾ વਾ, ਨਾਮਮੇਤਂ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰਨ੍ਤਿ ਨਗਰਸ੍ਸ ਨਾਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਭੇਸਕਲ਼ਾਤਿ ਘਮ੍ਪਣ੍ਡਨਾਮਕੋ ਗਚ੍ਛવਿਸੇਸੋ। ਕੇਚਿ ‘‘ਸੇਤਰੁਕ੍ਖੋ’’ਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਬਹੁਲਤਾਯ ਪਨ ਤਂ વਨਂ ਭੇਸਕਲ਼ਾવਨਨ੍ਤ੍વੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ। ‘‘ਭੇਸਗਲ਼ਾવਨੇ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ‘‘ਭੇਸੋ ਨਾਮ ਏਕੋ ਯਕ੍ਖੋ ਅਯੁਤ੍ਤਕਾਰੀ, ਤਸ੍ਸ ਤਤੋ ਗਲ਼ਿਤਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਤਂ વਨਂ ਭੇਸਗਲ਼ਾવਨਂ ਨਾਮ ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ ਕੇਚਿ।
350. Chaṭṭhe bhaggā nāma janapadino rājakumārā, tesaṃ nivāso ekopi janapado ruḷhīsaddena ‘‘bhaggā’’ti vuccati. Tena vuttaṃ ‘‘bhaggāti janapadassa nāma’’nti. Susumāragireti evaṃnāmake nagare. Tassa kira nagarassa māpanatthaṃ vatthuvijjācariyena nagaraṭṭhānassa pariggaṇhanadivase avidūre susumāro saddamakāsi giraṃ nicchāresi. Atha anantarāyena nagare māpite tameva susumāragiraṇaṃ subhanimittaṃ katvā susumāragiraṃtvevassa nāmaṃ akaṃsu. Keci pana ‘‘susumārasaṇṭhānattā susumāro nāma eko giri, so tassa nagarassa samīpe, tasmā taṃ susumāragiri etassa atthīti ‘susumāragirī’ti vuccatī’’ti vadanti. Tathā vā hotu aññathā vā, nāmametaṃ tassa nagarassāti āha ‘‘susumāragiranti nagarassa nāma’’nti. Bhesakaḷāti ghampaṇḍanāmako gacchaviseso. Keci ‘‘setarukkho’’tipi vadanti. Tesaṃ bahulatāya pana taṃ vanaṃ bhesakaḷāvanantveva paññāyittha. ‘‘Bhesagaḷāvane’’tipi pāṭho. ‘‘Bheso nāma eko yakkho ayuttakārī, tassa tato gaḷitaṭṭhānatāya taṃ vanaṃ bhesagaḷāvanaṃ nāma jāta’’nti hi keci.
੩੫੨. ਜੋਤਿਕਰਣੇਤਿ ਅਗ੍ਗਿਕਰਣੇ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਅਗਿਲਾਨਤਾ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਰਣਾਭਾવੋ, વਿਸਿਬ੍ਬੇਤੁਕਾਮਤਾ, ਸਮਾਦਹਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।
352.Jotikaraṇeti aggikaraṇe. Sesamettha uttānameva. Agilānatā, anuññātakaraṇābhāvo, visibbetukāmatā, samādahananti imāni panettha cattāri aṅgāni.
ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Jotisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੬. ਸੁਰਾਪਾਨવਗ੍ਗੋ • 6. Surāpānavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 6. Jotisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੬. ਜੋਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 6. Jotisikkhāpadaṃ
