| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ಕಚ್ಚಾನಗೋತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Kaccānagottasuttavaṇṇanā
೧೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠೀತಿ ಯಂ ಪಣ್ಡಿತಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ತೇಸು ತೇಸು ಠಾನೇಸು ಸಮ್ಮಾದಸ್ಸನಂ ವದನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ತಂ ದ್ವೀಹಿ ಪದೇಹಿ ಸಙ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛತಿ। ದ್ವಯನಿಸ್ಸಿತೋತಿ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ನಿಸ್ಸಿತೋ। ಯೇಭುಯ್ಯೇನಾತಿ ಇಮಿನಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಅರಿಯಪುಗ್ಗಲೇ ಸೇಸಮಹಾಜನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅತ್ಥಿತನ್ತಿ ಸಸ್ಸತಂ। ನತ್ಥಿತನ್ತಿ ಉಚ್ಛೇದಂ। ಲೋಕಸಮುದಯನ್ತಿ ಲೋಕೋ ನಾಮ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕೋ, ತಸ್ಸ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತೋತಿ ಸಮ್ಮಾಪಞ್ಞಾ ನಾಮ ಸವಿಪಸ್ಸನಾ ಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾ, ತಾಯ ಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಾ ಲೋಕೇ ನತ್ಥಿತಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಪಞ್ಞಾಯನ್ತೇಸ್ವೇವ ಯಾ ನತ್ಥೀತಿ ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಸಾ ನ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಲೋಕನಿರೋಧನ್ತಿ ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಭಙ್ಗಂ। ಯಾ ಲೋಕೇ ಅತ್ಥಿತಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕೇ ಭಿಜ್ಜಮಾನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಪಞ್ಞಾಯನ್ತೇಸ್ವೇವ ಯಾ ಅತ್ಥೀತಿ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ , ಸಾ ನ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
15. Pañcame sammādiṭṭhi sammādiṭṭhīti yaṃ paṇḍitā devamanussā tesu tesu ṭhānesu sammādassanaṃ vadanti, sabbampi taṃ dvīhi padehi saṅkhipitvā pucchati. Dvayanissitoti dve koṭṭhāse nissito. Yebhuyyenāti iminā ṭhapetvā ariyapuggale sesamahājanaṃ dasseti. Atthitanti sassataṃ. Natthitanti ucchedaṃ. Lokasamudayanti loko nāma saṅkhāraloko, tassa nibbatti. Sammappaññāya passatoti sammāpaññā nāma savipassanā maggapaññā, tāya passantassāti attho. Yā loke natthitāti saṅkhāraloke nibbattesu dhammesu paññāyantesveva yā natthīti ucchedadiṭṭhi uppajjeyya, sā na hotīti attho. Lokanirodhanti saṅkhārānaṃ bhaṅgaṃ. Yāloke atthitāti saṅkhāraloke bhijjamānesu dhammesu paññāyantesveva yā atthīti sassatadiṭṭhi uppajjeyya , sā na hotīti attho.
ಅಪಿಚ ಲೋಕಸಮುದಯನ್ತಿ ಅನುಲೋಮಪಚ್ಚಯಾಕಾರಂ। ಲೋಕನಿರೋಧನ್ತಿ ಪಟಿಲೋಮಪಚ್ಚಯಾಕಾರಂ। ಲೋಕನಿಸ್ಸಯೇ ಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಹಿ ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಅನುಚ್ಛೇದೇನ ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಅನುಚ್ಛೇದಂ ಪಸ್ಸತೋ ಯಾ ನತ್ಥೀತಿ ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಸಾ ನ ಹೋತಿ। ಪಚ್ಚಯನಿರೋಧಂ ಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಪಚ್ಚಯನಿರೋಧೇನ ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪನ್ನನಿರೋಧಂ ಪಸ್ಸತೋ ಯಾ ಅತ್ಥೀತಿ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಸಾ ನ ಹೋತೀತಿ ಅಯಮ್ಪೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ।
Apica lokasamudayanti anulomapaccayākāraṃ. Lokanirodhanti paṭilomapaccayākāraṃ. Lokanissaye passantassāpi hi paccayānaṃ anucchedena paccayuppannassa anucchedaṃ passato yā natthīti ucchedadiṭṭhi uppajjeyya, sā na hoti. Paccayanirodhaṃ passantassāpi paccayanirodhena paccayuppannanirodhaṃ passato yā atthīti sassatadiṭṭhi uppajjeyya, sā na hotīti ayampettha attho.
ಉಪಯುಪಾದಾನಾಭಿನಿವೇಸವಿನಿಬನ್ಧೋತಿ ಉಪಯೇಹಿ ಚ ಉಪಾದಾನೇಹಿ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೇಹಿ ಚ ವಿನಿಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಉಪಯಾತಿ ದ್ವೇ ಉಪಯಾ ತಣ್ಹುಪಯೋ ಚ ದಿಟ್ಠುಪಯೋ ಚ। ಉಪಾದಾನಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತಣ್ಹಾದಿಟ್ಠಿಯೋ ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ಅಹಂ ಮಮನ್ತಿಆದೀಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ತೇಭೂಮಕಧಮ್ಮೇ ಉಪೇನ್ತಿ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಉಪಯಾತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ತೇ ಧಮ್ಮೇ ಉಪಾದಿಯನ್ತಿ ಚೇವ ಅಭಿನಿವಿಸನ್ತಿ ಚ, ತಸ್ಮಾ ಉಪಾದಾನಾತಿ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸಾತಿ ಚ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ತಾಹಿ ಚಾಯಂ ಲೋಕೋ ವಿನಿಬನ್ಧೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಉಪಯುಪಾದಾನಾಭಿನಿವೇಸವಿನಿಬನ್ಧೋ’’ತಿ।
Upayupādānābhinivesavinibandhoti upayehi ca upādānehi ca abhinivesehi ca vinibandho. Tattha upayāti dve upayā taṇhupayo ca diṭṭhupayo ca. Upādānādīsupi eseva nayo. Taṇhādiṭṭhiyo hi yasmā ahaṃ mamantiādīhi ākārehi tebhūmakadhamme upenti upagacchanti, tasmā upayāti vuccanti. Yasmā pana te dhamme upādiyanti ceva abhinivisanti ca, tasmā upādānāti ca abhinivesāti ca vuccanti. Tāhi cāyaṃ loko vinibandho. Tenāha ‘‘upayupādānābhinivesavinibandho’’ti.
ತಞ್ಚಾಯನ್ತಿ ತಞ್ಚ ಉಪಯುಪಾದಾನಂ ಅಯಂ ಅರಿಯಸಾವಕೋ। ಚೇತಸೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಾನಭೂತಂ। ಅಭಿನಿವೇಸಾನುಸಯನ್ತಿ ಅಭಿನಿವೇಸಭೂತಞ್ಚ ಅನುಸಯಭೂತಞ್ಚ। ತಣ್ಹಾದಿಟ್ಠೀಸು ಹಿ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ, ತಾ ಚ ತಸ್ಮಿಂ ಅಭಿನಿವಿಸನ್ತಿ ಚೇವ ಅನುಸೇನ್ತಿ ಚ, ತಸ್ಮಾ ತದುಭಯಂ ಚೇತಸೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ಅಭಿನಿವೇಸಾನುಸಯನ್ತಿ ಚ ಆಹ। ನ ಉಪೇತೀತಿ ನ ಉಪಗಚ್ಛತಿ। ನ ಉಪಾದಿಯತೀತಿ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ। ನಾಧಿಟ್ಠಾತೀತಿ ನ ಅಧಿಟ್ಠಾತಿ, ಕಿನ್ತಿ? ಅತ್ತಾ ಮೇತಿ। ದುಕ್ಖಮೇವಾತಿ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಮತ್ತಮೇವ। ನ ಕಙ್ಖತೀತಿ ‘‘ದುಕ್ಖಮೇವ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ದುಕ್ಖಂ ನಿರುಜ್ಝತಿ, ನ ಅಞ್ಞೋ ಏತ್ಥ ಸತ್ತೋ ನಾಮ ಅತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖಂ ನ ಕರೋತಿ। ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛತೀತಿ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಂ ಉಪ್ಪಾದೇತಿ।
Tañcāyanti tañca upayupādānaṃ ayaṃ ariyasāvako. Cetaso adhiṭṭhānanti cittassa patiṭṭhānabhūtaṃ. Abhinivesānusayanti abhinivesabhūtañca anusayabhūtañca. Taṇhādiṭṭhīsu hi akusalacittaṃ patiṭṭhāti, tā ca tasmiṃ abhinivisanti ceva anusenti ca, tasmā tadubhayaṃ cetaso adhiṭṭhānaṃ abhinivesānusayanti ca āha. Na upetīti na upagacchati. Na upādiyatīti na gaṇhāti. Nādhiṭṭhātīti na adhiṭṭhāti, kinti? Attā meti. Dukkhamevāti pañcupādānakkhandhamattameva. Na kaṅkhatīti ‘‘dukkhameva uppajjati, dukkhaṃ nirujjhati, na añño ettha satto nāma atthī’’ti kaṅkhaṃ na karoti. Na vicikicchatīti na vicikicchaṃ uppādeti.
ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾತಿ ನ ಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೇನ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಅಪತ್ತಿಯಾಯೇತ್ವಾ ಅತ್ತಪಚ್ಚಕ್ಖಞಾಣಮೇವಸ್ಸ ಏತ್ಥ ಹೋತೀತಿ। ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಕಚ್ಚಾನ, ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ ಹೋತೀತಿ ಏವಂ ಸತ್ತಸಞ್ಞಾಯ ಪಹೀನತ್ತಾ ಏತ್ತಕೇನ ಸಮ್ಮಾದಸ್ಸನಂ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಮಿಸ್ಸಕಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಂ ಆಹ। ಅಯಮೇಕೋ ಅನ್ತೋತಿ ಏಸ ಏಕೋ ನಿಕೂಟನ್ತೋ ಲಾಮಕನ್ತೋ ಪಠಮಕಂ ಸಸ್ಸತಂ। ಅಯಂ ದುತಿಯೋತಿ ಏಸ ದುತಿಯೋ ಸಬ್ಬಂ ನತ್ಥೀತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕದಿಟ್ಠಿಸಙ್ಖಾತೋ ನಿಕೂಟನ್ತೋ ಲಾಮಕನ್ತೋ ದುತಿಯಕೋ ಉಚ್ಛೇದೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
Aparappaccayāti na parappaccayena, aññassa apattiyāyetvā attapaccakkhañāṇamevassa ettha hotīti. Ettāvatākho, kaccāna, sammādiṭṭhi hotīti evaṃ sattasaññāya pahīnattā ettakena sammādassanaṃ nāma hotīti missakasammādiṭṭhiṃ āha. Ayameko antoti esa eko nikūṭanto lāmakanto paṭhamakaṃ sassataṃ. Ayaṃ dutiyoti esa dutiyo sabbaṃ natthīti uppajjanakadiṭṭhisaṅkhāto nikūṭanto lāmakanto dutiyako ucchedoti attho. Sesamettha uttānamevāti. Pañcamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ಕಚ್ಚಾನಗೋತ್ತಸುತ್ತಂ • 5. Kaccānagottasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ಕಚ್ಚಾನಗೋತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Kaccānagottasuttavaṇṇanā
