Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā |
၆. ကဒမ္ဗပုပ္ဖိယတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ
6. Kadambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā
ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ကဒမ္ဗပုပ္ဖိယတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ အယမ္ပိ ပုရိမဇိနဝရေသု ကတာဓိကာရော တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ဝိဝဋ္ဋူပနိသ္သယာနိ ပုညာနိ ဥပစိနန္တော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသုညေ လောကေ ဧကသ္မိံ ကုလေ နိဗ္ဗတ္တော ဝုဒ္ဓိမန္ဝာယ ဃရာဝာသံ ဝသန္တော တတ္ထ အာဒီနဝံ ဒိသ္ဝာ ဃရာဝာသံ ပဟာယ တာပသပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဟိမဝန္တသမီပေ ကုက္ကုဋေ နာမ ပဗ္ဗတေ အသ္သမံ ကတ္ဝာ ဝိဟာသိ။ သော တတ္ထ သတ္တ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ ဒိသ္ဝာ ပသန္နမာနသော ပုပ္ဖိတံ ကဒမ္ဗပုပ္ဖံ ဩစိနိတ္ဝာ တေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ ပူဇေသိ။ တေပိ ‘‘ဣစ္ဆိတံ ပတ္ထိတ’’န္တိအာဒိနာ အနုမောဒနံ အကံသု။
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato kadambapupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sammāsambuddhasuññe loke ekasmiṃ kule nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ vasanto tattha ādīnavaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā himavantasamīpe kukkuṭe nāma pabbate assamaṃ katvā vihāsi. So tattha satta paccekabuddhe disvā pasannamānaso pupphitaṃ kadambapupphaṃ ocinitvā te paccekabuddhe pūjesi. Tepi ‘‘icchitaṃ patthita’’ntiādinā anumodanaṃ akaṃsu.
၃၀. သော တေန ပုညေန ဒေဝမနုသ္သေသု သံသရန္တော ဥဘယသမ္ပတ္တိယော အနုဘဝိတ္ဝာ ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ သာဝတ္ထိယံ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တော ဝုဒ္ဓိမန္ဝာယ သတ္ထု ဓမ္မဒေသနံ သုတ္ဝာ ပဋိလဒ္ဓသဒ္ဓော ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ နစိရသ္သေဝ အရဟာ ဟုတ္ဝာ ပုဗ္ဗကမ္မံ သရိတ္ဝာ သောမနသ္သဇာတော ပုဗ္ဗစရိတာပဒာနံ ပကာသေန္တော ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေတိအာဒိမာဟ။ တံ ဝုတ္တတ္ထမေဝ။ ကုက္ကုဋော နာမ ပဗ္ဗတောတိ တသ္သ ဥဘောသု ပသ္သေသု ကုက္ကုဋစူဠာကာရေန ပဗ္ဗတကူဋာနံ ဝိဇ္ဇမာနတ္တာ ကုက္ကုဋောတိ သင္ခံ ဂတော။ ပကာရေန တိရော ဟုတ္ဝာ ပတိဋ္ဌဟတီတိ ပဗ္ဗတော။ တမ္ဟိ ပဗ္ဗတပာဒမ္ဟီတိ တသ္မိံ ပဗ္ဗတသမီပေ။ သတ္တ ဗုဒ္ဓာ ဝသန္တီတိ သတ္တ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာ တသ္မိံ ကုက္ကုဋပဗ္ဗတပာဒေ ပဏ္ဏသာလာယံ ဝသန္တီတိ အတ္ထော။
30. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbatto vuddhimanvāya satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā hutvā pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Taṃ vuttatthameva. Kukkuṭo nāma pabbatoti tassa ubhosu passesu kukkuṭacūḷākārena pabbatakūṭānaṃ vijjamānattā kukkuṭoti saṅkhaṃ gato. Pakārena tiro hutvā patiṭṭhahatīti pabbato. Tamhi pabbatapādamhīti tasmiṃ pabbatasamīpe. Satta buddhā vasantīti satta paccekabuddhā tasmiṃ kukkuṭapabbatapāde paṇṇasālāyaṃ vasantīti attho.
၃၁. ဒီပရာဇံဝ ဥဂ္ဂတန္တိ ဒီပာနံ ရာဇာ ဒီပရာဇာ, သဗ္ဗေသံ ဒီပာနံ ဇလမာနာနံ တာရကာနံ ရာဇာ စန္ဒောတိ အတ္ထော။ အထ ဝာ သဗ္ဗေသု ဇမ္ဗုဒီပပုဗ္ဗဝိဒေဟအပရဂောယာနဥတ္တရကုရုသင္ခာတေသု စတူသု ဒီပေသု ဒ္ဝိသဟသ္သပရိတ္တဒီပေသု စ ရာဇာ အာလောကဖရဏတော စန္ဒော ဒီပရာဇာတိ ဝုစ္စတိ, တံ နဘေ ဥဂ္ဂတံ စန္ဒံ ဣဝ ပုပ္ဖိတံ ဖုလ္လိတံ ကဒမ္ဗရုက္ခံ ဒိသ္ဝာ တတော ပုပ္ဖံ ဩစိနိတ္ဝာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပဂ္ဂယ္ဟ ပကာရေန ဂဟေတ္ဝာ သတ္တ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ သမောကိရိံ သုဋ္ဌု ဩကိရိံ, အာဒရေန ပူဇေသိန္တိ အတ္ထော။ သေသံ ဥတ္တာနတ္ထမေဝာတိ။
31.Dīparājaṃvauggatanti dīpānaṃ rājā dīparājā, sabbesaṃ dīpānaṃ jalamānānaṃ tārakānaṃ rājā candoti attho. Atha vā sabbesu jambudīpapubbavidehaaparagoyānauttarakurusaṅkhātesu catūsu dīpesu dvisahassaparittadīpesu ca rājā ālokapharaṇato cando dīparājāti vuccati, taṃ nabhe uggataṃ candaṃ iva pupphitaṃ phullitaṃ kadambarukkhaṃ disvā tato pupphaṃ ocinitvā ubhohi hatthehi paggayha pakārena gahetvā satta paccekabuddhe samokiriṃ suṭṭhu okiriṃ, ādarena pūjesinti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ကဒမ္ဗပုပ္ဖိယတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ သမတ္တာ။
Kadambapupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi / ၆. ကဒမ္ဗပုပ္ဖိယတ္ထေရအပဒာနံ • 6. Kadambapupphiyattheraapadānaṃ