Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၁၀. ကကုဓထေရသုတ္တံ
10. Kakudhatherasuttaṃ
၁၀၀. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ 1 တေန ခော ပန သမယေန ကကုဓော နာမ ကောလိယပုတ္တော 2 အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ဥပဋ္ဌာကော အဓုနာကာလင္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော။ တသ္သ ဧဝရူပော အတ္တဘာဝပဋိလာဘော ဟောတိ – သေယ္ယထာပိ နာမ ဒ္ဝေ ဝာ တီဏိ ဝာ မာဂဓကာနိ 3 ဂာမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ 4 နော ပရံ ဗ္ယာဗာဓေတိ။
100. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. 5 Tena kho pana samayena kakudho nāma koliyaputto 6 āyasmato mahāmoggallānassa upaṭṭhāko adhunākālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno. Tassa evarūpo attabhāvapaṭilābho hoti – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni 7 gāmakkhettāni. So tena attabhāvapaṭilābhena neva attānaṃ 8 no paraṃ byābādheti.
အထ ခော ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခော ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဒေဝဒတ္တသ္သ, ဘန္တေ, ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – ‘အဟံ ဘိက္ခုသင္ဃံ ပရိဟရိသ္သာမီ’တိ။ သဟစိတ္တုပ္ပာဒာ စ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော တသ္သာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’’တိ။ ဣဒမဝောစ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ တတ္ထေဝန္တရဓာယိ။
Atha kho kakudho devaputto yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho kakudho devaputto āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘devadattassa, bhante, evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti. Sahacittuppādā ca, bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’’ti. Idamavoca kakudho devaputto. Idaṃ vatvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.
အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ –
Atha kho āyasmā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ကကုဓော နာမ, ဘန္တေ, ကောလိယပုတ္တော မမံ ဥပဋ္ဌာကော အဓုနာကာလင္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော ဟောတိ။ တသ္သ ဧဝရူပော အတ္တဘာဝပဋိလာဘော – သေယ္ယထာပိ နာမ ဒ္ဝေ ဝာ တီဏိ ဝာ မာဂဓကာနိ ဂာမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ နော ပရံ ဗ္ယာဗာဓေတိ။ အထ ခော, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာဟံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခော, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော မံ ဧတဒဝောစ – ‘ဒေဝဒတ္တသ္သ, ဘန္တေ, ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – အဟံ ဘိက္ခုသင္ဃံ ပရိဟရိသ္သာမီတိ။ သဟစိတ္တုပ္ပာဒာ စ, ဘန္တေ, ဒေဝဒတ္တော တသ္သာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’တိ။ ဣဒမဝောစ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတ္ဝာ မံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ တတ္ထေဝန္တရဓာယီ’’တိ။
‘‘Kakudho nāma, bhante, koliyaputto mamaṃ upaṭṭhāko adhunākālaṅkato aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapanno hoti. Tassa evarūpo attabhāvapaṭilābho – seyyathāpi nāma dve vā tīṇi vā māgadhakāni gāmakkhettāni. So tena attabhāvapaṭilābhena neva attānaṃ no paraṃ byābādheti. Atha kho, bhante, kakudho devaputto yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, bhante, kakudho devaputto maṃ etadavoca – ‘devadattassa, bhante, evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmīti. Sahacittuppādā ca, bhante, devadatto tassā iddhiyā parihīno’ti. Idamavoca, bhante, kakudho devaputto. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī’’ti.
‘‘ကိံ ပန တေ, မောဂ္ဂလ္လာန, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော – ‘ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ, နော အညထာ’’’တိ? ‘‘စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော မေ, ဘန္တေ, ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော – ‘ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ, နော အညထာ’’’တိ။ ‘‘ရက္ခသ္သေတံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဝာစံ! (ရက္ခသ္သေတံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဝာစံ) 9! ဣဒာနိ သော မောဃပုရိသော အတ္တနာဝ အတ္တာနံ ပာတုကရိသ္သတိ ။
‘‘Kiṃ pana te, moggallāna, kakudho devaputto cetasā ceto paricca vidito – ‘yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’’ti? ‘‘Cetasā ceto paricca vidito me, bhante, kakudho devaputto – ‘yaṃ kiñci kakudho devaputto bhāsati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā’’’ti. ‘‘Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ! (Rakkhassetaṃ, moggallāna, vācaṃ) 10! Idāni so moghapuriso attanāva attānaṃ pātukarissati .
‘‘ပဉ္စိမေ, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓ , မောဂ္ဂလ္လာန, ဧကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခော ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ပရိသုဒ္ဓသီလောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယ္ယာမ, နာသ္သသ္သ မနာပံ။ ယံ ခော ပနသ္သ အမနာပံ, ကထံ နံ 11 မယံ တေန သမုဒာစရေယ္ယာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခော ပန စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန; ယံ တုမော ကရိသ္သတိ တုမောဝ တေန ပညာယိသ္သတီ’တိ ။ ဧဝရူပံ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ; ဧဝရူပော စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ 12။
‘‘Pañcime, moggallāna, satthāro santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame pañca? Idha , moggallāna, ekacco satthā aparisuddhasīlo samāno ‘parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhasīlo samāno parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ 13 mayaṃ tena samudācareyyāma – ‘sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena; yaṃ tumo karissati tumova tena paññāyissatī’ti . Evarūpaṃ kho, moggallāna, satthāraṃ sāvakā sīlato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi sīlato rakkhaṃ paccāsīsati 14.
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓာဇီဝော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓာဇီဝောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓော မေ အာဇီဝော ပရိယောဒာတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခော ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓာဇီဝော သမာနော ပရိသုဒ္ဓာဇီဝောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓော မေ အာဇီဝော ပရိယောဒာတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ မယဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယ္ယာမ, နာသ္သသ္သ မနာပံ။ ယံ ခော ပနသ္သ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒာစရေယ္ယာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခော ပန စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန; ယံ တုမော ကရိသ္သတိ တုမောဝ တေန ပညာယိသ္သတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ အာဇီဝတော ရက္ခန္တိ; ဧဝရူပော စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ အာဇီဝတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘Puna caparaṃ, moggallāna, idhekacco satthā aparisuddhājīvo samāno ‘parisuddhājīvomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddho me ājīvo pariyodāto asaṃkiliṭṭho’ti. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhājīvo samāno parisuddhājīvomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddho me ājīvo pariyodāto asaṃkiliṭṭho’ti. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ mayaṃ tena samudācareyyāma – ‘sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena; yaṃ tumo karissati tumova tena paññāyissatī’ti. Evarūpaṃ kho, moggallāna, satthāraṃ sāvakā ājīvato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi ājīvato rakkhaṃ paccāsīsati.
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓာ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒာတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခော ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓာ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒာတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ မယဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယ္ယာမ, နာသ္သသ္သ မနာပံ။ ယံ ခော ပနသ္သ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒာစရေယ္ယာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခော ပန စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန; ယံ တုမော ကရိသ္သတိ တုမောဝ တေန ပညာယိသ္သတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခန္တိ ; ဧဝရူပော စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘Puna caparaṃ, moggallāna, idhekacco satthā aparisuddhadhammadesano samāno ‘parisuddhadhammadesanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhā me dhammadesanā pariyodātā asaṃkiliṭṭhā’ti. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhadhammadesano samāno parisuddhadhammadesanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhā me dhammadesanā pariyodātā asaṃkiliṭṭhā’ti. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ mayaṃ tena samudācareyyāma – ‘sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena; yaṃ tumo karissati tumova tena paññāyissatī’ti. Evarūpaṃ kho, moggallāna, satthāraṃ sāvakā dhammadesanato rakkhanti ; evarūpo ca pana satthā sāvakehi dhammadesanato rakkhaṃ paccāsīsati.
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယ္ယာကရဏံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခော ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယ္ယာကရဏံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယ္ယာမ, နာသ္သသ္သ မနာပံ ။ ယံ ခော ပနသ္သ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒာစရေယ္ယာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခော ပန စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန; ယံ တုမော ကရိသ္သတိ တုမောဝ တေန ပညာယိသ္သတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဝေယ္ယာကရဏတော ရက္ခန္တိ; ဧဝရူပော စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဝေယ္ယာကရဏတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘Puna caparaṃ, moggallāna, idhekacco satthā aparisuddhaveyyākaraṇo samāno ‘parisuddhaveyyākaraṇomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me veyyākaraṇaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhaveyyākaraṇo samāno parisuddhaveyyākaraṇomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me veyyākaraṇaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ . Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ mayaṃ tena samudācareyyāma – ‘sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena; yaṃ tumo karissati tumova tena paññāyissatī’ti. Evarūpaṃ kho, moggallāna, satthāraṃ sāvakā veyyākaraṇato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi veyyākaraṇato rakkhaṃ paccāsīsati.
‘‘ပုန စပရံ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒသ္သနံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခော ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒသ္သနံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခော ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယ္ယာမ, နာသ္သသ္သ မနာပံ။ ယံ ခော ပနသ္သ အမနာပံ, ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒာစရေယ္ယာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခော ပန စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန; ယံ တုမော ကရိသ္သတိ တုမောဝ တေန ပညာယိသ္သတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, သတ္ထာရံ သာဝကာ ဉာဏဒသ္သနတော ရက္ခန္တိ; ဧဝရူပော စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဉာဏဒသ္သနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။ ဣမေ ခော, မောဂ္ဂလ္လာန, ပဉ္စ သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။
‘‘Puna caparaṃ, moggallāna, idhekacco satthā aparisuddhañāṇadassano samāno ‘parisuddhañāṇadassanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhañāṇadassano samāno parisuddhañāṇadassanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ mayaṃ tena samudācareyyāma – ‘sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena; yaṃ tumo karissati tumova tena paññāyissatī’ti. Evarūpaṃ kho, moggallāna, satthāraṃ sāvakā ñāṇadassanato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi ñāṇadassanato rakkhaṃ paccāsīsati. Ime kho, moggallāna, pañca satthāro santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.
‘‘အဟံ ခော ပန, မောဂ္ဂလ္လာန, ပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓာဇီဝော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓာဇီဝောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓော မေ အာဇီဝော ပရိယောဒာတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ န စ မံ သာဝကာ အာဇီဝတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ အာဇီဝတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓာ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒာတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယ္ယာကရဏောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယ္ယာကရဏံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဝေယ္ယာကရဏတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ ဝေယ္ယာကရဏတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒသ္သနောမ္ဟီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒသ္သနံ ပရိယောဒာတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဉာဏဒသ္သနတော ရက္ခန္တိ, န စာဟံ သာဝကေဟိ ဉာဏဒသ္သနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမီ’’တိ။ ဒသမံ။
‘‘Ahaṃ kho pana, moggallāna, parisuddhasīlo samāno ‘parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Na ca maṃ sāvakā sīlato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi sīlato rakkhaṃ paccāsīsāmi. Parisuddhājīvo samāno ‘parisuddhājīvomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddho me ājīvo pariyodāto asaṃkiliṭṭho’ti. Na ca maṃ sāvakā ājīvato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi ājīvato rakkhaṃ paccāsīsāmi. Parisuddhadhammadesano samāno ‘parisuddhadhammadesanomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddhā me dhammadesanā pariyodātā asaṃkiliṭṭhā’ti. Na ca maṃ sāvakā dhammadesanato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi dhammadesanato rakkhaṃ paccāsīsāmi. Parisuddhaveyyākaraṇo samāno ‘parisuddhaveyyākaraṇomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddhaṃ me veyyākaraṇaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Na ca maṃ sāvakā veyyākaraṇato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi veyyākaraṇato rakkhaṃ paccāsīsāmi. Parisuddhañāṇadassano samāno ‘parisuddhañāṇadassanomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti. Na ca maṃ sāvakā ñāṇadassanato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi ñāṇadassanato rakkhaṃ paccāsīsāmī’’ti. Dasamaṃ.
ကကုဓဝဂ္ဂော ပဉ္စမော။
Kakudhavaggo pañcamo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ဒ္ဝေ သမ္ပဒာ ဗ္ယာကရဏံ၊ ဖာသု အကုပ္ပပဉ္စမံ။
Dve sampadā byākaraṇaṃ, phāsu akuppapañcamaṃ;
သုတံ ကထာ အာရညကော၊ သီဟော စ ကကုဓော ဒသာတိ။
Sutaṃ kathā āraññako, sīho ca kakudho dasāti.
ဒုတိယပဏ္ဏာသကံ သမတ္တံ။
Dutiyapaṇṇāsakaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ကကုဓထေရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Kakudhatherasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၁၀. ပဌမသမ္ပဒာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-10. Paṭhamasampadāsuttādivaṇṇanā