Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਬੁਦ੍ਧવਂਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā

    ੨੪. ਕਕੁਸਨ੍ਧਬੁਦ੍ਧવਂਸવਣ੍ਣਨਾ

    24. Kakusandhabuddhavaṃsavaṇṇanā

    વੇਸ੍ਸਭੁਮ੍ਹਿ ਸਯਮ੍ਭੁਮ੍ਹਿ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਕਪ੍ਪੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਏਕੂਨਤ੍ਤਿਂਸਕਪ੍ਪੇਸੁ ਜਿਨਦਿવਸਕਰਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਿਂਸੁ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਭਦ੍ਦਕਪ੍ਪੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਕੋਣਾਗਮਨੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ। ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਪਨ ਭਗવਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ। ਏવਮਯਂ ਕਪ੍ਪੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇਹਿ ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਦਕਪ੍ਪੋਤਿ ਭਗવਤਾ વਣ੍ਣਿਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਨਾਮ ਭਗવਾ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਤੁਸਿਤਪੁਰੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਖੇਮવਤੀਨਗਰੇ ਖੇਮਙ੍ਕਰਸ੍ਸ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਕਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਿਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ਪੁਰੋਹਿਤਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਯਾ વਿਸਾਖਾਯ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।

    Vessabhumhi sayambhumhi parinibbute tasmiṃ pana kappe atikkante ekūnattiṃsakappesu jinadivasakarā nuppajjiṃsu. Imasmiṃ pana bhaddakappe cattāro buddhā nibbattiṃsu. Katame cattāro? Kakusandho koṇāgamano kassapo amhākaṃ buddhoti. Metteyyo pana bhagavā uppajjissati. Evamayaṃ kappo pañcahi buddhuppādehi paṭimaṇḍitattā bhaddakappoti bhagavatā vaṇṇito. Tattha kakusandho nāma bhagavā pāramiyo pūretvā tusitapure nibbattitvā tato cavitvā khemavatīnagare khemaṅkarassa nāma rañño atthadhammānusāsakassa aggidattassa nāma purohitassa aggamahesiyā visākhāya nāma brāhmaṇiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ aggahesi. Yadā pana khattiyā brāhmaṇe sakkaronti garukaronti mānenti pūjenti, tadā bodhisattā brāhmaṇakule nibbattanti.

    ਯਦਾ ਪਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਖਤ੍ਤਿਯੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਤਦਾ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਲੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤਦਾ ਕਿਰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਖਤ੍ਤਿਯੇਹਿ ਸਕ੍ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ ਗਰੁਕਰੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ વਿਭવਸਿਰਿਸਮੁਦਯੇਨਾਕੁਲੇ ਅਨਾਕੁਲੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਂ ਉਨ੍ਨਾਦੇਨ੍ਤੋ ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਉਦਪਾਦਿ। ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾਨਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਂਸੁ। ਤਤੋ ਦਸਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਖੇਮવਤੁਯ੍ਯਾਨੇ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਤੋ ਸੁવਣ੍ਣਲਤਾਤੋ ਅਗ੍ਗਿਜਾਲੋ વਿਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਕਾਮਕਾਮવਣ੍ਣਕਾਮਸੁਦ੍ਧਿਨਾਮਕਾ ਤਯੋ ਪਾਸਾਦਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਰੋਚਿਨੀਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਪਮੁਖਾਨਿ ਤਿਂਸ ਇਤ੍ਥਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ।

    Yadā pana brāhmaṇā khattiye sakkaronti garukaronti mānenti pūjenti, tadā khattiyakule uppajjanti. Tadā kira brāhmaṇā khattiyehi sakkarīyanti garukarīyanti, tasmā saccasandho kakusandho bodhisatto vibhavasirisamudayenākule anākule brāhmaṇakule dasasahassilokadhātuṃ unnādento kampayanto udapādi. Heṭṭhā vuttappakārāni pāṭihāriyāni nibbattiṃsu. Tato dasannaṃ māsānaṃ accayena khemavatuyyāne mātukucchito suvaṇṇalatāto aggijālo viya nikkhami. So cattāri vassasahassāni agāraṃ ajjhāvasi. Tassa kira kāmakāmavaṇṇakāmasuddhināmakā tayo pāsādā ahesuṃ. Rocinībrāhmaṇīpamukhāni tiṃsa itthisahassāni paccupaṭṭhitāni ahesuṃ.

    ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਸ੍વਾ ਰੋਚਿਨਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ ਉਤ੍ਤਰੇ ਨਾਮ ਕੁਮਾਰੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ ਆਜਞ੍ਞਰਥੇਨ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜਿ। ਤਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੁਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ। ਸੋ ਤੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ ਪਧਾਨਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤ੍વਾ વਿਸਾਖਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਸੁਚਿਰਿਨ੍ਧਨਿਗਮੇ વਜਿਰਿਨ੍ਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਧੀਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਧੁਪਾਯਾਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਖਦਿਰવਨੇ ਦਿવਾવਿਹਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਸੁਭਦ੍ਦੇਨ ਨਾਮ ਯવਪਾਲਕੇਨ ਉਪਨੀਤਾ ਅਟ੍ਠ ਤਿਣਮੁਟ੍ਠਿਯੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਿਰੀਸਬੋਧਿਂ ਪਾਟਲਿਯਾ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਂ ਦਿਬ੍ਬਗਨ੍ਧਂ ਉਪવਾਯਮਾਨਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਹਤ੍ਥવਿਤ੍ਥਤਂ ਤਿਣਸਨ੍ਥਰਂ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਪਤ੍વਾ – ‘‘ਅਨੇਕਜਾਤਿਸਂਸਾਰਂ…ਪੇ॰… ਤਣ੍ਹਾਨਂ ਖਯਮਜ੍ਝਗਾ’’ਤਿ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਂ વੀਤਿਨਾਮੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਹ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧਸਮਤ੍ਥਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏਕਾਹੇਨੇવ ਮਕਿਲਨਗਰਸਮੀਪੇ ਸਮ੍ਭੂਤਂ ਇਸਿਪਤਨਂ ਨਾਮ ਮਿਗਦਾਯਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਮਜ੍ਝਗਤੋ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ। ਤਦਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ ਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਪਠਮੋ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ।

    So cattāri nimittāni disvā rociniyā brāhmaṇiyā anuttare uttare nāma kumāre uppanne payuttena ājaññarathena mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbaji. Taṃ cattālīsasahassāni anupabbajiṃsu. So tehi parivuto aṭṭha māse padhānacariyaṃ caritvā visākhapuṇṇamāya sucirindhanigame vajirindhabrāhmaṇassa dhītāya dinnaṃ madhupāyāsaṃ paribhuñjitvā khadiravane divāvihāraṃ katvā sāyanhasamaye subhaddena nāma yavapālakena upanītā aṭṭha tiṇamuṭṭhiyo gahetvā sirīsabodhiṃ pāṭaliyā vuttappamāṇaṃ dibbagandhaṃ upavāyamānaṃ upagantvā catuttiṃsahatthavitthataṃ tiṇasantharaṃ santharitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā sambodhiṃ patvā – ‘‘anekajātisaṃsāraṃ…pe… taṇhānaṃ khayamajjhagā’’ti udānaṃ udānetvā sattasattāhaṃ vītināmetvā attanā saha pabbajitānaṃ cattālīsāya bhikkhusahassānaṃ saccappaṭivedhasamatthataṃ disvā ekāheneva makilanagarasamīpe sambhūtaṃ isipatanaṃ nāma migadāyaṃ pavisitvā tesaṃ majjhagato bhagavā dhammacakkaṃ pavattesi. Tadā cattālīsāya koṭisahassānaṃ paṭhamo dhammābhisamayo ahosi.

    ਪੁਨ ਕਣ੍ਣਕੁਜ੍ਜਨਗਰਦ੍વਾਰੇ ਮਹਾਸਾਲਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਯਮਕਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਤ੍વਾ ਤਿਂਸਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸਿ, ਸੋ ਦੁਤਿਯੋ ਅਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਖੇਮવਤੀਨਗਰਸ੍ਸਾવਿਦੂਰੇ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਦੇવਾਯਤਨੇ ਅਭਿਮਤਨਰਦੇવੋ ਨਰਦੇવੋ ਨਾਮ ਯਕ੍ਖੋ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਮਨੁਸ੍ਸਸਰੀਰੋ ਹੁਤ੍વਾ ਕਨ੍ਤਾਰਮਜ੍ਝੇ ਏਕਸ੍ਸ ਕਮਲਕੁવਲਯੁਪ੍ਪਲਸਮਲਙ੍ਕਤਸਲਿਲਸੀਤਲਸ੍ਸ ਪਰਮਮਧੁਰਸਿਸਿਰવਾਰਿਨੋ ਸਬ੍ਬਜਨਸੁਰਭਿਰਮਸ੍ਸ ਸਰਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ ਠਤ੍વਾ ਕਮਲਕੁવਲਯਕਲ੍ਲਹਾਰਾਦੀਹਿ ਸਤ੍ਤੇ ਉਪਲਾਪੇਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਖਾਦਤਿ । ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗੇ ਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇ ਜਨਸਮ੍ਪਾਤਰਹਿਤੇ ਮਹਾਅਟવਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤੇ ਖਾਦਤਿ। ਸੋ ਲੋਕવਿਸ੍ਸੁਤੋ ਮਹਾਕਨ੍ਤਾਰਮਗ੍ਗੋ ਅਹੋਸਿ। ਉਭਤੋਕਨ੍ਤਾਰਦ੍વਾਰੇ ਕਿਰ ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਕਨ੍ਤਾਰਨਿਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਾਯ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ વਿਗਤਭવਬਨ੍ਧੋ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏਕਦਿવਸਂ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯੇ ਮਹਾਕਰੁਣਾਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ વੁਟ੍ਠਾਯ ਲੋਕਂ વੋਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਞਾਣਜਾਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਗਤਂ ਤਂ ਮਹੇਸਕ੍ਖਂ ਨਰਦੇવਯਕ੍ਖਂ ਤਞ੍ਚ ਜਨਸਮੂਹਮਦ੍ਦਸ। ਦਿਸ੍વਾ ਚ ਪਨ ਗਗਨਤਲੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਜਨਕਾਯਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਭਗવਾ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਨਰਦੇવਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਭવਨੇ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਮਙ੍ਗਲਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸੀਦਿ।

    Puna kaṇṇakujjanagaradvāre mahāsālarukkhamūle yamakapāṭihāriyaṃ katvā tiṃsakoṭisahassānaṃ dhammacakkhuṃ uppādesi, so dutiyo abhisamayo ahosi. Yadā pana khemavatīnagarassāvidūre aññatarasmiṃ devāyatane abhimatanaradevo naradevo nāma yakkho dissamānamanussasarīro hutvā kantāramajjhe ekassa kamalakuvalayuppalasamalaṅkatasalilasītalassa paramamadhurasisiravārino sabbajanasurabhiramassa sarassa samīpe ṭhatvā kamalakuvalayakallahārādīhi satte upalāpetvā manusse khādati . Tasmiṃ magge pacchinne janasampātarahite mahāaṭaviṃ pavisitvā tattha sampatte satte khādati. So lokavissuto mahākantāramaggo ahosi. Ubhatokantāradvāre kira mahājanakāyo sannipatitvā kantāranittharaṇatthāya aṭṭhāsi. Atha vigatabhavabandho kakusandho satthā ekadivasaṃ paccūsasamaye mahākaruṇāsamāpattito vuṭṭhāya lokaṃ volokento ñāṇajālassa antogataṃ taṃ mahesakkhaṃ naradevayakkhaṃ tañca janasamūhamaddasa. Disvā ca pana gaganatalena gantvā tassa janakāyassa passantasseva bhagavā anekavihitaṃ pāṭihāriyaṃ karonto tassa naradevayakkhassa bhavane otaritvā tassa maṅgalapallaṅke nisīdi.

    ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸਭਕ੍ਖੋ ਯਕ੍ਖੋ ਛਬ੍ਬਣ੍ਣਰਸ੍ਮਿਯੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਂ ਇਨ੍ਦਧਨੁਪਰਿવੁਤਮਿવ ਦਿવਸਕਰਂ ਮੁਨਿਦਿવਸਕਰਂ ਪવਨਪਥੇਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ – ‘‘ਦਸਬਲੋ ਮਮਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਇਧਾਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਪਸਨ੍ਨਹਦਯੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿવਾਰਯਕ੍ਖੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨੇਕਮਿਗਗਣવਨ੍ਤਂ ਹਿਮવਨ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਾਨਾવਣ੍ਣਗਨ੍ਧਾਨਿ ਜਲਜਥਲਜਾਨਿ ਕੁਸੁਮਾਨਿ ਪਰਮਮਨੋਰਮਾਨਿ ਸੁਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧੇ ਸਮਾਹਰਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ વਿਗਤਰਨ੍ਧਂ ਕਕੁਸਨ੍ਧਂ ਲੋਕਨਾਯਕਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਾਦੀਹਿ ਪੂਜਯਿਤ੍વਾ ਥੁਤਿਸਙ੍ਗੀਤਾਨਿ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਸਿਰਸਿ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਕਤ੍વਾ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਤਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਹਦਯਾ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨਾ ਅਟ੍ਠਂਸੁ। ਅਥ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧੋ ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਭਗવਾ ਅਭਿਪੂਜਿਤਨਰਦੇવਯਕ੍ਖਂ ਨਰਦੇવਯਕ੍ਖਂ ਕਮ੍ਮਫਲਸਮ੍ਬਨ੍ਧਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਤ੍વਾ ਨਿਰਯਕਥਾਯ ਸਨ੍ਤਾਸੇਤ੍વਾ ਚਤੁਸਚ੍ਚਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਤਦਾ ਅਪਰਿਮਿਤਾਨਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ, ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਅਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Atha kho so manussabhakkho yakkho chabbaṇṇarasmiyo vissajjentaṃ indadhanuparivutamiva divasakaraṃ munidivasakaraṃ pavanapathenāgacchantaṃ disvā – ‘‘dasabalo mamānukampāya idhāgacchatī’’ti pasannahadayo attano parivārayakkhehi saddhiṃ anekamigagaṇavantaṃ himavantaṃ gantvā nānāvaṇṇagandhāni jalajathalajāni kusumāni paramamanoramāni sugandhagandhe samāharitvā attano pallaṅke nisinnaṃ vigatarandhaṃ kakusandhaṃ lokanāyakaṃ mālāgandhavilepanādīhi pūjayitvā thutisaṅgītāni pavattento sirasi añjaliṃ katvā namassamāno aṭṭhāsi. Tato manussā taṃ pāṭihāriyaṃ disvā pasannahadayā samāgamma bhagavantaṃ parivāretvā namassamānā aṭṭhaṃsu. Atha appaṭisandho kakusandho bhagavā abhipūjitanaradevayakkhaṃ naradevayakkhaṃ kammaphalasambandhadassanena samuttejetvā nirayakathāya santāsetvā catusaccakathaṃ kathesi, tadā aparimitānaṃ sattānaṃ dhammābhisamayo ahosi, ayaṃ tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –

    .

    1.

    ‘‘વੇਸ੍ਸਭੁਸ੍ਸ ਅਪਰੇਨ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਦ੍વਿਪਦੁਤ੍ਤਮੋ।

    ‘‘Vessabhussa aparena, sambuddho dvipaduttamo;

    ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ ਨਾਮ ਨਾਮੇਨ, ਅਪ੍ਪਮੇਯ੍ਯੋ ਦੁਰਾਸਦੋ॥

    Kakusandho nāma nāmena, appameyyo durāsado.

    .

    2.

    ‘‘ਉਗ੍ਘਾਟੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਭવਂ, ਚਰਿਯਾਯ ਪਾਰਮਿਂ ਗਤੋ।

    ‘‘Ugghāṭetvā sabbabhavaṃ, cariyāya pāramiṃ gato;

    ਸੀਹੋવ ਪਞ੍ਜਰਂ ਭੇਤ੍વਾ, ਪਤ੍ਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਮੁਤ੍ਤਮਂ॥

    Sīhova pañjaraṃ bhetvā, patto sambodhimuttamaṃ.

    .

    3.

    ‘‘ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤੇ, ਕਕੁਸਨ੍ਧੇ ਲੋਕਨਾਯਕੇ।

    ‘‘Dhammacakkaṃ pavattente, kakusandhe lokanāyake;

    ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੁ॥

    Cattālīsakoṭisahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.

    .

    4.

    ‘‘ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਮ੍ਹਿ ਆਕਾਸੇ, ਯਮਕਂ ਕਤ੍વਾ વਿਕੁਬ੍ਬਨਂ।

    ‘‘Antalikkhamhi ākāse, yamakaṃ katvā vikubbanaṃ;

    ਤਿਂਸਕੋਟਿਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਬੋਧੇਸਿ ਦੇવਮਾਨੁਸੇ॥

    Tiṃsakoṭisahassānaṃ, bodhesi devamānuse.

    .

    5.

    ‘‘ਨਰਦੇવਸ੍ਸ ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਚਤੁਸਚ੍ਚਪ੍ਪਕਾਸਨੇ।

    ‘‘Naradevassa yakkhassa, catusaccappakāsane;

    ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਤਸ੍ਸ, ਗਣਨਾਤੋ ਅਸਙ੍ਖਿਯੋ’’ਤਿ॥

    Dhammābhisamayo tassa, gaṇanāto asaṅkhiyo’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਉਗ੍ਘਾਟੇਤ੍વਾਤਿ ਸਮੂਹਨਿਤ੍વਾ। ਸਬ੍ਬਭવਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਨવવਿਧਂ ਭવਂ, ਭવੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਰਿਯਾਯ ਪਾਰਮਿਂ ਗਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਪਾਰਮੀਨਂ ਪੂਰਣવਸੇਨ ਪਾਰਂ ਗਤੋ। ਸੀਹੋવ ਪਞ੍ਜਰਂ ਭੇਤ੍વਾਤਿ ਸੀਹੋ વਿਯ ਪਞ੍ਜਰਂ ਮੁਨਿਕੁਞ੍ਜਰੋ ਭવਪਞ੍ਜਰਂ વਿਨਾਸੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ વਿਦ੍ਧਸ੍ਤਭવਬਨ੍ਧਨਸ੍ਸ ਏਕੋવ ਸਾવਕਸਨ੍ਨਿਪਾਤੋ ਅਹੋਸਿ। ਕਣ੍ਣਕੁਜ੍ਜਨਗਰੇ ਇਸਿਪਤਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਹ ਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ ਅਰਹਨ੍ਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਰਿવੁਤੋ ਮਾਘਪੁਣ੍ਣਮਾਯਂ ਭਗવਾ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਉਦ੍ਦਿਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Tattha ugghāṭetvāti samūhanitvā. Sabbabhavanti sabbaṃ navavidhaṃ bhavaṃ, bhavuppattinimittaṃ kammanti attho. Cariyāya pāramiṃ gatoti sabbapāramīnaṃ pūraṇavasena pāraṃ gato. Sīhova pañjaraṃ bhetvāti sīho viya pañjaraṃ munikuñjaro bhavapañjaraṃ vināsetvāti attho. Kakusandhassa viddhastabhavabandhanassa ekova sāvakasannipāto ahosi. Kaṇṇakujjanagare isipatane migadāye attanā saha pabbajitehi cattālīsāya arahantasahassehi parivuto māghapuṇṇamāyaṃ bhagavā pātimokkhaṃ uddisi. Tena vuttaṃ –

    .

    6.

    ‘‘ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ, ਏਕੋ ਆਸਿ ਸਮਾਗਮੋ।

    ‘‘Kakusandhassa bhagavato, eko āsi samāgamo;

    ਖੀਣਾਸવਾਨਂ વਿਮਲਾਨਂ, ਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾਨ ਤਾਦਿਨਂ॥

    Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.

    .

    7.

    ‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਸਹਸ੍ਸਾਨਂ, ਤਦਾ ਆਸਿ ਸਮਾਗਮੋ।

    ‘‘Cattālīsasahassānaṃ, tadā āsi samāgamo;

    ਦਨ੍ਤਭੂਮਿਮਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ, ਆਸવਾਰਿਗਣਕ੍ਖਯਾ’’ਤਿ॥

    Dantabhūmimanuppattānaṃ, āsavārigaṇakkhayā’’ti.

    ਤਦਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਖੇਮੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ ਹੁਤ੍વਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ ਚ ਅਦਾਸਿ। ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਸਮਣਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਦਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਹਦਯੋ ਹੁਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿ। ਸੋ ਪਨ ਸਤ੍ਥਾ – ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਕਪ੍ਪੇ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Tadā amhākaṃ bodhisatto khemo nāma rājā hutvā buddhappamukhassa saṅghassa pattacīvaraṃ mahādānaṃ datvā añjanādīni sabbabhesajjāni ca adāsi. Aññañca samaṇaparikkhāraṃ datvā tassa dhammadesanaṃ sutvā pasannahadayo hutvā bhagavato santike pabbaji. So pana satthā – ‘‘anāgate imasmiṃyeva kappe buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Tena vuttaṃ –

    .

    8.

    ‘‘ਅਹਂ ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ, ਖੇਮੋ ਨਾਮਾਸਿ ਖਤ੍ਤਿਯੋ।

    ‘‘Ahaṃ tena samayena, khemo nāmāsi khattiyo;

    ਤਥਾਗਤੇ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤੇ, ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਅਨਪ੍ਪਕਂ॥

    Tathāgate jinaputte, dānaṃ datvā anappakaṃ.

    .

    9.

    ‘‘ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਚੀવਰਂ ਦਤ੍વਾ, ਅਞ੍ਜਨਂ ਮਧੁਲਟ੍ਠਿਕਂ।

    ‘‘Pattañca cīvaraṃ datvā, añjanaṃ madhulaṭṭhikaṃ;

    ਇਮੇਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤਂ ਸਬ੍ਬਂ, ਪਟਿਯਾਦੇਮਿ વਰਂ વਰਂ॥

    Imetaṃ patthitaṃ sabbaṃ, paṭiyādemi varaṃ varaṃ.

    ੧੦.

    10.

    ‘‘ਸੋਪਿ ਮਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ, ਕਕੁਸਨ੍ਧੋ વਿਨਾਯਕੋ।

    ‘‘Sopi maṃ buddho byākāsi, kakusandho vināyako;

    ਇਮਮ੍ਹਿ ਭਦ੍ਦਕੇ ਕਪ੍ਪੇ, ਅਯਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥

    Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.

    ੧੧.

    11.

    ‘‘ਅਹੁ ਕਪਿਲવ੍ਹਯਾ ਰਮ੍ਮਾ…ਪੇ॰… ਹੇਸ੍ਸਾਮ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਇਮਂ॥

    ‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ.

    ੧੩.

    13.

    ‘‘ਨਗਰਂ ਖੇਮવਤੀ ਨਾਮ, ਖੇਮੋ ਨਾਮਾਸਹਂ ਤਦਾ।

    ‘‘Nagaraṃ khemavatī nāma, khemo nāmāsahaṃ tadā;

    ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਗવੇਸਨ੍ਤੋ, ਪਬ੍ਬਜਿਂ ਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ॥

    Sabbaññutaṃ gavesanto, pabbajiṃ tassa santike’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਜਨਂ ਪਾਕਟਮੇવ। ਮਧੁਲਟ੍ਠਿਕਨ੍ਤਿ ਯਟ੍ਠਿਮਧੁਕਂ। ਇਮੇਤਨ੍ਤਿ ਇਮਂ ਏਤਂ। ਪਤ੍ਥਿਤਨ੍ਤਿ ਇਚ੍ਛਿਤਂ। ਪਟਿਯਾਦੇਮੀਤਿ ਦਜ੍ਜਾਮਿ, ਅਦਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਰਂ વਰਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਂ ਸੇਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਯਦੇਤਂ ਪਤ੍ਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਤਸ੍ਸ ਯਂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਏਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਅਦਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਂ ਸੁਨ੍ਦਰਤਰੋ।

    Tattha añjanaṃ pākaṭameva. Madhulaṭṭhikanti yaṭṭhimadhukaṃ. Imetanti imaṃ etaṃ. Patthitanti icchitaṃ. Paṭiyādemīti dajjāmi, adāsinti attho. Varaṃ varanti seṭṭhaṃ seṭṭhanti attho. ‘‘Yadetaṃ patthita’’ntipi pāṭho, tassa yaṃ icchati, etaṃ sabbaṃ adāsinti attho. Ayaṃ sundarataro.

    ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਦਨ੍ਧਸ੍ਸ ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਖੇਮਂ ਨਾਮ ਨਗਰਂ ਅਹੋਸਿ। ਅਗ੍ਗਿਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਿਤਾ, વਿਸਾਖਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ ਮਾਤਾ, વਿਧੁਰੋ ਚ ਸਞ੍ਜੀવੋ ਚ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ, ਬੁਦ੍ਧਿਜੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਸਾਮਾ ਚ ਚਮ੍ਪਾ ਚ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਿਕਾ, ਮਹਾਸਿਰੀਸਰੁਕ੍ਖੋ ਬੋਧਿ, ਸਰੀਰਂ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਹਤ੍ਥੁਬ੍ਬੇਧਂ ਅਹੋਸਿ, ਸਮਨ੍ਤਾ ਦਸਯੋਜਨਾਨਿ ਸਰੀਰਪ੍ਪਭਾ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ , ਚਤ੍ਤਾਲੀਸવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਆਯੁ, ਭਰਿਯਾ ਪਨਸ੍ਸ ਰੋਚਿਨੀ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀ, ਉਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਆਜਞ੍ਞਰਥੇਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –

    Tassa pana adandhassa kakusandhassa bhagavato khemaṃ nāma nagaraṃ ahosi. Aggidatto nāma brāhmaṇo pitā, visākhā nāma brāhmaṇī mātā, vidhuro ca sañjīvo ca dve aggasāvakā, buddhijo nāmupaṭṭhāko, sāmā ca campā ca dve aggasāvikā, mahāsirīsarukkho bodhi, sarīraṃ cattālīsahatthubbedhaṃ ahosi, samantā dasayojanāni sarīrappabhā niccharati , cattālīsavassasahassāni āyu, bhariyā panassa rocinī nāma brāhmaṇī, uttaro nāma putto, ājaññarathena nikkhami. Tena vuttaṃ –

    ੧੪.

    14.

    ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਅਗ੍ਗਿਦਤ੍ਤੋ ਚ, ਆਸਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸੋ ਪਿਤਾ।

    ‘‘Brāhmaṇo aggidatto ca, āsi buddhassa so pitā;

    વਿਸਾਖਾ ਨਾਮ ਜਨਿਕਾ, ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ॥

    Visākhā nāma janikā, kakusandhassa satthuno.

    ੧੫.

    15.

    ‘‘વਸਤੇ ਤਤ੍ਥ ਖੇਮੇ ਪੁਰੇ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਹਾਕੁਲਂ।

    ‘‘Vasate tattha kheme pure, sambuddhassa mahākulaṃ;

    ਨਰਾਨਂ ਪવਰਂ ਸੇਟ੍ਠਂ, ਜਾਤਿਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਯਸਂ॥

    Narānaṃ pavaraṃ seṭṭhaṃ, jātimantaṃ mahāyasaṃ.

    ੨੦.

    20.

    ‘‘વਿਧੁਰੋ ਚ ਸਞ੍ਜੀવੋ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਾ।

    ‘‘Vidhuro ca sañjīvo ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    ਬੁਦ੍ਧਿਜੋ ਨਾਮੁਪਟ੍ਠਾਕੋ, ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ॥

    Buddhijo nāmupaṭṭhāko, kakusandhassa satthuno.

    ੨੧.

    21.

    ‘‘ਸਾਮਾ ਚ ਚਮ੍ਪਾਨਾਮਾ ਚ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਗ੍ਗਸਾવਿਕਾ।

    ‘‘Sāmā ca campānāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    ਬੋਧਿ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ, ਸਿਰੀਸੋਤਿ ਪવੁਚ੍ਚਤਿ॥

    Bodhi tassa bhagavato, sirīsoti pavuccati.

    ੨੩.

    23.

    ‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਰਤਨਾਨਿ, ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤੋ ਮਹਾਮੁਨਿ।

    ‘‘Cattālīsaratanāni, accuggato mahāmuni;

    ਕਨਕਪ੍ਪਭਾ ਨਿਚ੍ਛਰਤਿ, ਸਮਨ੍ਤਾ ਦਸਯੋਜਨਂ॥

    Kanakappabhā niccharati, samantā dasayojanaṃ.

    ੨੪.

    24.

    ‘‘ਚਤ੍ਤਾਲੀਸવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਆਯੁ ਤਸ੍ਸ ਮਹੇਸਿਨੋ।

    ‘‘Cattālīsavassasahassāni, āyu tassa mahesino;

    ਤਾવਤਾ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨੋ ਸੋ, ਤਾਰੇਸਿ ਜਨਤਂ ਬਹੁਂ॥

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ੨੫.

    25.

    ‘‘ਧਮ੍ਮਾਪਣਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ, ਨਰਨਾਰੀਨਂ ਸਦੇવਕੇ।

    ‘‘Dhammāpaṇaṃ pasāretvā, naranārīnaṃ sadevake;

    ਨਦਿਤ੍વਾ ਸੀਹਨਾਦਂવ, ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ ਸੋ ਸਸਾવਕੋ॥

    Naditvā sīhanādaṃva, nibbuto so sasāvako.

    ੨੬.

    26.

    ‘‘ਅਟ੍ਠਙ੍ਗવਚਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ।

    ‘‘Aṭṭhaṅgavacanasampanno, acchiddāni nirantaraṃ;

    ਸਬ੍ਬਂ ਤਮਨ੍ਤਰਹਿਤਂ, ਨਨੁ ਰਿਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ॥

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā’’ti.

    ਤਤ੍ਥ વਸਤੇ ਤਤ੍ਥ ਖੇਮੇ ਪੁਰੇਤਿ ਅਯਂ ਗਾਥਾ ਕਕੁਸਨ੍ਧਸ੍ਸ ਜਾਤਨਗਰਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਮਹਾਕੁਲਨ੍ਤਿ ਉਦਿਤੋਦਿਤਂ ਭਗવਤੋ ਪਿਤੁਕੁਲਂ। ਨਰਾਨਂ ਪવਰਂ ਸੇਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿવਸੇਨ ਸਬ੍ਬਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪવਰਂ ਸੇਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਜਾਤਿਮਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਜਾਤਿવਨ੍ਤਂ, ਉਤ੍ਤਮਾਭਿਜਾਤਂ। ਮਹਾਯਸਨ੍ਤਿ ਮਹਾਪਰਿવਾਰਂ, ਕਿਂ ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਮਹਾਕੁਲਂ? ਤਤ੍ਥ ਮਹਾਕੁਲਂ ਖੇਮੇ ਪੁਰੇ વਸਤੇਤਿਪਦੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।

    Tattha vasate tattha kheme pureti ayaṃ gāthā kakusandhassa jātanagarasandassanatthaṃ vuttāti veditabbā. Mahākulanti uditoditaṃ bhagavato pitukulaṃ. Narānaṃ pavaraṃ seṭṭhanti jātivasena sabbamanussānaṃ pavaraṃ seṭṭhanti attho. Jātimantanti abhijātivantaṃ, uttamābhijātaṃ. Mahāyasanti mahāparivāraṃ, kiṃ taṃ buddhassa mahākulaṃ? Tattha mahākulaṃ kheme pure vasatetipadena sambandho daṭṭhabbo.

    ਸਮਨ੍ਤਾ ਦਸਯੋਜਨਨ੍ਤਿ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦਸ ਯੋਜਨਾਨਿ ਫਰਿਤ੍વਾ ਨਿਚ੍ਚਕਾਲਂ ਸਰੀਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣਾ ਪਭਾ ਨਿਚ੍ਛਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਮ੍ਮਾਪਣਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਪਣਂ। ਪਸਾਰੇਤ੍વਾਤਿ ਭਣ੍ਡવਿਕ੍ਕਿਣਨਤ੍ਥਂ ਨਾਨਾਭਣ੍ਡਸਮਿਦ੍ਧਮਾਪਣਂ વਿਯ ਧਮ੍ਮਾਪਣਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਰਨਾਰੀਨਨ੍ਤਿ વੇਨੇਯ੍ਯਨਰਨਾਰੀਨਂ ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਫਲਰਤਨવਿਸੇਸਾਧਿਗਮਤ੍ਥਾਯ। ਸੀਹਨਾਦਂ વਾਤਿ ਸੀਹਨਾਦਂ વਿਯ, ਅਭਯਨਾਦਂ ਨਦਿਤ੍વਾ। ਅਟ੍ਠਙ੍ਗવਚਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸਰੋ ਸਤ੍ਥਾ। ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨੀਤਿ ਛਿਦ੍ਦਾਦਿਭਾવਰਹਿਤਾਨਿ ਸੀਲਾਨਿ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਅਸਬਲਾਨਿ ਅਕਮ੍ਮਾਸਾਨਿ। ਅਥ વਾ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਅવਿવਰਾਨਿ ਸਾવਕਯੁਗਲ਼ਾਦੀਨਿ। ਨਿਰਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਸਤਤਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲਂ। ਸਬ੍ਬਂ ਤਮਨ੍ਤਰਹਿਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਸਾવਕਯੁਗਲ਼ਾਦੀਨਿ ਚ ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਮੁਨਿਭਾવਮੁਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਦਸ੍ਸਨਭਾવਮੁਪਗਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    Samantā dasayojananti samantato dasa yojanāni pharitvā niccakālaṃ sarīrato nikkhamitvā suvaṇṇavaṇṇā pabhā niccharatīti attho. Dhammāpaṇanti dhammasaṅkhātaṃ āpaṇaṃ. Pasāretvāti bhaṇḍavikkiṇanatthaṃ nānābhaṇḍasamiddhamāpaṇaṃ viya dhammāpaṇaṃ pasāretvāti attho. Naranārīnanti veneyyanaranārīnaṃ jhānasamāpattimaggaphalaratanavisesādhigamatthāya. Sīhanādaṃ vāti sīhanādaṃ viya, abhayanādaṃ naditvā. Aṭṭhaṅgavacanasampannoti aṭṭhaṅgasamannāgatasaro satthā. Acchiddānīti chiddādibhāvarahitāni sīlāni acchiddāni asabalāni akammāsāni. Atha vā acchiddāni avivarāni sāvakayugaḷādīni. Nirantaranti satataṃ sabbakālaṃ. Sabbaṃ tamantarahitanti satthā ca sāvakayugaḷādīni ca taṃ sabbaṃ munibhāvamupagantvā adassanabhāvamupagatanti attho.

    ‘‘ਅਪੇਤਬਨ੍ਧੋ ਕਕੁਸਨ੍ਧਬੁਦ੍ਧੋ, ਅਦਨ੍ਧਪਞ੍ਞੋ ਗਤਸਬ੍ਬਰਨ੍ਧੋ।

    ‘‘Apetabandho kakusandhabuddho, adandhapañño gatasabbarandho;

    ਤਿਲੋਕਸਨ੍ਧੋ ਕਿਰ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ, ਖੇਮੇ ਪਨੇ વਾਸਮਕਪ੍ਪਯਿਤ੍ਥ’’॥

    Tilokasandho kira saccasandho, kheme pane vāsamakappayittha’’.

    ਸੇਸਗਾਥਾਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇવਾਤਿ।

    Sesagāthāsu sabbattha pākaṭamevāti.

    ਕਕੁਸਨ੍ਧਬੁਦ੍ਧવਂਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Kakusandhabuddhavaṃsavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਬਾવੀਸਤਿਮੋ ਬੁਦ੍ਧવਂਸੋ।

    Niṭṭhito bāvīsatimo buddhavaṃso.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਬੁਦ੍ਧવਂਸਪਾਲ਼ਿ • Buddhavaṃsapāḷi / ੨੪. ਕਕੁਸਨ੍ਧਬੁਦ੍ਧવਂਸੋ • 24. Kakusandhabuddhavaṃso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact