Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਾਲ਼ਿ • Suttanipātapāḷi |
੧੧. ਕਲਹવਿવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ
11. Kalahavivādasuttaṃ
੮੬੮.
868.
‘‘ਕੁਤੋਪਹੂਤਾ ਕਲਹਾ વਿવਾਦਾ, ਪਰਿਦੇવਸੋਕਾ ਸਹਮਚ੍ਛਰਾ ਚ।
‘‘Kutopahūtā kalahā vivādā, paridevasokā sahamaccharā ca;
ਮਾਨਾਤਿਮਾਨਾ ਸਹਪੇਸੁਣਾ ਚ, ਕੁਤੋਪਹੂਤਾ ਤੇ ਤਦਿਙ੍ਘ ਬ੍ਰੂਹਿ’’॥
Mānātimānā sahapesuṇā ca, kutopahūtā te tadiṅgha brūhi’’.
੮੬੯.
869.
‘‘ਪਿਯਪ੍ਪਹੂਤਾ ਕਲਹਾ વਿવਾਦਾ,
‘‘Piyappahūtā kalahā vivādā,
ਪਰਿਦੇવਸੋਕਾ ਸਹਮਚ੍ਛਰਾ ਚ।
Paridevasokā sahamaccharā ca;
ਮਾਨਾਤਿਮਾਨਾ ਸਹਪੇਸੁਣਾ ਚ,
Mānātimānā sahapesuṇā ca,
ਮਚ੍ਛੇਰਯੁਤ੍ਤਾ ਕਲਹਾ વਿવਾਦਾ।
Maccherayuttā kalahā vivādā;
વਿવਾਦਜਾਤੇਸੁ ਚ ਪੇਸੁਣਾਨਿ’’॥
Vivādajātesu ca pesuṇāni’’.
੮੭੦.
870.
ਆਸਾ ਚ ਨਿਟ੍ਠਾ ਚ ਕੁਤੋਨਿਦਾਨਾ, ਯੇ ਸਮ੍ਪਰਾਯਾਯ ਨਰਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ’’॥
Āsā ca niṭṭhā ca kutonidānā, ye samparāyāya narassa honti’’.
੮੭੧.
871.
‘‘ਛਨ੍ਦਾਨਿਦਾਨਾਨਿ ਪਿਯਾਨਿ ਲੋਕੇ, ਯੇ ਚਾਪਿ ਲੋਭਾ વਿਚਰਨ੍ਤਿ ਲੋਕੇ।
‘‘Chandānidānāni piyāni loke, ye cāpi lobhā vicaranti loke;
ਆਸਾ ਚ ਨਿਟ੍ਠਾ ਚ ਇਤੋਨਿਦਾਨਾ, ਯੇ ਸਮ੍ਪਰਾਯਾਯ ਨਰਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ’’॥
Āsā ca niṭṭhā ca itonidānā, ye samparāyāya narassa honti’’.
੮੭੨.
872.
‘‘ਛਨ੍ਦੋ ਨੁ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਤੋਨਿਦਾਨੋ, વਿਨਿਚ੍ਛਯਾ ਚਾਪਿ 5 ਕੁਤੋਪਹੂਤਾ।
‘‘Chando nu lokasmiṃ kutonidāno, vinicchayā cāpi 6 kutopahūtā;
ਕੋਧੋ ਮੋਸવਜ੍ਜਞ੍ਚ ਕਥਂਕਥਾ ਚ, ਯੇ વਾਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਸਮਣੇਨ વੁਤ੍ਤਾ’’॥
Kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca, ye vāpi dhammā samaṇena vuttā’’.
੮੭੩.
873.
‘‘ਸਾਤਂ ਅਸਾਤਨ੍ਤਿ ਯਮਾਹੁ ਲੋਕੇ, ਤਮੂਪਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਹੋਤਿ ਛਨ੍ਦੋ।
‘‘Sātaṃ asātanti yamāhu loke, tamūpanissāya pahoti chando;
ਰੂਪੇਸੁ ਦਿਸ੍વਾ વਿਭવਂ ਭવਞ੍ਚ, વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਕੁਬ੍ਬਤਿ 7 ਜਨ੍ਤੁ ਲੋਕੇ॥
Rūpesu disvā vibhavaṃ bhavañca, vinicchayaṃ kubbati 8 jantu loke.
੮੭੪.
874.
‘‘ਕੋਧੋ ਮੋਸવਜ੍ਜਞ੍ਚ ਕਥਂਕਥਾ ਚ, ਏਤੇਪਿ ਧਮ੍ਮਾ ਦ੍વਯਮੇવ ਸਨ੍ਤੇ।
‘‘Kodho mosavajjañca kathaṃkathā ca, etepi dhammā dvayameva sante;
ਕਥਂਕਥੀ ਞਾਣਪਥਾਯ ਸਿਕ੍ਖੇ, ਞਤ੍વਾ ਪવੁਤ੍ਤਾ ਸਮਣੇਨ ਧਮ੍ਮਾ’’॥
Kathaṃkathī ñāṇapathāya sikkhe, ñatvā pavuttā samaṇena dhammā’’.
੮੭੫.
875.
‘‘ਸਾਤਂ ਅਸਾਤਞ੍ਚ ਕੁਤੋਨਿਦਾਨਾ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਨ੍ਤੇ ਨ ਭવਨ੍ਤਿ ਹੇਤੇ।
‘‘Sātaṃ asātañca kutonidānā, kismiṃ asante na bhavanti hete;
વਿਭવਂ ਭવਞ੍ਚਾਪਿ ਯਮੇਤਮਤ੍ਥਂ, ਏਤਂ ਮੇ ਪਬ੍ਰੂਹਿ ਯਤੋਨਿਦਾਨਂ’’॥
Vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ, etaṃ me pabrūhi yatonidānaṃ’’.
੮੭੬.
876.
‘‘ਫਸ੍ਸਨਿਦਾਨਂ ਸਾਤਂ ਅਸਾਤਂ, ਫਸ੍ਸੇ ਅਸਨ੍ਤੇ ਨ ਭવਨ੍ਤਿ ਹੇਤੇ।
‘‘Phassanidānaṃ sātaṃ asātaṃ, phasse asante na bhavanti hete;
વਿਭવਂ ਭવਞ੍ਚਾਪਿ ਯਮੇਤਮਤ੍ਥਂ, ਏਤਂ ਤੇ ਪਬ੍ਰੂਮਿ ਇਤੋਨਿਦਾਨਂ’’॥
Vibhavaṃ bhavañcāpi yametamatthaṃ, etaṃ te pabrūmi itonidānaṃ’’.
੮੭੭.
877.
‘‘ਫਸ੍ਸੋ ਨੁ ਲੋਕਸ੍ਮਿ ਕੁਤੋਨਿਦਾਨੋ, ਪਰਿਗ੍ਗਹਾ ਚਾਪਿ ਕੁਤੋਪਹੂਤਾ।
‘‘Phasso nu lokasmi kutonidāno, pariggahā cāpi kutopahūtā;
ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਨ੍ਤੇ ਨ ਮਮਤ੍ਤਮਤ੍ਥਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ વਿਭੂਤੇ ਨ ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਫਸ੍ਸਾ’’॥
Kismiṃ asante na mamattamatthi, kismiṃ vibhūte na phusanti phassā’’.
੮੭੮.
878.
‘‘ਨਾਮਞ੍ਚ ਰੂਪਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਚ ਫਸ੍ਸੋ, ਇਚ੍ਛਾਨਿਦਾਨਾਨਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਾਨਿ।
‘‘Nāmañca rūpañca paṭicca phasso, icchānidānāni pariggahāni;
ਇਚ੍ਛਾਯਸਨ੍ਤ੍ਯਾ ਨ ਮਮਤ੍ਤਮਤ੍ਥਿ, ਰੂਪੇ વਿਭੂਤੇ ਨ ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਫਸ੍ਸਾ’’॥
Icchāyasantyā na mamattamatthi, rūpe vibhūte na phusanti phassā’’.
੮੭੯.
879.
‘‘ਕਥਂਸਮੇਤਸ੍ਸ વਿਭੋਤਿ ਰੂਪਂ, ਸੁਖਂ ਦੁਖਞ੍ਚਾਪਿ 9 ਕਥਂ વਿਭੋਤਿ।
‘‘Kathaṃsametassa vibhoti rūpaṃ, sukhaṃ dukhañcāpi 10 kathaṃ vibhoti;
ਏਤਂ ਮੇ ਪਬ੍ਰੂਹਿ ਯਥਾ વਿਭੋਤਿ, ਤਂ ਜਾਨਿਯਾਮਾਤਿ 11 ਮੇ ਮਨੋ ਅਹੁ’’॥
Etaṃ me pabrūhi yathā vibhoti, taṃ jāniyāmāti 12 me mano ahu’’.
੮੮੦.
880.
‘‘ਨ ਸਞ੍ਞਸਞ੍ਞੀ ਨ વਿਸਞ੍ਞਸਞ੍ਞੀ, ਨੋਪਿ ਅਸਞ੍ਞੀ ਨ વਿਭੂਤਸਞ੍ਞੀ।
‘‘Na saññasaññī na visaññasaññī, nopi asaññī na vibhūtasaññī;
ਏવਂਸਮੇਤਸ੍ਸ વਿਭੋਤਿ ਰੂਪਂ, ਸਞ੍ਞਾਨਿਦਾਨਾ ਹਿ ਪਪਞ੍ਚਸਙ੍ਖਾ’’॥
Evaṃsametassa vibhoti rūpaṃ, saññānidānā hi papañcasaṅkhā’’.
੮੮੧.
881.
‘‘ਯਂ ਤਂ ਅਪੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹ ਅਕਿਤ੍ਤਯੀ ਨੋ,
‘‘Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no,
ਅਞ੍ਞਂ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ ਤਦਿਙ੍ਘ ਬ੍ਰੂਹਿ।
Aññaṃ taṃ pucchāma tadiṅgha brūhi;
ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਿਂ ਇਧ ਪਣ੍ਡਿਤਾਸੇ।
Yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse;
ਉਦਾਹੁ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ વਦਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤੋ॥
Udāhu aññampi vadanti etto.
੮੮੨.
882.
‘‘ਏਤ੍ਤਾવਤਗ੍ਗਮ੍ਪਿ વਦਨ੍ਤਿ ਹੇਕੇ, ਯਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸੁਦ੍ਧਿਂ ਇਧ ਪਣ੍ਡਿਤਾਸੇ।
‘‘Ettāvataggampi vadanti heke, yakkhassa suddhiṃ idha paṇḍitāse;
ਤੇਸਂ ਪਨੇਕੇ ਸਮਯਂ વਦਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸੇ ਕੁਸਲਾ વਦਾਨਾ॥
Tesaṃ paneke samayaṃ vadanti, anupādisese kusalā vadānā.
੮੮੩.
883.
‘‘ਏਤੇ ਚ ਞਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਿਤਾਤਿ, ਞਤ੍વਾ ਮੁਨੀ ਨਿਸ੍ਸਯੇ ਸੋ વਿਮਂਸੀ।
‘‘Ete ca ñatvā upanissitāti, ñatvā munī nissaye so vimaṃsī;
ਞਤ੍વਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨ વਿવਾਦਮੇਤਿ, ਭવਾਭવਾਯ ਨ ਸਮੇਤਿ ਧੀਰੋ’’ਤਿ॥
Ñatvā vimutto na vivādameti, bhavābhavāya na sameti dhīro’’ti.
ਕਲਹવਿવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ ਏਕਾਦਸਮਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Kalahavivādasuttaṃ ekādasamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ੧੧. ਕਲਹવਿવਾਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 11. Kalahavivādasuttavaṇṇanā