Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๔. กาฬการามสุตฺตํ
4. Kāḷakārāmasuttaṃ
๒๔. เอกํ สมยํ ภควา สาเกเต วิหรติ กาฬการาเม 1ฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทเนฺต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
24. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sākete viharati kāḷakārāme 2. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ยํ , ภิกฺขเว, สเทวกสฺส โลกสฺส สมารกสฺส สพฺรหฺมกสฺส สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ทิฎฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมหํ ชานามิฯ
‘‘Yaṃ , bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ jānāmi.
‘‘ยํ, ภิกฺขเว, สเทวกสฺส โลกสฺส สมารกสฺส สพฺรหฺมกสฺส สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ทิฎฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมหํ อพฺภญฺญาสิํฯ ตํ ตถาคตสฺส วิทิตํ, ตํ ตถาคโต น อุปฎฺฐาสิฯ
‘‘Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ abbhaññāsiṃ. Taṃ tathāgatassa viditaṃ, taṃ tathāgato na upaṭṭhāsi.
‘‘ยํ , ภิกฺขเว, สเทวกสฺส โลกสฺส สมารกสฺส สพฺรหฺมกสฺส สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ทิฎฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, ตมหํ น ชานามีติ วเทยฺยํ, ตํ มมสฺส มุสาฯ
‘‘Yaṃ , bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ na jānāmīti vadeyyaṃ, taṃ mamassa musā.
‘‘ยํ, ภิกฺขเว…เป.… ตมหํ ชานามิ จ น จ ชานามีติ วเทยฺยํ, ตํปสฺส 3 ตาทิสเมวฯ
‘‘Yaṃ, bhikkhave…pe… tamahaṃ jānāmi ca na ca jānāmīti vadeyyaṃ, taṃpassa 4 tādisameva.
‘‘ยํ, ภิกฺขเว…เป.… ตมหํ เนว ชานามิ น น ชานามีติ วเทยฺยํ, ตํ มมสฺส กลิฯ
‘‘Yaṃ, bhikkhave…pe… tamahaṃ neva jānāmi na na jānāmīti vadeyyaṃ, taṃ mamassa kali.
‘‘อิติ โข, ภิกฺขเว, ตถาคโต ทฎฺฐา ทฎฺฐพฺพํ, ทิฎฺฐํ น มญฺญติ, อทิฎฺฐํ น มญฺญติ, ทฎฺฐพฺพํ น มญฺญติ, ทฎฺฐารํ น มญฺญติ; สุตฺวา โสตพฺพํ, สุตํ น มญฺญติ, อสุตํ น มญฺญติ, โสตพฺพํ น มญฺญติ, โสตารํ น มญฺญติ; มุตฺวา โมตพฺพํ, มุตํ น มญฺญติ, อมุตํ น มญฺญติ, โมตพฺพํ น มญฺญติ, โมตารํ น มญฺญติ; วิญฺญตฺวา วิญฺญาตพฺพํ, วิญฺญาตํ น มญฺญติ, อวิญฺญาตํ น มญฺญติ, วิญฺญาตพฺพํ น มญฺญติ, วิญฺญาตารํ น มญฺญติฯ อิติ โข, ภิกฺขเว, ตถาคโต ทิฎฺฐสุตมุตวิญฺญาตเพฺพสุ ธเมฺมสุ ตาทีเยว ตาที 5ฯ ตมฺหา จ ปน ตาทิมฺหา 6 อโญฺญ ตาที อุตฺตริตโร วา ปณีตตโร วา นตฺถีติ วทามี’’ติฯ
‘‘Iti kho, bhikkhave, tathāgato daṭṭhā daṭṭhabbaṃ, diṭṭhaṃ na maññati, adiṭṭhaṃ na maññati, daṭṭhabbaṃ na maññati, daṭṭhāraṃ na maññati; sutvā sotabbaṃ, sutaṃ na maññati, asutaṃ na maññati, sotabbaṃ na maññati, sotāraṃ na maññati; mutvā motabbaṃ, mutaṃ na maññati, amutaṃ na maññati, motabbaṃ na maññati, motāraṃ na maññati; viññatvā viññātabbaṃ, viññātaṃ na maññati, aviññātaṃ na maññati, viññātabbaṃ na maññati, viññātāraṃ na maññati. Iti kho, bhikkhave, tathāgato diṭṭhasutamutaviññātabbesu dhammesu tādīyeva tādī 7. Tamhā ca pana tādimhā 8 añño tādī uttaritaro vā paṇītataro vā natthīti vadāmī’’ti.
‘‘ยํ กิญฺจิ ทิฎฺฐํว สุตํ มุตํ วา,
‘‘Yaṃ kiñci diṭṭhaṃva sutaṃ mutaṃ vā,
อโชฺฌสิตํ สจฺจมุตํ ปเรสํ;
Ajjhositaṃ saccamutaṃ paresaṃ;
น เตสุ ตาที สยสํวุเตสุ,
Na tesu tādī sayasaṃvutesu,
สจฺจํ มุสา วาปิ ปรํ ทเหยฺยฯ
Saccaṃ musā vāpi paraṃ daheyya.
อโชฺฌสิตา ยตฺถ ปชา วิสตฺตา;
Ajjhositā yattha pajā visattā;
ชานามิ ปสฺสามิ ตเถว เอตํ,
Jānāmi passāmi tatheva etaṃ,
อโชฺฌสิตํ นตฺถิ ตถาคตาน’’นฺตฺนฺตฺติฯ จตุตฺถํ;
Ajjhositaṃ natthi tathāgatāna’’ntntti. catutthaṃ;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๔. กาฬการามสุตฺตวณฺณนา • 4. Kāḷakārāmasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๔. กาฬการามสุตฺตวณฺณนา • 4. Kāḷakārāmasuttavaṇṇanā