| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi |
२. काळायसङ्गपञ्हो
2. Kāḷāyasaṅgapañho
२. ‘‘भन्ते नागसेन, ‘काळायसस्स 1 द्वे अङ्गानि गहेतब्बानी’ति यं वदेसि, कतमानि तानि द्वे अङ्गानि गहेतब्बानी’’ति ? ‘‘यथा, महाराज, काळायसो सुपीतो 2 वमति 3, एवमेव खो, महाराज, योगिनो योगावचरस्स मानसं योनिसो मनसिकारेन 4 अपीतं वमति। इदं, महाराज, काळायसस्स पठमं अङ्गं गहेतब्बं।
2. ‘‘Bhante nāgasena, ‘kāḷāyasassa 5 dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti ? ‘‘Yathā, mahārāja, kāḷāyaso supīto 6 vamati 7, evameva kho, mahārāja, yogino yogāvacarassa mānasaṃ yoniso manasikārena 8 apītaṃ vamati. Idaṃ, mahārāja, kāḷāyasassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘पुन चपरं, महाराज, काळायसो सकिं पीतं उदकं न वमति, एवमेव खो, महाराज , योगिना योगावचरेन यो सकिं उप्पन्नो पसादो, न पुन सो वमितब्बो ‘उळारो सो भगवा सम्मासम्बुद्धो, स्वाक्खातो धम्मो, सुप्पटिपन्नो सङ्घो’ति। ‘रूपं अनिच्चं, वेदना अनिच्चा, सञ्ञा अनिच्चा, सङ्खारा अनिच्चा, विञ्ञाणं अनिच्चन्ति यं सकिं उप्पन्नं ञाणं, न पुन तं वमितब्बं। इदं , महाराज, काळायसस्स दुतियं अङ्गं गहेतब्बं। भासितम्पेतं, महाराज, भगवता देवातिदेवेन –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, kāḷāyaso sakiṃ pītaṃ udakaṃ na vamati, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena yo sakiṃ uppanno pasādo, na puna so vamitabbo ‘uḷāro so bhagavā sammāsambuddho, svākkhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’ti. ‘Rūpaṃ aniccaṃ, vedanā aniccā, saññā aniccā, saṅkhārā aniccā, viññāṇaṃ aniccanti yaṃ sakiṃ uppannaṃ ñāṇaṃ, na puna taṃ vamitabbaṃ. Idaṃ , mahārāja, kāḷāyasassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena –
‘‘‘दस्सनम्हि परिसोधितो 9 नरो, अरियधम्मे नियतो विसेसगू।
‘‘‘Dassanamhi parisodhito 10 naro, ariyadhamme niyato visesagū;
नप्पवेधति अनेकभागसो, सब्बसो च मुखभावमेव सो’’’ति॥
Nappavedhati anekabhāgaso, sabbaso ca mukhabhāvameva so’’’ti.
काळायसङ्गपञ्हो दुतियो।
Kāḷāyasaṅgapañho dutiyo.
Footnotes:
