Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi

    ๔๗๙. กาลิงฺคโพธิชาตกํ (๖)

    479. Kāliṅgabodhijātakaṃ (6)

    ๖๗.

    67.

    ราชา กาลิโงฺค จกฺกวตฺติ, ธเมฺมน ปถวิมนุสาสํ 1;

    Rājā kāliṅgo cakkavatti, dhammena pathavimanusāsaṃ 2;

    อคมา 3 โพธิสมีปํ, นาเคน มหานุภาเวนฯ

    Agamā 4 bodhisamīpaṃ, nāgena mahānubhāvena.

    ๖๘.

    68.

    กาลิโงฺค ภารทฺวาโช จ, ราชานํ กาลิงฺคํ สมณโกลญฺญํ;

    Kāliṅgo bhāradvājo ca, rājānaṃ kāliṅgaṃ samaṇakolaññaṃ;

    จกฺกํ วตฺตยโต ปริคฺคเหตฺวา 5, ปญฺชลี อิทมโวจฯ

    Cakkaṃ vattayato pariggahetvā 6, pañjalī idamavoca.

    ๖๙.

    69.

    ปโจฺจโรห มหาราช, ภูมิภาโค ยถา สมณุคฺคโต 7;

    Paccoroha mahārāja, bhūmibhāgo yathā samaṇuggato 8;

    อิธ อนธิวรา พุทฺธา, อภิสมฺพุทฺธา วิโรจนฺติฯ

    Idha anadhivarā buddhā, abhisambuddhā virocanti.

    ๗๐.

    70.

    ปทกฺขิณโต อาวฎฺฎา, ติณลตา อสฺมิํ ภูมิภาคสฺมิํ;

    Padakkhiṇato āvaṭṭā, tiṇalatā asmiṃ bhūmibhāgasmiṃ;

    ปถวิยา นาภิยํ 9 มโณฺฑ, อิติ โน สุตํ มเนฺต มหาราช 10ฯ

    Pathaviyā nābhiyaṃ 11 maṇḍo, iti no sutaṃ mante mahārāja 12.

    ๗๑.

    71.

    สาครปริยนฺตาย, เมทินิยา สพฺพภูตธรณิยา;

    Sāgarapariyantāya, mediniyā sabbabhūtadharaṇiyā;

    ปถวิยา อยํ มโณฺฑ, โอโรหิตฺวา นโม กโรหิฯ

    Pathaviyā ayaṃ maṇḍo, orohitvā namo karohi.

    ๗๒.

    72.

    เย เต ภวนฺติ นาคา จ, อภิชาตา จ กุญฺชรา;

    Ye te bhavanti nāgā ca, abhijātā ca kuñjarā;

    เอตฺตาวตา ปเทสํ เต, นาคา เนว มุปยนฺติฯ

    Ettāvatā padesaṃ te, nāgā neva mupayanti.

    ๗๓.

    73.

    อภิชาโต นาโค 13 กามํ, เปเสหิ กุญฺชรํ ทนฺติํ;

    Abhijāto nāgo 14 kāmaṃ, pesehi kuñjaraṃ dantiṃ;

    เอตฺตาวตา ปเทโส 15, สกฺกา 16 นาเคน มุปคนฺตุํฯ

    Ettāvatā padeso 17, sakkā 18 nāgena mupagantuṃ.

    ๗๔.

    74.

    ตํ สุตฺวา ราชา กาลิโงฺค, เวยฺยญฺชนิกวโจ นิสาเมตฺวา;

    Taṃ sutvā rājā kāliṅgo, veyyañjanikavaco nisāmetvā;

    สเมฺปเสสิ นาคํ ญสฺสาม, มยํ ยถิมสฺสิทํ 19 วจนํฯ

    Sampesesi nāgaṃ ñassāma, mayaṃ yathimassidaṃ 20 vacanaṃ.

    ๗๕.

    75.

    สเมฺปสิโต จ รญฺญา, นาโค โกโญฺจว อภินทิตฺวาน;

    Sampesito ca raññā, nāgo koñcova abhinaditvāna;

    ปฎิสกฺกิตฺวา 21 นิสีทิ, ครุํว ภารํ อสหมาโนฯ

    Paṭisakkitvā 22 nisīdi, garuṃva bhāraṃ asahamāno.

    ๗๖.

    76.

    กาลิงฺคภารทฺวาโช, นาคํ ขีณายุกํ วิทิตฺวาน;

    Kāliṅgabhāradvājo, nāgaṃ khīṇāyukaṃ viditvāna;

    ราชานํ กาลิงฺคํ, ตรมาโน อชฺฌภาสิตฺถ;

    Rājānaṃ kāliṅgaṃ, taramāno ajjhabhāsittha;

    อญฺญํ สงฺกม นาคํ, นาโค ขีณายุโก มหาราชฯ

    Aññaṃ saṅkama nāgaṃ, nāgo khīṇāyuko mahārāja.

    ๗๗.

    77.

    ตํ สุตฺวา กาลิโงฺค, ตรมาโน สงฺกมี นาคํ;

    Taṃ sutvā kāliṅgo, taramāno saṅkamī nāgaṃ;

    สงฺกเนฺตว รเญฺญ, นาโค ตเตฺถว ปติ 23 ภุมฺยา;

    Saṅkanteva raññe, nāgo tattheva pati 24 bhumyā;

    เวยฺยญฺชนิกวโจ, ยถา ตถา อหุ นาโคฯ

    Veyyañjanikavaco, yathā tathā ahu nāgo.

    ๗๘.

    78.

    กาลิโงฺค ราชา กาลิงฺคํ, พฺราหฺมณํ เอตทโวจ;

    Kāliṅgo rājā kāliṅgaṃ, brāhmaṇaṃ etadavoca;

    ตฺวเมว อสิ สมฺพุโทฺธ, สพฺพญฺญู สพฺพทสฺสาวีฯ

    Tvameva asi sambuddho, sabbaññū sabbadassāvī.

    ๗๙.

    79.

    ตํ อนธิวาเสโนฺต กาลิงฺคํ 25, พฺราหฺมโณ อิทมโวจ;

    Taṃ anadhivāsento kāliṅgaṃ 26, brāhmaṇo idamavoca;

    เวยฺยญฺชนิกา หิ มยํ, พุทฺธา สพฺพญฺญุโน มหาราชฯ

    Veyyañjanikā hi mayaṃ, buddhā sabbaññuno mahārāja.

    ๘๐.

    80.

    สพฺพญฺญู สพฺพวิทู จ, พุทฺธา น ลกฺขเณน ชานนฺติ;

    Sabbaññū sabbavidū ca, buddhā na lakkhaṇena jānanti;

    อาคมพลสา 27 หิ มยํ, พุทฺธา สพฺพํ ปชานนฺติฯ

    Āgamabalasā 28 hi mayaṃ, buddhā sabbaṃ pajānanti.

    ๘๑.

    81.

    มหยิตฺวา สโมฺพธิํ 29, นานาตุริเยหิ วชฺชมาเนหิ;

    Mahayitvā sambodhiṃ 30, nānāturiyehi vajjamānehi;

    มาลาวิเลปนํ อภิหริตฺวา 31 อถ ราชา มนุปายาสิ 32ฯ

    Mālāvilepanaṃ abhiharitvā 33 atha rājā manupāyāsi 34.

    ๘๒.

    82.

    สฎฺฐิ วาหสหสฺสานิ, ปุปฺผานํ สนฺนิปาตยิ;

    Saṭṭhi vāhasahassāni, pupphānaṃ sannipātayi;

    ปูเชสิ ราชา กาลิโงฺค, โพธิมณฺฑมนุตฺตรนฺติ 35ฯ

    Pūjesi rājā kāliṅgo, bodhimaṇḍamanuttaranti 36.

    กาลิงฺคโพธิชาตกํ ฉฎฺฐํฯ

    Kāliṅgabodhijātakaṃ chaṭṭhaṃ.




    Next: ๔๘๐. อกิตฺติชาตกํ • 480. Akittijātakaṃ




    Footnotes:
    1. มนุสาสิ (สฺยา. ก.)
    2. manusāsi (syā. ka.)
    3. อคมาสิ (สฺยา. ก.)
    4. agamāsi (syā. ka.)
    5. ปริเณตฺวา (ปี.)
    6. pariṇetvā (pī.)
    7. สมนุคีโต (สี. สฺยา. ปี.)
    8. samanugīto (sī. syā. pī.)
    9. ปุถุวิยา อยํ (สี.), ปฐวิยา อยํ (สฺยา.), ปุถวิยา’ยํ (ปี.)
    10. สุตํ มหาราช (สี. สฺยา. ปี.)
    11. puthuviyā ayaṃ (sī.), paṭhaviyā ayaṃ (syā.), puthaviyā’yaṃ (pī.)
    12. sutaṃ mahārāja (sī. syā. pī.)
    13. อภิชาโต เต นาโค (สี. ปี. อฎฺฐ.)
    14. abhijāto te nāgo (sī. pī. aṭṭha.)
    15. ปเทโส จ (สฺยา. ก.)
    16. น สกฺกา (สฺยา.)
    17. padeso ca (syā. ka.)
    18. na sakkā (syā.)
    19. ยถา อิทํ (สี. สฺยา. ปี.)
    20. yathā idaṃ (sī. syā. pī.)
    21. ปฎิโอสกฺกิตฺวา (ก.)
    22. paṭiosakkitvā (ka.)
    23. ปติโต (ก.)
    24. patito (ka.)
    25. กาลิโงฺค (สี. สฺยา. ปี.)
    26. kāliṅgo (sī. syā. pī.)
    27. อาคมปุริสา (ปี.)
    28. āgamapurisā (pī.)
    29. มหายิตฺวาน สโมฺพธิํ (สี. ปี.), ปหํสิตฺวาน สโมฺพธิํ (สฺยา.), มมายิตฺวาน ตํ โพธิํ (ก.)
    30. mahāyitvāna sambodhiṃ (sī. pī.), pahaṃsitvāna sambodhiṃ (syā.), mamāyitvāna taṃ bodhiṃ (ka.)
    31. มาลาคนฺธวิเลปนํ อาหริตฺวา (สี. ปี.); ปาการปริเกฺขปํ กาเรสิ; อถ ราชา ปายาสิ (สี. สฺยา. ปี.)
    32. ปาการปริเกฺขปํ กาเรสิ; อถ ราชา ปายาสิ (สี. สฺยา. ปี.)
    33. mālāgandhavilepanaṃ āharitvā (sī. pī.); pākāraparikkhepaṃ kāresi; atha rājā pāyāsi (sī. syā. pī.)
    34. pākāraparikkhepaṃ kāresi; atha rājā pāyāsi (sī. syā. pī.)
    35. วรุตฺตเมติ (สี.)
    36. varuttameti (sī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๗๙] ๖. กาลิงฺคโพธิชาตกวณฺณนา • [479] 6. Kāliṅgabodhijātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact