| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๘. กลิงฺครสุตฺตวณฺณนา
8. Kaliṅgarasuttavaṇṇanā
๒๓๐. กลิงฺครํ วุจฺจติ ขุทฺทกทารุขณฺฑํ, ตํ อุปธานํ เอเตสนฺติ กลิงฺครูปธานาฯ ลิจฺฉวี ปน ขทิรทณฺฑํ อุปธานํ กตฺวา ตทา วิหริํสุฯ ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘ขทิรฆฎิกาสู’’ติอาทิฯ ปกติวิชฺชุสญฺญิโต นตฺถิ เอเตสํ ขโณ วิชฺฌเนติ อกฺขณเวธิโน ตโต สีฆตรํ วิชฺฌนโตฯ ‘‘อกฺขณ’’นฺติ วิชฺชุ วุจฺจติ อิตฺตรขณตฺตาฯ อกฺขโณภาเสน ลกฺขณเวธกา อกฺขณเวธิโนฯ อเนกธา ภินฺนสฺส วาลสฺส วิชฺฌเนน วาลเวธิโนฯ วาเลกเทโส หิ อิธ ‘‘วาโล’’ติ คหิโตฯ
230. Kaliṅgaraṃ vuccati khuddakadārukhaṇḍaṃ, taṃ upadhānaṃ etesanti kaliṅgarūpadhānā. Licchavī pana khadiradaṇḍaṃ upadhānaṃ katvā tadā vihariṃsu. Tasmā vuttaṃ ‘‘khadiraghaṭikāsū’’tiādi. Pakativijjusaññito natthi etesaṃ khaṇo vijjhaneti akkhaṇavedhino tato sīghataraṃ vijjhanato. ‘‘Akkhaṇa’’nti vijju vuccati ittarakhaṇattā. Akkhaṇobhāsena lakkhaṇavedhakā akkhaṇavedhino. Anekadhā bhinnassa vālassa vijjhanena vālavedhino. Vālekadeso hi idha ‘‘vālo’’ti gahito.
พหุเทว ทิวสภาคํ ปธานานุโยคโต อุปฺปนฺนทรถปริสฺสมวิโนทนตฺถํ นฺหายิตฺวาฯ เต สนฺธายาติ เต ตถารูเป ปธานกมฺมิกภิกฺขู สนฺธายฯ อิทํ อิทานิ วุจฺจมานํ อตฺถชาตํ วุตฺตํ โปราณฎฺฐกถายํฯ อยมฺปิ ทีโปติ ตมฺพปณฺณิทีปมาหฯ ปธานานุยุญฺชนเวลาย นิเวทนวเสน ตตฺถ ตตฺถ เอกชฺฌํ ปหตฆณฺฑินิโคฺฆเสเนว เอกฆณฺฑินิโคฺฆโส, ตตฺถ ตตฺถ ปณฺณสาลาทีสุ วสนฺตานํ ภิกฺขูนํ วเสน เอกปธานภูโตฯ นานามุโขติ อนุราธปุรสฺส ปจฺฉิมทิสายํ เอโก วิหาโร, ปิลิจฺฉิโกฬินครสฺส ปุรตฺถิมทิสายํฯ อุภยตฺถ ปวตฺตฆณฺฑิสทฺทา อนฺตราปวตฺตฆณฺฑิสเทฺทหิ มิเสฺสตฺวา โอสรนฺติฯ กลฺยาณิยํ ปวตฺตฆณฺฑิสโทฺท ตถา นาคทีเปฯ
Bahudeva divasabhāgaṃ padhānānuyogato uppannadarathaparissamavinodanatthaṃ nhāyitvā. Te sandhāyāti te tathārūpe padhānakammikabhikkhū sandhāya. Idaṃ idāni vuccamānaṃ atthajātaṃ vuttaṃ porāṇaṭṭhakathāyaṃ. Ayampi dīpoti tambapaṇṇidīpamāha. Padhānānuyuñjanavelāya nivedanavasena tattha tattha ekajjhaṃ pahataghaṇḍinigghoseneva ekaghaṇḍinigghoso, tattha tattha paṇṇasālādīsu vasantānaṃ bhikkhūnaṃ vasena ekapadhānabhūto. Nānāmukhoti anurādhapurassa pacchimadisāyaṃ eko vihāro, pilicchikoḷinagarassa puratthimadisāyaṃ. Ubhayattha pavattaghaṇḍisaddā antarāpavattaghaṇḍisaddehi missetvā osaranti. Kalyāṇiyaṃ pavattaghaṇḍisaddo tathā nāgadīpe.
กลิงฺครสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Kaliṅgarasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๘. กลิงฺครสุตฺตํ • 8. Kaliṅgarasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. กลิงฺครสุตฺตวณฺณนา • 8. Kaliṅgarasuttavaṇṇanā
