| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
8. කලිඞ්‌ගරසුත්‌තවණ්‌ණනා
8. Kaliṅgarasuttavaṇṇanā
230. අට්‌ඨමෙ කලිඞ්‌ගරූපධානාති කලිඞ්‌ගරඝටිකං සීසූපධානඤ්‌චෙව පාදූපධානඤ්‌ච කත්‌වා. අප්‌පමත්‌තාති සිප්‌පුග්‌ගහණෙ අප්‌පමත්‌තා. ආතාපිනොති උට්‌ඨානවීරියාතාපෙන යුත්‌තා. උපාසනස්‌මින්‌ති සිප්‌පානං අභියොගෙ ආචරියානඤ්‌ච පයිරුපාසනෙ. තෙ කිර තදා පාතොව උට්‌ඨාය සිප්‌පසාලං ගච්‌ඡන්‌ති, තත්‌ථ සිප්‌පං උග්‌ගහෙත්‌වා සජ්‌ඣායාදීහි අභියොගං කත්‌වා මුඛං ධොවිත්‌වා යාගුපානාය ගච්‌ඡන්‌ති. යාගුං පිවිත්‌වා පුන සිප්‌පසාලං ගන්‌ත්‌වා සිප්‌පං ගණ්‌හිත්‌වා සජ්‌ඣායං කරොන්‌තා පාතරාසාය ගච්‌ඡන්‌ති. කතපාතරාසා සමානා ‘‘මා පමාදෙන චිරං නිද්‌දොක්‌කමනං අහොසී’’ති ඛදිරඝටිකාසු සීසෙ ච පාදෙ ච උපදහිත්‌වා ථොකං නිපජ්‌ජිත්‌වා පුන සිප්‌පසාලං ගන්‌ත්‌වා සිප්‌පං ගහෙත්‌වා සජ්‌ඣායන්‌ති. සායං සජ්‌ඣායං කරොන්‌තා ච ගෙහං ගන්‌ත්‌වා භුත්‌තසායමාසා පඨමයාමං සජ්‌ඣායං කත්‌වා සයනකාලෙ තථෙව කලිඞ්‌ගරං උපධානං කත්‌වා සයන්‌ති. එවං තෙ අක්‌ඛණවෙධිනො වාලවෙධිනො ච අහෙසුං. ඉදං සන්‌ධායෙතං වුත්‌තං.
230. Aṭṭhame kaliṅgarūpadhānāti kaliṅgaraghaṭikaṃ sīsūpadhānañceva pādūpadhānañca katvā. Appamattāti sippuggahaṇe appamattā. Ātāpinoti uṭṭhānavīriyātāpena yuttā. Upāsanasminti sippānaṃ abhiyoge ācariyānañca payirupāsane. Te kira tadā pātova uṭṭhāya sippasālaṃ gacchanti, tattha sippaṃ uggahetvā sajjhāyādīhi abhiyogaṃ katvā mukhaṃ dhovitvā yāgupānāya gacchanti. Yāguṃ pivitvā puna sippasālaṃ gantvā sippaṃ gaṇhitvā sajjhāyaṃ karontā pātarāsāya gacchanti. Katapātarāsā samānā ‘‘mā pamādena ciraṃ niddokkamanaṃ ahosī’’ti khadiraghaṭikāsu sīse ca pāde ca upadahitvā thokaṃ nipajjitvā puna sippasālaṃ gantvā sippaṃ gahetvā sajjhāyanti. Sāyaṃ sajjhāyaṃ karontā ca gehaṃ gantvā bhuttasāyamāsā paṭhamayāmaṃ sajjhāyaṃ katvā sayanakāle tatheva kaliṅgaraṃ upadhānaṃ katvā sayanti. Evaṃ te akkhaṇavedhino vālavedhino ca ahesuṃ. Idaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
ඔතාරන්‌ති විවරං. ආරම්‌මණන්‌ති පච්‌චයං. පධානස්‌මින්‌ති පධානභූමියං වීරියං කුරුමානා. පඨමබොධියං කිර භික්‌ඛූ භත්‌තකිච්‌චං කත්‌වාව කම්‌මට්‌ඨානං මනසි කරොන්‌ති. තෙසං මනසිකරොන්‌තානංයෙව සූරියො අත්‌ථං ගච්‌ඡති. තෙ න්‌හායිත්‌වා පුන චඞ්‌කමං ඔතරිත්‌වා පඨමයාමං චඞ්‌කමන්‌ති. තතො ‘‘මා චිරං නිද්‌දායිම්‌හා’’ති සරීරදරථවිනොදනත්‌ථං නිපජ්‌ජන්‌තා කට්‌ඨඛණ්‌ඩං උපදහිත්‌වා නිපජ්‌ජන්‌ති, තෙ පුන පච්‌ඡිමයාමෙ වුට්‌ඨාය චඞ්‌කමං ඔතරන්‌ති. තෙ සන්‌ධාය ඉදං වුත්‌තං. අයම්‌පි දීපො තිණ්‌ණං රාජූනං කාලෙ එකඝණ්‌ඩිනිග්‌ඝොසො එකපධානභූමි අහොසි. නානාමුඛෙ පහටඝණ්‌ඩි පිලිච්‌ඡිකොළියං ඔසරති, කල්‍යාණියං පහටඝණ්‌ඩි නාගදීපෙ ඔසරති . ‘‘අයං භික්‌ඛු පුථුජ්‌ජනො, අයං පුථුජ්‌ජනො’’ති අඞ්‌ගුලිං පසාරෙත්‌වා දස්‌සෙතබ්‌බො අහොසි. එකදිවසං සබ්‌බෙ අරහන්‌තොව අහෙසුං. තස්‌මාති යස්‌මා කලිඞ්‌ගරූපධානානං මාරො ආරම්‌මණං න ලභති, තස්‌මා. අට්‌ඨමං.
Otāranti vivaraṃ. Ārammaṇanti paccayaṃ. Padhānasminti padhānabhūmiyaṃ vīriyaṃ kurumānā. Paṭhamabodhiyaṃ kira bhikkhū bhattakiccaṃ katvāva kammaṭṭhānaṃ manasi karonti. Tesaṃ manasikarontānaṃyeva sūriyo atthaṃ gacchati. Te nhāyitvā puna caṅkamaṃ otaritvā paṭhamayāmaṃ caṅkamanti. Tato ‘‘mā ciraṃ niddāyimhā’’ti sarīradarathavinodanatthaṃ nipajjantā kaṭṭhakhaṇḍaṃ upadahitvā nipajjanti, te puna pacchimayāme vuṭṭhāya caṅkamaṃ otaranti. Te sandhāya idaṃ vuttaṃ. Ayampi dīpo tiṇṇaṃ rājūnaṃ kāle ekaghaṇḍinigghoso ekapadhānabhūmi ahosi. Nānāmukhe pahaṭaghaṇḍi pilicchikoḷiyaṃ osarati, kalyāṇiyaṃ pahaṭaghaṇḍi nāgadīpe osarati . ‘‘Ayaṃ bhikkhu puthujjano, ayaṃ puthujjano’’ti aṅguliṃ pasāretvā dassetabbo ahosi. Ekadivasaṃ sabbe arahantova ahesuṃ. Tasmāti yasmā kaliṅgarūpadhānānaṃ māro ārammaṇaṃ na labhati, tasmā. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 8. කලිඞ්‌ගරසුත්‌තං • 8. Kaliṅgarasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 8. කලිඞ්‌ගරසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Kaliṅgarasuttavaṇṇanā
