Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
6. කාළීසුත්තං
6. Kāḷīsuttaṃ
26. එකං සමයං ආයස්මා මහාකච්චානො අවන්තීසු විහරති කුරරඝරෙ 1 පවත්තෙ පබ්බතෙ. අථ ඛො කාළී උපාසිකා කුරරඝරිකා යෙනායස්මා මහාකච්චානො තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං මහාකච්චානං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නා ඛො කාළී උපාසිකා කුරරඝරිකා ආයස්මන්තං මහාකච්චානං එතදවොච – ‘‘වුත්තමිදං, භන්තෙ, භගවතා කුමාරිපඤ්හෙසු –
26. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno avantīsu viharati kuraraghare 2 pavatte pabbate. Atha kho kāḷī upāsikā kuraragharikā yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho kāḷī upāsikā kuraragharikā āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘vuttamidaṃ, bhante, bhagavatā kumāripañhesu –
‘අත්ථස්ස පත්තිං හදයස්ස සන්තිං,
‘Atthassa pattiṃ hadayassa santiṃ,
ජෙත්වාන සෙනං පියසාතරූපං;
Jetvāna senaṃ piyasātarūpaṃ;
‘‘ඉමස්ස ඛො, භන්තෙ, භගවතා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස කථං විත්ථාරෙන අත්ථො දට්ඨබ්බො’’ති?
‘‘Imassa kho, bhante, bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa kathaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti?
‘‘පථවීකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි, එකෙ සමණබ්රාහ්මණා ‘අත්ථො’ති අභිනිබ්බත්තෙසුං 9. යාවතා ඛො, භගිනි, පථවීකසිණසමාපත්තිපරමතා , තදභිඤ්ඤාසි භගවා. තදභිඤ්ඤාය භගවා අස්සාදමද්දස 10 ආදීනවමද්දස නිස්සරණමද්දස මග්ගාමග්ගඤාණදස්සනමද්දස. තස්ස අස්සාදදස්සනහෙතු ආදීනවදස්සනහෙතු නිස්සරණදස්සනහෙතු මග්ගාමග්ගඤාණදස්සනහෙතු අත්ථස්ස පත්ති හදයස්ස සන්ති විදිතා හොති.
‘‘Pathavīkasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini, eke samaṇabrāhmaṇā ‘attho’ti abhinibbattesuṃ 11. Yāvatā kho, bhagini, pathavīkasiṇasamāpattiparamatā , tadabhiññāsi bhagavā. Tadabhiññāya bhagavā assādamaddasa 12 ādīnavamaddasa nissaraṇamaddasa maggāmaggañāṇadassanamaddasa. Tassa assādadassanahetu ādīnavadassanahetu nissaraṇadassanahetu maggāmaggañāṇadassanahetu atthassa patti hadayassa santi viditā hoti.
‘‘ආපොකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි…පෙ.… තෙජොකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… වායොකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… නීලකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… පීතකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… ලොහිතකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… ඔදාතකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… ආකාසකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි… විඤ්ඤාණකසිණසමාපත්තිපරමා ඛො, භගිනි, එකෙ සමණබ්රාහ්මණා ‘අත්ථො’ති අභිනිබ්බත්තෙසුං . යාවතා ඛො, භගිනි, විඤ්ඤාණකසිණසමාපත්තිපරමතා, තදභිඤ්ඤාසි භගවා. තදභිඤ්ඤාය භගවා අස්සාදමද්දස ආදීනවමද්දස නිස්සරණමද්දස මග්ගාමග්ගඤාණදස්සනමද්දස. තස්ස අස්සාදදස්සනහෙතු ආදීනවදස්සනහෙතු නිස්සරණදස්සනහෙතු මග්ගාමග්ගඤාණදස්සනහෙතු අත්ථස්ස පත්ති හදයස්ස සන්ති විදිතා හොති. ඉති ඛො, භගිනි, යං තං වුත්තං භගවතා කුමාරිපඤ්හෙසු –
‘‘Āpokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini…pe… tejokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… vāyokasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… nīlakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… pītakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… lohitakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… odātakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… ākāsakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini… viññāṇakasiṇasamāpattiparamā kho, bhagini, eke samaṇabrāhmaṇā ‘attho’ti abhinibbattesuṃ . Yāvatā kho, bhagini, viññāṇakasiṇasamāpattiparamatā, tadabhiññāsi bhagavā. Tadabhiññāya bhagavā assādamaddasa ādīnavamaddasa nissaraṇamaddasa maggāmaggañāṇadassanamaddasa. Tassa assādadassanahetu ādīnavadassanahetu nissaraṇadassanahetu maggāmaggañāṇadassanahetu atthassa patti hadayassa santi viditā hoti. Iti kho, bhagini, yaṃ taṃ vuttaṃ bhagavatā kumāripañhesu –
‘අත්ථස්ස පත්තිං හදයස්ස සන්තිං,
‘Atthassa pattiṃ hadayassa santiṃ,
ජෙත්වාන සෙනං පියසාතරූපං;
Jetvāna senaṃ piyasātarūpaṃ;
එකොහං ඣායං සුඛමනුබොධිං,
Ekohaṃ jhāyaṃ sukhamanubodhiṃ,
තස්මා ජනෙන න කරොමි සක්ඛිං;
Tasmā janena na karomi sakkhiṃ;
සක්ඛී න සම්පජ්ජති කෙනචි මෙ’ති.
Sakkhī na sampajjati kenaci me’ti.
‘‘ඉමස්ස ඛො, භගිනි, භගවතා සංඛිත්තෙන භාසිතස්ස එවං විත්ථාරෙන අත්ථො දට්ඨබ්බො’’ති. ඡට්ඨං.
‘‘Imassa kho, bhagini, bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 6. කාළීසුත්තවණ්ණනා • 6. Kāḷīsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 6. කාළීසුත්තවණ්ණනා • 6. Kāḷīsuttavaṇṇanā