Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၆. ကာဠုဒာယိတ္ထေရအပဒာနံ
6. Kāḷudāyittheraapadānaṃ
၁၆၅.
165.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မေသု စက္ခုမာ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
ဣတော သတသဟသ္သမ္ဟိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ နာယကော။
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
၁၆၆.
166.
‘‘နာယကာနံ ဝရော သတ္ထာ၊ ဂုဏာဂုဏဝိဒူ ဇိနော။
‘‘Nāyakānaṃ varo satthā, guṇāguṇavidū jino;
၁၆၇.
167.
‘‘သဗ္ဗညုတေန ဉာဏေန၊ တုလယိတ္ဝာ ဒယာသယော။
‘‘Sabbaññutena ñāṇena, tulayitvā dayāsayo;
ဒေသေတိ ပဝရံ ဓမ္မံ၊ အနန္တဂုဏသဉ္စယော။
Deseti pavaraṃ dhammaṃ, anantaguṇasañcayo.
၁၆၈.
168.
ဒေသေတိ မဓုရံ ဓမ္မံ၊ စတုသစ္စူပသဉ္ဟိတံ။
Deseti madhuraṃ dhammaṃ, catusaccūpasañhitaṃ.
၁၆၉.
169.
‘‘သုတ္ဝာန တံ ဓမ္မဝရံ၊ အာဒိမဇ္ဈန္တသောဘဏံ။
‘‘Sutvāna taṃ dhammavaraṃ, ādimajjhantasobhaṇaṃ;
ပာဏသတသဟသ္သာနံ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။
Pāṇasatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
၁၇၀.
170.
‘‘နိန္နာဒိတာ တဒာ ဘူမိ၊ ဂဇ္ဇိံသု စ ပယောဓရာ။
‘‘Ninnāditā tadā bhūmi, gajjiṃsu ca payodharā;
သာဓုကာရံ ပဝတ္တိံသု၊ ဒေဝဗ္ရဟ္မနရာသုရာ။
Sādhukāraṃ pavattiṃsu, devabrahmanarāsurā.
၁၇၁.
171.
‘‘‘အဟော ကာရုဏိကော သတ္ထာ၊ အဟော သဒ္ဓမ္မဒေသနာ။
‘‘‘Aho kāruṇiko satthā, aho saddhammadesanā;
အဟော ဘဝသမုဒ္ဒမ္ဟိ၊ နိမုဂ္ဂေ ဥဒ္ဓရီ ဇိနော’။
Aho bhavasamuddamhi, nimugge uddharī jino’.
၁၇၂.
172.
‘‘ဧဝံ ပဝေဒဇာတေသု၊ သနရာမရဗ္ရဟ္မသု။
‘‘Evaṃ pavedajātesu, sanarāmarabrahmasu;
ကုလပ္ပသာဒကာနဂ္ဂံ၊ သာဝကံ ဝဏ္ဏယီ ဇိနော။
Kulappasādakānaggaṃ, sāvakaṃ vaṇṇayī jino.
၁၇၃.
173.
‘‘တဒာဟံ ဟံသဝတိယံ၊ ဇာတောမစ္စကုလေ အဟုံ။
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, jātomaccakule ahuṃ;
ပာသာဒိကော ဒသ္သနိယော၊ ပဟူတဓနဓညဝာ။
Pāsādiko dassaniyo, pahūtadhanadhaññavā.
၁၇၄.
174.
‘‘ဟံသာရာမမုပေစ္စာဟံ ၊ ဝန္ဒိတ္ဝာ တံ တထာဂတံ။
‘‘Haṃsārāmamupeccāhaṃ , vanditvā taṃ tathāgataṃ;
သုဏိတ္ဝာ မဓုရံ ဓမ္မံ၊ ကာရံ ကတ္ဝာ စ တာဒိနော။
Suṇitvā madhuraṃ dhammaṃ, kāraṃ katvā ca tādino.
၁၇၅.
175.
‘‘နိပစ္စ ပာဒမူလေဟံ၊ ဣမံ ဝစနမဗ္ရဝိံ။
‘‘Nipacca pādamūlehaṃ, imaṃ vacanamabraviṃ;
၁၇၆.
176.
တဒာ မဟာကာရုဏိကော၊ သိဉ္စန္တော ဝာ မတေန မံ။
Tadā mahākāruṇiko, siñcanto vā matena maṃ.
၁၇၇.
177.
‘‘အာဟ မံ ‘ပုတ္တ ဥတ္တိဋ္ဌ၊ လစ္ဆသေ တံ မနောရထံ။
‘‘Āha maṃ ‘putta uttiṭṭha, lacchase taṃ manorathaṃ;
ကထံ နာမ ဇိနေ ကာရံ၊ ကတ္ဝာန ဝိဖလော သိယာ။
Kathaṃ nāma jine kāraṃ, katvāna viphalo siyā.
၁၇၈.
178.
‘‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၁၇၉.
179.
‘‘‘တသ္သ ဓမ္မေသု ဒာယာဒော၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ဥဒာယိ နာမ နာမေန၊ ဟေသ္သတိ သတ္ထု သာဝကော’။
Udāyi nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
၁၈၀.
180.
‘‘တံ သုတ္ဝာ မုဒိတော ဟုတ္ဝာ၊ ယာဝဇီဝံ တဒာ ဇိနံ။
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;
မေတ္တစိတ္တော ပရိစရိံ၊ ပစ္စယေဟိ ဝိနာယကံ။
Mettacitto paricariṃ, paccayehi vināyakaṃ.
၁၈၁.
181.
‘‘တေန ကမ္မဝိပာကေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။
‘‘Tena kammavipākena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ဇဟိတ္ဝာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
၁၈၂.
182.
‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒာနိ၊ ရမ္မေ ကပိလဝတ္ထဝေ။
‘‘Pacchime ca bhave dāni, ramme kapilavatthave;
၁၈၃.
183.
‘‘တဒာ အဇာယိ သိဒ္ဓတ္ထော၊ ရမ္မေ လုမ္ဗိနိကာနနေ။
‘‘Tadā ajāyi siddhattho, ramme lumbinikānane;
ဟိတာယ သဗ္ဗလောကသ္သ၊ သုခာယ စ နရာသဘော။
Hitāya sabbalokassa, sukhāya ca narāsabho.
၁၈၄.
184.
‘‘တဒဟေဝ အဟံ ဇာတော၊ သဟ တေနေဝ ဝဍ္ဎိတော။
‘‘Tadaheva ahaṃ jāto, saha teneva vaḍḍhito;
ပိယော သဟာယော ဒယိတော၊ ဝိယတ္တော နီတိကောဝိဒော။
Piyo sahāyo dayito, viyatto nītikovido.
၁၈၅.
185.
ဆဗ္ဗသ္သံ ဝီတိနာမေတ္ဝာ၊ အာသိ ဗုဒ္ဓော ဝိနာယကော။
Chabbassaṃ vītināmetvā, āsi buddho vināyako.
၁၈၆.
186.
‘‘ဇေတ္ဝာ သသေနကံ မာရံ၊ ခေပယိတ္ဝာန အာသဝေ။
‘‘Jetvā sasenakaṃ māraṃ, khepayitvāna āsave;
ဘဝဏ္ဏဝံ တရိတ္ဝာန၊ ဗုဒ္ဓော အာသိ သဒေဝကေ။
Bhavaṇṇavaṃ taritvāna, buddho āsi sadevake.
၁၈၇.
187.
တတော ဝိနေသိ ဘဂဝာ၊ ဂန္တ္ဝာ ဂန္တ္ဝာ တဟိံ တဟိံ။
Tato vinesi bhagavā, gantvā gantvā tahiṃ tahiṃ.
၁၈၈.
188.
‘‘ဝေနေယ္ယေ ဝိနယန္တော သော၊ သင္ဂဏ္ဟန္တော သဒေဝကံ။
‘‘Veneyye vinayanto so, saṅgaṇhanto sadevakaṃ;
၁၈၉.
189.
‘‘တဒာ သုဒ္ဓောဒနေနာဟံ၊ ဘူမိပာလေန ပေသိတော။
‘‘Tadā suddhodanenāhaṃ, bhūmipālena pesito;
ဂန္တ္ဝာ ဒိသ္ဝာ ဒသဗလံ၊ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာရဟာ အဟုံ။
Gantvā disvā dasabalaṃ, pabbajitvārahā ahuṃ.
၁၉၀.
190.
‘‘တဒာ မဟေသိံ ယာစိတ္ဝာ၊ ပာပယိံ ကပိလဝ္ဟယံ။
‘‘Tadā mahesiṃ yācitvā, pāpayiṃ kapilavhayaṃ;
တတော ပုရာဟံ ဂန္တ္ဝာန၊ ပသာဒေသိံ မဟာကုလံ။
Tato purāhaṃ gantvāna, pasādesiṃ mahākulaṃ.
၁၉၁.
191.
‘‘ဇိနော တသ္မိံ ဂုဏေ တုဋ္ဌော၊ မံ မဟာပရိသာယ သော 17။
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, maṃ mahāparisāya so 18;
ကုလပ္ပသာဒကာနဂ္ဂံ၊ ပညာပေသိ ဝိနာယကော။
Kulappasādakānaggaṃ, paññāpesi vināyako.
၁၉၂.
192.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၁၉၃.
193.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၁၉၄.
194.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ကာဠုဒာယိထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā kāḷudāyithero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
ကာဠုဒာယိတ္ထေရသ္သာပဒာနံ ဆဋ္ဌံ။
Kāḷudāyittherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၆. ကာဠုဒာယိတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 6. Kāḷudāyittheraapadānavaṇṇanā