Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရဂာထာပာဠိ • Theragāthāpāḷi |
၁၀. ဒသကနိပာတော
10. Dasakanipāto
၁. ကာဠုဒာယိတ္ထေရဂာထာ
1. Kāḷudāyittheragāthā
၅၂၇.
527.
‘‘အင္ဂာရိနော ဒာနိ ဒုမာ ဘဒန္တေ၊ ဖလေသိနော ဆဒနံ ဝိပ္ပဟာယ။
‘‘Aṅgārino dāni dumā bhadante, phalesino chadanaṃ vippahāya;
တေ အစ္စိမန္တောဝ ပဘာသယန္တိ၊ သမယော မဟာဝီရ ဘာဂီ ရသာနံ။
Te accimantova pabhāsayanti, samayo mahāvīra bhāgī rasānaṃ.
၅၂၈.
528.
‘‘ဒုမာနိ ဖုလ္လာနိ မနောရမာနိ၊ သမန္တတော သဗ္ဗဒိသာ ပဝန္တိ။
‘‘Dumāni phullāni manoramāni, samantato sabbadisā pavanti;
ပတ္တံ ပဟာယ ဖလမာသသာနာ 1၊ ကာလော ဣတော ပက္ကမနာယ ဝီရ။
Pattaṃ pahāya phalamāsasānā 2, kālo ito pakkamanāya vīra.
၅၂၉.
529.
‘‘နေဝာတိသီတံ န ပနာတိဥဏ္ဟံ၊ သုခာ ဥတု အဒ္ဓနိယာ ဘဒန္တေ။
‘‘Nevātisītaṃ na panātiuṇhaṃ, sukhā utu addhaniyā bhadante;
ပသ္သန္တု တံ သာကိယာ ကောဠိယာ စ၊ ပစ္ဆာမုခံ ရောဟိနိယံ တရန္တံ။
Passantu taṃ sākiyā koḷiyā ca, pacchāmukhaṃ rohiniyaṃ tarantaṃ.
၅၃၀.
530.
‘‘အာသာယ ကသတေ ခေတ္တံ၊ ဗီဇံ အာသာယ ဝပ္ပတိ။
‘‘Āsāya kasate khettaṃ, bījaṃ āsāya vappati;
အာသာယ ဝာဏိဇာ ယန္တိ၊ သမုဒ္ဒံ ဓနဟာရကာ။
Āsāya vāṇijā yanti, samuddaṃ dhanahārakā;
ယာယ အာသာယ တိဋ္ဌာမိ၊ သာ မေ အာသာ သမိဇ္ဈတု။
Yāya āsāya tiṭṭhāmi, sā me āsā samijjhatu.
၅၃၁.
531.
3 ‘‘ပုနပ္ပုနံ စေဝ ဝပန္တိ ဗီဇံ၊ ပုနပ္ပုနံ ဝသ္သတိ ဒေဝရာဇာ။
4 ‘‘Punappunaṃ ceva vapanti bījaṃ, punappunaṃ vassati devarājā;
ပုနပ္ပုနံ ခေတ္တံ ကသန္တိ ကသ္သကာ၊ ပုနပ္ပုနံ ဓညမုပေတိ ရဋ္ဌံ။
Punappunaṃ khettaṃ kasanti kassakā, punappunaṃ dhaññamupeti raṭṭhaṃ.
၅၃၂.
532.
5 ‘‘ပုနပ္ပုနံ ယာစနကာ စရန္တိ၊ ပုနပ္ပုနံ ဒာနပတီ ဒဒန္တိ။
6 ‘‘Punappunaṃ yācanakā caranti, punappunaṃ dānapatī dadanti;
ပုနပ္ပုနံ ဒာနပတီ ဒဒိတ္ဝာ၊ ပုနပ္ပုနံ သဂ္ဂမုပေန္တိ ဌာနံ။
Punappunaṃ dānapatī daditvā, punappunaṃ saggamupenti ṭhānaṃ.
၅၃၃.
533.
‘‘ဝီရော ဟဝေ သတ္တယုဂံ ပုနေတိ၊ ယသ္မိံ ကုလေ ဇာယတိ ဘူရိပညော။
‘‘Vīro have sattayugaṃ puneti, yasmiṃ kule jāyati bhūripañño;
မညာမဟံ သက္ကတိ ဒေဝဒေဝော၊ တယာ ဟိ ဇာတော 7 မုနိ သစ္စနာမော။
Maññāmahaṃ sakkati devadevo, tayā hi jāto 8 muni saccanāmo.
၅၃၄.
534.
‘‘သုဒ္ဓောဒနော နာမ ပိတာ မဟေသိနော၊ ဗုဒ္ဓသ္သ မာတာ ပန မာယနာမာ။
‘‘Suddhodano nāma pitā mahesino, buddhassa mātā pana māyanāmā;
ယာ ဗောဓိသတ္တံ ပရိဟရိယ ကုစ္ဆိနာ၊ ကာယသ္သ ဘေဒာ တိဒိဝမ္ဟိ မောဒတိ။
Yā bodhisattaṃ parihariya kucchinā, kāyassa bhedā tidivamhi modati.
၅၃၅.
535.
‘‘သာ ဂောတမီ ကာလကတာ ဣတော စုတာ၊ ဒိဗ္ဗေဟိ ကာမေဟိ သမင္ဂိဘူတာ။
‘‘Sā gotamī kālakatā ito cutā, dibbehi kāmehi samaṅgibhūtā;
သာ မောဒတိ ကာမဂုဏေဟိ ပဉ္စဟိ၊ ပရိဝာရိတာ ဒေဝဂဏေဟိ တေဟိ။
Sā modati kāmaguṇehi pañcahi, parivāritā devagaṇehi tehi.
၅၃၆.
536.
‘‘ဗုဒ္ဓသ္သ ပုတ္တောမ္ဟိ အသယ္ဟသာဟိနော၊ အင္ဂီရသသ္သပ္ပဋိမသ္သ တာဒိနော။
‘‘Buddhassa puttomhi asayhasāhino, aṅgīrasassappaṭimassa tādino;
ပိတုပိတာ မယ္ဟံ တုဝံသိ သက္က၊ ဓမ္မေန မေ ဂောတမ အယ္ယကောသီ’’တိ။
Pitupitā mayhaṃ tuvaṃsi sakka, dhammena me gotama ayyakosī’’ti.
။ ကာဠုဒာယီ ထေရော။။
… Kāḷudāyī thero….
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ထေရဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ၁. ကာဠုဒာယိတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ • 1. Kāḷudāyittheragāthāvaṇṇanā