Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi |
೧೦. ದಸಕನಿಪಾತೋ
10. Dasakanipāto
೧. ಕಾಳುದಾಯಿತ್ಥೇರಗಾಥಾ
1. Kāḷudāyittheragāthā
೫೨೭.
527.
‘‘ಅಙ್ಗಾರಿನೋ ದಾನಿ ದುಮಾ ಭದನ್ತೇ, ಫಲೇಸಿನೋ ಛದನಂ ವಿಪ್ಪಹಾಯ।
‘‘Aṅgārino dāni dumā bhadante, phalesino chadanaṃ vippahāya;
ತೇ ಅಚ್ಚಿಮನ್ತೋವ ಪಭಾಸಯನ್ತಿ, ಸಮಯೋ ಮಹಾವೀರ ಭಾಗೀ ರಸಾನಂ॥
Te accimantova pabhāsayanti, samayo mahāvīra bhāgī rasānaṃ.
೫೨೮.
528.
‘‘ದುಮಾನಿ ಫುಲ್ಲಾನಿ ಮನೋರಮಾನಿ, ಸಮನ್ತತೋ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪವನ್ತಿ।
‘‘Dumāni phullāni manoramāni, samantato sabbadisā pavanti;
ಪತ್ತಂ ಪಹಾಯ ಫಲಮಾಸಸಾನಾ 1, ಕಾಲೋ ಇತೋ ಪಕ್ಕಮನಾಯ ವೀರ॥
Pattaṃ pahāya phalamāsasānā 2, kālo ito pakkamanāya vīra.
೫೨೯.
529.
‘‘ನೇವಾತಿಸೀತಂ ನ ಪನಾತಿಉಣ್ಹಂ, ಸುಖಾ ಉತು ಅದ್ಧನಿಯಾ ಭದನ್ತೇ।
‘‘Nevātisītaṃ na panātiuṇhaṃ, sukhā utu addhaniyā bhadante;
ಪಸ್ಸನ್ತು ತಂ ಸಾಕಿಯಾ ಕೋಳಿಯಾ ಚ, ಪಚ್ಛಾಮುಖಂ ರೋಹಿನಿಯಂ ತರನ್ತಂ॥
Passantu taṃ sākiyā koḷiyā ca, pacchāmukhaṃ rohiniyaṃ tarantaṃ.
೫೩೦.
530.
‘‘ಆಸಾಯ ಕಸತೇ ಖೇತ್ತಂ, ಬೀಜಂ ಆಸಾಯ ವಪ್ಪತಿ।
‘‘Āsāya kasate khettaṃ, bījaṃ āsāya vappati;
ಆಸಾಯ ವಾಣಿಜಾ ಯನ್ತಿ, ಸಮುದ್ದಂ ಧನಹಾರಕಾ।
Āsāya vāṇijā yanti, samuddaṃ dhanahārakā;
ಯಾಯ ಆಸಾಯ ತಿಟ್ಠಾಮಿ, ಸಾ ಮೇ ಆಸಾ ಸಮಿಜ್ಝತು॥
Yāya āsāya tiṭṭhāmi, sā me āsā samijjhatu.
೫೩೧.
531.
3 ‘‘ಪುನಪ್ಪುನಂ ಚೇವ ವಪನ್ತಿ ಬೀಜಂ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ವಸ್ಸತಿ ದೇವರಾಜಾ।
4 ‘‘Punappunaṃ ceva vapanti bījaṃ, punappunaṃ vassati devarājā;
ಪುನಪ್ಪುನಂ ಖೇತ್ತಂ ಕಸನ್ತಿ ಕಸ್ಸಕಾ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಧಞ್ಞಮುಪೇತಿ ರಟ್ಠಂ॥
Punappunaṃ khettaṃ kasanti kassakā, punappunaṃ dhaññamupeti raṭṭhaṃ.
೫೩೨.
532.
5 ‘‘ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯಾಚನಕಾ ಚರನ್ತಿ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ದಾನಪತೀ ದದನ್ತಿ।
6 ‘‘Punappunaṃ yācanakā caranti, punappunaṃ dānapatī dadanti;
ಪುನಪ್ಪುನಂ ದಾನಪತೀ ದದಿತ್ವಾ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಸಗ್ಗಮುಪೇನ್ತಿ ಠಾನಂ॥
Punappunaṃ dānapatī daditvā, punappunaṃ saggamupenti ṭhānaṃ.
೫೩೩.
533.
‘‘ವೀರೋ ಹವೇ ಸತ್ತಯುಗಂ ಪುನೇತಿ, ಯಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ಜಾಯತಿ ಭೂರಿಪಞ್ಞೋ।
‘‘Vīro have sattayugaṃ puneti, yasmiṃ kule jāyati bhūripañño;
ಮಞ್ಞಾಮಹಂ ಸಕ್ಕತಿ ದೇವದೇವೋ, ತಯಾ ಹಿ ಜಾತೋ 7 ಮುನಿ ಸಚ್ಚನಾಮೋ॥
Maññāmahaṃ sakkati devadevo, tayā hi jāto 8 muni saccanāmo.
೫೩೪.
534.
‘‘ಸುದ್ಧೋದನೋ ನಾಮ ಪಿತಾ ಮಹೇಸಿನೋ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಮಾತಾ ಪನ ಮಾಯನಾಮಾ।
‘‘Suddhodano nāma pitā mahesino, buddhassa mātā pana māyanāmā;
ಯಾ ಬೋಧಿಸತ್ತಂ ಪರಿಹರಿಯ ಕುಚ್ಛಿನಾ, ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ತಿದಿವಮ್ಹಿ ಮೋದತಿ॥
Yā bodhisattaṃ parihariya kucchinā, kāyassa bhedā tidivamhi modati.
೫೩೫.
535.
‘‘ಸಾ ಗೋತಮೀ ಕಾಲಕತಾ ಇತೋ ಚುತಾ, ದಿಬ್ಬೇಹಿ ಕಾಮೇಹಿ ಸಮಙ್ಗಿಭೂತಾ।
‘‘Sā gotamī kālakatā ito cutā, dibbehi kāmehi samaṅgibhūtā;
ಸಾ ಮೋದತಿ ಕಾಮಗುಣೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ, ಪರಿವಾರಿತಾ ದೇವಗಣೇಹಿ ತೇಹಿ॥
Sā modati kāmaguṇehi pañcahi, parivāritā devagaṇehi tehi.
೫೩೬.
536.
‘‘ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪುತ್ತೋಮ್ಹಿ ಅಸಯ್ಹಸಾಹಿನೋ, ಅಙ್ಗೀರಸಸ್ಸಪ್ಪಟಿಮಸ್ಸ ತಾದಿನೋ।
‘‘Buddhassa puttomhi asayhasāhino, aṅgīrasassappaṭimassa tādino;
ಪಿತುಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ ತುವಂಸಿ ಸಕ್ಕ, ಧಮ್ಮೇನ ಮೇ ಗೋತಮ ಅಯ್ಯಕೋಸೀ’’ತಿ॥
Pitupitā mayhaṃ tuvaṃsi sakka, dhammena me gotama ayyakosī’’ti.
… ಕಾಳುದಾಯೀ ಥೇರೋ…।
… Kāḷudāyī thero….
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ೧. ಕಾಳುದಾಯಿತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Kāḷudāyittheragāthāvaṇṇanā