Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൮. കല്യാണമിത്തസുത്തം
8. Kalyāṇamittasuttaṃ
൧൨൯. സാവത്ഥിനിദാനം. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ രാജാ പസേനദി കോസലോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഇധ മയ്ഹം , ഭന്തേ, രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘സ്വാക്ഖാതോ ഭഗവതാ ധമ്മോ, സോ ച ഖോ കല്യാണമിത്തസ്സ കല്യാണസഹായസ്സ കല്യാണസമ്പവങ്കസ്സ, നോ പാപമിത്തസ്സ നോ പാപസഹായസ്സ നോ പാപസമ്പവങ്കസ്സാ’’’തി.
129. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ , bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo, so ca kho kalyāṇamittassa kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa, no pāpamittassa no pāpasahāyassa no pāpasampavaṅkassā’’’ti.
‘‘ഏവമേതം, മഹാരാജ, ഏവമേതം, മഹാരാജ! സ്വാക്ഖാതോ , മഹാരാജ, മയാ ധമ്മോ. സോ ച ഖോ കല്യാണമിത്തസ്സ കല്യാണസഹായസ്സ കല്യാണസമ്പവങ്കസ്സ, നോ പാപമിത്തസ്സ നോ പാപസഹായസ്സ നോ പാപസമ്പവങ്കസ്സാതി.
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Svākkhāto , mahārāja, mayā dhammo. So ca kho kalyāṇamittassa kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa, no pāpamittassa no pāpasahāyassa no pāpasampavaṅkassāti.
‘‘ഏകമിദാഹം, മഹാരാജ, സമയം സക്കേസു വിഹരാമി നഗരകം നാമ സക്യാനം നിഗമോ. അഥ ഖോ, മഹാരാജ, ആനന്ദോ ഭിക്ഖു യേനാഹം തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ മം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ, മഹാരാജ, ആനന്ദോ ഭിക്ഖു മം ഏതദവോച – ‘ഉപഡ്ഢമിദം, ഭന്തേ, ബ്രഹ്മചരിയസ്സ – യദിദം കല്യാണമിത്തതാ കല്യാണസഹായതാ കല്യാണസമ്പവങ്കതാ’’’തി.
‘‘Ekamidāhaṃ, mahārāja, samayaṃ sakkesu viharāmi nagarakaṃ nāma sakyānaṃ nigamo. Atha kho, mahārāja, ānando bhikkhu yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, mahārāja, ānando bhikkhu maṃ etadavoca – ‘upaḍḍhamidaṃ, bhante, brahmacariyassa – yadidaṃ kalyāṇamittatā kalyāṇasahāyatā kalyāṇasampavaṅkatā’’’ti.
‘‘ഏവം വുത്താഹം, മഹാരാജ, ആനന്ദം ഭിക്ഖും ഏതദവോചം – ‘മാ ഹേവം, ആനന്ദ, മാ ഹേവം, ആനന്ദ! സകലമേവ ഹിദം, ആനന്ദ, ബ്രഹ്മചരിയം – യദിദം കല്യാണമിത്തതാ കല്യാണസഹായതാ കല്യാണസമ്പവങ്കതാ. കല്യാണമിത്തസ്സേതം, ആനന്ദ, ഭിക്ഖുനോ പാടികങ്ഖം കല്യാണസഹായസ്സ കല്യാണസമ്പവങ്കസ്സ അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ഭാവേസ്സതി അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ബഹുലീകരിസ്സതി’’’.
‘‘Evaṃ vuttāhaṃ, mahārāja, ānandaṃ bhikkhuṃ etadavocaṃ – ‘mā hevaṃ, ānanda, mā hevaṃ, ānanda! Sakalameva hidaṃ, ānanda, brahmacariyaṃ – yadidaṃ kalyāṇamittatā kalyāṇasahāyatā kalyāṇasampavaṅkatā. Kalyāṇamittassetaṃ, ānanda, bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāvessati ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarissati’’’.
‘‘കഥഞ്ച, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു കല്യാണമിത്തോ കല്യാണസഹായോ കല്യാണസമ്പവങ്കോ അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ഭാവേതി, അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ബഹുലീകരോതി? ഇധാനന്ദ, ഭിക്ഖു സമ്മാദിട്ഠിം ഭാവേതി വിവേകനിസ്സിതം വിരാഗനിസ്സിതം നിരോധനിസ്സിതം വോസ്സഗ്ഗപരിണാമിം, സമ്മാസങ്കപ്പം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാവാചം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാകമ്മന്തം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാആജീവം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാവായാമം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാസതിം ഭാവേതി…പേ॰… സമ്മാസമാധിം ഭാവേതി വിവേകനിസ്സിതം വിരാഗനിസ്സിതം നിരോധനിസ്സിതം വോസ്സഗ്ഗപരിണാമിം. ഏവം ഖോ, ആനന്ദ, ഭിക്ഖു കല്യാണമിത്തോ കല്യാണസഹായോ കല്യാണസമ്പവങ്കോ അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ഭാവേതി, അരിയം അട്ഠങ്ഗികം മഗ്ഗം ബഹുലീകരോതി. തദമിനാപേതം, ആനന്ദ, പരിയായേന വേദിതബ്ബം യഥാ സകലമേവിദം ബ്രഹ്മചരിയം – യദിദം കല്യാണമിത്തതാ കല്യാണസഹായതാ കല്യാണസമ്പവങ്കതാ’’തി.
‘‘Kathañca, ānanda, bhikkhu kalyāṇamitto kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti, ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti? Idhānanda, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ, sammāsaṅkappaṃ bhāveti…pe… sammāvācaṃ bhāveti…pe… sammākammantaṃ bhāveti…pe… sammāājīvaṃ bhāveti…pe… sammāvāyāmaṃ bhāveti…pe… sammāsatiṃ bhāveti…pe… sammāsamādhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ kho, ānanda, bhikkhu kalyāṇamitto kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti, ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti. Tadamināpetaṃ, ānanda, pariyāyena veditabbaṃ yathā sakalamevidaṃ brahmacariyaṃ – yadidaṃ kalyāṇamittatā kalyāṇasahāyatā kalyāṇasampavaṅkatā’’ti.
‘‘മമഞ്ഹി, ആനന്ദ, കല്യാണമിത്തം ആഗമ്മ ജാതിധമ്മാ സത്താ ജാതിയാ പരിമുച്ചന്തി, ജരാധമ്മാ സത്താ ജരായ പരിമുച്ചന്തി, ബ്യാധിധമ്മാ സത്താ ബ്യാധിതോ പരിമുച്ചന്തി, മരണധമ്മാ സത്താ മരണേന പരിമുച്ചന്തി, സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസധമ്മാ സത്താ സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസേഹി പരിമുച്ചന്തി. ഇമിനാ ഖോ ഏതം, ആനന്ദ, പരിയായേന വേദിതബ്ബം യഥാ സകലമേവിദം ബ്രഹ്മചരിയം – യദിദം കല്യാണമിത്തതാ കല്യാണസഹായതാ കല്യാണസമ്പവങ്കതാ’’തി.
‘‘Mamañhi, ānanda, kalyāṇamittaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, byādhidhammā sattā byādhito parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Iminā kho etaṃ, ānanda, pariyāyena veditabbaṃ yathā sakalamevidaṃ brahmacariyaṃ – yadidaṃ kalyāṇamittatā kalyāṇasahāyatā kalyāṇasampavaṅkatā’’ti.
‘‘തസ്മാതിഹ തേ, മഹാരാജ, ഏവം സിക്ഖിതബ്ബം – ‘കല്യാണമിത്തോ ഭവിസ്സാമി കല്യാണസഹായോ കല്യാണസമ്പവങ്കോ’തി. ഏവഞ്ഹി തേ , മഹാരാജ, സിക്ഖിതബ്ബം.
‘‘Tasmātiha te, mahārāja, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘kalyāṇamitto bhavissāmi kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko’ti. Evañhi te , mahārāja, sikkhitabbaṃ.
‘‘കല്യാണമിത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, കല്യാണസഹായസ്സ കല്യാണസമ്പവങ്കസ്സ അയം ഏകോ ധമ്മോ ഉപനിസ്സായ വിഹാതബ്ബോ – അപ്പമാദോ കുസലേസു ധമ്മേസു.
‘‘Kalyāṇamittassa te, mahārāja, kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa ayaṃ eko dhammo upanissāya vihātabbo – appamādo kusalesu dhammesu.
‘‘അപ്പമത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, വിഹരതോ അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ, ഇത്ഥാഗാരസ്സ അനുയന്തസ്സ ഏവം ഭവിസ്സതി – ‘രാജാ ഖോ അപ്പമത്തോ വിഹരതി, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ. ഹന്ദ, മയമ്പി അപ്പമത്താ വിഹരാമ, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായാ’’’തി.
‘‘Appamattassa te, mahārāja, viharato appamādaṃ upanissāya, itthāgārassa anuyantassa evaṃ bhavissati – ‘rājā kho appamatto viharati, appamādaṃ upanissāya. Handa, mayampi appamattā viharāma, appamādaṃ upanissāyā’’’ti.
‘‘അപ്പമത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, വിഹരതോ അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ, ഖത്തിയാനമ്പി അനുയന്താനം ഏവം ഭവിസ്സതി – ‘രാജാ ഖോ അപ്പമത്തോ വിഹരതി അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ. ഹന്ദ, മയമ്പി അപ്പമത്താ വിഹരാമ, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായാ’’’തി.
‘‘Appamattassa te, mahārāja, viharato appamādaṃ upanissāya, khattiyānampi anuyantānaṃ evaṃ bhavissati – ‘rājā kho appamatto viharati appamādaṃ upanissāya. Handa, mayampi appamattā viharāma, appamādaṃ upanissāyā’’’ti.
‘‘അപ്പമത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, വിഹരതോ അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ, ബലകായസ്സപി ഏവം ഭവിസ്സതി – ‘രാജാ ഖോ അപ്പമത്തോ വിഹരതി അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ. ഹന്ദ, മയമ്പി അപ്പമത്താ വിഹരാമ, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായാ’’’തി.
‘‘Appamattassa te, mahārāja, viharato appamādaṃ upanissāya, balakāyassapi evaṃ bhavissati – ‘rājā kho appamatto viharati appamādaṃ upanissāya. Handa, mayampi appamattā viharāma, appamādaṃ upanissāyā’’’ti.
‘‘അപ്പമത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, വിഹരതോ അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ, നേഗമജാനപദസ്സപി ഏവം ഭവിസ്സതി – ‘രാജാ ഖോ അപ്പമത്തോ വിഹരതി, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ. ഹന്ദ, മയമ്പി അപ്പമത്താ വിഹരാമ, അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായാ’’’തി?
‘‘Appamattassa te, mahārāja, viharato appamādaṃ upanissāya, negamajānapadassapi evaṃ bhavissati – ‘rājā kho appamatto viharati, appamādaṃ upanissāya. Handa, mayampi appamattā viharāma, appamādaṃ upanissāyā’’’ti?
‘‘അപ്പമത്തസ്സ തേ, മഹാരാജ, വിഹരതോ അപ്പമാദം ഉപനിസ്സായ, അത്താപി ഗുത്തോ രക്ഖിതോ ഭവിസ്സതി – ഇത്ഥാഗാരമ്പി ഗുത്തം രക്ഖിതം ഭവിസ്സതി, കോസകോട്ഠാഗാരമ്പി ഗുത്തം രക്ഖിതം ഭവിസ്സതീ’’തി. ഇദമവോച…പേ॰…
‘‘Appamattassa te, mahārāja, viharato appamādaṃ upanissāya, attāpi gutto rakkhito bhavissati – itthāgārampi guttaṃ rakkhitaṃ bhavissati, kosakoṭṭhāgārampi guttaṃ rakkhitaṃ bhavissatī’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘ഭോഗേ പത്ഥയമാനേന, ഉളാരേ അപരാപരേ;
‘‘Bhoge patthayamānena, uḷāre aparāpare;
അപ്പമാദം പസംസന്തി, പുഞ്ഞകിരിയാസു പണ്ഡിതാ.
Appamādaṃ pasaṃsanti, puññakiriyāsu paṇḍitā.
‘‘അപ്പമത്തോ ഉഭോ അത്ഥേ, അധിഗ്ഗണ്ഹാതി പണ്ഡിതോ;
‘‘Appamatto ubho atthe, adhiggaṇhāti paṇḍito;
ദിട്ഠേ ധമ്മേ ച യോ അത്ഥോ, യോ ചത്ഥോ സമ്പരായികോ;
Diṭṭhe dhamme ca yo attho, yo cattho samparāyiko;
അത്ഥാഭിസമയാ ധീരോ, പണ്ഡിതോതി പവുച്ചതീ’’തി.
Atthābhisamayā dhīro, paṇḍitoti pavuccatī’’ti.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൮. കല്യാണമിത്തസുത്തവണ്ണനാ • 8. Kalyāṇamittasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൮. കല്യാണമിത്തസുത്തവണ്ണനാ • 8. Kalyāṇamittasuttavaṇṇanā