| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៦. កាមភូសុត្តំ
6. Kāmabhūsuttaṃ
២៣៣. ឯកំ សមយំ អាយស្មា ច អានន្ទោ អាយស្មា ច កាមភូ កោសម្ពិយំ វិហរន្តិ ឃោសិតារាមេ។ អថ ខោ អាយស្មា កាមភូ សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា អានន្ទេន សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា កាមភូ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច –
233. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca ānando āyasmā ca kāmabhū kosambiyaṃ viharanti ghositārāme. Atha kho āyasmā kāmabhū sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā kāmabhū āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘កិំ នុ ខោ, អាវុសោ អានន្ទ, ចក្ខុ រូបានំ សំយោជនំ, រូបា ចក្ខុស្ស សំយោជនំ…បេ.… ជិវ្ហា រសានំ សំយោជនំ, រសា ជិវ្ហាយ សំយោជនំ…បេ.… មនោ ធម្មានំ សំយោជនំ, ធម្មា មនស្ស សំយោជន’’ន្តិ?
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso ānanda, cakkhu rūpānaṃ saṃyojanaṃ, rūpā cakkhussa saṃyojanaṃ…pe… jivhā rasānaṃ saṃyojanaṃ, rasā jivhāya saṃyojanaṃ…pe… mano dhammānaṃ saṃyojanaṃ, dhammā manassa saṃyojana’’nti?
‘‘ន ខោ, អាវុសោ កាមភូ 1, ចក្ខុ រូបានំ សំយោជនំ, ន រូបា ចក្ខុស្ស សំយោជនំ។ យញ្ច តត្ថ តទុភយំ បដិច្ច ឧប្បជ្ជតិ ឆន្ទរាគោ, តំ តត្ថ សំយោជនំ…បេ.… ន ជិវ្ហា រសានំ សំយោជនំ, ន រសា ជិវ្ហាយ សំយោជនំ…បេ.… ន មនោ ធម្មានំ សំយោជនំ, ន ធម្មា មនស្ស សំយោជនំ។ យញ្ច តត្ថ តទុភយំ បដិច្ច ឧប្បជ្ជតិ ឆន្ទរាគោ តំ តត្ថ សំយោជនំ។
‘‘Na kho, āvuso kāmabhū 2, cakkhu rūpānaṃ saṃyojanaṃ, na rūpā cakkhussa saṃyojanaṃ. Yañca tattha tadubhayaṃ paṭicca uppajjati chandarāgo, taṃ tattha saṃyojanaṃ…pe… na jivhā rasānaṃ saṃyojanaṃ, na rasā jivhāya saṃyojanaṃ…pe… na mano dhammānaṃ saṃyojanaṃ, na dhammā manassa saṃyojanaṃ. Yañca tattha tadubhayaṃ paṭicca uppajjati chandarāgo taṃ tattha saṃyojanaṃ.
‘‘សេយ្យថាបិ , អាវុសោ, កាឡោ ច ពលីពទ្ទោ ឱទាតោ ច ពលីពទ្ទោ ឯកេន ទាមេន វា យោត្តេន វា សំយុត្តា អស្សុ។ យោ នុ ខោ ឯវំ វទេយ្យ – ‘កាឡោ ពលីពទ្ទោ ឱទាតស្ស ពលីពទ្ទស្ស សំយោជនំ, ឱទាតោ ពលីពទ្ទោ កាឡស្ស ពលីពទ្ទស្ស សំយោជន’ន្តិ, សម្មា នុ ខោ សោ វទមានោ វទេយ្យា’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, អាវុសោ’’។ ‘‘ន ខោ, អាវុសោ, កាឡោ ពលីពទ្ទោ ឱទាតស្ស ពលីពទ្ទស្ស សំយោជនំ, នបិ ឱទាតោ ពលីពទ្ទោ កាឡស្ស ពលីពទ្ទស្ស សំយោជនំ។ យេន ច ខោ តេ ឯកេន ទាមេន វា យោត្តេន វា សំយុត្តា, តំ តត្ថ សំយោជនំ។ ឯវមេវ ខោ , អាវុសោ, ន ចក្ខុ រូបានំ សំយោជនំ, ន រូបា ចក្ខុស្ស សំយោជនំ…បេ.… ន ជិវ្ហា…បេ.… ន មនោ…បេ.… យញ្ច តត្ថ តទុភយំ បដិច្ច ឧប្បជ្ជតិ ឆន្ទរាគោ, តំ តត្ថ សំយោជន’’ន្តិ។ ឆដ្ឋំ។
‘‘Seyyathāpi , āvuso, kāḷo ca balībaddo odāto ca balībaddo ekena dāmena vā yottena vā saṃyuttā assu. Yo nu kho evaṃ vadeyya – ‘kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṃyojanaṃ, odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṃyojana’nti, sammā nu kho so vadamāno vadeyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Na kho, āvuso, kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṃyojanaṃ, napi odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṃyojanaṃ. Yena ca kho te ekena dāmena vā yottena vā saṃyuttā, taṃ tattha saṃyojanaṃ. Evameva kho , āvuso, na cakkhu rūpānaṃ saṃyojanaṃ, na rūpā cakkhussa saṃyojanaṃ…pe… na jivhā…pe… na mano…pe… yañca tattha tadubhayaṃ paṭicca uppajjati chandarāgo, taṃ tattha saṃyojana’’nti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤-៦. ខីររុក្ខោបមសុត្តាទិវណ្ណនា • 4-6. Khīrarukkhopamasuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤-៦. ខីររុក្ខោបមសុត្តាទិវណ្ណនា • 4-6. Khīrarukkhopamasuttādivaṇṇanā
