Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੬. ਕਾਮਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Kāmadasuttavaṇṇanā
੮੭. ਛਟ੍ਠੇ ਦੁਕ੍ਕਰਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਕਿਰ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਯੋਗਾવਚਰੋ ਬਹਲਕਿਲੇਸਤਾਯ ਸਪ੍ਪਯੋਗੇਨ ਕਿਲੇਸੇ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬੂਪਨਿਸ੍ਸਯਮਨ੍ਦਤਾਯ ਅਰਿਯਭੂਮਿਂ ਅਪ੍ਪਤ੍વਾવ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਸੋ ‘‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਕਰਭਾવਂ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਏવਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਕਰਨ੍ਤਿ ਦਸਪਿ વਸ੍ਸਾਨਿ…ਪੇ॰… ਸਟ੍ਠਿਪਿ ਯਦੇਤਂ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮਣਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਰਣਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਰਂ। ਸੇਖਾਤਿ ਸਤ੍ਤ ਸੇਖਾ। ਸੀਲਸਮਾਹਿਤਾਤਿ ਸੀਲੇਨ ਸਮਾਹਿਤਾ ਸਮੁਪੇਤਾ। ਠਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਸਭਾવਾ। ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਉਪਰਿਪਞ੍ਹਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨਤ੍ਥਂ ਅਨਗਾਰਿਯੁਪੇਤਸ੍ਸਾਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਨਗਾਰਿਯੁਪੇਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਨਿਗ੍ਗੇਹਭਾવਂ ਉਪੇਤਸ੍ਸ। ਸਤ੍ਤਭੂਮਿਕੇਪਿ ਹਿ ਪਾਸਾਦੇ વਸਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ વੁਡ੍ਢਤਰੇਨ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਮਯ੍ਹਂ ਇਦਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਆਦਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਤੇવ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਨਗਾਰਿਯੁਪੇਤੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੁਟ੍ਠੀਤਿ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਤੋਸੋ। ਭਾવਨਾਯਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤવੂਪਸਮਭਾવਨਾਯ।
87. Chaṭṭhe dukkaranti ayaṃ kira devaputto pubbayogāvacaro bahalakilesatāya sappayogena kilese vikkhambhento samaṇadhammaṃ katvā pubbūpanissayamandatāya ariyabhūmiṃ appatvāva kālaṃ katvā devaloke nibbatto. So ‘‘tathāgatassa santikaṃ gantvā dukkarabhāvaṃ ārocessāmī’’ti āgantvā evamāha. Tattha dukkaranti dasapi vassāni…pe… saṭṭhipi yadetaṃ ekantaparisuddhassa samaṇadhammassa karaṇaṃ nāma, taṃ dukkaraṃ. Sekhāti satta sekhā. Sīlasamāhitāti sīlena samāhitā samupetā. Ṭhitattāti patiṭṭhitasabhāvā. Evaṃ pucchitapañhaṃ vissajjetvā idāni uparipañhasamuṭṭhāpanatthaṃ anagāriyupetassātiādimāha. Tattha anagāriyupetassāti anagāriyaṃ niggehabhāvaṃ upetassa. Sattabhūmikepi hi pāsāde vasanto bhikkhu vuḍḍhatarena āgantvā ‘‘mayhaṃ idaṃ pāpuṇātī’’ti vutte pattacīvaraṃ ādāya nikkhamateva. Tasmā ‘‘anagāriyupeto’’ti vuccati. Tuṭṭhīti catupaccayasantoso. Bhāvanāyāti cittavūpasamabhāvanāya.
ਤੇ ਛੇਤ੍વਾ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਜਾਲਨ੍ਤਿ ਯੇ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੂਪਸਮੇ ਰਤਾ, ਤੇ ਦੁਸ੍ਸਮਾਦਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਚ ਸਮਾਹਿਤਚਿਤ੍ਤਾ, ਤੇ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਤੋਸਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤਾ ਨ ਕਿਲਮਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਾ, ਤੇ ਸੀਲਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤਾ ਨ ਕਿਲਮਨ੍ਤਿ । ਯੇ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤ੍ਤ ਸੇਖਾ, ਤੇ ਅਰਿਯਾ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਜਾਲਸਙ੍ਖਾਤਂ ਕਿਲੇਸਜਾਲਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਦੁਗ੍ਗਮੋਤਿ ‘‘ਸਚ੍ਚਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੂਪਸਮੇ ਰਤਾ, ਤੇ ਦੁਸ੍ਸਮਾਦਹਂ ਸਮਾਦਹਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਯੇ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਤੇ ਮਚ੍ਚੁਨੋ ਜਾਲਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ’’। ਕਿਂ ਨ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਅਯਂ ਪਨ ਦੁਗ੍ਗਮੋ ਭਗવਾ વਿਸਮੋ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਆਹ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਨੇવ ਦੁਗ੍ਗਮੋ ਨ વਿਸਮੋ, ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਾਯ ਪਨਸ੍ਸ ਬਹੂ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੋ। ਅવਂਸਿਰਾਤਿ ਞਾਣਸਿਰੇਨ ਅਧੋਸਿਰਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਪਤਨ੍ਤਿ। ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਆਰੋਹਿਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਤਾਯੇવ ਚ ਤੇ ਅਨਰਿਯਮਗ੍ਗੇ ਪਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਅਰਿਯਾਨਂ ਸਮੋ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਸ੍વੇવ ਮਗ੍ਗੋ ਅਰਿਯਾਨਂ ਸਮੋ ਹੋਤਿ। વਿਸਮੇ ਸਮਾਤਿ વਿਸਮੇਪਿ ਸਤ੍ਤਕਾਯੇ ਸਮਾਯੇવ। ਛਟ੍ਠਂ।
Te chetvā maccuno jālanti ye rattindivaṃ indriyūpasame ratā, te dussamādahaṃ cittaṃ samādahanti. Ye ca samāhitacittā, te catupaccayasantosaṃ pūrentā na kilamanti. Ye santuṭṭhā, te sīlaṃ pūrentā na kilamanti . Ye sīle patiṭṭhitā satta sekhā, te ariyā maccuno jālasaṅkhātaṃ kilesajālaṃ chinditvā gacchanti. Duggamoti ‘‘saccametaṃ, bhante, ye indriyūpasame ratā, te dussamādahaṃ samādahanti…pe… ye sīle patiṭṭhitā, te maccuno jālaṃ chinditvā gacchanti’’. Kiṃ na gacchissanti? Ayaṃ pana duggamo bhagavā visamo maggoti āha. Tattha kiñcāpi ariyamaggo neva duggamo na visamo, pubbabhāgapaṭipadāya panassa bahū parissayā honti. Tasmā evaṃ vutto. Avaṃsirāti ñāṇasirena adhosirā hutvā papatanti. Ariyamaggaṃ ārohituṃ asamatthatāyeva ca te anariyamagge papatantīti ca vuccanti. Ariyānaṃ samo maggoti sveva maggo ariyānaṃ samo hoti. Visame samāti visamepi sattakāye samāyeva. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੬. ਕਾਮਦਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Kāmadasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੬. ਕਾਮਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Kāmadasuttavaṇṇanā