Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൬. കാമദസുത്തവണ്ണനാ
6. Kāmadasuttavaṇṇanā
൮൭. പുബ്ബയോഗാവചരോതി പുബ്ബേ യോഗാവചരോ പുരിമത്തഭാവേ ഭാവനമനുയുത്തോ. അയം കിര കസ്സപസ്സ ഭഗവതോ സാസനേ പബ്ബജിത്വാവ ബഹൂനി വസ്സസഹസ്സാനി സമണധമ്മം അകാസി, ന പന വിസേസം നിബ്ബത്തേസി. തമത്ഥം കാരണേന സദ്ധിം ദസ്സേതും ‘‘ബഹലകിലേസതായാ’’തിആദി വുത്തം. ഏകന്തപരിസുദ്ധസ്സാതി യഥാ വിസേസാവഹോ ഹോതി , ഏവം ഏകന്തേന പരിസുദ്ധസ്സ സബ്ബസോ അനുപക്കിലിട്ഠസ്സ. സീലേന സമാഹിതാതി യഥാ സീലം ഉപരൂപരി വിസേസാവഹം നിബ്ബേധഭാഗിയഞ്ച ഹോതി, ഏവം സമ്മദേവ ആഹിതചിത്താ സുട്ഠു സമ്പന്നചിത്താ. തഥാഭൂതാ തേന സമന്നാഗതാ ഹോന്തീതി ആഹ ‘‘സമുപേതാ’’തി. പതിട്ഠിതസഭാവാതി സേക്ഖത്താ ഏവ യഥാധിഗതധമ്മേന നിച്ചലഭാവേന അധിട്ഠിതസഭാവാ. മയാ തുട്ഠിയാ ഗഹിതായ ദേവപുത്തോ ‘‘ദുല്ലഭാ തുട്ഠീ’’തി വക്ഖതീതി ഭഗവാ ‘‘തുട്ഠി ഹോതി സുഖാവഹാ’’തി അവോചാതി ആഹ ‘‘ഉപരി പഞ്ഹസമുട്ഠാപനത്ഥ’’ന്തി. പബ്ബജിതോ രുക്ഖമൂലികോ അബ്ഭോകാസികോ വാ അനഗാരിയുപേതോ നാമ ഹോതി, സേനാസനേ പന വസന്തോ കഥന്തി ആഹ ‘‘സത്തഭൂമികേ’’തിആദി. ചതുപച്ചയസന്തോസോതി ഭാവനാഭിയോഗസിദ്ധോ ചതൂസു പച്ചയേസു സന്തോസോ. തേന ചിത്തവൂപസമേന തുട്ഠി ലദ്ധാതി ദസ്സേതി. ചിത്തവൂപസമഭാവനായാതി ചിത്തകിലേസാനം വൂപസമകരഭാവനായ, മനച്ഛട്ഠാനം ഇന്ദ്രിയാനം നിബ്ബിസേവനഭാവകരണേന സവിസേസം ചിത്തസ്സ വൂപസമകരഭാവനായ രതോ മനോതി യോജനാ.
87.Pubbayogāvacaroti pubbe yogāvacaro purimattabhāve bhāvanamanuyutto. Ayaṃ kira kassapassa bhagavato sāsane pabbajitvāva bahūni vassasahassāni samaṇadhammaṃ akāsi, na pana visesaṃ nibbattesi. Tamatthaṃ kāraṇena saddhiṃ dassetuṃ ‘‘bahalakilesatāyā’’tiādi vuttaṃ. Ekantaparisuddhassāti yathā visesāvaho hoti , evaṃ ekantena parisuddhassa sabbaso anupakkiliṭṭhassa. Sīlena samāhitāti yathā sīlaṃ uparūpari visesāvahaṃ nibbedhabhāgiyañca hoti, evaṃ sammadeva āhitacittā suṭṭhu sampannacittā. Tathābhūtā tena samannāgatā hontīti āha ‘‘samupetā’’ti. Patiṭṭhitasabhāvāti sekkhattā eva yathādhigatadhammena niccalabhāvena adhiṭṭhitasabhāvā. Mayā tuṭṭhiyā gahitāya devaputto ‘‘dullabhā tuṭṭhī’’ti vakkhatīti bhagavā ‘‘tuṭṭhi hoti sukhāvahā’’ti avocāti āha ‘‘upari pañhasamuṭṭhāpanattha’’nti. Pabbajito rukkhamūliko abbhokāsiko vā anagāriyupeto nāma hoti, senāsane pana vasanto kathanti āha ‘‘sattabhūmike’’tiādi. Catupaccayasantosoti bhāvanābhiyogasiddho catūsu paccayesu santoso. Tena cittavūpasamena tuṭṭhi laddhāti dasseti. Cittavūpasamabhāvanāyāti cittakilesānaṃ vūpasamakarabhāvanāya, manacchaṭṭhānaṃ indriyānaṃ nibbisevanabhāvakaraṇena savisesaṃ cittassa vūpasamakarabhāvanāya rato manoti yojanā.
ഏത്ഥ ച ഇന്ദ്രിയൂപസമേന ചിത്തസമാധാനം പരിപുണ്ണം ഹോതി ഇന്ദ്രിയഭാവനായ ചിത്തസമാധാനസ്സ അകാരകാനം ദൂരീകരണതോ. അധിചിത്തസമാധാനേന ചതുപച്ചയസന്തോസോ സവിസേസം പരിസുദ്ധോ പരിപുണ്ണോ ച ഹോതി പച്ചയാനം അലാഭലാഭേസു പരിച്ചാഗസഭാവതോ. വുത്തനയേന പന സന്തുട്ഠസ്സ യഥാസമാദിന്നം സീലം വിസുജ്ഝതി പാരിപൂരിഞ്ച ഉപഗച്ഛതി, തഥാഭൂതോ ചതുസച്ചകമ്മട്ഠാനേ യുത്തോ മഗ്ഗപടിപാടിയാ സബ്ബസോ കിലേസേ സമുച്ഛിന്ദന്തോ നിബ്ബാനദിട്ഠോ ഹോതീതി ഇമമത്ഥം ദസ്സേതി ‘‘യേ രത്തിന്ദിവ’’ന്തിആദിനാ. കിം ന ഗച്ഛിസ്സന്തി? ഗമിസ്സന്തേവാതി അരിയമഗ്ഗഭാവനം പഹായ സമ്മാപടിപത്തിയാ ദുക്കരഭാവം സന്ധായ സാസങ്കം വദതി. തേനാഹ ‘‘അയം പന ദുഗ്ഗമോ ഭഗവാ വിസമോ മഗ്ഗോ’’തി.
Ettha ca indriyūpasamena cittasamādhānaṃ paripuṇṇaṃ hoti indriyabhāvanāya cittasamādhānassa akārakānaṃ dūrīkaraṇato. Adhicittasamādhānena catupaccayasantoso savisesaṃ parisuddho paripuṇṇo ca hoti paccayānaṃ alābhalābhesu pariccāgasabhāvato. Vuttanayena pana santuṭṭhassa yathāsamādinnaṃ sīlaṃ visujjhati pāripūriñca upagacchati, tathābhūto catusaccakammaṭṭhāne yutto maggapaṭipāṭiyā sabbaso kilese samucchindanto nibbānadiṭṭho hotīti imamatthaṃ dasseti ‘‘ye rattindiva’’ntiādinā. Kiṃ na gacchissanti? Gamissantevāti ariyamaggabhāvanaṃ pahāya sammāpaṭipattiyā dukkarabhāvaṃ sandhāya sāsaṅkaṃ vadati. Tenāha ‘‘ayaṃ pana duggamo bhagavā visamo maggo’’ti.
തത്ഥ കേചി ‘‘അയം പനാതി ദേവപുത്തോ. സോ ഹി ഭഗവതോ ‘അരിയാ ഗച്ഛന്തീ’തി വചനം സുത്വാ ‘ദുഗ്ഗമോ ഭഗവാ’തിആദിമാഹാ’’തി വദന്തി, തം ന യുജ്ജതി. യസ്മാ ‘‘സച്ചമേത’’ന്തി ഏവമാദിപി തസ്സേവ വേവചനം കത്വാ ദസ്സിതം, തസ്മാ ‘‘യേന മഗ്ഗേന അരിയാ ഗച്ഛന്തീ’’തി തുമ്ഹേഹി വുത്തം, അയം പന ‘‘ദുഗ്ഗമോ ഭഗവാ വിസമോ മഗ്ഗോ’’തി ആഹ ദേവപുത്തോ. അരിയമഗ്ഗോ കാമം കദാചി അതിദുക്ഖാ പടിപദാതിപി വുച്ചതി, തഞ്ച ഖോ പുബ്ബഭാഗപടിപദാവസേന, അയം പന അതീവ സുഗമോ സബ്ബകിലേസദുഗ്ഗവിവജ്ജനതോ കായദുച്ചരിതാദിവിസമസ്സ രാഗാദിവിസമസ്സ ച ദൂരീകരണതോ ന വിസമോ. തേനാഹ ‘‘പുബ്ബഭാഗപടിപദായാ’’തിആദി. അസ്സാതി അരിയമഗ്ഗസ്സ. അരിയമഗ്ഗസ്സ ഹി അധിസീലസിക്ഖാദീനം പരിബുന്ധിതബ്ബഭാഗേന ബഹൂ പരിസ്സയാ ഹോന്തീതി. ഏവം വുത്തോതി ‘‘ദുഗ്ഗമോ വിസമോ’’തി ച ഏവം വുത്തോ.
Tattha keci ‘‘ayaṃ panāti devaputto. So hi bhagavato ‘ariyā gacchantī’ti vacanaṃ sutvā ‘duggamo bhagavā’tiādimāhā’’ti vadanti, taṃ na yujjati. Yasmā ‘‘saccameta’’nti evamādipi tasseva vevacanaṃ katvā dassitaṃ, tasmā ‘‘yena maggena ariyā gacchantī’’ti tumhehi vuttaṃ, ayaṃ pana ‘‘duggamo bhagavā visamo maggo’’ti āha devaputto. Ariyamaggo kāmaṃ kadāci atidukkhā paṭipadātipi vuccati, tañca kho pubbabhāgapaṭipadāvasena, ayaṃ pana atīva sugamo sabbakilesaduggavivajjanato kāyaduccaritādivisamassa rāgādivisamassa ca dūrīkaraṇato na visamo. Tenāha ‘‘pubbabhāgapaṭipadāyā’’tiādi. Assāti ariyamaggassa. Ariyamaggassa hi adhisīlasikkhādīnaṃ paribundhitabbabhāgena bahū parissayā hontīti. Evaṃ vuttoti ‘‘duggamo visamo’’ti ca evaṃ vutto.
അവംസിരാതി അനുട്ഠഹനേന അധോഭൂതഉത്തമങ്ഗാ. കുസലങ്ഗേസു ഹി സമ്മാദിട്ഠി ഉത്തമങ്ഗാ സബ്ബസേട്ഠത്താ , തഞ്ച അനരിയാ പതന്തി ന ഉട്ഠഹന്തി മിച്ഛാപടിപജ്ജനതോ. തേനാഹ ‘‘ഞാണസിരേനാ’’തിആദി. അനരിയമഗ്ഗേതി മിച്ഛാമഗ്ഗേ. തേനാഹ ‘‘വിസമേ മഗ്ഗേ’’തി. തം മഗ്ഗനതോ അനരിയാ അരിയാനം മഗ്ഗതോ അപാപുണനേന പരിച്ചത്താ ഹുത്വാ അപായേ സകലവട്ടദുക്ഖേ ച പതന്തി. സ്വേവാതി സ്വായം അനരിയേഹി കദാചിപി ഗന്തും അസക്കുണേയ്യോ മഗ്ഗോ അരിയാനം വിസുദ്ധസത്താനം സബ്ബസോ സമധിഗമേന സമോ ഹോതി. കായവിസമാദീഹി സമന്നാഗതത്താ വിസമേ സത്തകായേ തേസം സബ്ബസോവ പഹാനേന സബ്ബത്ഥ സമായേവ.
Avaṃsirāti anuṭṭhahanena adhobhūtauttamaṅgā. Kusalaṅgesu hi sammādiṭṭhi uttamaṅgā sabbaseṭṭhattā , tañca anariyā patanti na uṭṭhahanti micchāpaṭipajjanato. Tenāha ‘‘ñāṇasirenā’’tiādi. Anariyamaggeti micchāmagge. Tenāha ‘‘visame magge’’ti. Taṃ magganato anariyā ariyānaṃ maggato apāpuṇanena pariccattā hutvā apāye sakalavaṭṭadukkhe ca patanti. Svevāti svāyaṃ anariyehi kadācipi gantuṃ asakkuṇeyyo maggo ariyānaṃ visuddhasattānaṃ sabbaso samadhigamena samo hoti. Kāyavisamādīhi samannāgatattā visame sattakāye tesaṃ sabbasova pahānena sabbattha samāyeva.
കാമദസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Kāmadasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൬. കാമദസുത്തം • 6. Kāmadasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൬. കാമദസുത്തവണ്ണനാ • 6. Kāmadasuttavaṇṇanā