| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi |
៨. អដ្ឋមវគ្គោ
8. Aṭṭhamavaggo
(៧៥) ៣. កាមគុណកថា
(75) 3. Kāmaguṇakathā
៥១០. បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូតិ? អាមន្តា។ ននុ អត្ថិ តប្បដិសញ្ញុត្តោ ឆន្ទោតិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ អត្ថិ តប្បដិសញ្ញុត្តោ ឆន្ទោ, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូ’’តិ។ ននុ អត្ថិ តប្បដិសញ្ញុត្តោ រាគោ តប្បដិសញ្ញុត្តោ ឆន្ទោ តប្បដិសញ្ញុត្តោ ឆន្ទរាគោ តប្បដិសញ្ញុត្តោ សង្កប្បោ តប្បដិសញ្ញុត្តោ រាគោ តប្បដិសញ្ញុត្តោ សង្កប្បរាគោ តប្បដិសញ្ញុត្តា បីតិ តប្បដិសញ្ញុត្តំ សោមនស្សំ តប្បដិសញ្ញុត្តំ បីតិសោមនស្សន្តិ? អាមន្តា។ ហញ្ចិ អត្ថិ តប្បដិសញ្ញុត្តំ បីតិសោមនស្សំ, នោ ច វត រេ វត្តព្ពេ – ‘‘បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូ’’តិ។
510. Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Nanu atthi tappaṭisaññutto chandoti? Āmantā. Hañci atthi tappaṭisaññutto chando, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti. Nanu atthi tappaṭisaññutto rāgo tappaṭisaññutto chando tappaṭisaññutto chandarāgo tappaṭisaññutto saṅkappo tappaṭisaññutto rāgo tappaṭisaññutto saṅkapparāgo tappaṭisaññuttā pīti tappaṭisaññuttaṃ somanassaṃ tappaṭisaññuttaṃ pītisomanassanti? Āmantā. Hañci atthi tappaṭisaññuttaṃ pītisomanassaṃ, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti.
បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូតិ? អាមន្តា។ មនុស្សានំ ចក្ខុ ន កាមធាតូតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… មនុស្សានំ សោតំ…បេ.… មនុស្សានំ ឃានំ…បេ.… មនុស្សានំ ជិវ្ហា…បេ.… មនុស្សានំ កាយោ…បេ.… មនុស្សានំ មនោ ន កាមធាតូតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Manussānaṃ cakkhu na kāmadhātūti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manussānaṃ sotaṃ…pe… manussānaṃ ghānaṃ…pe… manussānaṃ jivhā…pe… manussānaṃ kāyo…pe… manussānaṃ mano na kāmadhātūti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
មនុស្សានំ មនោ ន កាមធាតូតិ? អាមន្តា។ ននុ វុត្តំ ភគវតា –
Manussānaṃ mano na kāmadhātūti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘បញ្ច កាមគុណា លោកេ, មនោច្ឆដ្ឋា បវេទិតា;
‘‘Pañca kāmaguṇā loke, manocchaṭṭhā paveditā;
ឯត្ថ ឆន្ទំ វិរាជេត្វា, ឯវំ ទុក្ខា បមុច្ចតី’’តិ 1។
Ettha chandaṃ virājetvā, evaṃ dukkhā pamuccatī’’ti 2.
អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា។ តេន ហិ ន វត្តព្ពំ – ‘‘មនុស្សានំ មនោ ន កាមធាតូ’’តិ។
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘manussānaṃ mano na kāmadhātū’’ti.
៥១១. បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូតិ? អាមន្តា។ កាមគុណា ភវោ គតិ សត្តាវាសោ សំសារោ យោនិ វិញ្ញាណដ្ឋិតិ អត្តភាវបដិលាភោតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… អត្ថិ កាមគុណូបគំ កម្មន្តិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… អត្ថិ កាមគុណូបគា សត្តាតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមគុណេ សត្តា ជាយន្តិ ជីយន្តិ មីយន្តិ ចវន្តិ ឧបបជ្ជន្តីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមគុណេ អត្ថិ រូបំ វេទនា សញ្ញា សង្ខារា វិញ្ញាណន្តិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមគុណា បញ្ចវោការភវោតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមគុណេ សម្មាសម្ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, បច្ចេកសម្ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, សាវកយុគំ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
511. Pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti? Āmantā. Kāmaguṇā bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmaguṇūpagaṃ kammanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmaguṇūpagā sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇā pañcavokārabhavoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmaguṇe sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasambuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
កាមធាតុ ភវោ គតិ សត្តាវាសោ សំសារោ យោនិ វិញ្ញាណដ្ឋិតិ អត្តភាវបដិលាភោតិ? អាមន្តា។ កាមគុណា ភវោ គតិ សត្តាវាសោ សំសារោ យោនិ វិញ្ញាណដ្ឋិតិ អត្តភាវបដិលាភោតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… អត្ថិ កាមធាតូបគំ កម្មន្តិ? អាមន្តា។ អត្ថិ កាមគុណូបគំ កម្មន្តិ ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… អត្ថិ កាមធាតូបគា សត្តាតិ? អាមន្តា។ អត្ថិ កាមគុណូបគា សត្តាតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
Kāmadhātu bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Āmantā. Kāmaguṇā bhavo gati sattāvāso saṃsāro yoni viññāṇaṭṭhiti attabhāvapaṭilābhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmadhātūpagaṃ kammanti? Āmantā. Atthi kāmaguṇūpagaṃ kammanti ? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi kāmadhātūpagā sattāti? Āmantā. Atthi kāmaguṇūpagā sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
កាមធាតុយា សត្តា ជាយន្តិ ជីយន្តិ មីយន្តិ ចវន្តិ ឧបបជ្ជន្តីតិ? អាមន្តា។ កាមគុណេ សត្តា ជាយន្តិ ជីយន្តិ មីយន្តិ ចវន្តិ ឧបបជ្ជន្តីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ …បេ.… កាមធាតុយា អត្ថិ រូបំ វេទនា សញ្ញា សង្ខារា វិញ្ញាណន្តិ? អាមន្តា។ កាមគុណេ អត្ថិ រូបំ វេទនា សញ្ញា សង្ខារា វិញ្ញាណន្តិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមធាតុ បញ្ចវោការភវោតិ? អាមន្តា។ កាមគុណា បញ្ចវោការភវោតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.… កាមធាតុយា សម្មាសម្ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, បច្ចេកសពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, សាវកយុគំ ឧប្បជ្ជតីតិ? អាមន្តា។ កាមគុណេ សម្មាសម្ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, បច្ចេកសម្ពុទ្ធា ឧប្បជ្ជន្តិ, សាវកយុគំ ឧប្បជ្ជតីតិ? ន ហេវំ វត្តព្ពេ…បេ.…។
Kāmadhātuyā sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Āmantā. Kāmaguṇe sattā jāyanti jīyanti mīyanti cavanti upapajjantīti? Na hevaṃ vattabbe …pe… kāmadhātuyā atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Āmantā. Kāmaguṇe atthi rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmadhātu pañcavokārabhavoti? Āmantā. Kāmaguṇā pañcavokārabhavoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kāmadhātuyā sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasabuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Āmantā. Kāmaguṇe sammāsambuddhā uppajjanti, paccekasambuddhā uppajjanti, sāvakayugaṃ uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
៥១២. ន វត្តព្ពំ – ‘‘បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូ’’តិ? អាមន្តា។ ននុ វុត្តំ ភគវតា – ‘‘បញ្ចិមេ, ភិក្ខវេ, កាមគុណា! កតមេ បញ្ច? ចក្ខុវិញ្ញេយ្យា រូបា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា បិយរូបា កាមូបសំហិតា រជនីយា, សោតវិញ្ញេយ្យា សទ្ទា…បេ.… ឃានវិញ្ញេយ្យា គន្ធា…បេ.… ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យា រសា…បេ.… កាយវិញ្ញេយ្យា ផោដ្ឋព្ពា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា បិយរូបា កាមូបសំហិតា រជនីយា – ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, បញ្ច កាមគុណា’’តិ។ អត្ថេវ សុត្តន្តោតិ? អាមន្តា។ តេន ហិ បញ្ចេវ កាមគុណា កាមធាតូតិ។
512. Na vattabbaṃ – ‘‘pañceva kāmaguṇā kāmadhātū’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pañcime, bhikkhave, kāmaguṇā! Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā…pe… jivhāviññeyyā rasā…pe… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, bhikkhave, pañca kāmaguṇā’’ti. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi pañceva kāmaguṇā kāmadhātūti.
កាមគុណកថា និដ្ឋិតា។
Kāmaguṇakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ៣. កាមគុណកថាវណ្ណនា • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៣. កាមគុណកថាវណ្ណនា • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៣. កាមគុណកថាវណ្ណនា • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
