| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
೩. ಕಾಮಗುಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ
3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
೫೧೦. ಸಬ್ಬೇಪೀತಿ ಕುಸಲಾಕುಸಲಕ್ಖನ್ಧಾದಯೋಪಿ। ತೇಸಮ್ಪಿ ಹಿ ಆಲಮ್ಬನತ್ಥಿಕತಾಲಕ್ಖಣಸ್ಸ ಕತ್ತುಕಮ್ಯತಾಛನ್ದಸ್ಸ ವಸೇನ ಸಿಯಾ ಕಮನಟ್ಠತಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಧಾತುಕಥಾಯಂ ‘‘ಕಾಮಭವೋ ಪಞ್ಚಹಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಏಕಾದಸಹಿ ಆಯತನೇಹಿ ಸತ್ತರಸಹಿ ಧಾತೂಹಿ ಸಙ್ಗಹಿತೋ। ಕತಿಹಿ ಅಸಙ್ಗಹಿತೋ? ನ ಕೇಹಿಚಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಏಕೇನಾಯತನೇನ ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾ ಅಸಙ್ಗಹಿತೋ’’ತಿ ಆಗತತ್ತಾ ಆಹ ‘‘ಉಪಾದಿನ್ನಕ್ಖನ್ಧಾನಮೇವ ಕಾಮಭವಭಾವೋ ಧಾತುಕಥಾಯಂ ದಸ್ಸಿತೋ’’ತಿ। ಪಞ್ಚಾತಿ ಗಣನಪರಿಚ್ಛೇದೋ, ತದಞ್ಞಗಣನನಿವತ್ತನತ್ಥೋತಿ ‘‘ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾ’’ತಿ ವಚನಂ ತತೋ ಅಞ್ಞೇಸಂ ತಬ್ಭಾವಂ ನಿವತ್ತೇತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಪಞ್ಚೇವ ಕಾಮಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಕಾಮೋತಿ ವುತ್ತಾ’’ತಿ। ತತೋ ಏವ ಕಾಮಧಾತೂತಿ ವಚನಂ ನ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ನಾಮಂ, ತೇಸಂಯೇವ ನಾಮನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಯಿದಂ ಪರವಾದಿನೋ ಮತಿಮತ್ತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನಾ’’ತಿ। ಏವಂ ವಚನಮತ್ತನ್ತಿ ಏವಂ ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ ಕಾಮಗುಣಾ’’ತಿ ವಚನಮತ್ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ, ನ ಪನತ್ಥಸ್ಸ ಅವಿಪರೀತಂ ಅತ್ಥನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
510. Sabbepīti kusalākusalakkhandhādayopi. Tesampi hi ālambanatthikatālakkhaṇassa kattukamyatāchandassa vasena siyā kamanaṭṭhatāti adhippāyo. Dhātukathāyaṃ ‘‘kāmabhavo pañcahi khandhehi ekādasahi āyatanehi sattarasahi dhātūhi saṅgahito. Katihi asaṅgahito? Na kehici khandhehi ekenāyatanena ekāya dhātuyā asaṅgahito’’ti āgatattā āha ‘‘upādinnakkhandhānameva kāmabhavabhāvo dhātukathāyaṃ dassito’’ti. Pañcāti gaṇanaparicchedo, tadaññagaṇananivattanatthoti ‘‘pañca kāmaguṇā’’ti vacanaṃ tato aññesaṃ tabbhāvaṃ nivattetīti āha ‘‘pañceva kāmakoṭṭhāsā kāmoti vuttā’’ti. Tato eva kāmadhātūti vacanaṃ na aññassa nāmaṃ, tesaṃyeva nāmanti attho. Tayidaṃ paravādino matimattanti vuttaṃ ‘‘iminā adhippāyenā’’ti. Evaṃ vacanamattanti evaṃ ‘‘pañcime kāmaguṇā’’ti vacanamattaṃ nissāya, na panatthassa aviparītaṃ atthanti attho.
ಕಾಮಗುಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Kāmaguṇakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೭೫) ೩. ಕಾಮಗುಣಕಥಾ • (75) 3. Kāmaguṇakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೩. ಕಾಮಗುಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೩. ಕಾಮಗುಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Kāmaguṇakathāvaṇṇanā
