Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya

    4. කාමගුණසුත්‌තං

    4. Kāmaguṇasuttaṃ

    117. ‘‘පුබ්‌බෙව මෙ, භික්‌ඛවෙ, සම්‌බොධා අනභිසම්‌බුද්‌ධස්‌ස බොධිසත්‌තස්‌සෙව සතො එතදහොසි – ‘යෙමෙ පඤ්‌ච කාමගුණා චෙතසො සම්‌ඵුට්‌ඨපුබ්‌බා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා, තත්‍ර මෙ චිත්‌තං බහුලං ගච්‌ඡමානං ගච්‌ඡෙය්‍ය පච්‌චුප්‌පන්‌නෙසු වා අප්‌පං වා අනාගතෙසු’. තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘යෙමෙ පඤ්‌ච කාමගුණා චෙතසො සම්‌ඵුට්‌ඨපුබ්‌බා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා, තත්‍ර මෙ අත්‌තරූපෙන අප්‌පමාදො සති චෙතසො ආරක්‌ඛො කරණීයො’. තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, තුම්‌හාකම්‌පි යෙ තෙ පඤ්‌ච කාමගුණා චෙතසො සම්‌ඵුට්‌ඨපුබ්‌බා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා, තත්‍ර වො චිත්‌තං බහුලං ගච්‌ඡමානං ගච්‌ඡෙය්‍ය පච්‌චුප්‌පන්‌නෙසු වා අප්‌පං වා අනාගතෙසු. තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, තුම්‌හාකම්‌පි යෙ තෙ පඤ්‌ච කාමගුණා චෙතසො සම්‌ඵුට්‌ඨපුබ්‌බා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා, තත්‍ර වො අත්‌තරූපෙහි අප්‌පමාදො සති චෙතසො ආරක්‌ඛො කරණීයො. තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ ජිව්‌හා ච නිරුජ්‌ඣති, රසසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’’ති. ඉදං වත්‌වා භගවා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පාවිසි.

    117. ‘‘Pubbeva me, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘yeme pañca kāmaguṇā cetaso samphuṭṭhapubbā atītā niruddhā vipariṇatā, tatra me cittaṃ bahulaṃ gacchamānaṃ gaccheyya paccuppannesu vā appaṃ vā anāgatesu’. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘yeme pañca kāmaguṇā cetaso samphuṭṭhapubbā atītā niruddhā vipariṇatā, tatra me attarūpena appamādo sati cetaso ārakkho karaṇīyo’. Tasmātiha, bhikkhave, tumhākampi ye te pañca kāmaguṇā cetaso samphuṭṭhapubbā atītā niruddhā vipariṇatā, tatra vo cittaṃ bahulaṃ gacchamānaṃ gaccheyya paccuppannesu vā appaṃ vā anāgatesu. Tasmātiha, bhikkhave, tumhākampi ye te pañca kāmaguṇā cetaso samphuṭṭhapubbā atītā niruddhā vipariṇatā, tatra vo attarūpehi appamādo sati cetaso ārakkho karaṇīyo. Tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha jivhā ca nirujjhati, rasasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’’ti. Idaṃ vatvā bhagavā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.

    අථ ඛො තෙසං භික්‌ඛූනං අචිරපක්‌කන්‌තස්‌ස භගවතො එතදහොසි – ‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ ජිව්‌හා ච නිරුජ්‌ඣති, රසසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. කො නු ඛො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජෙය්‍යා’’ති?

    Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ acirapakkantassa bhagavato etadahosi – ‘‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha jivhā ca nirujjhati, rasasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’’ti?

    අථ ඛො තෙසං භික්‌ඛූනං එතදහොසි – ‘‘අයං ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො සත්‌ථු චෙව සංවණ්‌ණිතො, සම්‌භාවිතො ච විඤ්‌ඤූනං සබ්‍රහ්‌මචාරීනං. පහොති චායස්‌මා ආනන්‌දො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජිතුං. යංනූන මයං යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යාම; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතමත්‌ථං පටිපුච්‌ඡෙය්‍යාමා’’ති.

    Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā ānando satthu ceva saṃvaṇṇito, sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā ānando tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’’ti.

    අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා ආනන්‌දෙන සද්‌ධිං සම්‌මොදිංසු . සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොචුං –

    Atha kho te bhikkhū yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodiṃsu . Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocuṃ –

    ‘‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො ආනන්‌ද, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ ජිව්‌හා ච නිරුජ්‌ඣති , රසසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. තෙසං නො, ආවුසො, අම්‌හාකං අචිරපක්‌කන්‌තස්‌ස භගවතො එතදහොසි – ‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ ජිව්‌හා ච නිරුජ්‌ඣති, රසසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. කො නු ඛො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජෙය්‍යාති? තෙසං නො, ආවුසො, අම්‌හාකං එතදහොසි – ‘අයං ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො සත්‌ථු චෙව සංවණ්‌ණිතො, සම්‌භාවිතො ච විඤ්‌ඤූනං සබ්‍රහ්‌මචාරීනං. පහොති චායස්‌මා ආනන්‌දො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජිතුං. යංනූන මයං යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යාම; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතමත්‌ථං පටිපුච්‌ඡෙය්‍යාමා’ති. විභජතායස්‌මා ආනන්‌දො’’ති.

    ‘‘Idaṃ kho no, āvuso ānanda, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha jivhā ca nirujjhati , rasasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Tesaṃ no, āvuso, amhākaṃ acirapakkantassa bhagavato etadahosi – ‘idaṃ kho no, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha jivhā ca nirujjhati, rasasaññā ca nirujjhati se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyāti? Tesaṃ no, āvuso, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā ānando satthu ceva saṃvaṇṇito, sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā ānando tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti. Vibhajatāyasmā ānando’’ti.

    ‘‘සෙය්‍යථාපි, ආවුසො, පුරිසො සාරත්‌ථිකො සාරගවෙසී සාරපරියෙසනං චරමානො මහතො රුක්‌ඛස්‌ස…පෙ.… විභජතායස්‌මා ආනන්‌දො අගරුං කරිත්‌වාති.

    ‘‘Seyyathāpi, āvuso, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa…pe… vibhajatāyasmā ānando agaruṃ karitvāti.

    ‘‘තෙනහාවුසො , සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා ආනන්‌දො එතදවොච –

    ‘‘Tenahāvuso , suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Āyasmā ānando etadavoca –

    ‘‘යං ඛො වො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. ඉමස්‌ස ඛ්‌වාහං, ආවුසො, භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානාමි. සළායතනනිරොධං නො එතං, ආවුසො, භගවතා සන්‌ධාය භාසිතං – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ, යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. අයං ඛො, ආවුසො, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. ඉමස්‌ස ඛ්‌වාහං, ආවුසො, භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස එවං විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං ආජානාමි. ආකඞ්‌ඛමානා ච පන තුම්‌හෙ ආයස්‌මන්‌තො භගවන්‌තංයෙව උපසඞ්‌කමථ; උපසඞ්‌කමිත්‌වා එතමත්‌ථං පුච්‌ඡෙය්‍යාථ. යථා වො භගවා බ්‍යාකරොති තථා නං ධාරෙය්‍යාථා’’ති.

    ‘‘Yaṃ kho vo, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Imassa khvāhaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ ājānāmi. Saḷāyatananirodhaṃ no etaṃ, āvuso, bhagavatā sandhāya bhāsitaṃ – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe, yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Ayaṃ kho, āvuso, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. Imassa khvāhaṃ, āvuso, bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmi. Ākaṅkhamānā ca pana tumhe āyasmanto bhagavantaṃyeva upasaṅkamatha; upasaṅkamitvā etamatthaṃ puccheyyātha. Yathā vo bhagavā byākaroti tathā naṃ dhāreyyāthā’’ti.

    ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා උට්‌ඨායාසනා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවන්‌තං එතදවොචුං –

    ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paṭissutvā uṭṭhāyāsanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –

    ‘‘යං ඛො නො, භන්‌තෙ, භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – ‘තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ ජිව්‌හා ච නිරුජ්‌ඣති, රසසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති, තෙසං නො, භන්‌තෙ, අම්‌හාකං අචිරපක්‌කන්‌තස්‌ස භගවතො එතදහොසි – ‘ඉදං ඛො නො, ආවුසො , භගවා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසං උද්‌දිසිත්‌වා විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභජිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා විහාරං පවිට්‌ඨො – තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ යත්‌ථ චක්‌ඛු ච නිරුජ්‌ඣති, රූපසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ…පෙ.… යත්‌ථ මනො ච නිරුජ්‌ඣති, ධම්‌මසඤ්‌ඤා ච නිරුජ්‌ඣති, සෙ ආයතනෙ වෙදිතබ්‌බෙ’ති. ‘කො නු ඛො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජෙය්‍යා’ති? තෙසං නො, භන්‌තෙ, අම්‌හාකං එතදහොසි – ‘අයං ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො සත්‌ථු චෙව සංවණ්‌ණිතො, සම්‌භාවිතො ච විඤ්‌ඤූනං සබ්‍රහ්‌මචාරීනං. පහොති චායස්‌මා ආනන්‌දො ඉමස්‌ස භගවතා සංඛිත්‌තෙන උද්‌දෙසස්‌ස උද්‌දිට්‌ඨස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං අවිභත්‌තස්‌ස විත්‌ථාරෙන අත්‌ථං විභජිතුං. යංනූන මයං යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යාම; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතමත්‌ථං පටිපුච්‌ඡෙය්‍යාමා’ති. අථ ඛො මයං, භන්‌තෙ, යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමිම්‌හ; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතමත්‌ථං පටිපුච්‌ඡිම්‌හ. තෙසං නො, භන්‌තෙ, ආයස්‌මතා ආනන්‌දෙන ඉමෙහි ආකාරෙහි, ඉමෙහි පදෙහි, ඉමෙහි බ්‍යඤ්‌ජනෙහි අත්‌ථො විභත්‌තො’’ති.

    ‘‘Yaṃ kho no, bhante, bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – ‘tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha jivhā ca nirujjhati, rasasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti, tesaṃ no, bhante, amhākaṃ acirapakkantassa bhagavato etadahosi – ‘idaṃ kho no, āvuso , bhagavā saṃkhittena uddesaṃ uddisitvā vitthārena atthaṃ avibhajitvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ paviṭṭho – tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rūpasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe…pe… yattha mano ca nirujjhati, dhammasaññā ca nirujjhati, se āyatane veditabbe’ti. ‘Ko nu kho imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajeyyā’ti? Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā ānando satthu ceva saṃvaṇṇito, sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ. Pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saṃkhittena uddesassa uddiṭṭhassa vitthārena atthaṃ avibhattassa vitthārena atthaṃ vibhajituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yenāyasmā ānando tenupasaṅkameyyāma; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etamatthaṃ paṭipuccheyyāmā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, yenāyasmā ānando tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etamatthaṃ paṭipucchimha. Tesaṃ no, bhante, āyasmatā ānandena imehi ākārehi, imehi padehi, imehi byañjanehi attho vibhatto’’ti.

    ‘‘පණ්‌ඩිතො, භික්‌ඛවෙ, ආනන්‌දො; මහාපඤ්‌ඤො, භික්‌ඛවෙ, ආනන්‌දො! මං චෙපි තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, එතමත්‌ථං පටිපුච්‌ඡෙය්‍යාථ, අහම්‌පි තං එවමෙවං බ්‍යාකරෙය්‍යං යථා තං ආනන්‌දෙන බ්‍යාකතං. එසො චෙවෙතස්‌ස අත්‌ථො. එවඤ්‌ච නං ධාරෙය්‍යාථා’’ති. චතුත්‌ථං.

    ‘‘Paṇḍito, bhikkhave, ānando; mahāpañño, bhikkhave, ānando! Maṃ cepi tumhe, bhikkhave, etamatthaṃ paṭipuccheyyātha, ahampi taṃ evamevaṃ byākareyyaṃ yathā taṃ ānandena byākataṃ. Eso cevetassa attho. Evañca naṃ dhāreyyāthā’’ti. Catutthaṃ.







    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 4. කාමගුණසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 4. කාමගුණසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact