| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៤. កាមគុណសុត្តវណ្ណនា
4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
១១៧. ចតុត្ថេ យេ មេតិ យេ មម។ ចេតសោ សម្ផុដ្ឋបុព្ពាតិ ចិត្តេន អនុភូតបុព្ពា។ តត្រ មេ ចិត្តំ ពហុលំ គច្ឆមានំ គច្ឆេយ្យាតិ តេសុ បាសាទត្តយតិវិធនាដកាទិភេទសម្បត្តិវសេន អនុភូតបុព្ពេសុ បញ្ចសុ កាមគុណេសុ ពហូសុ វារេសុ ឧប្បជ្ជមានំ ឧប្បជ្ជេយ្យាតិ ទីបេតិ។ បច្ចុប្បន្នេសុ វាតិ ឥធ បធានចរិយកាលេ ឆព្ពស្សានិ សុបុប្ផិតវនសណ្ឌជាតានំ ទិជគណាទីនំ វសេន ទិដ្ឋសុតាទិភេទំ មនោរមារម្មណំ កាមគុណំ កត្វា ទស្សេន្តោ ‘‘ឯវរូបេសុ បច្ចុប្បន្នេសុ វា ពហុលំ ឧប្បជ្ជេយ្យា’’តិ ទស្សេតិ។ អប្បំ វា អនាគតេសូតិ អនាគតេ ‘‘មេត្តេយ្យោ នាម ពុទ្ធោ ភវិស្សតិ, សង្ខោ នាម រាជា, កេតុមតី នាម រាជធានី’’តិអាទិវសេន (ទី. និ. ៣.១០៦) បរិត្តកមេវ អនាគតេសុ កាមគុណេសុ ឧប្បជ្ជេយ្យាតិ ទស្សេតិ។ តត្រ មេ អត្តរូបេនាតិ តត្រ មយា អត្តនោ ហិតកាមជាតិកេន។ អប្បមាទោតិ សាតច្ចកិរិយា បញ្ចសុ កាមគុណេសុ ចិត្តស្ស អវោស្សគ្គោ។ សតីតិ អារម្មណបរិគ្គហិតសតិ។ អារក្ខោតិ អយំ អប្បមាទោ ច សតិ ច ចេតសោ អារក្ខោ ករណីយោ, ឯវំ មេ អហោសីតិ ទស្សេតិ, អារក្ខត្ថាយ ឥមេ ទ្វេ ធម្មា កាតព្ពាតិ វុត្តំ ហោតិ។
117. Catutthe ye meti ye mama. Cetaso samphuṭṭhapubbāti cittena anubhūtapubbā. Tatra me cittaṃ bahulaṃ gacchamānaṃ gaccheyyāti tesu pāsādattayatividhanāṭakādibhedasampattivasena anubhūtapubbesu pañcasu kāmaguṇesu bahūsu vāresu uppajjamānaṃ uppajjeyyāti dīpeti. Paccuppannesu vāti idha padhānacariyakāle chabbassāni supupphitavanasaṇḍajātānaṃ dijagaṇādīnaṃ vasena diṭṭhasutādibhedaṃ manoramārammaṇaṃ kāmaguṇaṃ katvā dassento ‘‘evarūpesu paccuppannesu vā bahulaṃ uppajjeyyā’’ti dasseti. Appaṃ vā anāgatesūti anāgate ‘‘metteyyo nāma buddho bhavissati, saṅkho nāma rājā, ketumatī nāma rājadhānī’’tiādivasena (dī. ni. 3.106) parittakameva anāgatesu kāmaguṇesu uppajjeyyāti dasseti. Tatra me attarūpenāti tatra mayā attano hitakāmajātikena. Appamādoti sātaccakiriyā pañcasu kāmaguṇesu cittassa avossaggo. Satīti ārammaṇapariggahitasati. Ārakkhoti ayaṃ appamādo ca sati ca cetaso ārakkho karaṇīyo, evaṃ me ahosīti dasseti, ārakkhatthāya ime dve dhammā kātabbāti vuttaṃ hoti.
តស្មាតិហ, ភិក្ខវេ, សេ អាយតនេ វេទិតព្ពេតិ យស្មា ចេតសោ អារក្ខត្ថាយ អប្បមាទោ ច សតិ ច កាតព្ពា, យស្មា តស្មិំ អាយតនេ វិទិតេ អប្បមាទេន វា សតិយា វា កាតព្ពំ នត្ថិ, តស្មា សេ អាយតនេ វេទិតព្ពេ, តំ ការណំ ជានិតព្ពន្តិ អត្ថោ។ សឡាយតននិរោធន្តិ សឡាយតននិរោធោ វុច្ចតិ និព្ពានំ, តំ សន្ធាយ ភាសិតន្តិ អត្ថោ។ និព្ពានស្មិញ្ហិ ចក្ខុអាទីនិ ចេវ និរុជ្ឈន្តិ រូបសញ្ញាទយោ ច និរុជ្ឈន្តីតិ។ សេសំ វុត្តនយមេវ។
Tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbeti yasmā cetaso ārakkhatthāya appamādo ca sati ca kātabbā, yasmā tasmiṃ āyatane vidite appamādena vā satiyā vā kātabbaṃ natthi, tasmā se āyatane veditabbe, taṃ kāraṇaṃ jānitabbanti attho. Saḷāyatananirodhanti saḷāyatananirodho vuccati nibbānaṃ, taṃ sandhāya bhāsitanti attho. Nibbānasmiñhi cakkhuādīni ceva nirujjhanti rūpasaññādayo ca nirujjhantīti. Sesaṃ vuttanayameva.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៤. កាមគុណសុត្តំ • 4. Kāmaguṇasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. កាមគុណសុត្តវណ្ណនា • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
