| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ಕಾಮಗುಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
೧೧೭. ಚೇತಸೋತಿ ಕರಣೇ ಸಾಮಿವಚನಂ। ಚಿತ್ತೇನ ಸಂಫುಸನಂ ನಾಮ ಅನುಭವೋತಿ ಆಹ ‘‘ಚಿತ್ತೇನ ಅನುಭೂತಪುಬ್ಬಾ’’ತಿ। ಉತುತ್ತಯಾನುರೂಪತಾವಸೇನ ಪಾಸಾದತ್ತಯಂ, ತಂ ವಸೇನ ತಿವಿಧನಾಟಕಭೇದೋ। ಮನೋರಮ್ಮತಾಮತ್ತೇನ ಕಾಮಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ದಸ್ಸಿತಂ, ನ ಕಾಮವಸೇನ। ನ ಹಿ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನತೋ ಉದ್ಧಂ ಬೋಧಿಸತ್ತಸ್ಸ ಕಾಮವಿತಕ್ಕಾ ಭೂತಪುಬ್ಬಾ। ತೇನಾಹ ಮಾರೋ ಪಾಪಿಮಾ –
117.Cetasoti karaṇe sāmivacanaṃ. Cittena saṃphusanaṃ nāma anubhavoti āha ‘‘cittena anubhūtapubbā’’ti. Ututtayānurūpatāvasena pāsādattayaṃ, taṃ vasena tividhanāṭakabhedo. Manorammatāmattena kāmaguṇaṃ katvā dassitaṃ, na kāmavasena. Na hi abhinikkhamanato uddhaṃ bodhisattassa kāmavitakkā bhūtapubbā. Tenāha māro pāpimā –
‘‘ಸತ್ತ ವಸ್ಸಾನಿ ಭಗವನ್ತಂ, ಅನುಬನ್ಧಿಂ ಪದಾಪದಂ।
‘‘Satta vassāni bhagavantaṃ, anubandhiṃ padāpadaṃ;
ಓತಾರಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛಿಸ್ಸಂ, ಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸತೀಮತೋ’’ತಿ॥ (ಸು॰ ನಿ॰ ೪೪೮)।
Otāraṃ nādhigacchissaṃ, sambuddhassa satīmato’’ti. (su. ni. 448);
ಮೇತ್ತೇಯ್ಯೋ ನಾಮಾತಿಆದಿ ಅನಾಗತಾರಮ್ಮಣದಸ್ಸನಮತ್ತಂ, ನ ಬೋಧಿಸತ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ। ಅತ್ತಾ ಪಿಯಾಯಿತಬ್ಬರೂಪೋ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ತರೂಪೋ, ಉತ್ತರಪದೇ ಪುರಿಮಪದಲೋಪೇನಾತಿ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಹಿತಕಾಮಜಾತಿಕೇನಾ’’ತಿ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಅತ್ತರೂಪೇನಾತಿ ವಾ ಪೀತಿಸೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಗಹಿತಸಭಾವೇನ ತುಟ್ಠಪಹಟ್ಠೇನ ಉದಗ್ಗುದಗ್ಗೇನ। ಅಪ್ಪಮಾದೋತಿ ಅಪ್ಪಮಜ್ಜನಂ ಕುಸಲಧಮ್ಮೇಸು ಅಖಣ್ಡಕಾರಿತಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸಾತಚ್ಚಕಿರಿಯಾ’’ತಿ। ಅವೋಸ್ಸಗ್ಗೋತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಕಾಮಗುಣೇಸು ಅವೋಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಪಕ್ಖನ್ದಿತುಂ ಅಪ್ಪದಾನಂ। ಪುರಿಮೋ ವಿಕಪ್ಪೋ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಕರಣವಸೇನ ದಸ್ಸಿತೋ, ಪಚ್ಛಿಮೋ ಅಕುಸಲಾನಂ ಅಕರಣವಸೇನ। ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾತಿ ಅಪ್ಪಮಾದೋ ಸತೀತಿ ದ್ವೇ ಧಮ್ಮಾ। ಅಪ್ಪಮಾದೋ ಸತಿ ಚ ತಥಾ ಪವತ್ತಾ ಚತ್ತಾರೋ ಕುಸಲಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಕತ್ತಬ್ಬಾತಿ ಪವತ್ತೇತಬ್ಬಾ।
Metteyyo nāmātiādi anāgatārammaṇadassanamattaṃ, na bodhisattassa evaṃ uppajjatīti. Attā piyāyitabbarūpo etassāti attarūpo, uttarapade purimapadalopenāti ‘‘attano hitakāmajātikenā’’ti attho vutto. Attarūpenāti vā pītisomanassehi gahitasabhāvena tuṭṭhapahaṭṭhena udaggudaggena. Appamādoti appamajjanaṃ kusaladhammesu akhaṇḍakāritāti āha ‘‘sātaccakiriyā’’ti. Avossaggoti cittassa kāmaguṇesu avossajjanaṃ pakkhandituṃ appadānaṃ. Purimo vikappo kusalānaṃ dhammānaṃ karaṇavasena dassito, pacchimo akusalānaṃ akaraṇavasena. Dve dhammāti appamādo satīti dve dhammā. Appamādo sati ca tathā pavattā cattāro kusaladhammakkhandhā veditabbā. Kattabbāti pavattetabbā.
ತಸ್ಮಿಂ ಆಯತನೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬಾನಸಞ್ಞಿತೇ ಕಾರಣೇ ಪಟಿವೇಧೇ। ತಂ ಕಾರಣನ್ತಿ ಛನ್ನಂ ಆಯತನಾನಂ ಕಾರಣಂ। ಸಳಾಯತನಂ ನಿರುಜ್ಝತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಸಳಾಯತನನಿರೋಧೋ ವುಚ್ಚತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನಂ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾ’’ತಿಆದಿ। ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಮಿನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಮ್ಹಿ।
Tasmiṃ āyataneti tasmiṃ nibbānasaññite kāraṇe paṭivedhe. Taṃ kāraṇanti channaṃ āyatanānaṃ kāraṇaṃ. Saḷāyatanaṃ nirujjhati etthāti saḷāyatananirodho vuccati nibbānaṃ. Tenāha ‘‘nibbānaṃ. Taṃ sandhāyā’’tiādi. Nibbānasminti nibbānamhi.
ಕಾಮಗುಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Kāmaguṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಕಾಮಗುಣಸುತ್ತಂ • 4. Kāmaguṇasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಕಾಮಗುಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
