Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā
੧੧੭. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਯੇ ਮੇਤਿ ਯੇ ਮਮ। ਚੇਤਸੋ ਸਮ੍ਫੁਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨੁਭੂਤਪੁਬ੍ਬਾ। ਤਤ੍ਰ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਗਚ੍ਛਮਾਨਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤੇਸੁ ਪਾਸਾਦਤ੍ਤਯਤਿવਿਧਨਾਟਕਾਦਿਭੇਦਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਅਨੁਭੂਤਪੁਬ੍ਬੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਬਹੂਸੁ વਾਰੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ વਾਤਿ ਇਧ ਪਧਾਨਚਰਿਯਕਾਲੇ ਛਬ੍ਬਸ੍ਸਾਨਿ ਸੁਪੁਪ੍ਫਿਤવਨਸਣ੍ਡਜਾਤਾਨਂ ਦਿਜਗਣਾਦੀਨਂ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਾਦਿਭੇਦਂ ਮਨੋਰਮਾਰਮ੍ਮਣਂ ਕਾਮਗੁਣਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਏવਰੂਪੇਸੁ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ વਾ ਬਹੁਲਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਪ੍ਪਂ વਾ ਅਨਾਗਤੇਸੂਤਿ ਅਨਾਗਤੇ ‘‘ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯੋ ਨਾਮ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਙ੍ਖੋ ਨਾਮ ਰਾਜਾ, ਕੇਤੁਮਤੀ ਨਾਮ ਰਾਜਧਾਨੀ’’ਤਿਆਦਿવਸੇਨ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੦੬) ਪਰਿਤ੍ਤਕਮੇવ ਅਨਾਗਤੇਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਮੇ ਅਤ੍ਤਰੂਪੇਨਾਤਿ ਤਤ੍ਰ ਮਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਹਿਤਕਾਮਜਾਤਿਕੇਨ। ਅਪ੍ਪਮਾਦੋਤਿ ਸਾਤਚ੍ਚਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਚਸੁ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ। ਸਤੀਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਸਤਿ। ਆਰਕ੍ਖੋਤਿ ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਚ ਸਤਿ ਚ ਚੇਤਸੋ ਆਰਕ੍ਖੋ ਕਰਣੀਯੋ, ਏવਂ ਮੇ ਅਹੋਸੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਇਮੇ ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
117. Catutthe ye meti ye mama. Cetaso samphuṭṭhapubbāti cittena anubhūtapubbā. Tatra me cittaṃ bahulaṃ gacchamānaṃ gaccheyyāti tesu pāsādattayatividhanāṭakādibhedasampattivasena anubhūtapubbesu pañcasu kāmaguṇesu bahūsu vāresu uppajjamānaṃ uppajjeyyāti dīpeti. Paccuppannesu vāti idha padhānacariyakāle chabbassāni supupphitavanasaṇḍajātānaṃ dijagaṇādīnaṃ vasena diṭṭhasutādibhedaṃ manoramārammaṇaṃ kāmaguṇaṃ katvā dassento ‘‘evarūpesu paccuppannesu vā bahulaṃ uppajjeyyā’’ti dasseti. Appaṃ vā anāgatesūti anāgate ‘‘metteyyo nāma buddho bhavissati, saṅkho nāma rājā, ketumatī nāma rājadhānī’’tiādivasena (dī. ni. 3.106) parittakameva anāgatesu kāmaguṇesu uppajjeyyāti dasseti. Tatra me attarūpenāti tatra mayā attano hitakāmajātikena. Appamādoti sātaccakiriyā pañcasu kāmaguṇesu cittassa avossaggo. Satīti ārammaṇapariggahitasati. Ārakkhoti ayaṃ appamādo ca sati ca cetaso ārakkho karaṇīyo, evaṃ me ahosīti dasseti, ārakkhatthāya ime dve dhammā kātabbāti vuttaṃ hoti.
ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੇ ਆਯਤਨੇ વੇਦਿਤਬ੍ਬੇਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਚੇਤਸੋ ਆਰਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦੋ ਚ ਸਤਿ ਚ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਯਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਯਤਨੇ વਿਦਿਤੇ ਅਪ੍ਪਮਾਦੇਨ વਾ ਸਤਿਯਾ વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੇ ਆਯਤਨੇ વੇਦਿਤਬ੍ਬੇ, ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਲ਼ਾਯਤਨਨਿਰੋਧਨ੍ਤਿ ਸਲ਼ਾਯਤਨਨਿਰੋਧੋ વੁਚ੍ਚਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਾਸਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਚਕ੍ਖੁਆਦੀਨਿ ਚੇવ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਦਯੋ ਚ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।
Tasmātiha, bhikkhave, se āyatane veditabbeti yasmā cetaso ārakkhatthāya appamādo ca sati ca kātabbā, yasmā tasmiṃ āyatane vidite appamādena vā satiyā vā kātabbaṃ natthi, tasmā se āyatane veditabbe, taṃ kāraṇaṃ jānitabbanti attho. Saḷāyatananirodhanti saḷāyatananirodho vuccati nibbānaṃ, taṃ sandhāya bhāsitanti attho. Nibbānasmiñhi cakkhuādīni ceva nirujjhanti rūpasaññādayo ca nirujjhantīti. Sesaṃ vuttanayameva.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Kāmaguṇasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. ਕਾਮਗੁਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Kāmaguṇasuttavaṇṇanā